Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 5 árum.

Starfshópur náði ekki samstöðu um að gera kjarasamningsbrot refsiverð

Sam­starfs­hóp­ur fé­lags- og barna­mála­ráð­herra legg­ur til víð­tæk­ar að­gerð­ir gegn brot­a­starf­semi á vinnu­mark­aði, með­al ann­ars gegn kenni­töluflakki og launa­þjófn­aði og vill að hægt sé að svipta fólk heim­ild til að stjórna fyr­ir­tækj­um.

Starfshópur náði ekki samstöðu um að gera kjarasamningsbrot refsiverð
Myndin tengist greininni óbeint. Mynd: Stundin

Samstarfshópur skipaður af félags- og barnamálaráðherra telur eitt brýnasta verkefnið í baráttunni gegn brotastarfsemi á vinnumarkaði vera að taka markvisst á kennitöluflakki. Samstarfshópurinn var skipaður 14. september og skilaði skýrslu sinni í dag, en hana má lesa hér.

Hópurinn lagði meðal annars fram tillögur til að vinna gegn skipulögðum launaþjófnaði, gegn mansali og nauðungarvinnu, og til að koma á formlegu samstarfi eftirlits hins opinbera og aðila vinnumarkaðarins.

Meðal annars er lagt til að ríkisskattstjóri fái lagaheimildir til að svipta einstaklinga tímabundið heimild til að taka þátt í stjórnun fyrirtækja, en til þess þurfa þeir að teljast vanhæfir vegna „óverjandi viðskiptahátta og rökstudds grunar um refsiverða háttsemi í tengslum við atvinnurekstur“.

Lagt er til að komið verði á formlegu samstarfi milli lögreglunnar, ríkisskattstjóra, Vinnueftirlitsins og Vinnumálastofnunar gegn brotastarfsemi á vinnumarkaði. Hingað til hefur starfið verið óformlegt, en ríkisskattstjóri sagði sig úr samstarfi með verkalýðsfélögunum árið 2017 sökum niðurskurðar hjá embættinu. Margir innan verkalýðshreyfingarinnar eru sammála um að það hafi dregið verulega úr skilvirkni eftirlitsins.

Samstarfshópur skilar skýrsluSamstarfshópurinn var skipaður af Ásmundi Einar Daðasyni, félags- og barnamálaráðherra. Fyrverandi iðnaðar- og viðskiptaráðherra, Jón Sigurðsson, var formaður hópsins.

Einnig er mælt með formlegu samstarfi ríkisstjórnar, stjórnvalda, og aðila vinnumarkaðarsins að norskri fyrirmynd þannig að hægt sé að skiptast á upplýsingum um brotastarfsemi á vinnumarkaði, eins og til dæmis skattskil, aðstæður á vinnustað, eða launakjör starfsmanna.

Ósamstaða um keðjuábyrgð

Samstarfshópurinn telur mikilvægt að koma á keðjuábyrgð sem kveður á um skyldur verkkaupanda sem nái utan um laun, starfskjör, sjúkra- og slysatryggingar, og önnur réttindi starfsmanna sem koma að verkinu, hvort sem þeir séu starfsmenn verktaka, undirverktakar, eða komi að verkinu í gegnum starfsmannaleigu.

„Mikilvægt er að keðjuábyrgð verkkaupa nái til réttinda starfsmanna og til skila á sköttum og skyldum“, segir í skýrslunni. Nú þegar liggur fyrir lagafrumvarp um þessar tillögur að því er varðar opinber innkaup, en ósætti voru innan hópsins um hvort lögin ættu að ná lengra en það.

Alþýðusamband Íslands lagði til að lög um keðjuábyrgð yrðu sett yfir allan vinnumarkaðinn, en Samtök atvinnulífsins töldu slíkt of víðtækt og að eftirlitið yrði of kostnaðarsamt. SA lagði frekar til sértækar aðgerðir þar sem vitað væri um vandamál á vinnumarkaðinum.

Varnaðaráhrif gegn kjarabrotum

Í skýrslunni er lagt til að auka heimildir stjórnvalda til að beita stjórnvaldssektum og þvingunarúrræðum „til að knýja á um fylgispekt við kjarasamninga og kjör starfsmanna í alvarlegustu tilvikum.“ Meðal annars er lagt til að hægt verði að beita þá aðila þvingunarúrræðum sem ítrekað hafa verið staðnir að því að brjóta með alvarlegum hætti gegn kjarasamningum. Þvingunarúrræðin verði í formi lokana eða dagsekta í þeim tilvikum sem tilmælum um úrbætur er ekki fylgt.

Ekki náðist einhugur um tillögur ASÍ að færa brot á kjarasamningum og lögum sem gilda á vinnumarkaði inn í almenn hegningarlög. Hinsvegar sammæltist hópurinn um að koma í veg fyrir brotastarfsemi undir formerkjum starfsnáms eða starfsþjálfunar eða með sjálfboðaliðum. Til eru lög sem heimila sjálfboðavinnu fyrir menningarstarfsemi eða góðgerðarvinnu, en hópurinn telur mikilvægt að skerpa á þeim og setja heildarlög um starfsnám og starfsþjálfun.

Starfshópurinn víkur líka að mikilvægi þess að rýna alla löggjöf og regluverk á þessu málefnasviði, taka heildstæðar stefnuákvarðanir um fjárveitingar og taka mið af reynslu nágrannaþjóða.

Jón Sigurðsson, fyrrverandi iðnaðar- og viðskiptaráðherra, var formaður hópsins. Í hópnum voru einnig fulltrúar frá atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneyti, dómsmálaráðuneyti, embætti ríkislögreglustjóra, félagsmálaráðuneyti, fjármála- og efnahagsráðuneyti, forsætisráðuneyti, Ríkiskattstjóra, Vinnueftirliti ríkisins, Vinnumálastofnun, Alþýðusambandi Íslands, Bandalagi háskólamanna, BSRB, Sambandi íslenskra sveitarfélaga og Samtökum atvinnulífsins.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Réttindabrot á vinnumarkaði

Starfsfólk launalaust fjórum mánuðum eftir gjaldþrot Sternu
ÚttektRéttindabrot á vinnumarkaði

Starfs­fólk launa­laust fjór­um mán­uð­um eft­ir gjald­þrot Sternu

Ferða­þjón­ustu­fyr­ir­tæk­ið Sterna var sett í gjald­þrot í mars og starfs­fólk­inu sagt upp, en síð­an var gjald­þrot­ið dreg­ið til baka. Fjór­um mán­uð­um síð­ar hafa fjöl­marg­ir ekki enn feng­ið laun eða upp­sagn­ar­frest borg­að­an frá fyr­ir­tæk­inu. Starf­andi fram­kvæmda­stjóri neit­ar því ekki að fyr­ir­tæk­ið sé hugs­an­lega að skipta um kenni­tölu.

Mest lesið

Grunaði að það ætti að reka hana
1
Viðtal

Grun­aði að það ætti að reka hana

Vig­dís Häsler var rek­in úr starfi fram­kvæmda­stjóra Bænda­sam­tak­anna eft­ir að nýr formað­ur tók þar við fyrr á ár­inu. Hún seg­ir kosn­inga­vél Fram­sókn­ar­flokks­ins hafa ver­ið gang­setta til að koma hon­um að. Vig­dís ræð­ir brottrekst­ur­inn og rasísk um­mæli sem formað­ur Fram­sókn­ar­flokks­ins hafði um hana. Orð­in hafi átt að smætta og brjóta hana nið­ur. Hún seg­ist aldrei munu líta Sig­urð Inga Jó­hanns­son sömu aug­um eft­ir það.
Fiskurinn sem fer um Belarús: „Ég mun ræða þetta“
5
Fréttir

Fisk­ur­inn sem fer um Bela­rús: „Ég mun ræða þetta“

Ferða­manna­laus­ir Þing­vell­ir í rign­ingu og roki voru vett­vang­ur einka­fund­ar Bjarna Bene­dikts­son­ar for­sæt­is­ráð­herra og Volodomír Selenski, for­seta Úkraínu, síð­deg­is á mánu­dag. „Við þurf­um raun­veru­leg­an stuðn­ing,“ sagði Selenskí á leið inn á fund­inn en virt­ist hissa þeg­ar hann var spurð­ur út í hvort út­flutn­ing­ur Ís­lend­inga á fiski til Rúss­lands í gegn­um bela­rúss­nesk­an milli­lið hefði bor­ið á góma.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Grunaði að það ætti að reka hana
1
Viðtal

Grun­aði að það ætti að reka hana

Vig­dís Häsler var rek­in úr starfi fram­kvæmda­stjóra Bænda­sam­tak­anna eft­ir að nýr formað­ur tók þar við fyrr á ár­inu. Hún seg­ir kosn­inga­vél Fram­sókn­ar­flokks­ins hafa ver­ið gang­setta til að koma hon­um að. Vig­dís ræð­ir brottrekst­ur­inn og rasísk um­mæli sem formað­ur Fram­sókn­ar­flokks­ins hafði um hana. Orð­in hafi átt að smætta og brjóta hana nið­ur. Hún seg­ist aldrei munu líta Sig­urð Inga Jó­hanns­son sömu aug­um eft­ir það.

Mest lesið í mánuðinum

Lögreglan á nýrri slóð: Fundu skilaboð Þorsteins
1
AfhjúpunSamherjaskjölin

Lög­regl­an á nýrri slóð: Fundu skila­boð Þor­steins

Tækni­mönn­um á veg­um hér­aðssak­sókn­ara tókst á dög­un­um að end­ur­heimta á ann­að þús­und smá­skila­boð sem fóru á milli Þor­steins Más Bald­vins­son­ar og Jó­hann­es­ar Stef­áns­son­ar, á með­an sá síð­ar­nefndi var við störf í Namib­íu. Skila­boð­in draga upp allt aðra mynd en for­stjór­inn og aðr­ir tals­menn fyr­ir­tæk­is­ins hafa reynt að mála síð­ustu fimm ár.
Missir húsið upp í skattaskuld fyrrverandi eiginmanns
6
Fréttir

Miss­ir hús­ið upp í skatta­skuld fyrr­ver­andi eig­in­manns

Fyrr­ver­andi eig­in­kona Sig­urð­ar Gísla Björns­son­ar í Sæ­marki sér fram á að missa fast­eign sína upp í skatta­skuld hans, eft­ir úr­skurð Hæsta­rétt­ar í síð­ustu viku. Hjóna­band­inu lauk fyr­ir rúm­um ára­tug og fjög­ur ár voru lið­in frá skiln­aði þeirra þeg­ar Sæ­marks-mál­ið, sem snýr að um­fangs­mikl­um skattsvik­um Sig­urð­ar, komst upp.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár