Fyrir nokkrum vikum rifjaði ég hér upp feril Péturs postula sem litið er á sem fyrsta biskup kristinna manna í Rómaborg, og þar með í raun sem fyrsta páfann í kristindómnum en embættistitill páfa er einmitt Rómarbiskup.
Annar í röð Rómarbiskupa — og þar með páfa — er sagður hafa verið Línus nokkur. Á hann er minnst í einu bréfa Nýja testamentisins, 2. Tímóteusarbréfinu sem sagt er vera eftir Pál postula, þótt flestir fræðimenn muni nú efast um það. Í bréfinu kemur fram að höfundurinn býst við dauða sínum og í lok þess sendir hann kveðju til Tímóteusar trúboða:
„Evbúlus sendir þér kveðju og Púdes og Línus og Kládía og allir bræðurnir.“
Áttu konur að hylja höfuðið?
Línus hefur samkvæmt þessu verið í föruneyti Páls og gömul sögn hermir að þeir Páll og Pétur hafi skipað Línus biskup kristinna í Róm. Önnur sögn hermir að Línus hafi ákveðið að konur skyldu hylja höfuð sitt við messur og sú þriðja að hann hafi liðið píslarvætti fyrir trú sína, en þó hið fyrra kunni að vera rétt er hið síðara ólíklegt.
Einfaldlega af því engar sérstakar ofsóknir gegn kristnum mönnum og/eða Gyðingum fóru fram milli ofsókna Nerós og svo þess þegar Dómitíanus fór að amast við kristnu fólki.
Altént á Línus að hafa dáið árið 76 og þá mun Anacletus nokkur hafa tekið við og setið á biskupsstóli uns hann dó árið 92. Hann var því þriðji páfinn.
Um Anacletus er það eitt sagt að hann hafi skipt Róm upp í 25 sóknir sem bendir til þess — ef satt er — að kristnum mönnum hafi verið farið að fjölga verulega í Rómaborg.
Fjórði Rómarbiskup, eða páfi, var Klemens 1.
Kristið fólk í innsta hring keisarans?
Óvíst er hvaðan hann var upprunninn. Einu sinni var hann talinn hafa verið leysingi (það er að segja fyrrverandi þræll) í eigu Títusar Flavíusar Klemens en hann var náfrændi Dómitíanusar keisara (ríkti 81-96). Flavíus Klemens er í heimildum sagður hafa verið tekinn af lífi fyrir „guðleysi“ og sömuleiðis margir af hans fólki sem hneigðist til hjátrúar af ætt Gyðingdóms.
Þetta hefur verið túlkað þannig að Flavíus Klemens hafi verið orðinn kristinn, og kona hans sömuleiðis en hún var send í útlegð. Hafi Klemens páfi verið leysingi hans, þá gæti hann sem hægast hafa kynnt Flavíus Klemens og konu hans fyrir Jesúa frá Nasaret.
Þetta er þó óljóst, og það eru líka heimildir sem herma að Klemens páfi hafi sjálfur verið af ættum „heldra fólks“ í Rómaveldi.
Þá er til er bréf sem Klemens páfi er sagður hafa skrifað til kristna safnaðarins í Kórintu á Grikklandi og snýst um togstreitu og erjur innan hópsins. Hvort sem Klemens skrifaði það eða einhver annar er það talið mjög gamalt, skrifað í síðasta lagi um árið 90-95 og gefur merkilega mynd af samfélagi kristinna manna sem voru farnir að átta sig á því að Jesúa myndi ekki endilega snúa aftur frá himnum í fyrirsjáanlegri framtíð, en því höfðu þau kristnu trúað fyrstu áratugina.
Páfa drekkt
Árið 99 var Klemens sagður hafa verið gerður útlægur frá Rómaborg og sendur til Krímskaga.
Þá var Trajanus orðinn keisari í Róm og hann sýndi kristnum mönnum heilmikla hörku.
Klemens var nú settur til vinnu í grjótnámu og þegar samfangar hans voru eitt sinn í andarslitrunum af þorsta sló hann með öxi sinni í klett og spratt þá fram svalandi lind.
Snerust þá margir fanganna til kristindóms en í refsingarskyni var Klemens leiddur út á skip sem vaggaði í hægðum sínum við Krímskagann — og þar var akkerisfesti bundin um háls honum og honum svo fleygt útbyrðis og drukknaði þar.
Klemens var vitaskuld tekinn í dýrlingatölu fyrir þetta píslarvætti sitt.
Athugasemdir