Þessi grein birtist fyrir meira en ári.
Skýring Jarðhræringar við Grindavík

Gæti komið sprengigos?

Skjálfta­virkni við Grinda­vík hef­ur færst út í sjó með aukn­um lík­um á sprengigosi og til­heyr­andi efna­hags­leg­um áhrif­um.

Gæti komið sprengigos?
Grindavík Talsvert magn kviku er á hreyfingu undir Grindavík.
Jón Trausti Reynisson
jontrausti@heimildin.is

Skjálftavirkni vegna tilfærslu kvikugangs undir Grindavík í kvöld hefur haldið áfram að teygja sig lengra til suðvesturs eftir því sem nóttin líður. Virknin minnkaði tímabundið, en jókst á ný. Skjálftarnir hafa nú að stórum hluta færst út í sjó suðvestan við Grindavík.

Í eldfjallafræðunum er þekkt að eldgos í sjó eru annars eðlis en hraungos á þurru landi, líkt og þau sem komu upp við Fagradalsfjall 2021 til 2023. Sprengigos, stundum skilgreind sem öskugos eða tætigos, hafa í för með sér mikið öskufall, ólíkt hraungosum, þar sem gosefnið kemst í tæringu við vatn.

Í mars 2021 var óttast að kvikugangur milli Keilis og Fagradalsfjalls myndi teygja sig sunnar út í sjó, með þeim afleiðingum að sprengigos yrði. Bergrún Arna Óladóttir, gjóskulagafræðingur á Veðurstofu Íslands, sagði í samtali við RÚV á þeim tíma að mikilvægt væri að horfa til allra möguleika.

„Við verðum bara að reyna að horfa á allt sem er mögulegt og það er náttúrulega alveg mögulegt að gangurinn gangi þarna áfram, opnist þá út í sjó og það komi upp sprengigos. Við myndum þá geta fylgst með því ef gangurinn er farinn að færa sig nær sjónum, þá fer sú sviðsmynd að verða sterkari inni í öllum viðbrögðum,“ sagði hún.

Skjálftavirkni færist lengra í suðvesturSkjálftavirkni frá klukkan 20 í gærkvöldi til klukkan 2 í nótt sýnir tilfærslu út í sjó.
Mynd: Map.is

Heimildin hefur sent fyrirspurn á Almannavarnir um hvort verið sé að skoða þennan möguleika sérstaklega. Þannig er ekki staðfest að kvikugangurinn sé kominn undir sjó eða hversu líklegt sprengigos er á þessari stundu.

Í kringum landnám, eða árið 920, gaus undan Reykjanesi með mikilli gjóskudreifingu og er gjóskulag frá því gosi þekkt. Næst gaus tvisvar í sjó undan Reykjanesi árin 1160 til 1180 og getið er um sjö gos í hafi undan Reykjanesi á 13. öld. Í annálum er getið um harðindavetur árin 1226 til 1227 vegna öskugoss við Reykjanestá, við ysta og syðsta hluta nessins.

Yrði öskugos við Reykjanes geta efnahagsleg áhrif orðið öll önnur en í hraungosi. Gjóskan getur haft áhrif á millilandaflug frá Keflavíkurflugvelli, minnkað þannig gjaldeyristekjur og lækkað gengi krónunnar, sem aftur getur valdið verðbólgu með hækkun innfluttra vara. Verðbólga leiðir síðan til hækkunar á húsnæðislánum landsmanna, sem í sífellt meiri mæli hafa flust yfir í verðtryggð lán. 

Rýmingu í Grindavík er nú lokið en um 15 einstaklingar munu standa vaktina þar í nótt. Erfitt er að spá fyrir um framvinduna, en neyðarstig er á svæðinu vegna aukinna líka á eldgosi í eða við Grindavík. Í tilkynningu frá Almannavörnum til fjölmiðla kom fram að rýming hefði gengið vel.

„Búið er að rýma Grindavíkurbæ, rýmingin gekk vel og lauk rétt eftir klukkan eitt í nótt.

Í Grindavík eru viðbragðsaðilum farið að fækka. Sjálfboðaliðar Rauða krossins eru farnir af svæðinu. Allar leiðir eru enn lokaðar til Grindavíkur, nema fyrir viðbragðsaðila. 

Samhæfingarstöð Almannavarna verður áfram starfandi þótt hluti starfsmanna sé farinn heim til hvíldar fyrir komandi vaktir. Visindafólk Veðurstofunnar mun funda með Almannavörnum um klukkan þrjú í nótt og fara yfir stöðuna.  Í framhaldi verður næsti stöðufundur samhæfingarstjórnar með aðgerðastjórnum og viðbragðsaðilum. 

Fjöldahjálpastöðvar voru opnaðar fyrr í kvöld, í íþróttahúsi Kórsins í Kópavogi eru nú 66 manns, í Keflavík 46 og á Selfossi eru 28. Umsækjendur um alþjóðlega vernd í Reykjanesbæ fóru snemma í kvöld í fjöldahjálparstöð í Borgartúni.“

Kjósa
14
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.
Efnisorð

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.
Tengdar greinar

Jarðhræringar við Grindavík

Íbúum leyft að dvelja næturlangt í Grindavík þótt lögreglan mæli ekki með því
FréttirJarðhræringar við Grindavík

Íbú­um leyft að dvelja næt­ur­langt í Grinda­vík þótt lög­regl­an mæli ekki með því

Frá og með morg­un­deg­in­um verð­ur íbú­um og fólki sem starfar hjá fyr­ir­tækj­um í Grinda­vík heim­ilt að fara í bæ­inn og dvelja þar næt­ur­langt. Í ný­legri frétta­til­kynn­ingu lög­reglu­stjór­ans á Suð­ur­nesj­um er greint frá þessu. Íbú­ar eru þó var­að­ir við að inn­við­ir bæj­ar­ins séu í lamasessi og sprung­ur víða. Bær­inn sé því ekki ákjós­an­leg­ur stað­ur fyr­ir fjöl­skyld­ur og börn.
Tímabært að verja Reykjanesbraut
FréttirJarðhræringar við Grindavík

Tíma­bært að verja Reykja­nes­braut

Þor­vald­ur Þórð­ar­son eld­fjalla­fræð­ing­ur seg­ir að það sé tíma­bært að huga að vörn­um fyr­ir Reykja­nes­braut­ina og aðra inn­viði á Suð­ur­nesj­um. At­burða­rás­in á fimmtu­dag, þeg­ar hraun rann yf­ir Grinda­vík­ur­veg og hita­vatns­leiðslu HS Veitna, hafi ver­ið sviðs­mynd sem bú­ið var að teikna upp. Hraun hafi runn­ið eft­ir gam­alli hraun­rás og því náð meiri hraða og krafti en ella.
Í Grindavík er enn 10. nóvember
VettvangurJarðhræringar við Grindavík

Í Grinda­vík er enn 10. nóv­em­ber

Það er nógu leið­in­legt að flytja, þeg­ar mað­ur vel­ur sér það sjálf­ur, hvað þá þeg­ar mað­ur neyð­ist til þess. Og hvernig vel­ur mað­ur hvað eigi að taka með sér og hvað ekki, þeg­ar mað­ur yf­ir­gef­ur stórt ein­býl­is­hús með tvö­föld­um bíl­skúr fyr­ir litla íbúð með lít­illi geymslu? Fjöl­skyld­an á Blóm­st­ur­völl­um 10 í Grinda­vík stóð frammi fyr­ir þeirri spurn­ingu síð­ast­lið­inn sunnu­dag.

Mest lesið

Síðasta hálmstráið að vinna á leikskóla — en dýrmætt
1
FréttirÍ leikskóla er álag

Síð­asta hálmstrá­ið að vinna á leik­skóla — en dýr­mætt

Vil­hjálm­ur Þór Svans­son, lög­fræð­ing­ur og starfs­mað­ur á leik­skól­an­um Nóa­borg, bjóst ekki við að hefja störf á leik­skóla til að koma dótt­ur sinni að á leik­skóla. Hann seg­ir það hollt fyr­ir for­eldra að stíga að­eins út fyr­ir þæg­ind­aramm­ann og dýr­mætt að fylgj­ast með dætr­um sín­um vaxa og dafna í leik­skóla­starf­inu.
Leitar að framtíðarstarfsfólki á leikskóla: „Við erum alltaf að gefa afslátt“
2
ViðtalÍ leikskóla er álag

Leit­ar að fram­tíð­ar­starfs­fólki á leik­skóla: „Við er­um alltaf að gefa af­slátt“

Hall­dóra Guð­munds­dótt­ir, leik­skóla­stjóri á Drafnar­steini, seg­ir það enga töfra­lausn að for­eldr­ar ráði sig tíma­bund­ið til starfa á leik­skól­um til að tryggja börn­um sín­um leik­skóla­pláss. Þetta sé hins veg­ar úr­ræði sem hafi ver­ið lengi til stað­ar en hef­ur færst í auk­ana síð­ustu ár. Far­fugl­arn­ir mega ekki verða fleiri en stað­fugl­arn­ir.
Eini Íslendingurinn til að hlaupa maraþon með tvö ígrædd líffæri
5
Viðtal

Eini Ís­lend­ing­ur­inn til að hlaupa mara­þon með tvö ígrædd líf­færi

Kári Guð­munds­son fékk grætt í sig nýra og bris fyr­ir átta ár­um. Hann er eini Ís­lend­ing­ur­inn sem hef­ur feng­ið tvö líf­færi og náð að hlaupa heilt og hálf mara­þon eft­ir líf­færaígræðsl­una og það oft­ar en einu sinni. Kári hafði í raun mjög lít­ið hreyft sig í gegn­um ár­in en nú hleyp­ur hann og lyft­ir til að fá auk­ið út­hald og styrk og seg­ist aldrei hafa ver­ið í betra formi, það sýni all­ar mæl­ing­ar.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Frá endurlífgun á bráðamóttökunni í umönnun leikskólabarna
1
ViðtalÍ leikskóla er álag

Frá end­ur­lífg­un á bráða­mót­tök­unni í umönn­un leik­skóla­barna

Líf Auð­ar Ólafs­dótt­ur hjúkr­un­ar­fræð­ings og fjöl­skyldu tók stakka­skipt­um síð­asta haust þeg­ar hún sagði skil­ið við Bráða­mót­töku Land­spít­al­ans eft­ir átta ára starf og hóf störf á leik­skóla barn­anna sinna til að koma yngra barn­inu inn á leik­skóla. „Ég fór úr því að vera í end­ur­lífg­un einn dag­inn yf­ir í að syngja Kalli litli kóngu­ló hinn dag­inn.“
Það er eitthvað í samfélaginu sem ýtir undir kulnun
6
Viðtal

Það er eitt­hvað í sam­fé­lag­inu sem ýt­ir und­ir kuln­un

Streita er vax­andi vandi í nú­tíma­sam­fé­lagi og ekki óal­gengt að fólk fari í kuln­un. Dr. Ólaf­ur Þór Æv­ars­son er sjálf­stætt starf­andi geð­lækn­ir og stofn­andi Streitu­skól­ans sem er hluti af heild­stæðri vel­ferð­ar­þjón­ustu Heilsu­vernd­ar. Hann seg­ir að for­varn­ir og fræðsla séu mik­il­væg­ir þætt­ir til að fólk verði bet­ur með­vit­að um eig­in heilsu og geti tek­ið ábyrgð og sporn­að við streitu en hún get­ur haft víð­tæk áhrif á fólk bæði lík­am­lega og and­lega.

Mest lesið í mánuðinum

Einn og hálfur tími á bráðamóttöku: Sjálfsskaði, hjartastopp og hnífstunga
6
Á vettvangi

Einn og hálf­ur tími á bráða­mót­töku: Sjálfsskaði, hjarta­stopp og hnífstunga

Eitt orð má aldrei nota á bráða­mót­töku Land­spít­al­ans og það er orð­ið ró­legt. Nán­ast um leið og Jón Ragn­ar Jóns­son bráða­lækn­ir hef­ur orð á að það sé óvenju ró­legt á næt­ur­vakt eina helg­ina dynja áföll­in á. Hann hef­ur rétt kom­ið manni til lífs þeg­ar neyð­ar­bjall­an hring­ir á ný. Síð­an end­ur­tek­ur sama sag­an sig.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Hélt að hún myndi höndla álagið betur
ViðtalÍ leikskóla er álag

Hélt að hún myndi höndla álag­ið bet­ur

Að vinna með börn­um er það skemmti­leg­asta sem Gunn­hild­ur Gunn­ars­dótt­ir barna­sál­fræð­ing­ur ger­ir. Þeg­ar hún tók að sér tíma­bund­ið starf á leik­skóla til að tryggja syni sín­um leik­skóla­pláss hélt hún að hún myndi höndla álag­ið en það kom henni á óvart hversu krefj­andi starfs­um­hverf­ið er. „Stund­um þeg­ar ég kom heim eft­ir lang­an dag vildi ég bara að eng­inn tal­aði við mig, ég var svo ótrú­lega þreytt.“
Síðasta hálmstráið að vinna á leikskóla — en dýrmætt
FréttirÍ leikskóla er álag

Síð­asta hálmstrá­ið að vinna á leik­skóla — en dýr­mætt

Vil­hjálm­ur Þór Svans­son, lög­fræð­ing­ur og starfs­mað­ur á leik­skól­an­um Nóa­borg, bjóst ekki við að hefja störf á leik­skóla til að koma dótt­ur sinni að á leik­skóla. Hann seg­ir það hollt fyr­ir for­eldra að stíga að­eins út fyr­ir þæg­ind­aramm­ann og dýr­mætt að fylgj­ast með dætr­um sín­um vaxa og dafna í leik­skóla­starf­inu.
Eini Íslendingurinn til að hlaupa maraþon með tvö ígrædd líffæri
Viðtal

Eini Ís­lend­ing­ur­inn til að hlaupa mara­þon með tvö ígrædd líf­færi

Kári Guð­munds­son fékk grætt í sig nýra og bris fyr­ir átta ár­um. Hann er eini Ís­lend­ing­ur­inn sem hef­ur feng­ið tvö líf­færi og náð að hlaupa heilt og hálf mara­þon eft­ir líf­færaígræðsl­una og það oft­ar en einu sinni. Kári hafði í raun mjög lít­ið hreyft sig í gegn­um ár­in en nú hleyp­ur hann og lyft­ir til að fá auk­ið út­hald og styrk og seg­ist aldrei hafa ver­ið í betra formi, það sýni all­ar mæl­ing­ar.
Ráðist í nauðsynlegar aðgerðir til að styrkja varnarviðbragð Íslands
Fréttir

Ráð­ist í nauð­syn­leg­ar að­gerð­ir til að styrkja varn­ar­við­bragð Ís­lands

Upp­setn­ing á sam­þætt­ing­ar­mið­stöð ör­ygg­is- og varn­ar­mála, notk­un á ómönn­uð­um eft­ir­lit­skaf­báti til að efla eft­ir­lit með sæ­strengj­um og höfn­um, og efl­ing eft­ir­lits með netárás­um er með­al að­gerða sem ráð­ist verð­ur í til að styrkja varn­ar­við­bragð Ís­lands. Ut­an­rík­is­ráð­herra kynnti í rík­is­stjórn í morg­un til­lögu að mót­un stefnu í ör­ygg­is- og varn­ar­mál­um Ís­lands.
Leitar að framtíðarstarfsfólki á leikskóla: „Við erum alltaf að gefa afslátt“
ViðtalÍ leikskóla er álag

Leit­ar að fram­tíð­ar­starfs­fólki á leik­skóla: „Við er­um alltaf að gefa af­slátt“

Hall­dóra Guð­munds­dótt­ir, leik­skóla­stjóri á Drafnar­steini, seg­ir það enga töfra­lausn að for­eldr­ar ráði sig tíma­bund­ið til starfa á leik­skól­um til að tryggja börn­um sín­um leik­skóla­pláss. Þetta sé hins veg­ar úr­ræði sem hafi ver­ið lengi til stað­ar en hef­ur færst í auk­ana síð­ustu ár. Far­fugl­arn­ir mega ekki verða fleiri en stað­fugl­arn­ir.

Mest lesið undanfarið ár