Þessi grein birtist fyrir rúmlega 3 mánuðum.

Fullnaðarsigur fyrir fjölmiðla og almenning

Blaða­mað­ur­inn Tryggvi Að­al­björns­son seg­ir sýknu­dóm RÚV og MAST í Hæsta­rétti vegna um­fjöll­un­ar um Brúnegg vera mik­il­væga stað­fest­ingu á rétti al­menn­ings til upp­lýs­inga. „Þetta er frá­bær nið­ur­staða og það sem við höf­um ver­ið að von­ast eft­ir all­an tím­ann.“

Fullnaðarsigur fyrir fjölmiðla og almenning
Tryggvi Aðalbjörnsson segir ekki hvetjandi fyrir blaðamenn að fjölmiðlar geti lent í því að eiga við tilhæfulausar ásakanir árum saman. Mynd: Golli

Dómur var kveðinn upp í svokölluðu Brúneggjamáli í Hæstarétti fyrr í vikunni, þar sem bæði Ríkisútvarpið og Matvælastofnun voru sýknuð af kröfum fyrrverandi eigenda Brúneggja, sem varð gjaldþrota vorið 2017. En RÚV og MAST voru dregin fyrir dóm vegna notkunar gagna í umfjöllun Kastljóss um starfsemi fyrirtækisins síðla árs 2016. 

Fjölmiðlamaðurinn Tryggvi Aðalbjörnsson, sem hlaut blaðamannaverðlaunin fyrir umfjöllunina um Brúnegg, segir dóminn bæði afdráttarlausan og skýran. 

„Þetta er fullnaðarsigur fyrir okkur, fyrir fjölmiðla og fyrir almenning,“ segir hann. „Þetta er frábær niðurstaða og það sem við höfum verið að vonast eftir allan tímann. Þarna fékkst góð og mikilvæg staðfesting á því að almenningur átti rétt á því að fá upplýsingar um starfsemi Brúneggja. Fréttamenn máttu taka þær upplýsingar og setja þær fram á aðgengilegan hátt fyrir almenning. Það er bara mjög mikilvægt.“

„Vönduðum okkur mjög mikið“

Tryggvi segir það jákvætt að hafa fengið staðfestingu á því að umfjöllunin hafi verið unnin eins og skylda bar til. „Við vönduðum okkur mjög mikið við þessa umfjöllun. Við vorum með mjög mikið af gögnum – hátt í 1.000 blaðsíður af skjölum frá Matvælastofnun, sem er eftirlitsaðilinn [með Brúneggjum]. Málið var mjög umfangsmikið en við lögðum okkur sérstaklega fram um að setja þetta sem kom fram í skýrslunum fram á aðgengilegan og nákvæman hátt – og gæta sanngirni gagnvart Brúneggjum.“ 

Tryggvi segist ekki hafa vitað hvaða afleiðingar málið myndi hafa. Það hefði ekki verið aðalatriðið að ímynda sér slíkt við vinnslu umfjöllunarinnar. „Aðalatriðið þegar maður er að vinna svona umfjöllun er að koma upplýsingunum til almennings á greinargóðan hátt og réttan. Síðan er málið bara úr okkar höndum.“

Hann segir það hafa komið á óvart þegar kröfubréf kom haustið 2020 frá eigendum Brúneggja, tæpum fjórum árum eftir að umfjöllunin fór í loftið. „Það hafði aldrei verið bent á atriði sem voru röng í umfjölluninni, ekkert sem við höfðum þurft að leiðrétta eða slíkt.“ Hann segir það mjög sérstakt að vera enn að vinna í málinu svona löngum tíma síðar, en bráðum verða níu ár síðan vinnan við umfjöllunina hófst.

Kælandi áhrif á blaðamennsku

Tryggvi nefnir að mikil vinna hafi farið í að verjast málsókninni sem hefði getað farið í að sinna blaðamennsku. Þá geti mál sem þessi haft kælandi áhrif á blaðamennsku almennt.

