Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 4 árum.

Laxadauðinn hjá Arnarlaxi að minnsta kosti fimmfalt meiri en nefnt hefur verið

End­an­leg tala um laxa­dauð­ann hjá Arn­ar­laxi í Arnar­firði á eft­ir að koma í ljós þar sem að­gerð­ir til að bjarga eld­islöx­um og verð­mæt­um eru enn á fullu. Laxa­dauð­inn er hins veg­ar miklu meiri en 100 tonn. Ein af skýr­ing­un­um á laxa­dauð­an­um er of mik­ið af eld­islaxi í kví­um fyr­ir­tæk­is­ins.

Laxadauðinn hjá Arnarlaxi að minnsta kosti fimmfalt meiri en nefnt hefur verið
Laxadauðinn miklu meiri Talan um umfang laxadauðans í Arnarfirði er miklu hærri en nefnt hefur verið. Kjartan Ólafsson hefur ekki viljað svara spurningum um umfangið þrátt fyrir ítrekanir.

Laxadauðinn hjá laxeldisfyrirtækinu Arnarlaxi í Arnarfirði er að minnsta kosti fimm sinnum meiri en nefnt hefur verið opinberlega. Eins og Stundin greindi frá fyrir tveimur dögum var laxadauðinn í sjókvíunum um 100 tonn, samkvæmt því sem Gísli Jónsson, yfirmaður fiskisjúkdóma hjá Matvælastofnun Íslands, sagði við blaðið þá  eða á milli 16 og 20 þúsund laxar.

Samkvæmt heimildum Stundarinnar og mati sérfræðinga sem blaðið hefur talað við er laxadauðinn hins vegar varlega áætlaður 500 tonn eða allt að um 100 þúsund laxar en er mögulega ennþá meiri eða um 1.000 tonn, eða allt að 200 þúsund laxar. Um 4.000 tonn af eldislaxi í sláturstærð, í kringum 800 þúsund laxar, eru í kvíum Arnarlax í firðinum. 

Út af þessum laxadauða var nótaskipið Sighvatur Bjarnason frá Vestmannaeyjum fengið til að hreinsa dauðan lax upp úr eldiskvíunum og sláturskipið The Norwegian Gannet mun slátra upp úr kvíunum á næstu dögum - starfsmenn skipsins geta slátrað um 100 tonnum á kukkustund samkvæmt því sem Gísli Jónsson segir. Ôveðrið sem væntanlegt er getur hins vegar sett strik í reikninginn við slátrunina og er tíminn peningar fyrir Arnarlax. Þeim mun lengur sem slàtrunin dregst þeim mun meira verður tjónið í eldiskvíunum.

Sighvatur Bjarnason hefur verið í Arnarfirði síðustu daga við að hreinsa upp dauða eldislaxa og er enn að samkvæmt upplýsingum um staðsetningu skipsins hjá heimasíðunni Marine Traffic. Þetta þýðir að slátrun á eldislöxum Arnarlax í Arnarfirði mun ljúka nú í febrúar í staðinn fyrir í apríl. 

„Vísa til heimasíðu Arnarlax“

Gísli sagði við Stundina á þriðjudaginn að þessar aðstæður séu þær „verstu“ sem komið hafa upp í laxeldi á Vestfjörðum frá því Arnarlax tók til starfa en fyrirtækið hefur áður lent í því upp komi laxadauði vegna veðurs. Matvælastofnun hefur ekki sent eftirlitsmann á Bíldudal til að fylgjast með stöðu mála samkvæmt því sem Gísli segir við Stundina í dag og hann hefur ekki farið þangað sjálfur til að taka út aðstæður á vettvangi.

Stundin bíður eftir frekari formlegum svörum frá Matvælastofnun við spurningum um umfang og ástæður laxadauðans. 

Stjórnarformaðurinn svarar ekki

Kjartan Ólafsson, stjórnarformaður Arnarlax, hefur ekki svarað þeirri spurningu Stundarinnar hvort laxadauðinn hafi verið kominn í 1000 tonn á þriðjudagskvöldið. Stundin spurði: „Var laxadauðinn kominn í yfir 1000 tonn í gærkvöld. Svar Kjartans, eftir ítrekun í morgun, var: „Vísa til heimasíðu Arnarlax.“

Ekkert stendur hins vegar um umfang laxadauðans á heimasíðunni. 

