Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 7 árum.

Lög banna að sagt sé frá afbrotum þeirra sem hafa fengið uppreist æru

Samkvæmt núgildandi hegningarlögum getur það varðað refsingu ef rifjuð eru upp afbrot dæmdra manna sem hlotið hafa uppreist æru. Hæstaréttarlögmaður telur að ákvæði gæti brotið gegn tjáningarfrelsinu.

17. júlí 2017 · 13:00

Þorgeir Helgason

ritstjorn@heimildin.is

Almenn hegningarlög banna að rifjuð séu upp afbrot þeirra sem hafa hlotið „uppreist æru“.

Veiting uppreistar æru hefur verið rædd undanfarnar vikur frá því að greint var frá að Robert Downey, áður Róbert Árni Hreiðarsson, hefði verið veitt „óflekkað mannorð“ með staðfestingu forseta Íslands og starfandi dómsmálaráðherra, Bjarna Benediktssyni.

Samkvæmt núgildandi meiðyrðalögum geta afbrotamenn sem hlotið hafa uppreist æru farið í ærumeiðingamál við þá sem rifja upp afbrot þeirra. Þannig segir í 238. grein almennra hegningarlaga: „Hafi maður, er sætt hefur refsidómi fyrir einhvern verknað, síðar öðlast uppreist æru, er ekki heimilt að bera hann framar þeim sökum, og leysir sönnun því ekki undan refsingu, ef svo stendur á.“

Eins og segir í ákvæðinu skiptir engu þótt satt sé að viðkomandi hafi framið verknaðinn, engu að síður má ekki nefna það. Í tilfellum þar sem menn hljóta uppreist æru er almennt komin fram sönnun um afbrot þeirra og hana að …

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Efnisorð

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Tengdar greinar

Kynferðisbrot

FréttirKynferðisbrot

Myndir af neyðarmóttöku sendar áfram: „Ekki myndir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“

Lögreglu var heimilt að senda myndir sem teknar voru af Guðnýju S. Bjarnadóttur á neyðarmóttöku fyrir þolendur kynferðisofbeldis á verjanda manns sem hún kærði fyrir nauðgun. Þetta er niðurstaða Persónuverndar. Guðný segir ótækt að gerendur í kynferðisafbrotamálum geti með þessum hætti fengið aðgang að viðkvæmum myndum af þolendum. „Þetta er bara stafrænt kynferðisofbeldi af hendi lögreglunnar.“

ViðtalKynferðisbrot

Hrapa í stöðu skrímslisins

„Þegar mál hans kvisaðist út og það var á allra vitorði að hann hefði beitt maka sinn kynferðislegu ofbeldi þá upplifði hann hvernig skrímslið tók yfir hann og allt hans daglega líf,“ segir Katrín Ólafsdóttir, doktor í gagnrýnum fræðum, um einn af gerendunum sem hún ræddi við fyrir doktorsrannsókn sína um ofbeldi í nánum samböndum.

GreiningKynferðisbrot

Menn sem eru sakaðir um ofbeldi krafðir svara

Gerandinn sagði af sér, honum var vikið frá störfum, hann steig til hliðar, honum var hafnað um ábyrgðarstöður, hann var ekki valinn í landsliðsverkefni, hann var bókaður úr verkefnum. Allt eru þetta vísbendingar um að ódæmigert réttlæti sé að ryðja sér til rúms í kynferðisbrotamálum.

ÞekkingKynferðisbrot

„Endaði með því að ég þurfti að hugga hann“

„Hann gerði lítið úr þessu, þetta hafi verið kynlíf,“ sagði einn þolandi kynferðisofbeldis um það þegar viðkomandi ræddi ofbeldið við gerandann. „Honum fannst það sem gerðist sjálfsagt,“ sagði annar þolandi um svipaðar aðstæður.

FréttirKynferðisbrot

Aðeins 90 af tæplega 5.000 ofbeldismönnum hlutu dóm

Aðeins 10% þeirra sem beittu skjólstæðinga Stígamóta, sem leituðu til samtakanna á árunum 2013 til 2021, kynferðislegu ofbeldi voru kærðir til lögreglu. Enn minni hluti, 90 af 4.968, hlaut dóm fyrir ofbeldið.

Viðtal

„Strákar sem mér hefði aldrei dottið í hug að væru að stunda þetta“

Kristbjörg Mekkín Helgadóttir varð fyrir stafrænu kynferðisofbeldi nýbyrjuð í menntaskóla. Hún fékk ábendingu frá vini sínum að mynd sem hún hafði aðeins ætlað kærasta sínum væri komin í dreifingu. Frá þeirri stundu hefur Kristbjörg fylgst með síðum þar sem slíkar myndir fara í dreifingu, látið þolendur vita og hvatt þá til að hafa samband við lögregluna, en þeir sem dreifi þeim séu bara „strákar úti í bæ“.

Mest lesið

Pistill

Indriði Þorláksson

Veiðigjöld, hagnaður og raunveruleg afkoma

Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi hafa mótmælt hækkun veiðigjalda með röngum forsendum og áróðri. Almenningur styður hins vegar að hlutur þjóðarinnar í arði af fiskveiðiauðlindinni verði aukinn. Reiknuð auðlindarenta endurspeglar raunverulega afkomu betur en bókhaldslegur hagnaður, sem getur verið skekktur með reikningsfærslum og eignatengslum.

Fréttir

Brutu gegn siðareglum í máli Ásthildar Lóu

RÚV og Sunna Karen Sigurþórsdóttir brutu gegn Ásthildi Lóu Þórsdóttur ráðherra í umfjöllun um son hennar og samskipti við barnsföður. Siðanefnd Blaðamannafélagsins vísaði hins vegar frá öllum kröfum ráðherra nema einni.