„Vegna þess að fyrir þá sem þurfa að verjast svona miklum og algjörlega tilhæfulausum ásökunum, eins og Hæstiréttur hefur nú staðfest í þessu tilfelli, þá tekur þetta tíma og vinnu. En svo er það heldur ekki hvetjandi fyrir blaðamenn almennt að sjá að þetta sé samfélagið sem við búum í. Að fjölmiðlar geti lent í því að vera árum saman að eiga við ásakanir sem eiga sér enga stoð.“

Tryggvi hnykkir á því í lokin að það sé gott að fá svona afgerandi dóm. „Það er ekki bara gott fyrir blaðamenn og fjölmiðla að fá það staðfest að þeir megi vinna vinnuna sína meðan þeir vanda sig og eru í góðri trú – það er líka ofboðslega mikilvægt fyrir almenning að fá staðfestingu á því að hann eigi rétt á svona upplýsingum. Þetta er algjört grundvallaratriði fyrir upplýsingarétt íslensks almennings í framtíðinni.“

Kjósa
21
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.
Tengdar greinar

Allt af létta

Mest lesið

Hann var búinn að öskra á hjálp
1
Viðtal

Hann var bú­inn að öskra á hjálp

Hjalti Snær Árna­son hvarf laug­ar­dag­inn 22. mars. For­eldr­ar hans lásu fyrst um það í frétt­um að hans væri leit­að í sjón­um, fyr­ir það héldu þau að hann væri bara í göngu­túr. En hann hafði lið­ið sál­ar­kval­ir, það vissu þau. Móð­ir Hjalta, Gerð­ur Ósk Hjalta­dótt­ir, lýs­ir því hvernig ein­hverf­ur son­ur henn­ar gekk á veggi allt sitt líf, og hvernig hann veikt­ist svo mik­ið and­lega að þau voru byrj­uð að syrgja hann löngu áð­ur en hann var dá­inn.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Hann var búinn að öskra á hjálp
1
Viðtal

Hann var bú­inn að öskra á hjálp

Hjalti Snær Árna­son hvarf laug­ar­dag­inn 22. mars. For­eldr­ar hans lásu fyrst um það í frétt­um að hans væri leit­að í sjón­um, fyr­ir það héldu þau að hann væri bara í göngu­túr. En hann hafði lið­ið sál­ar­kval­ir, það vissu þau. Móð­ir Hjalta, Gerð­ur Ósk Hjalta­dótt­ir, lýs­ir því hvernig ein­hverf­ur son­ur henn­ar gekk á veggi allt sitt líf, og hvernig hann veikt­ist svo mik­ið and­lega að þau voru byrj­uð að syrgja hann löngu áð­ur en hann var dá­inn.

Mest lesið í mánuðinum

Forsprakki útifundar játaði fjárdrátt á leikskólanum Klettaborg
2
Fréttir

Forsprakki úti­fund­ar ját­aði fjár­drátt á leik­skól­an­um Kletta­borg

Sig­fús Að­al­steins­son, stofn­andi hóps­ins Ís­land - þvert á flokka, sem stend­ur fyr­ir úti­fund­um um hæl­is­leit­end­ur, ját­aði á sig fjár­drátt frá leik­skól­an­um Kletta­borg þeg­ar hann var for­stöðu­mað­ur þar. Hann vill ekki dæma hvort brot af því tagi séu nógu al­var­leg til að inn­flytj­end­ur sem gerð­ust sek­ir um þau ætti að senda úr landi.
Drengir kvörtuðu undan kennara og var meinað að sitja kennslustundir
4
Úttekt

Dreng­ir kvört­uðu und­an kenn­ara og var mein­að að sitja kennslu­stund­ir

Tólf ára gaml­ir dreng­ir leit­uðu til skóla­stjóra vegna meints of­beld­is af hálfu kenn­ara. Í kjöl­far­ið var þeim mein­að að sitja kennslu­stund­ir hjá kenn­ar­an­um. Ann­ar baðst af­sök­un­ar eft­ir tvær vik­ur og fékk þá að koma aft­ur í tíma. Hinn sætti út­skúf­un í tvo mán­uði, áð­ur en skól­an­um var gert að taka dreng­inn aft­ur inn í tíma. For­eldr­ar drengs­ins segja kerf­ið hafa brugð­ist barn­inu og leit­uðu að lok­um til lög­reglu.
Fjölskyldurnar sem eiga fiskana í sjónum
5
GreiningSjávarútvegsskýrslan

Fjöl­skyld­urn­ar sem eiga fisk­ana í sjón­um

Inn­an við tíu fjöl­skyld­ur eiga og stýra stærstu sjáv­ar­út­vegs­fyr­ir­tækj­um lands­ins. Þau fyr­ir­tæki sem skráð hafa ver­ið á mark­að eru enn und­ir stjórn, og að uppi­stöðu í eigu, þeirra ein­stak­linga sem fengu gjafa­kvóta. Fjár­fest­ing­ar eig­enda út­gerð­anna í öðr­um og óskyld­um grein­um nema tug­um millj­arða og teygja sig í maj­ónes­fram­leiðslu, skyndi­bitastaði, trampólín­garða og inn­flutn­ing á bleyj­um og síga­rett­um.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár