Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 6 árum.

Leggja til verulegar takmarkanir á jarðakaupum

Starfs­hóp­ur ráð­herra legg­ur til að kaup­end­ur að bújörð­um hafi lög­heim­ili á land­inu, eig­end­ur búi sjálf­ir á jörð­un­um eða haldi þeim í nýt­ingu og tak­mark­an­ir á stærð slíks lands.

Leggja til verulegar takmarkanir á jarðakaupum
Kristján Þór Júl´ Mynd: Pressphotos

Starfshópur um eignarhald á bújörðum telur koma til grein að festa í lög kvaðir um að eigendur jarða búi sjálfir á jörðunum, þeim sé haldið í notkun eða að takmarka stærð lands í eigu aðila. Erlendir eigendur þurfi að hafa lögheimili á jörðunum, bændur fái víðtækari forkaupsrétt á jörðum og hið opinbera þurfi að samþykkja aðilaskipti. Þetta kemur fram í skýrslu hópsins sem birt var í dag.

Sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra skipaði hinn 16. júní 2017 fimm manna starfshóp um endurskoðun eignarhalds á bújörðum. Tilefnið var umræða um eignarhald auðmanna á stórum hluta jarða á Íslandi, bæði innlendra aðila og erlendra. Litið var til erlendrar löggjafar við vinnuna.

Í skýrslu hópsins segir að komi til álita að lögfesta ábúðarskyldu og/eða skilyrði um nýtingu lands í landbúnaðarnotum. Þá komi til álita að lögfesta „takmarkanir á borð við búsetuskilyrði til að öðlast eignarrétt eða afnotarétt yfir landi í landbúnaðarnotum, takmarkanir á stærð slíks lands og/eða fjölda fasteigna, áskilnað um fyrirfram samþykki hins opinbera fyrir aðilaskiptum að landi í landbúnaðarnotum, víðtækari forkaupsrétt ábúenda og/eða bænda en fyrir er í lögum, verðstýringarheimild, reglur um sameignarland til að treysta fyrirsvar og liðka fyrir ákvarðanatöku, svo og að gera breytingar á reglum til að einfalda og efla stjórnsýslu við landskipti og lausn lands úr landbúnaðarnotum ásamt því að skilgreina hlutlæg viðmið í þágu slíkrar ákvarðanatöku.“

Starfshópurinn leggur áherslu á að við val á takmörkunum og nánari útfærslu þeirra verði að gæta að sjónarmiðum um eignarréttarvernd og skuldbindingum íslenska ríkisins samkvæmt EES-rétti, svo og að takmarkanir taki til einstaklinga, lögaðila og raunverulegra eigenda þeirra. Starfshópurinn leggur einnig áherslu á að við útfærslu einstakra takmarkana þurfi að huga að því að tengja þær raunhæfum og virkum réttarúrræðum og eftirlitsheimildum.

Tillögur starfshópsins til ráðherra

Að lögfesta í ábúðarlög nr. 80/2004 búsetuskilyrði, þ.e. skilyrði um byggingu lands í landbúnaðarnotum á þann veg að landeigandi eða ábúandi skuli hafa þar lögheimili (fasta búsetu), og/eða að lögfesta þar skilyrði um nýtingu lands í landbúnaðarnotum;

Að lögfesta í jarðalög nr. 81/2004 búsetuskilyrði, þ.e. skilyrði um að einstaklingar sem öðlast eignarrétt eða afnotarétt yfir landi í landbúnaðarnotum skuli hafa lögheimili hér á landi eða hafa áður haft hér lögheimili um tilgreindan tíma, t.d. fimm ár;

Að lögfesta í jarðalög nr. 81/2004 takmarkanir á stærð lands og/eða fjölda fasteigna (lands í landsbúnaðarnotum);

Að lögfesta í jarðalög nr. 81/2004 áskilnað um fyrirfram samþykki hins opinbera fyrir aðilaskiptum að landi í landbúnaðarnotum;

Að lögfesta í jarðalög nr. 81/2004 víðtækari forkaupsrétt ábúenda og/eða bænda;

Að lögfesta í jarðalög nr. 81/2004 verðstýringarheimild;

Að lögfesta í jarðalög nr. 81/2004 reglur um sameignarland til að treysta fyrirsvar og liðka fyrir ákvarðanatöku;

Að gera breytingar á reglum jarðalaga nr. 81/2004 um stjórnsýslu við landskipti og lausn lands úr landbúnaðarnotum og skilgreina í lögum eða stjórnvaldsfyrirmælum hlutlæg viðmið í þágu slíkrar ákvarðanatöku

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Auðmenn

Mest lesið

Siðferðisspurningar vakna vegna uppbyggingar Andra og Birgis
2
Fréttir

Sið­ferð­is­spurn­ing­ar vakna vegna upp­bygg­ing­ar Andra og Birg­is

Fjár­fest­ar sem eru sak­að­ir um að hafa milli­göngu um iðn­að­ar­njósn­ir fyr­ir millj­arða­mær­ing­inn Björgólf Thor Björgólfs­son vilja reisa þétt­býlt hverfi í um tveggja kíló­metra fjar­lægð frá vatns­vernd­ar­svæði höf­uð­borg­ar­svæð­is­ins. Svo virð­ist sem eng­in krafa sé uppi um sið­ferði fjár­festa þeg­ar kem­ur að Kópa­vogs­bæ.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Siðferðisspurningar vakna vegna uppbyggingar Andra og Birgis
5
Fréttir

Sið­ferð­is­spurn­ing­ar vakna vegna upp­bygg­ing­ar Andra og Birg­is

Fjár­fest­ar sem eru sak­að­ir um að hafa milli­göngu um iðn­að­ar­njósn­ir fyr­ir millj­arða­mær­ing­inn Björgólf Thor Björgólfs­son vilja reisa þétt­býlt hverfi í um tveggja kíló­metra fjar­lægð frá vatns­vernd­ar­svæði höf­uð­borg­ar­svæð­is­ins. Svo virð­ist sem eng­in krafa sé uppi um sið­ferði fjár­festa þeg­ar kem­ur að Kópa­vogs­bæ.

Mest lesið í mánuðinum

Margeir fær milljónir í bætur – Hafði áreitt samstarfskonu hjá lögreglunni
6
Fréttir

Mar­geir fær millj­ón­ir í bæt­ur – Hafði áreitt sam­starfs­konu hjá lög­regl­unni

Ís­lenska rík­ið þarf að greiða Mar­geiri Sveins­syni að­stoð­ar­yf­ir­lög­reglu­þjóni miska­bæt­ur fyr­ir að hafa færð­ur til í starfi eft­ir að sam­starfs­kona hans sak­aði hann um of­beldi og áreitni. Lög­reglu­stjóri til­kynnti hér­aðssak­sókn­ara um hugs­an­lega refsi­verða hátt­semi Mar­geirs en mál­inu var vís­að frá.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár