Félagsmálaráðuneytið hefur ekki svarað formlegu erindi lögmanns hóps kvenna sem vistaðar voru á meðferðarheimilinu Laugalandi, áður Varpholti, þrátt fyrir að frestur sem ráðuneytinu var gefinn til þess sé liðinn. Þá hefur beiðni kvennanna um annan fund með Ásmundi Einari Daðasyni, félags- og barnamálaráðherra, sem send var fyrir meira en mánuði síðan ekki heldur verið svarað.

Tíu konur hafa stigið fram í Stundinni og greint frá því að forstöðumaður meðferðarheimilisins á árunum 1997 til 2007, Ingjaldur Arnþórsson, hafi brotið á þeim með ýmsum hætti á meðan þær voru þar vistaðar af hálfu opinberra aðila. Konurnar hafa lýst því að þær hafi verði beittar andlegu ofbeldi, að komið hafi verið í veg fyrir samskipti þeirra við foreldra og fjölskyldur og að þær hafi verið beittar líkamlegu ofbeldi. Líkamlega ofbeldið hafi meðal annars falist í því að þeim hefði verið hrint niður stiga, þær slegnar og þær dregnar á hárinu. Í síðasta tölublaði Stundarinnar lýsti ein kvennanna því meðal annars að sökum þess að hún hefði ekki fengið nokkurn stuðning á meðan að hún dvaldi á Laugalandi með ungbarn hefði hún neyðst til að gefa barnið frá sér að vistinni lokinni.

Engin svör borist

Hinn 20. apríl síðastliðinn sendi Magnús D. Norðdahl lögmaður bréf til félagsmálaráðuneytisins þar sem tilkynnt var að hann hefði tekið að sér hagsmunagæslu fyrir konurnar. Í umræddu bréfi fór Magnús fram á það fyrir hönd skjólstæðinga sinna að veittar yrðu ákveðnar upplýsingar um rannsókn þá sem fram á að fara vegna ásakana um að fjöldi kvenna hefði verið beittur illri meðferð, andlegu og líkamlegu ofbeldi á meðan þær voru vistaðar á meðferðarheimilinu. Sömuleiðis fór Magnús fram á að fá afhent öll gögn málsins eftir að félagsmálaráðuneytið veitti vilyrði fyrir því að umrædd rannsókn yrði hafin.

Átta dagar eru nú liðnir frá því að umrætt bréf var sent en enn hefur ekki borist svar frá ráðuneytinu. Í 17. grein upplýsingalaga er tilgreind að ákveða skuli hvort orðið verði við beiðni um aðgang að gögnum svo fljótt sem verða megi. „Hafi beiðni ekki verið afgreidd innan sjö daga frá móttöku hennar skal skýra aðila frá ástæðum tafanna og hvenær ákvörðunar sé að vænta,“ segir enn fremur í lagagreininnni.

Fá ekki fund þrátt fyrir loforð þar um

Í tölvupósti sem Gígja Skúladóttir sendi Ásmundi Einar 25. mars síðastliðinn, fyrir hönd kvennana, fór hún fram á að fá upplýsingar um skipulag, markmið, fyrirkomulag og framgang þeirrar rannsóknar sem Gæða- og eftirlitsstofnun félagsþjónustu og barnaverndar var falið að framkvæma á starfsemi meðferðarheimilisins. Auk þess fór hún fram á að konurnar fengju fund með Ásmundi Einari vegna málsins.

Ásmundur Einar fundaði í tvígang með konunum í febrúar, áður en tekin var ákvörðun um að rannsaka meðferðarheimilið. Á þeim fundum lýsti Ásmundur Einar því að konunum væri velkomið að hafa samband við sig hvenær sem er og óska eftir fundi með honum. Nú eru liðnir 33 dagar síðan bréf Gígju var sent ráðherra án þess að svör við spurningum þeim sem hún setti fram hafi borist og án þess að konunum hafi verið boðið til fundar við ráðherra.

Spurningarnar sem Magnús setur fram í bréfi sínu erindi að verulegu leyti hinar sömu og Gígja setti fram í sínu bréfi. Er þar meðal annars spurt um hvort markmið rannsóknarinnar hafi verið skilgreint, hvort leitað verði til utanaðkomandi aðila varðandi framkvæmd rannsóknarinnar, hverjir beri ábyrgð á rannsókninni, hvaða gagna standi til að afla, hvernig skýrslugjöf verði háttað og hver tímarammi rannsóknarinnar sé. Þá spyr Magnús hvort farið hafi fram lögfræðileg greining á því hvort Gæða- og eftirlitsstofnun sé hæf til að fjalla um meðferðarheimilið í ljósi þess að um sé að ræða undirstofnun félagsmálaráðuneytisins.

Í bréfi Magnúsar til ráðuneytisins er tiltekið að þess sé vænst að því verði svarað eigi síðar en 26. apríl, í gær. Það væri enda í samræmi við ákvæði upplýsingalaga. Engu að síður hefur enn ekkert svar borist frá ráðuneytinu.

„Það er ákaflega bagalegt að stjórnvöld sjái ekki sóma sinn í því að meðhöndla þetta mál með faglegum og vönduðum hætti. Kerfið brást umbjóðendum mínum á sínum tíma og þær upplifa nú að kerfið sé að bregðast þeim aftur þegar engin svör berast þrátt fyrir fögur fyrirheit um rannsókn. Nú verður félagsmálaráðherra að stíga fram og standa við stóru orðin," segir Magnús.