Kári Stefánsson, forstjóri Íslenskrar erfðagreiningar, varar við áformum um rekstur 30 þúsund fermetra einkasjúkrahúss í eigu erlendra aðila, sem bæjarráð Mosfellsbæjar hefur veitt lóð. Hann segir það vera ásetning aðstandenda fyrirhugaðs „útlendingaspítala“ að ná hagnaði úr þeim 150 til 200 milljörðum króna sem renna til heilbrigðisþjónustu á Íslandi á ári hverju.

Kári StefánssonForstjóri Íslenskrar erfðagreiningar varar við „útlendingaspítala“.

Mynd:

„Svona spítali er eingöngu hugsaður til þess að taka bita úr því fé sem innfæddir ætla sér að setja í læknisfræði. Þetta er í sjálfu sér ekkert vitlaus hugmynd fyrir þá, ef þeir komast upp með þetta, en hræðilegt fyrir fólkið í landinu. Því þó svo að það kosti 40 milljarða að reisa svona hús, þá er budgetið í heilbrigðisþjónustu hjá okkur slíkt að ef þeir komast upp með þetta þá er þetta gróðavænlegt. Þeir ætla að vera á undan ríkinu að reisa spítalann. Þeir eru að flýta sér.“

Torgreinanlegt eignarhald

Lára Hanna Einarsdóttir bendir á að eignarhald móðurfélags hins væntanlega sjúkrahúss sé torséð í pistli sínum á Stundinni undir fyrirsögninni Er einkasjúkrahúsið blekking? Ljóst er þó að annar helsti aðstandandi fyrirhugaðs sjúkrahúss hefur boðað samstarf sitt við Klíníkina í Ármúla, einkarekna heilbrigðisþjónustu sem er meðal annars leidd af Ásdísi Höllu Bragadóttur, fyrrverandi bæjarstjóra í Garðabæ og áhrifakonu í Sjálfstæðisflokknum. 

Greint var frá því í Morgunblaðinu í maí að dr. Pedro Brugada, einn aðstandenda risasjúkrahússins, hefði átt fund með Kristjáni Þór Júlíussyni heilbrigðisráðherra og átt við hann „gagnlegt“ samtal. 

Ásdís Halla sagði í samtali við Morgunblaðið í umfjöllun um komu dr. Brugada til Íslands að eftir opnun Klíníkurinnar hafi „íslenskir sérfræðingar, bæði læknar og hjúkrunarfræðingar sem nú starfa erlendis, haft samband og lýst yfir áhuga á að starfa hér á landi“. „Þannig að þetta getur haft margvísleg áhrif íslensku samfélagi til góðs,“ sagði hún. 

Samkvæmt henni beindust störf Brugada fyrir Klíníkina að heilbrigðisþjónustu við útlendinga. Þó kom fram, að ef íslensk heilbrigðisyfirvöld meti það sem svo að þau vilji að íslenskir sjúklingar fái aðgang að þjónustunni eða einhverjum þáttum hennar, „yrði án efa orðið við því“. Hins vegar hafi engar viðræður átt sér stað við yfirvöld. 

Hugmynd dr. Brugada er að erlendir sjúklingar fái meðhöndlun. „Í flestum tilfellum greiða sjúkratryggingar eða aðrar tryggingar fyrir meðferðina,“ sagði hann við Morgunblaðið. Hann sagðist upphaflega hafa ætlað að starfrækja eigin læknastöð hér á landi, en síðan hugsað til samstarfs við Klíníkina. „Eftir að við fréttum af Klíníkinni og skoðuðum þá aðstöðu sem þar er fannst okkur áhugavert að kanna samstarfsgrundvöll.“

Varðandi hvers vegna hann valdi Ísland sagði Brugada að loftið væri gott og nálægðin við Evrópu og Bandaríkin gerði auðvelt að komast hingað til lands, en hann vísaði ekki til rekstrarskilyrða einkarekinnar heilbrigðisþjónustu: „Það er auðvelt að komast hingað - Ísland er viðkomustaður á leiðinni frá Evrópu til Bandaríkjanna. Svo er það loftið, kyrrðin, vatnið, rólegheitin og einstök náttúrufegurð. Ég efast um að það sé hægt að finna heilsusamlegra umhverfi en hér.“

