Þessi grein birtist fyrir meira en mánuði.

Flækjusagan

Heil öld frá „aparéttarhöldunum“

Síðla í maí 1925 fóru fram réttarhöld í Bandaríkjunum sem margir töldu að yrði punkturinn yfir i-ið í sigri vísinda og skynsemishyggju á þröngsýni og trúarrembingi

28. maí 2025 · 07:00

Illugi Jökulsson

skrifar

Verjandinn lagði frá sér pappírana sína. Hendurnar voru orðnar þvalar af hitanum í réttarsalnum þótt allir gluggar hefðu verið opnaðir upp á gátt. Hann vissi að hann þyrfti ekki meira á þessum pappírum að halda, með öllum sínum vandlega upprituðu ritningarstöðum úr Biblíunni – ekki meðan hann yfirheyrði það vitni sem nú stóð ergilegt fyrir framan hann í vitnastúkunni og þerraði í ákafa svitann af enni sér með blautum vasaklút.

Þetta var ekkert smáræðis vitni.

William Jennings Bryan hafði þrisvar boðið sig fram til forseta Bandaríkjanna og þar af einu sinni virst líklegur til að ná kjöri í Hvíta húsið, þótt hann tapaði á endasprettinum. Og þó hann hefði ekki náð í Hvíta húsið var hann óumdeilanlega einn frægasti og virtasti stjórnmálamaður landsins.

En nú stóð hann þarna svitnandi í brennheitum réttarsal og fálmaði eftir skoðunum sínum meðan fólkið í salnum kímdi að honum.

Já, verjandinn vissi að í …

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Tengdar greinar

Flækjusagan

Árásin á Bastilluna: Franska byltingin hófst með því að geðveikir kynferðisglæpamenn og falsarar voru frelsaðir

Í dag, 14. júlí, er Bastilludagurinn svokallaði í Frakklandi og er þá ævinlega mikið um dýrðir. Dagurinn er yfirleitt talinn marka upphaf frönsku byltingarinnar árið 1789 þegar feyskinni einvaldsstjórn Bourbon-ættarinnar sem hrundið frá völdum. Byltingin var gerð í nokkrum áföngum en vel má segja að eftir 14. júlí hafi ekki verið aftur snúið. Basillan var virki í Parísarborg sem hýsti...

Flækjusagan

Þegar Persakóngur húðstrýkti sjóinn

Íran á langa sögu. Hér segir frá einum dramatískasta viðburði í fornaldarsögunni þegar Xerxes Persakóngur hugðist leggja undir sig Grikkland.

Flækjusagan

Má gera hvað sem er við sálir Rússlands?

Daría Saltykova var grimmdarseggur og morðingi í Rússlandi á 18. öld. Þegar Katrín mikla tók við völdum í landinu stóð hún frammi fyrir óvæntu vandamáli af þeim sökum

Flækjusagan

Saga Írans 6: Áfallið mikla við Maraþon – Νενικήκαμεν!

Persar virtust ósigrandi og Daríus verðskuldaði ekki síður en Kýrus frændi hans nafnbótina „hinn mikli“. En nokkur fámenn borgríki í Grikklandi voru farin að fara verulega í taugarnar á Persum.

Flækjusagan

Saga Írans 5: Kameldýrakarl frá Baktríu, frumlegasti trúarhöfundur sögunnar

Í síðustu grein (sjá hana hér) var þar komið sögu að stofnandi Persaveldis, Kýrus hinn mikli, var horfinn úr heimi. Það gerðist árið 530 FT en áhrifa hans átti eftir að gæta mjög lengi enn og má vel segja að Kýrus sé enn afar voldugur í hugarheimi Írana. En nú spóla ég aðeins aftur í tímann og dreg fram annan...

Flækjusagan

Saga Írans 4: Voldugasta Íranskóngi heimsins drekkt í blóði af hirðingjadrottningu

Kýrus hinn mikli konungur Persa stofnaði hið þriðja og mesta veldi Írana á sjöttu öld fyrir upphaf tímatals okkar. Hann hefur furðu gott orð á sér sem stjórnani en Tómyris drottning Massageta vlldi þó ekkert með hann hafa.

Mest lesið

Greining

Endurkoma hinnar hefðbundu húsmóður

Þær eru sagðar birtingarmynd hinnar fullkomnu konu og milljónir fylgja þeim á samfélagsmiðlum, þar sem þær koma fram í kjólum á meðan þær elda mat frá grunni, sinna börnum og heimilishaldi. Undir niðri liggja þó önnur og skaðlegri skilaboð.

Fréttir

Áslaug Arna komin aftur á þingfararkaup

Við þingslit í gær fór Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir, þingmaður Sjálfstæðisflokks, aftur á laun þrátt fyrir að vera erlendis í námsleyfi. Hún fær um 3,1 milljón króna þar til varaþingmaður tekur við í haust.

Fréttir

Sagði „nei“ við einu frumvarpi ríkisstjórnarinnar

Halla Hrund Logadóttir, þingmaður Framsóknarflokks, hvetur til samvinnupólitíkur og sagðist ekki taka þátt í málþófi stjórnarandstöðunnar um veiðigjöld. Hún hefur greitt atkvæði með mun fleiri málum ríkisstjórnarinnar en á móti.