Fréttir

Rútustæðin færð frá Hallgrímskirkju

Hópbílar munu stoppa á stæði við Gömlu Hringbraut en safnstæði við Hallgrímskirkju mættu óánægju nágranna. Álagstoppar voru á sama tíma og börn ganga í og úr skóla.

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Eigum við bara að láta slíkt viðgangast?

Þingkona kvað það „óboðlegt“ að hópar fólks kæmu saman á þjóðhátíðardaginn við Alþingishúsið og veifuðu „fána annars lands“ og hrópaði „ókvæðisorð að ráðamönnum og öðrum viðstöddum.“

Fréttir

Svört skýrsla OECD um menntun Íslendinga

Íslendingar geta búist við að framleiðni minnki um 5% vegna versnandi menntunar. Sérstaklega er varað við að menntun innflytjenda er verri en annars staðar.

Fréttir

Ríkisendurskoðun segir þekkingu og eftirlit skorta hjá Sjúkratryggingum

Samningagerð ríkisins hefur ekki orðið skipulegri og faglegri með tilkomu Sjúkratrygginga og fjármunir eru ekki nýttir betur að mati Ríkisendurskoðunar. Stofnunin er ekki að sinna lögbundinni skyldu sinni nema að hluta til.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Skoðun

Sif Sigmarsdóttir

„Þessi kona er rugluð“

Það tók mannkynið ekki nema nokkrar aldir að leggja við hlustir eftir að ítalski stjarnfræðingurinn Galileo Galilei dæmdur í stofufangelsi fyrir að viðra þá hugmynd að jörðin snerist kringum sólina. Ekki er því öll von úti um að hlustað verði á Herdísi Storgaard.

Pistill

Valur Gunnarsson

Munu Bandaríkin liðast í sundur?

Bandaríkjamenn eru nú líkt og tvær þjóðir í sama landi. Þessir tveir hópar eru ekki einu sinni sammála um grundvallarstaðreyndir.

Pistill

Indriði Þorláksson

Veiðigjöld, hagnaður og raunveruleg afkoma

Flækjusagan

Saga Írans 3: Þegar konungur Írans var messías Gyðinga

Hér segir frá upphafi stjórnartíðar Kýrusar mikla Persakonungs sem setti á stofn þriðja og mesta stórveldið í Íran, og var einhver merkasti, mildasti og skynsamasti stjórnarherra fornaldar.

FréttirSjávarútvegur

Óttast að útgerðarmenn selji útgerðirnar til að hagnast meira

Þingmenn stjórnarandstöðunnar ræða áfram veiðigjöld á Alþingi í dag. Jón Pétur Zimsen, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, telur fjármunum útgerðarmanna betur borgið í öðru en sjávarútvegi, verði veiðigjöld hækkuð.

Fréttir

Brutu gegn siðareglum í máli Ásthildar Lóu

Mest lesið í mánuðinum

Aðsent

Indriði Þorláksson

Kvótaskerðing, þjóðartekjur, veiðigjöld og hafið

Ekkert tilefni er því til endurmats á þeirri tillögu sem sjávarútvegsráðherra hefur lagt fram um hækkun á veiðigjaldi. Enn vantar mikið á til að hlutur almennings í tekjum af eigin auðlind sé kominn í eðlilegt horf.

Fréttir

Forsprakki útifundar játaði fjárdrátt á leikskólanum Klettaborg

Sigfús Aðalsteinsson, stofnandi hópsins Ísland - þvert á flokka, sem stendur fyrir útifundum um hælisleitendur, játaði á sig fjárdrátt frá leikskólanum Klettaborg þegar hann var forstöðumaður þar. Hann vill ekki dæma hvort brot af því tagi séu nógu alvarleg til að innflytjendur sem gerðust sekir um þau ætti að senda úr landi.

Fréttir

Innflytjandi sár eftir 30 ár á Íslandi: „Við erum helvítis útlendingar og múslímar sem á að reka úr landi“

Jasmin Vajzovic sem fluttist til Íslands frá Bosníu og Hersegóvínu fyrir 30 árum segist aðeins nýlega hafa upplifað fordóma vegna trúar sinnar og uppruna. Hann segist kvíða fyrir framtíð dóttur sinnar á Íslandi.

Fréttir

Ósammála um hvernig bregðast eigi við mótmælum gegn innflytjendum

Álitsgjafa á vinstri væng stjórnmálanna greinir á um hvort nálgast eigi meinta rasista með skilningi, háði, ofbeldi eða þögninni. „Ég hef nú svo sem reynt eitt og annað en veit ekkert hvort það virkar,“ segir háskólakennari um samtöl sín við fólk andvígt innflytjendum.

Fréttir

Ragga Nagli um reynslu sína sem innflytjandi: lögbrjótur sem tileinkar sér ekki siði Danans

Ragga Nagli lýsir brestum sínum sem innflytjandi í Danmörku og segist aldrei hafa upplifað vesen frá múslimum. „Sýnum náungakærleika og komum fram við innflytjendur á Íslandi eins og við viljum að sé komið fram við okkur þegar við tökum okkur búsetu á erlendri grund.“

Úttekt

Drengir kvörtuðu undan kennara og var meinað að sitja kennslustundir

Tólf ára gamlir drengir leituðu til skólastjóra vegna meints ofbeldis af hálfu kennara. Í kjölfarið var þeim meinað að sitja kennslustundir hjá kennaranum. Annar baðst afsökunar eftir tvær vikur og fékk þá að koma aftur í tíma. Hinn sætti útskúfun í tvo mánuði, áður en skólanum var gert að taka drenginn aftur inn í tíma. Foreldrar drengsins segja kerfið hafa brugðist barninu og leituðu að lokum til lögreglu.