Læknisfræðitúrismi gengur ekki

„Læknisfræðitúrismi hefur aldrei gengið,“ segir Kári Stefánsson. „Eina stofnunin í heiminum sem hefur grætt á læknisfræðitúrisma er Mayo Clinic í Bandaríkjunum og það byggir á ótrúlegum competence í læknisfræði. En þar sem menn hafa reynt þetta annars staðar hefur það aldrei gengið.“

„Þar sem menn hafa reynt þetta annars staðar hefur það aldrei gengið“

Á sama tíma hefur Landspítalinn varað við flótta heilbrigðisstarfsfólks úr landi. 

Kári Stefánsson stofnaði til undirskriftarsöfnunar til að auka heilbrigðisútgjöld á Íslandi, en þau hafa minnkað að raungildi undanfarin ár. Útgjöld til heilbrigðismála sem hlutfall af þjóðarframleiðslu eru tæplega 9% hér á landi, en eru 11% í Svíþjóð og 10,4% í Danmörku. Tæplega 87 þúsund manns skrifuðu undir áskorun til stjórnvalda um að leggja 11% þjóðarframleiðslu Íslands í heilbrigðismál.

HeilbrigðisráðherraKristsján Þór Júlíusson hefur boðið út rekstur á þremur heilsugæslustöðvum sem verða einkareknar en ekki ríkisreknar, eins og aðrar heilsugæslustöðvar.

Mynd: Pressphotos.biz - (GeiriX)

Aukinn einkarekstur innleiddur

Kristján Þór Júlíusson heilbrigðisráðherra hefur undanfarið innleitt aukinn einkarekstur í heilbrigðiskerfinu. Þannig var rekstur þriggja einkarekinna heilsugæslustöðva nýlega boðinn út. Einkarekna alhliða heilsugæslan verður starfrækt í Álfheimum, Bíldshöfða og á Urriðahvarfi. Læknirinn Guðmundur Karl Snæbjörnsson varaði við því í samtali við Stundina að öryggi sjúklinga væri stefnt í hættu með fyrirkomulaginu, þar sem fjárframlög ríkisins á hvern sjúkling séu of lág samkvæmt tillögunum. „Sparnarkröfurnar frá ráðuneytinu eru það miklar að það má eiginlega ekki við því að sjúklingar verði veikir. Þetta gengur í heimi þar sem enginn er veikur en þetta gengur ekki þegar fólk er veikt. Ein blóðrannsókn hjá barni sem kemur í rannsókn vegna ofnæmisvandamáls getur kostað 30 þúsund. Þá er allt fjármagn uppétið fyrir þetta barn,“ sagði hann.

Þrjú einkarekin heilbrigðisfyrirtæki eru á lista yfir arðbærustu fyrirtæki landsins og hafa félög fjármögnuð af Sjúkratryggingum Íslands greitt hundruð milljóna í arð.

Eigandi KlíníkurinnarÁsdís Halla Bragadóttir.

Mynd:

 Tengsl við Klíníkina

Ásdís Halla hefur sagt að Albanía, eitt fátækasta ríki Evrópu, standi Íslandi mun framar í einkarekinni heilbrigðisþjónustu. „Albanía er ljósárum á undan okkur í valfrelsi og samkeppni í heilbrigðisrekstri,“ sagði hún á ársfundi Samtaka atvinnulífsins í apríl 2014. 

Björn Bjarnason, fyrrverandi dómsmálaráðherra fyrir hönd Sjálfstæðisflokksins, er gagnrýninn á gagnrýnina á fyrirhugað sjúkrahús í pistli á heimasíðu sinni. Ásdís Halla, einn eigenda Klíníkurinnar, er fyrrverandi aðstoðarmaður Björns.