Fréttir

Borgin furðar sig á gagnrýni á trjáfellingar í Öskjuhlíð

Samgöngustofa telur áætlun borgarinnar um trjáfellingar í Öskjuhlíð í þágu flugöryggis ekki standast kröfur. Meirihlutinn í borginni og fyrrverandi borgarstjóri furða sig á viðbrögðunum.

Viðtal

Einn á skútunni í 312 daga: „Ég er minn eigin herra“

„Ég er nú meira fíflið, hvað er ég eiginlega að gera hér?“ hugsaði sir Robin Knox Johnston með sér þegar hann var að sigla undan ströndum Ástralíu og heyrði tónlistina óma frá landi. Sú hugsun varði ekki lengi og hann hefði aldrei viljað sleppa þeirri reynslu að sigla einn umhverfis jörðina. Nú hvetur hann aðra til að láta drauma sína rætast, áður en það verður of seint.

Fréttir

„Stúdentar gjalda fyrir málþóf um veiðigjöld“

Frumvarp sem breyta átti námslánakerfinu verður ekki að lögum á þessu þingi. Forseti Landssamtaka íslenskra stúdenta segir stúdenta bíða í óvissu.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Sendillinn sem hvarf

Er „verðmætasta“ starfsfólkið raunverulega verðmætasta starfsfólkið?

GreiningSjávarútvegur

Babb í bátinn: Hagnaður fluttur frá veiðum í vinnslu

Síðustu ár hefur 49 milljarða króna hagnaður flust frá fiskveiðum, sem bera veiðigjald, yfir til fiskvinnslunnar.

Fréttir

Ræðumaður Íslands þvert á flokka vill steypa ríkisstjórninni af stóli

Margrét Friðriksdóttir sem var meðal ræðumanna á fundum Íslands þvert á flokka gegn hælisleitendum leggur til að næsti útifundur hópsins snúi að því að ríkisstjórnin víki, enda hafi komið fordæmi í Búsáhaldabyltingunni 2009.

Greining

Endurkoma hinnar hefðbundu húsmóður

Fréttir

Vildu að ríkisstjórnin legði fram frumvarp minnihlutans í sínu nafni

Kristrún Frostadóttir segir minnihlutann hafa afhent ríkisstjórninni lokað umslag með nýju frumvarpi um veiðigjöld og krafðist þess að hún legði það fram í eigin nafni og samþykkti, ef samningar ættu að nást.

Pistill

Indriði Þorláksson

Átökin um auðlindirnar

Átökin á Alþingi eru um það hvort eigi að ráða almannaréttur og þjóðareign á fiskveiðiauðlindinni eða völd þeirra sérhagsmunaaðila sem fengu tímabundið leyfi til að nýta hana.

Mest lesið í mánuðinum

Úttekt

Verðmætasta starfsfólk Íslands: Tugmilljónatekjur íslenskra forstjóra

Launahæsti forstjórinn í íslensku Kauphöllinni stýrir fyrirtæki sem hefur tapað tugum milljarða frá stofnun. Hann ber höfuð og herðar yfir aðra forstjóra þegar kemur að tekjum en alla jafna njóta þeir kjara sem eru á við tíföld meðallaun á íslenskum vinnumarkaði.

Viðtal

Hann var búinn að öskra á hjálp

Hjalti Snær Árnason hvarf laugardaginn 22. mars. Foreldrar hans lásu fyrst um það í fréttum að hans væri leitað í sjónum, fyrir það héldu þau að hann væri bara í göngutúr. En hann hafði liðið sálarkvalir, það vissu þau. Móðir Hjalta, Gerður Ósk Hjaltadóttir, lýsir því hvernig einhverfur sonur hennar gekk á veggi allt sitt líf, og hvernig hann veiktist svo mikið andlega að þau voru byrjuð að syrgja hann löngu áður en hann var dáinn.

Fréttir

Brutu gegn siðareglum í máli Ásthildar Lóu

RÚV og Sunna Karen Sigurþórsdóttir brutu gegn Ásthildi Lóu Þórsdóttur ráðherra í umfjöllun um son hennar og samskipti við barnsföður. Siðanefnd Blaðamannafélagsins vísaði hins vegar frá öllum kröfum ráðherra nema einni.

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Sendillinn sem hvarf

Er „verðmætasta“ starfsfólkið raunverulega verðmætasta starfsfólkið?

Flækjusagan

Saga Írans 3: Þegar konungur Írans var messías Gyðinga

Hér segir frá upphafi stjórnartíðar Kýrusar mikla Persakonungs sem setti á stofn þriðja og mesta stórveldið í Íran, og var einhver merkasti, mildasti og skynsamasti stjórnarherra fornaldar.

Fréttir

Áslaug Arna fær aftur laun þrátt fyrir að vera í leyfi

Þrátt fyrir að vera í New York í námi mun Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir fá greitt þingfararkaup þegar Alþingi er slitið og fram til 9. september ef varaþingmaður hennar tekur þá við eins og stendur til.