Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 2 árum.
Flækjusagan

Elísabet drottning er VÍST úr Víðidalnum!

Elísabet drottning er VÍST úr Víðidalnum!
Elísabet frænka með íslensku fálkaorðuna
Illugi Jökulsson
skrifar

Vart hefur farið framhjá neinum að undanfarna daga hefur verið haldið upp á það í Bretlandi — og jafnvel víðar — að 70 ár eru síðan Elísabet 2. settist í hásæti sem drottning Bretlands. („Settist að völdum“ og „valdaafmæli“ er eiginlega vitlaust orðalag því raunveruleg völd hennar eru næstum engin.)

Af þessu tilefni var einhvers staðar rifjuð upp í glensi sagan af því þegar Erlendur Einarsson forstjóri SÍS 1955-1986 lét eitt sinn útbúa ættartölu sem átti að sýna fram á frændsemi hans við Elísabetu en sá oflátungsháttur þótti harla fyndinn hér á landi.

Frændsemin átti að vera gegnum Auðun skökul landnámsmann í Víðidal í Húnavatnssýslu.

Það þótti sérlega fyndið að viðurnefni Auðuns, skökull, þýðir auðvitað ekkert annað en typpi á graðhesti.

En sannleikurinn er reyndar sá að ef tekið er mark á þeim heimildum sem til eru, þá er þessi ættfærsla vissulega rétt.

Ég skal nú rekja ætt Elísabetar allt aftur í Víðidalinn. Og athugið að hér er ekki farið með fleipur íslenskra ættfræðinörda. Allar ættfærslur til og með árinu 1000 eru samkvæmt nýjustu upplýsingum af Wikipediu, og ef það er eitthvað sem Wikipedia er góð í, þá eru það ættir „hefðarfólks“.

Þið getið sjálf rakið ykkur á alfræðisíðunni aftur til ársins 1000.

Rétt er að vekja athygli á að í listanum hér á eftir eru innan sviga við nöfnin til 1700 valdatími konunga og drottninga, en eftir það eru í svigunum fæðingar- og dánarár eftir því sem best er vitað.

Faðir Elísabetar var Georg 6. konungur Breta (1936-1952).

Faðir hans var Georg 5. konungur (1910-1936).

Faðir hans var Játvarður 7. konungur (1901-1910).

Móðir hans var Viktoría drottning (1837-1901).

Faðir hennar var Játvarður hertogi af Kent.

Faðir hans var Georg 3. konungur (1760-1820).

Faðir hans var Friðrik prins af Veils.

Faðir hans var Georg 2. konungur (1727-1760).

Faðir hans var Georg 1. konungur (1714-1727).

Faðir hans var Ernest Augustus hertogi af Hanover (f.1629-d.1698).

Faðir hans var Georg hertogi af Brúnsvík (1582-1641).

Faðir hans var Vilhjálmur hertogi af Brúnsvík (1535-1592).

Faðir hans var Ernest hertogi af Brúnsvík (1497-1546).

Faðir hans var Hinrik hertogi af Brúnsvík (1468-1532).

Faðir hans Ottó veglyndi hertogi af Brúnsvík (1439-1471).

Faðir hans var Friðrik guðhræddi hertogi af Brúnsvík (1418-1478).

Faðir hans var Bernharður hertogi af Brúnsvík (1360-1434).

Faðir hans var Magnús „með hálskeðjuna“ hertogi af Brúnsvík (1324-1374).

Faðir hans var Magnús guðhræddi hertogi af Brúnsvík (1304-1369).

Faðir hans var Albert feiti hertogi af Brúnsvík (1268-1318).

Faðir hans var Albert stóri hertogi af Brúnsvík (1236-1279).

Faðir hans var Ottó barn hertogi af Brúnsvík (1204-1252).

Faðir hans var Vilhjálmur lávarður af Luneburg (1184-1213).

Faðir hans var Hinrik ljón hertogi af Saxlandi (1130-1195).

Faðir hans var Hinrik drambláti hertogi af Bæjaralandi (1108-1139).

Móðir hans var Úlfhildur af Saxlandi (1072-1126).

Faðir hennar var Magnús hertogi af Saxlandi (1045-1106).

Móðir hans var Úlfhildur hin norska (1020-1071).

Faðir hennar var Ólafur digri Noregskonunugur (995-1030).

Móðir hans var Ásta Guðbrandsdóttir (975-1025).

Móðir hennar var Úlfhildur, væntanlega fædd um 950.

Móðir hennar var Þóra mosháls, væntanlega fædd um 920.

Faðir hennar var Auðun skökull, væntanlega fæddur um 860-870, ef hann var í rauninni til.

Í 400 ár voru forfeður og -mæður Elísabetar valdafólk í Brúnsvík.Þótt íslenskun á nafninu virðist gefa til kynna vík við sjó, þá er Brúnsvík (Braunschweig) langt inni í landi, þar sem bláa táknið er. „Vík“ þýðir í þessu tilfelli sennilega áfanga- eða hvíldarstað.