„Það er gleðiefni að ekkert hefur verið rætt um málið við stjórnmálamenn“

Björn Bjarnason, sem er kjarnameðlimur í Sjálfstæðisflokknum, styður framtakið í Mosfellsbæ. „Fullnægi þeir sem að sjúkrahúsinu standa lögbundnum skilyrðum ber viðkomandi yfirvöldum að veita þeim starfsleyfi hvað sem einstökum þingmönnum finnst. Fyrsta skrefið var að tryggja land undir nauðsynleg mannvirki. Næsta skref er að skapa starfsumgjörðina að öðru leyti. Það er gleðiefni að ekkert hefur verið rætt um málið við stjórnmálamenn eða embættismenn. Þeir hafa þá ekki gert sig vanhæfa við formlega afgreiðslu málsins. Þar ber þeim að fara að lögum og reglum hvað sem skoðunum þeirra líður.“

Kári Stefánsson leggur hins vegar til í grein sinni í Fréttablaðinu að dr. Brugada fái mannúðlega meðhöndlun eins og ísbjörn sem ógnar mönnum - verði fluttur á Grænlandsjökul. „Ég vil benda honum á að þegar ísbirnir ganga á land og lífi okkar og limum steðjar hætta af þeim leyfum við okkur að skjóta þá. Nú er ég ekki að leggja það til að við gerum hið sama við Brugada heldur að við förum að mannúðlegri tillögu Jóns Gnarr um birnina og svæfum hann og flytjum upp á Grænlandsjökul.“

Umfjöllun um Dr. BrugadaKoma Dr. Pedros Brugada til landsins var kynnt í Morgunblaðinu 7. maí síðastliðinn. Þar kom fram að hann væri í samstarfi við Klíníkina, í eigu Ásdísar Höllu Bragadóttur, og opið væri fyrir því að taka íslenska sjúklinga til viðbótar við erlenda, ef yfirvöld vildu það.

Mynd: Morgunblaðið

 Ráðherra kvaðst ekki hafa vitað

Með heilbrigðisráðherra Dr. Pedro Brugada hitti Kristján Þór Júlíusson, sem kannaðist þó ekki við að hafa heyrt hugmyndir um risastórt einkarekið sjúkrahús sem Brugada og félagar hafa fengið lóð fyrir í Mosfellsbæ.

Kristján Þór Júlíusson heilbrigðisráðherra sagðist í samtali við RÚV ekki hafa heyrt af áformunum fyrr en daginn sem þau voru kynnt, en engu að síður hafði Pedro Brugada birt mynd af sér með Kristjáni í maí síðastliðnum. „Stjórnmálamennirnir eru svo opnir. Þetta er eins og að fara í heimsókn til fjölskyldumeðlims,“ skrifaði Brugada um reynslu sína af Kristjáni Þór og Eygló Harðardóttur velferðarráðherra.

„Þetta er eins og að fara í heimsókn til fjölskyldumeðlims“

Annar aðstandenda spítalans, Henri Middeldorp, segir þá ætla að koma með verðmæti inn í landið. Hann segir, eins og Brugada, að gert sé ráð fyrir því að sjúkratryggingar borgi fyrir aðgerðir sjúklinganna, en þeir verði hins vegar ekki íslenskir. Þá vísar hann til samkomulags við heilbrigðisyfirvöld, sem hefur, miðað við orð Kristjáns Þórs, verið gert án vitundar ráðherra, í öðru samhengi en við spítalann í Mosfellsbæ eða er hreinlega ekki fótur fyrir. „Við höfum gert samkomulag við íslensk heilbrigðisyfirvöld um að við sækjumst ekki eftir íslenskum sjúklingum nema þeir borgi sjálfir fyrir sínar aðgerðir í stað þess að íslenska heilbrigðiskerfið greiði fyrir þá.“

Middeldorp, sem á íslenska eiginkonu, segist sjálfur eiga helmingshlut í hollenska félaginu Burbanks Holding B.V. sem á 98% í félaginu MCPB ehf. sem heldur utan um nýja sjúkrahúsið. Hinn helmingur eignarhaldsins er á huldu en er skráður á Burbanks Trust and Investments, sem hefur tengsl við Burbanks Capital, sem einbeitir sér að fjárfestingu í heilsugæslu, vatni og sjálfbærri orku. Nánar er fjallað um tengsl nýja sjúkrahússins hér.