Mjög óalgengt er að forstjóri Barnaverndarstofu hafi afskipti af því hvort tiltekin börn fari í viðtal í Barnahúsi eða boði til fundar um slík mál. Þetta staðfestir Ólöf Ásta Farestveit, forstöðumaður Barnahúss, í samtali við Stundina. Fyrrverandi starfsmaður Barnahúss tekur í sama streng og segir slíkt ekki hafa tíðkast í sinni starfstíð. 

Í skjölum sem Barnaverndarstofa afhenti velferðarráðuneytinu í fyrra vegna kvartana barnaverndarnefnda kemur fram að Bragi Guðbrandsson, forstjóri Barnaverndarstofu, hafi boðað starfsmenn Barnaverndarnefndar Hafnarfjarðar til fundar um málefni tveggja stúlkna þann 20. janúar 2017, sömu stúlkna og Bragi hafði beitt sér fyrir að yrðu látnar umgangast föður sinn þrátt fyrir grunsemdir barnaverndarnefndar Hafnarfjarðar og meðferðaraðila um kynferðisbrot. Á fundinum lýsti Bragi efasemdum um trúverðugleika þeirra upplýsinga sem borist höfðu frá listmeðferðarfræðingi sem barnaverndarnefnd Hafnarfjarðar hafði sent stúlkurnar til.  

Barnaverndarnefnd hafði farið fram á að önnur þeirra færi í viðtal í Barnahúsi vegna vísbendinga um kynferðisbrot af hálfu föður. Gerði lögreglan ráð fyrir slíku viðtali og tilkynnti strax að beðið yrði eftir niðurstöðum þess. Tilvísunarbréfið gleymdist hins vegar í pósthólfi Barnahúss auk þess sem tölvupóstkerfið bilaði á sama tíma.

Loks var ákveðið á fundinum þann 20. janúar að stúlkurnar yrðu ekki teknar í viðtal í Barnahús heldur yrðu áfram hjá listmeðferðarfræðingnum. Að sögn forstöðumanns Barnahúss var þó ekki lagt mat á trúverðugleika þeirra upplýsinga sem komu fram í viðtölunum hjá listmeðferðarfræðingnum. Afar erfitt sé að meta trúverðugleika slíkra upplýsinga.

Áskrift hjá póstinum hafði runnið út

Stundin hafði samband við Ólöfu Ástu, forstöðumann Barnahúss, í byrjun mánaðar og spurði hvort fleiri tilvísunarbréf hefðu legið óhreyfð í pósthólfi Barnahúss í kringum áramótin 2016 og 2017. Hún sagði að líklega hefði verið um tvö bréf að ræða en benti á að það væri á ábyrgð barnaverndarnefndar að fylgja málum eftir ef Barnahús brygðist ekki við tilvísunarbréfi.

„Barnahúsi bárust bréf á þessum tíma á nánast hverjum degi sem pósturinn bar beint í hús til okkar eins og alla tíð (fyrirtækjaþjónusta). Við höfum frá upphafi verið með pósthólf þar sem heimilisfang BH er leynilegt.  Mistök voru gerð hjá póstinum en áskriftin að pósthólfinu rann út á þessum tíma og pósturinn hætti því að koma með póst sem hafði borist í Barnahús í pósthólfið, en samt bárust okkur bréf. Engin tilkynning barst frá póstinum þess efnis að áskriftin hefði runnið út,“ segir hún í svari við fyrirspurn Stundarinnar.

Hún bætir því við að tilvísunarbréfið hafi verið móttekið eftir að Bragi ræddi við starfsmann Barnaverndarnefndar Hafnarfjarðar. „Til þess að fyrirbyggja að svona nokkuð gæti komið upp aftur sagði Barnahús upp pósthólfinu síðastliðin áramót og allar barnaverndarnefndir senda nú á heimilisfang Barnahúss,“ skrifar Ólöf. 

„Það er alltaf barnaverndarnefndanna að fylgja málum eftir. Ef þær t.d. heyra ekki frá Barnahúsi þá ber þeim skylda til að bregðast við, því þær einar vita að málið hefur verið sent þangað,“ sagði hún svo þegar Stundin ræddi við hana símleiðis.

„Gerist mjög sjaldan“

Eftir að tilvísunarbréfið kom í leitirnar boðaði Bragi Guðbrandsson til fundar um málefni stúlknanna sem fram fór 20. janúar 2017. Þar gerði Bragi athugasemd við að að önnur stúlkan hefði „viðurkennt“, samkvæmt skýrslu listmeðferðarfræðings, að faðir hefði brotið gegn henni. Orðalagið væri einkennilegt og benti, að mati Braga, til þess að „gengið hefði verið á eftir þessum upplýsingum hjá barninu“.

Bragi brýndi fyrir barnaverndarstarfsmönnum að „stíga ekki inn í deilur milli foreldra um umgengni“ og vísaði þar væntanlega til þess að barnavernd hafði ráðlagt móður stúlknanna að halda þeim í „öruggu skjóli“ meðan meint kynferðisbrot væru rannsökuð. Þetta samræmist þeim þrýstingi sem Bragi hafði áður sett á starfsmann barnaverndarnefndar Hafnarfjarðar, í samráði við föðurafa stúlknanna, samkvæmt þeim skráðu samskiptum sem til eru um afskipti hans af umræddu máli. 

Aðspurð hvort algengt sé að forstjóri Barnaverndarstofu boði til fundar um mál einstakra barna sem vísað hefur verið í Barnahús segir Ólöf Ásta svo ekki vera. „Nei, það er ekki algengt. Það gerist mjög sjaldan, þetta er náttúrlega sitthvor stofnunin,“ segir hún.