Um Auðun skökul (hafi hann verið til) er fátt vitað, nema Landnámabók segir að faðir hans hafi heitið Björn einhver, en sá hafi verið sonur Hunda-Steinars, jarls á Englandi, og Álöfar, dóttur Ragnars loðbrókar.

Ragnar loðbrók var þjóðsagnapersóna á Norðurlöndum, sem gerði hervirki á Englandi í upphafi víkingaaldar, en óvíst er hvort hann var tómur tilbúningur eða átti sér einhvers konar fyrirmynd.

Eins og ég sagði hér fremst: Heimildir eru ætt Elísabetar allt frá henni og til Ólafs digra eru svona þokkalega áreiðanlegar, með öllum hugsanlegum fyrirvörum þó.

Þetta gæti að minnsta kosti verið svona!

Heimild að þremur elstu ættliðunum — frá móður Ástu Guðbrandsdóttur til Auðuns skökuls — hún er aftur á móti aðeins ein: Landnámabók sem upphaflega er talin hafa verið skrifuð á fyrri hluta 12. aldar. Þar segir:

„Auðun skökull fór til Íslands og nam Víðidal og bjó á Auðunarstöðum. […] Auðun skökull var faðir Þóru mosháls, móður Úlfhildar, móður Ástu, móður Óláfs konungs hins helga [eða digra].“

Meira er það nú ekki.

Þegar Snorri Sturluson skrifaði sögu konunganna Ólafs Tryggvasonar og Ólafs digra um það bil eftir að fyrsta gerð Landnámu var skrifuð, þá getur hann um Ástu Guðbrandsdóttur móður Ólafs digra en nefnir ekki hver móðir hennar hafi verið. Samkvæmt því treystir Norsk biografisk leksikon sér ekki til að slá því föstu — hvað sem Landnáma segir — að móðir Ástu Guðbrandsdóttur hafi verið Úlfhildur dótturdóttir Auðuns skökuls, því „morens navn er ikke kjent“ segir þar aðeins.

Það breytir því þó ekki að samkvæmt ÞEIRRI EINU HEIMILD SEM TIL ER, þá var Ásta Guðbrandsdóttir ættuð úr Víðidal.

Hér verðum við að vísu að líta framhjá því að flestir seinni tíma fræðimenn telja heimildagildi Landnámu lítið, og jafnvel afar lítið, en það er sama:

Þetta segir samt eina heimildin sem er til!

Og samkvæmt því þá ER Elísabet 2. Bretadrottning ættuð úr Víðidalnum.

En svo er náttúrlega spurning hvort einhverjir maðkar kunni að leynast víðar á ættartrénu. Hélt einhver framhjá einhverjum einhvern tíma?

Hefur slíkt einhvern tíma gerst í þessum prúðu ættum fyrirfólksins?

En það, eins og sagt er, er önnur saga.

Auðunarstaðir í VíðidalMyndin er af Sarpi Þjóðminjasafnsins.
Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir (1)

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
  • Júlíus Guðni Antonsson skrifaði
    5. júní 2022 22:26
    Takk fyrir þessa samantekt, ég sem fyrrum bóndi á Auðunarstöðum og afkomandi Auðuns Skökuls í 32. lið eins og Beta frænka, hef gaman af þessu en vil samt benda á að Elísabet getur varla talist vera ættuð úr Víðidalnum þar sem Þóra Moðháls var fædd útií Noregi og fór aldrei til Íslands. Það er síðan gaman af því að seigja frá því að þegar ég rek ættir mínar til Auðuns Skökuls þá er það í gegnum fyrstu biskupsfrú landsins Döllu Þorvaldsdóttur sem og Steinunni fylgikonu Jóns Arasonar biskups. Ótrúlegt en satt að hátt í 1/3 þeirra sem eru í þessari 32 ættliða keðju hafa búið á Auðunarstöðum.
    1
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.
Tengdar greinar

Flækjusagan

Mest lesið

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Við mætum í vinnuna til þess að sigra“
2
Á vettvangi

„Við mæt­um í vinn­una til þess að sigra“

Kona sem sit­ur á bið­stofu með fleira fólki er að grein­ast með heila­æxli og það þarf að til­kynna henni það. En það er eng­inn stað­ur sem hægt er að fara með hana á, til að ræða við hana í næði. Í ann­an stað er rætt við að­stand­end­ur frammi, fyr­ir fram­an sjálfsal­ann en þá fer neyð­ar­bjall­an af stað og hama­gang­ur­inn er mik­ill þeg­ar starfs­fólk­ið hleyp­ur af stað. Í fjóra mán­uði hef­ur blaða­mað­ur ver­ið á vett­vangi bráða­mót­tök­unn­ar á Land­spít­al­an­um og fylgst með starf­inu þar.

Mest lesið í mánuðinum

Leyniupptaka lýsir vinargreiða og hrossakaupum Bjarna og Jóns
1
Afhjúpun

Leyniupp­taka lýs­ir vin­ar­greiða og hrossa­kaup­um Bjarna og Jóns

Son­ur og við­skipta­fé­lagi Jóns Gunn­ars­son­ar þing­manns full­yrð­ir í upp­tök­um sem tekn­ar voru af manni sem sagð­ist vera fjár­fest­ir að Jón hafi sam­þykkt beiðni Bjarna Bene­dikts­son­ar um að þiggja sæti á lista gegn því að Jón kom­ist í að­stöðu til veita veiði­leyfi til Hvals hf. Það verði arf­leifð Jóns að tryggja Kristjáni Lofts­syni nán­um vini sín­um leyf­ið. Það sé hins veg­ar eitt­hvað sem eigi að fara leynt.
„Hann sagðist ekki geta meir“
2
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Grunaði að það ætti að reka hana
3
Viðtal

Grun­aði að það ætti að reka hana

Vig­dís Häsler var rek­in úr starfi fram­kvæmda­stjóra Bænda­sam­tak­anna eft­ir að nýr formað­ur tók þar við fyrr á ár­inu. Hún seg­ir kosn­inga­vél Fram­sókn­ar­flokks­ins hafa ver­ið gang­setta til að koma hon­um að. Vig­dís ræð­ir brottrekst­ur­inn og rasísk um­mæli sem formað­ur Fram­sókn­ar­flokks­ins hafði um hana. Orð­in hafi átt að smætta og brjóta hana nið­ur. Hún seg­ist aldrei munu líta Sig­urð Inga Jó­hanns­son sömu aug­um eft­ir það.
Myndir af neyðarmóttöku sendar áfram: „Ekki myndir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“
6
FréttirKynferðisbrot

Mynd­ir af neyð­ar­mót­töku send­ar áfram: „Ekki mynd­ir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“

Lög­reglu var heim­ilt að senda mynd­ir sem tekn­ar voru af Guðnýju S. Bjarna­dótt­ur á neyð­ar­mót­töku fyr­ir þo­lend­ur kyn­ferð­isof­beld­is á verj­anda manns sem hún kærði fyr­ir nauðg­un. Þetta er nið­ur­staða Per­sónu­vernd­ar. Guðný seg­ir ótækt að gerend­ur í kyn­ferð­isaf­brota­mál­um geti með þess­um hætti feng­ið að­gang að við­kvæm­um mynd­um af þo­lend­um. „Þetta er bara sta­f­rænt kyn­ferð­isof­beldi af hendi lög­regl­unn­ar.“

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Málsvörn gegn ómaklegum málalyktum
GagnrýniGeir H. Haarde - ævisaga

Málsvörn gegn ómak­leg­um mála­lykt­um

Fjár­mála­hrun­ið ár­ið 2008 var hluti af al­þjóð­leg­um vendipunkti sem enn er til um­ræðu og grein­ing­ar. Með ís­lenska bjart­sýni, æðru­leysi og sam­stöðu að vopni fer for­sæt­is­ráð­herra Ís­lands frá þeim tíma, Geir H. Haar­de, yf­ir sögu sína og at­burði þá sem leiddu hann fyr­ir Lands­dóm eft­ir að hafa stað­ið í brim­rót­inu sjálfu sem hefði getað sökkt þjóð­ar­skút­unni.
Tuð blessi kappræður í Tjarnarbíó!
Tuð blessi Ísland#6

Tuð blessi kapp­ræð­ur í Tjarn­ar­bíó!

Kapp­ræð­ur Heim­ild­ar­inn­ar fyr­ir kosn­ing­arn­ar fóru fram í Tjarn­ar­bíó í gær. Í þess­um þætti Tuð blessi Ís­land ger­um við upp kapp­ræð­urn­ar, spil­um bita­stæða búta og ræð­um þá þræði sem teikn­uð­ust upp á svið­inu við Tjörn­ina. Einnig ræð­um við nýja könn­un Maskínu fyr­ir Heim­ild­ina, sem sýn­ir með­al ann­ars að fá­ir kjós­end­ur Við­reisn­ar virð­ast vilja stjórn með Sjálf­stæð­is­flokki. Mikl­um tíma var einnig var­ið í að ræða Flokk fólks­ins. Af hverju gagn­rýna póli­tísk­ir and­stæð­ing­ar Ingu Sæ­land nær aldrei? Þema­lag þátt­ar­ins er Græt­ur í hljóði með Prins Póló.
IDEA dagurinn minnir á hve leiklistarkennsla í skólum er gagnleg
Ása Helga Proppé Ragnarsdóttir
Aðsent

Ása Helga Proppé Ragnarsdóttir

IDEA dag­ur­inn minn­ir á hve leik­list­ar­kennsla í skól­um er gagn­leg

FLÍSS, fé­lag um leik­list í skóla­starfi held­ur nú há­tíð­leg­an IDEA dag­inn í dag, 27. nóv­em­ber, en IDEA eru al­þjóða­sam­tök leik­list­ar/leik­húss og mennt­un­ar. Í til­efni dags­ins send­ir for­seti sam­tak­anna, Sönja Krs­manović Tasić, frá sér hug­leið­ingu. Ása Helga Ragn­ars­dótt­ir, formað­ur FLÍSS, fagn­ar áfang­an­um.

Mest lesið undanfarið ár