Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 10 árum.

Lögreglustjórar brutu gegn mótmælendum

Per­sónu­vernd úr­skurð­ar aft­ur um vinnu­brögð lög­regl­unn­ar í skýrslu Geirs Jóns Þór­is­son­ar. Yf­ir­strik­un per­sónu­upp­lýs­inga mistókst.

Lögreglustjórar brutu gegn mótmælendum
Birtu viðkvæmar persónuupplýsingar Í Búsáhaldaskýrslunni birtust viðkvæmar persónuupplýsingar þar sem meðal annars var greint frá fjölskyldutengslum, geðrænum vandamálum og stjórnmálaskoðunum einstaklinga. Mynd: OddurBen

Vinnsla upplýsinga í skýrslu um skipulag lögreglu í mótmælunum 2008-2011 samrýmdist ekki kröfum um öryggi persónuupplýsinga. Þetta kemur fram í úrskurði Persónuverndar vegna skýrslu lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu um Búsáhaldabyltinguna. Brotið var gegn mótmælendum bæði við gerð skýrslunnar og með birtingu hennar. Geir Jón Þórisson var yfirlögregluþjónn á höfuðborgarsvæðinu og vann skýrsluna árið 2012 en Sigríður Björk Guðjónsdóttir, núverandi lögreglustjóri á höfuðborgarsvæðinu, bar ábyrgð á birtingu hennar. 

Samkvæmt úrskurði Persónuverndar var skráning persónuupplýsinga mótmælenda í þágu samantektarinnar óheimil. Þá lagði stofnunin fyrir lögregluna á höfuðborgarsvæðinu að setja sér verklagsreglur um hvernig öryggis og trúnaðar væri gætt við meðferð persónuupplýsinga í málaskrárkerfi lögreglu, LÖKE, í samræmi við persónuverndarlög. Hefur lögreglan frest til 31. maí næstkomandi til að skila þeim reglum til Persónuverndar. Loks var miðlun persónuupplýsinga um kvartendur, sem bar að afmá samkvæmt úrskurði úrskurðarnefndar um upplýsingamál, ekki talin samrýmast lögum.

Yfirstrikun mistókst

Forsaga málsins er sú að árið 2012 vann Geir Jón Þórisson, fyrrverandi yfirlögregluþjónn og varaþingmaður Sjálfstæðisflokksins, skýrslu um aðgerðir lögreglunnar í Búsáhaldabyltingunni árið 2009. Skýrslan ber heitið „Samantekt á skipulagi lögreglu við mótmælin 2008 til 2011“.

Geir Jón Þórisson
Geir Jón Þórisson Stýrði gerð skýrslunnar um mótmælendur.

Skýrslan varð ekki opinber fyrr en 24. október síðastliðinn þegar hún var afhent fjölmiðlum. Fljótlega kom hins vegar í ljós að yfirstrikun á persónuupplýsingum hafði misfarist. Hægt var að lesa textann sem strikað hafði verið yfir, bæði í pappírs- og stafrænni útgáfu skýrslunnar. Skýrslan inniheldur viðkæmar persónuupplýsingar 75 einstaklinga þar sem meðal annars er greint frá fjölskyldutengslum einstaklinga, geðrænum vandamálum og stjórnamálaskoðunum svo eitthvað sé nefnt. Þá var fjöldi fólks borinn röngum sökum. 

Persónuvernd óskaði í kjölfarið eftir skýringum frá lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu. Í svari lögreglu við fyrirspurn Persónuverndar kom fram að starfsmenn sem sá um að afmá texta í skrýslunni höfðu aðeins „almenna tölvukunnáttu“. Skortur hafi verið á nauðsynlegri yfirsýn og eftirliti, og að fram færi öryggisathugun. Alls kvörtuðu fimm til Persónuverndar vegna birtingu skýrslunnar. 

Sigríður Björk Guðjónsdóttir
Sigríður Björk Guðjónsdóttir Núverandi lögreglustjóri bar ábyrgð á birtingu skýrslunnar um mótmælendur, en hún var birt með þeim hætti að unnt var að greina persónuupplýsingar um einstaka mótmælendur.

Vinnubrögð lögreglu aftur til athugunar

Þetta er í annað skipti á innan við viku sem Persónuvernd úrskurðar í máli er varða vinnubrögð lögreglunnar. Á föstudag komst Persónuvernd að þeirri niðurstöðu að Sigríður Björk Guðjónsdóttur, lögreglustjóri á höfuðborgarsvæðinu, hefði brotið lög um persónuvernd þegar hún, þá lögreglustjóri á Suðurnesjum, endi Gísla Frey Valdórssyni, aðstoðarmanni Hönnu Birnu Kristjánsdóttur innanríkisráðherra, persónuupplýsingar um málefni hælisleitandans Tony Omos. Gísli Freyr var í kjölfarið dæmdur fyrir að leka persónuupplýsingum, sem byggðu meðal annars á rannsóknargögnum frá Suðurnesjum, í fjölmiðla. 

Á mánudag sagðist Ólöf Nordal innanríkisráðherra í skriflegu svari við fyrirspurn Stundarinnar bera fullt traust til Sigríðar Bjarkar í embætti hennar sem lögreglustjóri þrátt fyrir úrskurð Persónuverndar. Sagði hún Sigríði Björk hafa sent upplýsingarnar til aðstoðarmanns ráðherra í góðri trú. 

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Búsáhaldaskýrslan

Mest lesið

Indriði Þorláksson
1
Pistill

Indriði Þorláksson

Veiði­gjöld, hagn­að­ur og raun­veru­leg af­koma

Sam­tök fyr­ir­tækja í sjáv­ar­út­vegi hafa mót­mælt hækk­un veiði­gjalda með röng­um for­send­um og áróðri. Al­menn­ing­ur styð­ur hins veg­ar að hlut­ur þjóð­ar­inn­ar í arði af fisk­veiðiauð­lind­inni verði auk­inn. Reikn­uð auð­lindar­enta end­ur­spegl­ar raun­veru­lega af­komu bet­ur en bók­halds­leg­ur hagn­að­ur, sem get­ur ver­ið skekkt­ur með reikn­ings­færsl­um og eigna­tengsl­um.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Indriði Þorláksson
3
Pistill

Indriði Þorláksson

Veiði­gjöld, hagn­að­ur og raun­veru­leg af­koma

Sam­tök fyr­ir­tækja í sjáv­ar­út­vegi hafa mót­mælt hækk­un veiði­gjalda með röng­um for­send­um og áróðri. Al­menn­ing­ur styð­ur hins veg­ar að hlut­ur þjóð­ar­inn­ar í arði af fisk­veiðiauð­lind­inni verði auk­inn. Reikn­uð auð­lindar­enta end­ur­spegl­ar raun­veru­lega af­komu bet­ur en bók­halds­leg­ur hagn­að­ur, sem get­ur ver­ið skekkt­ur með reikn­ings­færsl­um og eigna­tengsl­um.

Mest lesið í mánuðinum

Forsprakki útifundar játaði fjárdrátt á leikskólanum Klettaborg
2
Fréttir

Forsprakki úti­fund­ar ját­aði fjár­drátt á leik­skól­an­um Kletta­borg

Sig­fús Að­al­steins­son, stofn­andi hóps­ins Ís­land - þvert á flokka, sem stend­ur fyr­ir úti­fund­um um hæl­is­leit­end­ur, ját­aði á sig fjár­drátt frá leik­skól­an­um Kletta­borg þeg­ar hann var for­stöðu­mað­ur þar. Hann vill ekki dæma hvort brot af því tagi séu nógu al­var­leg til að inn­flytj­end­ur sem gerð­ust sek­ir um þau ætti að senda úr landi.
Drengir kvörtuðu undan kennara og var meinað að sitja kennslustundir
6
Úttekt

Dreng­ir kvört­uðu und­an kenn­ara og var mein­að að sitja kennslu­stund­ir

Tólf ára gaml­ir dreng­ir leit­uðu til skóla­stjóra vegna meints of­beld­is af hálfu kenn­ara. Í kjöl­far­ið var þeim mein­að að sitja kennslu­stund­ir hjá kenn­ar­an­um. Ann­ar baðst af­sök­un­ar eft­ir tvær vik­ur og fékk þá að koma aft­ur í tíma. Hinn sætti út­skúf­un í tvo mán­uði, áð­ur en skól­an­um var gert að taka dreng­inn aft­ur inn í tíma. For­eldr­ar drengs­ins segja kerf­ið hafa brugð­ist barn­inu og leit­uðu að lok­um til lög­reglu.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár