Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 4 árum.

Jóhannes fær aðstoð úr sama sjóði og þekktustu uppljóstrarar samtímans

Upp­ljóstr­ar­inn Jó­hann­es Stef­áns­son fær fjár­hags­leg­an stuðn­ing frá sama sjóði í Banda­ríkj­un­um og Edw­ard Snowd­en og Chel­sea Mann­ing. Wiki­leaks er einn af stofn­end­um sjóðs­ins og seg­ir rit­stjóri síð­unn­ar, Krist­inn Hrafns­son, að Jó­hann­es sé í „þröngri stöðu“.

Jóhannes fær aðstoð úr sama sjóði og þekktustu uppljóstrarar samtímans
Wikileaks og PPLAAF styðja Jóhannes Jóhannes Stefánsson hefur notið aðstoðar frá sjóði sem Wikileaks kom að því að stofna og nú hafa samtökin PPLAAF bæst við. Mynd: Davíð Þór

Jóhannes Stefánsson, uppljóstrari í Samherjamálinu í Namibíu, fær fjárhagslegan stuðning  úr sama alþjóðlega styrktarsjóðnum og tveir þekktustu uppljóstrar samtímans, Bandaríkjamennirnir Edward Snowden og Chelsea Manning. Sjóðurinn heitir The Courage Foundation og er uppljóstrunarsíðan Wikileaks einn af stofnendum hans. Þetta segir Kristinn Hrafnsson, ritstjóri Wikileaks.

Sjóðurinn er bandarískur og er samstarfsverkefni fjölda aðila en hann vinnur þvert á landamæri ríkja. Stuðningur The Courage Foundation snýst meðal annars um að greiða lögfræðiþjónustu fyrir Jóhannes. Sjóðurinn er fjármagnaður með fjárframlögum frá einstaklingum og lögaðilum. 

Auk Wikileaks og umrædds sjóðs hafa alþjóðlegu uppjóstrarasamtökin PPLAAF, samtök sem sérhæfa sig í að styðja við bakið á uppljóstrurum í Afríkuríkjum, veitt Jóhannesi fjárhagslegan stuðning. „Ég er endalaust þakklátur Kristni Hrafnssyni og Wikileaks fyrir stuðninginn. Þessi stuðningur er ómetanlegur. Og svo núna hefur PPLAAF bæst við og ég er þeim mjög þakklátur,“ segir Jóhannes. 

„ Jóhannes er í þröngri stöðu eins og á við um flesta uppljóstrara sem fórna miklu fyrir að koma sannleikanum á framfæri“

Styður Chelsea ManningSjóðurinn The Courage Foundation styður meðal annars Chelsea Manning, fyrrverandi bandarískan hermann, sem lak gögnum til Wikileaks, meðal annars myndbandi af skotárás úr herþyrlu í Írak. Manning hefur meira eða minna setið í fangelsi í Bandaríkjum frá þeirri uppljóstrun.

Erfið staða uppjóstrarans

Aðspurður segir Kristinn Hrafnsson að Jóhannes sé í erfiðri stöðu, líkt og yfirleitt gildir um uppljóstrara eins og hann, og því hafi Wikileaks ákveðið að styðja við bakið á honum. Uppljóstrarar geta oft og tíðum átt erfitt með að fá vinnu í kjölfar uppljóstrana sinna, lögfræðikostnaður þeirra getur verið mikill, þeir geta þurft að búa við það að þeim sé ógnað eða hótað og í einhverjum tilfellum geta þeir neyðst til að flýja land, líkt og til dæmis gildir um áðurnefndan Edward Snowden sem fékk pólitískt hæli í Rússlandi. 

Um þetta segir Kristinn Hrafnsson: „WikiLeaks átti hlut í að stofna Courage Foundation, samtök sem styðja við bakið á uppljóstrurum. Edward Snowden var sá fyrsti sem hlaut stuðning. Nú hefur sjóðuinn sem er skráður velgjörðarsjóður í Bandaríkjunum tekið Jóhannes upp á arma sína. Hann hefur þurft að undirbúa meðal annars lagalegar varnir því þó að hann hafi formlega stöðu uppljóstrara í Namibíu þarf hann að huga að sínum hagsmunum og líklegum lagalegum árásum annars staðar. Það kostar fé og Jóhannes er í þröngri stöðu eins og á við um flesta uppljóstrara sem fórna miklu fyrir að koma sannleikanum á framfæri,“ segir hann.

Jóhannes segist hafa verið undirbúinn 

Tveir og hálfur mánuður er liðinn frá því að Kveikur, Stundin, og síðar Al Jazeera, sögðu frá mútugreiðslum Samherja til ráðamanna í Namibíu í skiptum fyrir fiskveiðikvóta í landinu á árunum 2012 til 2019, á grundvelli gagna frá Wikileaks sem komu frá Jóhannesi.

Umfjallanirnar sýndu einnig fram á hvernig Samherji nýtir sér skattaskjól í viðskiptum sínum og hvernig norski stórbankinn DNB lokaði á viðskipti félags í skattaskjólinu Marshall-eyjum, Cape Cod FS, sem Samherji hafði notað til að greiða laun sjómanna sinna í Namibíu, vegna ófullnægjandi upplýsinga um endanlegan eiganda félagsins og vegna hættu á peningaþvætti. Málið er nú til rannsóknar í Namibíu, Íslandi og í Noregi.

Jóhannes segir að honum líði ágætlega um þessar mundir og að hann hafi verið undirbúinn undir afleiðingarnar af uppljóstrun sinni: „Það sem mér finnst skipta meira máli er fólkið í Namibíu sem þjáist. En mér líður bara ágætlega vel og það er ekkert sem að hefur komið á óvart í þessu ferli fram að þessu. Ég var búinn að kynna mér ágætlega vel hvað gæti verið í vændum og hvaða afleiðingar svona uppljóstrun gæti haft fyrir mig,“ segir Jóhannes.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Samherjaskjölin

Lögreglan á nýrri slóð: Fundu skilaboð Þorsteins
AfhjúpunSamherjaskjölin

Lög­regl­an á nýrri slóð: Fundu skila­boð Þor­steins

Tækni­mönn­um á veg­um hér­aðssak­sókn­ara tókst á dög­un­um að end­ur­heimta á ann­að þús­und smá­skila­boð sem fóru á milli Þor­steins Más Bald­vins­son­ar og Jó­hann­es­ar Stef­áns­son­ar, á með­an sá síð­ar­nefndi var við störf í Namib­íu. Skila­boð­in draga upp allt aðra mynd en for­stjór­inn og aðr­ir tals­menn fyr­ir­tæk­is­ins hafa reynt að mála síð­ustu fimm ár.
„Samherji gegndi lykilhlutverki í þessu hneyksli“ - Opið bréf til forsætisráðherra frá Namibíu
FréttirSamherjaskjölin

„Sam­herji gegndi lyk­il­hlut­verki í þessu hneyksli“ - Op­ið bréf til for­sæt­is­ráð­herra frá Namib­íu

Slétt­um fjór­um ár­um eft­ir að ljóstr­að var upp um fram­ferði Sam­herja í Namib­íu kall­ar leið­togi namib­ísku stjórn­ar­and­stöð­unn­ar eft­ir því að ís­lensk stjórn­völd taki ábyrgð, í opnu bréfi til for­sæt­is­ráð­herra Ís­lands. Hundrað millj­óna rík­is­styrk­ur til Sam­herja vek­ur reiði í Namib­íu.
Lögmaður namibískra sjómanna við Samherja: „Borgið það sem þið skuldið þeim“
RannsóknirSamherjaskjölin

Lög­mað­ur namib­ískra sjó­manna við Sam­herja: „Borg­ið það sem þið skuld­ið þeim“

Lög­mað­ur skip­verj­anna tutt­ugu og þriggja sem dæmd­ar voru bæt­ur vegna ólög­legr­ar upp­sagn­ar Sam­herja­fé­lags í Namib­íu, kall­ar eft­ir því að Ís­lend­ing­ar axli ábyrgð á fram­komu sinni í Namib­íu. Það stand­ist enga skoð­un að Sam­herji hafi ekki vit­að af mál­inu. For­stjóri Sam­herja lof­aði því að fyr­ir­tæk­ið myndi sjá til þess að stað­ið yrði við all­ar skuld­bind­ing­ar og sér­stak­lega hug­að að sjó­mönn­um sem starf­að hefðu fyr­ir fé­lag­ið.
Namibískir sjómenn stefna Samherjamanni eftir tveggja ára bið eftir bótum
FréttirSamherjaskjölin

Namib­ísk­ir sjó­menn stefna Sam­herja­manni eft­ir tveggja ára bið eft­ir bót­um

Á þriðja tug namib­ískra sjó­manna sem voru dæmd­ar bæt­ur vegna ólög­mætr­ar upp­sagn­ar Sam­herja­fé­lags í Namib­íu, hafa enn ekki feng­ið þær greidd­ar. Lög­mað­ur þeirra gagn­rýn­ir for­svars­menn Sam­herja fyr­ir að gang­ast ekki við ábyrgð sinni og hef­ur nú stefnt ein­um stjórn­anda Sam­herja og dótt­ur­fé­lagi þess, fyr­ir dóm í Namib­íu.

Mest lesið

„Þetta er eins og að búa í einbýlishúsi“
1
VettvangurHjólhýsabyggðin

„Þetta er eins og að búa í ein­býl­is­húsi“

Berg­þóra Páls­dótt­ir, Bebba, hef­ur un­un af því að fá gesti til sín í hjól­hýs­ið og finnst þetta svo­lít­ið eins og að búa í ein­býl­is­húsi. Barna­börn­in koma líka í heim­sókn en þau geta ekki far­ið út að leika sér í hjól­hýsa­byggð­inni í Sæv­ar­höfð­an­um: „Þau skilja ekki af hverju við vor­um rek­in úr Laug­ar­daln­um og sett á þenn­an ógeðs­lega stað.“
Morðingi hylltur sem alþýðuhetja:  „Viðbrögðin líkjast uppreisn“
5
Greining

Morð­ingi hyllt­ur sem al­þýðu­hetja: „Við­brögð­in líkj­ast upp­reisn“

Við­brögð al­menn­ings við svip­legu morði á for­stjóra eins stærsta sjúkra­trygg­inga­fé­lags Banda­ríkj­anna hafa kom­ið mörg­um á óvart og hrund­ið af stað mik­illi um­ræðu þar í landi. Sveinn Máni Jó­hann­es­son, nýdoktor í sagn­fræði við Há­skóla Ís­lands, seg­ir árás­ina tala inn í djúp­stæða gremju sem marg­ir Banda­ríkja­menn finna til gagn­vart heil­brigðis­kerf­inu og vinnu­brögð­um einka­rek­inna sjúkra­trygg­inga­fé­laga. Óljóst er hins veg­ar hverju þessi um­ræða muni skila.
Selja aðgang að bílastæðum við Laugardalshöll á 5.990 krónur
6
Fréttir

Selja að­gang að bíla­stæð­um við Laug­ar­dals­höll á 5.990 krón­ur

Bíla­stæð­in næst Laug­ar­dals­höll­inni verða frá­tek­in fyr­ir þau sem eru til­bú­in að borga hátt í 6 þús­und krón­ur fyr­ir að leggja bíl­um sín­um þar á með­an tón­leik­arn­ir Jóla­gest­ir Björg­vins fara fram á laug­ar­dags­kvöld. Hluti stæð­anna sem Sena sel­ur að­gang að standa á landi Reykja­vík­ur­borg­ar við Engja­veg, ut­an lóð­ar­marka Laug­ar­dals­hall­ar­inn­ar.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Við erum ekkert „trailer trash“
1
VettvangurHjólhýsabyggðin

Við er­um ekk­ert „trailer trash“

Lilja Kar­en varð ólétt eft­ir gla­sa­frjóvg­un þeg­ar hún bjó á tjald­svæð­inu í Laug­ar­daln­um og á dög­un­um fagn­aði dótt­ir henn­ar árs af­mæli. Af­mæl­is­veisl­an var hald­in í hjól­hýsi litlu fjöl­skyld­unn­ar á Sæv­ar­höfða, þar sem þær mæðg­ur búa ásamt hinni mömm­unni, Frið­meyju Helgu. „Okk­ar til­finn­ing er að það hafi ver­ið leit­að að ljót­asta staðn­um fyr­ir okk­ur,“ seg­ir Frið­mey, og á þar við svæð­ið sem Reykja­vík­ur­borg fann fyr­ir hjól­hýsa­byggð­ina.
Innsæi Karenar öskraði: „Það er eitthvað að“
2
ViðtalMóðursýkiskastið

Inn­sæi Kar­en­ar öskr­aði: „Það er eitt­hvað að“

Þeg­ar Kar­en Ösp Frið­riks­dótt­ir lá sár­kval­in á kvenna­deild Land­spít­ala ár­ið 2019 var hún sök­uð um verkjalyfjafíkn. Hún hafði þá ver­ið verkj­uð síð­an hún var níu ára. Geð­lækn­ir leiddi að því lík­um að verk­ir henn­ar tengd­ust gervióléttu. Tveim­ur ár­um síð­ar fékk hún loks stað­fest­ingu á því að hún væri með lík­am­leg­an sjúk­dóm. Hún von­ar að heil­brigðis­kerf­ið og sam­fé­lag­ið læri af henn­ar sögu.
„Þetta er eins og að búa í einbýlishúsi“
6
VettvangurHjólhýsabyggðin

„Þetta er eins og að búa í ein­býl­is­húsi“

Berg­þóra Páls­dótt­ir, Bebba, hef­ur un­un af því að fá gesti til sín í hjól­hýs­ið og finnst þetta svo­lít­ið eins og að búa í ein­býl­is­húsi. Barna­börn­in koma líka í heim­sókn en þau geta ekki far­ið út að leika sér í hjól­hýsa­byggð­inni í Sæv­ar­höfð­an­um: „Þau skilja ekki af hverju við vor­um rek­in úr Laug­ar­daln­um og sett á þenn­an ógeðs­lega stað.“

Mest lesið í mánuðinum

Við erum ekkert „trailer trash“
1
VettvangurHjólhýsabyggðin

Við er­um ekk­ert „trailer trash“

Lilja Kar­en varð ólétt eft­ir gla­sa­frjóvg­un þeg­ar hún bjó á tjald­svæð­inu í Laug­ar­daln­um og á dög­un­um fagn­aði dótt­ir henn­ar árs af­mæli. Af­mæl­is­veisl­an var hald­in í hjól­hýsi litlu fjöl­skyld­unn­ar á Sæv­ar­höfða, þar sem þær mæðg­ur búa ásamt hinni mömm­unni, Frið­meyju Helgu. „Okk­ar til­finn­ing er að það hafi ver­ið leit­að að ljót­asta staðn­um fyr­ir okk­ur,“ seg­ir Frið­mey, og á þar við svæð­ið sem Reykja­vík­ur­borg fann fyr­ir hjól­hýsa­byggð­ina.
„Við mætum í vinnuna til þess að sigra“
2
Á vettvangi

„Við mæt­um í vinn­una til þess að sigra“

Kona sem sit­ur á bið­stofu með fleira fólki er að grein­ast með heila­æxli og það þarf að til­kynna henni það. En það er eng­inn stað­ur sem hægt er að fara með hana á, til að ræða við hana í næði. Í ann­an stað er rætt við að­stand­end­ur frammi, fyr­ir fram­an sjálfsal­ann en þá fer neyð­ar­bjall­an af stað og hama­gang­ur­inn er mik­ill þeg­ar starfs­fólk­ið hleyp­ur af stað. Í fjóra mán­uði hef­ur blaða­mað­ur ver­ið á vett­vangi bráða­mót­tök­unn­ar á Land­spít­al­an­um og fylgst með starf­inu þar.
Tilnefnd sem framúrskarandi ungur Íslendingur en verður send úr landi
4
Fréttir

Til­nefnd sem framúrsk­ar­andi ung­ur Ís­lend­ing­ur en verð­ur send úr landi

Til stend­ur að hin sýr­lenska Rima Charaf Eddine Nasr verði send úr landi. Hún var á dög­un­um ein af tíu sem til­nefnd voru til verð­laun­anna Framúrsk­ar­andi ung­ur Ís­lend­ing­ur í ár. Til­nefn­ing­una fékk hún fyr­ir sjálf­boða­liða­störf sem hún hef­ur unn­ið með börn­um. Hér á hún for­eldra og systkini en ein­ung­is á að vísa Rimu og syst­ur henn­ar úr landi.
Ný ógn við haförninn rís á Íslandi
5
Vindorkumál

Ný ógn við haförn­inn rís á Ís­landi

Hafern­ir falla blóð­ug­ir og vængja­laus­ir til jarð­ar í vindorku­ver­um Nor­egs sem mörg hver voru reist í og við bú­svæði þeirra og helstu flug­leið­ir. Hætt­an var þekkt áð­ur en ver­in risu og nú súpa Norð­menn seyð­ið af því. Sag­an gæti end­ur­tek­ið sig á Ís­landi því mörg þeirra fjöru­tíu vindorku­vera sem áform­að er að reisa hér yrðu á slóð­um hafarna. Þess­ara stór­vöxnu rán­fugla sem ómæld vinna hef­ur far­ið í að vernda í heila öld.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár