Á þessum degi fyrir 758 árum hrundi eitt helsta stórveldi heimsveldi heimsins í þá daga, ríki Abbasída í Miðausturlöndum. Þann 10. febrúar 1258 - eða um sama leyti og Sturlungaöld var að ljúka í rúmlega 5.000 kílómetra fjarlægð uppi á Íslandi - þá gáfust íbúar Baghdad upp fyrir umsátursliði Mongóla og þar með var ríki arftaka spámannsins Múhameðs úr sögunni.

Eftir að Arabar gerðu sína útrás af Arabíuskaga laust fyrir miðjan sjöundu öld eftir Krist og lögðu undir sig Persíu og stóran hluta austurrómverska ríkisins, eða Býsans, þá varð höfuðborg hins nýja ríkis fyrst í Damaskus. Þar ríktu kalífar svonefndrar Ummajjad-ættar í nafni spámannsins. Árið 750 hrifsaði ný ætt völdin í ríkinu og færði höfuðborgina til Baghdad. Þetta voru Abbasídar og í margar aldir þótti Baghdad mikilfenglegust borga í heiminum og kalífar þar stýrðu mesta menningarríki heimsins.

Þegar kom fram á 13. öld var ríki Abbasída hins vegar farið að hnigna. Margir héraðshöfðingjar þeirra höfðu smátt og smátt tekið sér flestöll völd á sínum svæðum og tyrkneskir ættbálkar úr Mið-Asíu voru mjög farnir að gera sig gildandi. Eftir sem áður viðurkenndu þó flestallir yfirráð kalífans í Baghdad að nafninu til og áhrifavald hans sem leiðtoga íslams var gífurlegt.

Í blábyrjun aldarinnar kom nýr herstjóri til sögunnar langt í fjarska, Genghis Khan, austur í Mongólíu. Hann sameinaði herskáa ættbálka Mongóla undir sinni stjórn og hóf svo ótrúlega útþenslu. Á örfáum áratugum ruddust hersveitir Mongóla um norðurhluta Kína, alla Mið-Asíu og austurhluta Evrópu og inn í Miðausturlönd. Genghis Khan sjálfur dó 1227 en afkomendur hans héldu áfram útþenslunni og reyndust litlu síðri stríðsherrar.

Og í byrjun árs 1258 var sonarsonur Genghis, Hulagu að nafni, mættur með allt að 150.000 mongólskan her að borgarmúrum Baghdad. Raunar voru ekki nærri allir hermenn Hulagus Mongólar, heldur var að minnsta kosti þriðjungur liðsins armenskrar ættar, og töluvert af Georgíumönnum og fleirum voru þarna líka.

Kalífi Abbasída hét Al Mustasim og þótt hann hefði 50.000 manna varnarlið innan borgarmúranna sá hann brátt sitt óvænna, og reyndi að semja við Hulagu um að hann hyrfi brott gegn greiðslu. Hulagu hlustaði ekki á það. Þegar 3.000 mektarmenn úr Baghdad fóru í hópferð út fyrir múrana til að biðja borg sinni griða, þá lét Hulagu einfaldlega drepa þá alla. Og vígvélar Mongóla hófust handa um að brjóta niður múrana.

Þann 10. febrúar gafst Al Mustasim upp og borgarmúrar Baghdad voru opnaðir. Þrem dögum síðar hélt her Hulagus innreið sína og þá tók við eitt hryllilegasta blóðbað sögunnar.

Allt varnarlið borgarinnar var drepið. Kalífinn og allir hans menn voru drepnir. Bókasafn borgarinnar var eyðilagt og þar glataðist mörg ómetanleg perlan. Og svo lét Hulagu einfaldlega drepa alla íbúa Baghad. Borgin hafði ekki aðeins verið ein sú allra fjölmennasta í heimi, heldur höfðu líka leitað þangað fjöldi flóttamanna undan Mongólum og hermenn Hulagus höfðu því af nógu að taka þegar þeir hófu drápin.

Tölur um mannfall eru mjög á reiki.

Lægsta áætlun gerir ráð fyrir að 200.000 óbreyttir borgarar - karlar, konur, börn, gamalmenni, einfaldlega allir - hafi verið brytjaðir niður. Sennilega voru það þó mun fleiri. Margir fræðimenn hallast að því að hin myrtu hafi verið 800.000, og arabískar heimildir segja reyndar að þarna hafi tvær milljónir óbreyttra borgara látið lífið.

Á einni skelfilegri viku þegar blóðþyrstur her Hulagus lagði borgina í rúst.

Bahdad bar auðvitað aldrei sitt barr síðan. Yfirráð Mongóla á svæðinu urðu hins vegar ekki langvarandi en það er önnur saga.

Mismunandi sögum fer af örlögum síðasta kalífans í Baghdad. Ein saga segir að Hulagu hafi ekki vilja úthella konunglegu blóð kalífans og því hafi teppi verið vafið um hann og hestar Mongólar svo látnir troða hann til bana. Önnur saga hermir að Hulagu hafi látið læsa Al Mustasim inni í fjárhirslu sinni án matar og vatns. Kalífanum var sagt að hann gæti troðið sig út af eins miklu gulli og honum sýndist, fyrst honum þætti svo vænt um það. Óþarft er taka fram að Al Mustasim svalt til bana.