Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahagsráðherra og Hjörleifur B. Kvaran, lögmaður Landeigendafélags Geysis ehf., undirrituðu í dag samning um kaup ríkisins á öllum eignarhluta landeigendafélagsins innan girðingar á Geysissvæðinu. Frá þessu er greint á vef fjármálaráðuneytisins í dag. Sem kunnugt er hafa miklar deilur hafa staðið um Geysissvæðið undanfarin ár eftir að meirihluti landeigenda, sem mynda Landeigendafélag Geysis, ákvað að hefja þar gjaldtöku árið 2014. Ríkið, sem á um þriðjungshlut í svæðinu, lét leggja lögbann á félagið vegna innheimtunnar og fór málið alla leið í Hæstarétt, þar sem lögbannið var staðfest. Í kjölfarið gerði félagið íslenska ríkinu tilboð í þess hlut í svæðinu, en tilboðinu var hafnað. Samkvæmt frétt Viðskiptablaðsins frá því í apríl síðastliðnum hljóðaði tilboðið upp á um milljarð króna. Landeigendur mátu því svæðið allt á um þrjá milljarða króna.
Tilboði landeigenda var hafnað á þeim forsendum að ríkið væri ekki til viðtals um að selja eignarhlut sinn, heldur vildi ríkið ganga til viðræðna við Landeigendafélag Geysis um að kaupa hlut landeigenda. Þeir vilja hins vegar ekki selja.
Óvíst er hvað ríkið mun greiða landeigendafélaginu fyrir svæðið en samkvæmt samningnum sem undirritaður var í dag verður kaupverð eignarhlutans lagt í mat þriggja dómkvaddra matsmanna.
Svæðið legið undir skemmdum
Fyrir liggur deiliskipulag og verðlaunatillaga um uppbyggingu hverasvæðisins sem hefur náttúruvernd, fræðslu, öryggi og betri dreifingu gesta að leiðarljósi. En á meðan óvissa er uppi um hver beri ábyrgð á svæðinu í heild sinni hefur reynst erfitt að hrinda af stað markvissum framkvæmdum. Geysir er á rauðum lista Umhverfisstofnunar yfir svæði sem eru í verulegri hættu á að glata verndargildi sínu.
Alls hefur 115 milljónum verið úthlutað úr Framkvæmdasjóði ferðamannastaða vegna Geysis, til Umhverfisstofnunar og Bláskógabyggðar. „Samningurinn markar tímamót því hann auðveldar heildstæða uppbyggingu á svæðinu í samræmi við niðurstöðu í hugmyndasamkeppni um Geysissvæðið sem haldin var fyrir nokkrum misserum,“ segir í frétt fjármálaráðuneytisins.
Stundin ræddi við Garðar Eiríksson, sem hefur talað fyrir hönd landeigenda, í haust. Hann sagði þá að það þurfi sex til átta hundruð milljónir króna í uppbyggingu á svæðinu og að það þurfi að manna svæðið, nánast allan sólarhringinn. Hann sagði stöðuna afar slæma á Geysi eftir sumarið. „Þetta verður bara rauðara og rauðara. Álagið verður bara meira og meira og ríkið beitir því ofbeldi sem það hefur beitt aðra landeigendur og heldur þessu í gíslingu.“
Landeigendur hafa ekki haft áhuga á að friðlýsa svæðið, en við friðlýsingu bæri ríkið lagalega skyldu til að vernda svæðið. „Það er ekki nokkur ástæða til að friðlýsa hluti sem hægt er að semja um umgjörð á. Við höfum ekki talið neina þörf á því,“ sagði Garðar. „Af hverju á að stofnanavæða allt Ísland?“ spurði hann. „Er ekki betra að búa til einhverja umgjörð og semja við einkaaðila sem geta þá hugsanlega gert þessa hluti fljótar og með betri hætti en ríkisbatteríið? Ég er einfaldlega á móti því að ríkisvæða allt. Það verður þá hálfgert kommúnistafyrirkomulag á þessu.“
Ekki kemur fram í frétt fjármálaráðuneytisins hvort ríkið hyggist nú friðlýsa svæðið, en Umhverfisstofnun hefur mælt með að það verði gert.
Athugasemdir