Þetta er einungis ein af nokkrum spurningum um laxadauðann sem Kjartan hefur ekki viljað svara.  

Á þriðjudaginn sagði Kjartan um laxadauðann að hann væri í skoðun en væri ennþá minni en hann var í fyrra. „Erum að skoða. Enn sem komið er er dauðinn minni en í fyrra.“

Dauði vegna óveðurs

Laxadauðinn er vegna veðursins sem geisað hefur á Vestfjörðum og vegna þrengsla í sjókvíum Arnarlax, sem valda sárum og sýkingum hjá eldislöxunum í kvíunum sem þeir geta svo drepist úr. 

Þegar veður er vont og vindasamt og öldur eru kraftmiklar, auk sjávarkuldans, eru eldislaxar í sjókvíum í sérstakri hættu. Ekki síst þeir laxar sem veikastir eru fyrir og sem minni möguleika hafa á að lifa af erfiðar aðstæður. 

Laxarnir eru í torfu í kvíunum. Þeir sterkustu og kraftmestu koma sér fyrir mitt í torfunni á meðan burðarminni fiskar eru á jaðri torfunnar og þar með nær nótinni í sjókvíunum sem getur valdið þeim tjóni af fiskarnir lenda utan í henni í þeim veltingi sem er inni í kvíunum. Sár myndast á eldisfiskunum sem nuddast utan í nótina og gera þeim erfiðara fyrir að lifa af vegna sýkinga og sjúkdóma sem þeir eru líklegri til að fá vegna sáranna. Með tímanum verða sjókvíarnar svo gróðrarstía sýkla og sjúkdóma sem valdið geta altjóni á eldislöxunum ef ekkert er að gert.

Arnarlax er hins vegar að reyna að bregðast við þessum aðstæðum eftir bestu með því að fá utanaðkomandi hjálp með dauða laxinn og eins við slátrunina. 

Þeim mun fleiri laxar sem eru í kvíunum; þeim mun líklegra er að þeim mun fleiri drepist við slíkar aðstæður sem verið hafa. 

Of mikið af laxi í kvíunum

Eitt af því sem sagt hefur verið um stöðuna hjá Arnarlaxi er að of mikið af eldislaxi sé í hverri kví. Ekki meira en 150 þúsund laxar geta verið í hverri sjókví ef vel á að vera. Samkvæmt heimildum hefur Arnarlax hins vegar verið með umtalsvert fleiri laxa í sínum kvíum í firðinum en þetta, allt að rúmlega 200 þúsund í kví. 

Einn sérfræðingur í sjókvíaeldi sem Stundin hefur rætt segir að það sé hans reynsla að í svona aðstæðum, þar sem sjávarkuldi og vont veður fara saman, þá deyi laxar í kvíunum ef það er meira í þeim en 150 þúsund laxar. 

Ein af spurningunum sem Kjartan Ólafsson hefur ekki viljað svara er hversu mikið af eldislaxi er í kvíum fyrirtækisins í Arnarfirði. 

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Laxeldi

Umdeilt frumvarp matvælaráðherra um lagareldi bíður líklega næsta þings
FréttirLaxeldi

Um­deilt frum­varp mat­væla­ráð­herra um lagar­eldi bíð­ur lík­lega næsta þings

Gísli Rafn Ólafs­son, þing­mað­ur Pírata og vara­formað­ur at­vinnu­vega­nefnd­ar, seg­ir að enn sé ver­ið að ræða við hags­mun­að­ila út af lagar­eld­is­frum­varp­inu. Hann seg­ir lík­legra en ekki að frum­varp­ið bíði næsta þings. Frum­varp­ið er um­deilt og hafa mat­væla­ráð­herr­ar Vinstri grænna ver­ið gagn­rýnd­ir fyr­ir það.
Búið að ráða nýjan mann í starfið hjá MAST eftir innanhúsátök
FréttirLaxeldi

Bú­ið að ráða nýj­an mann í starf­ið hjá MAST eft­ir inn­an­húsátök

Mat­væla­stofn­un hef­ur ákveð­ið að Eg­ill Stein­gríms­son dýra­lækn­ir verði nýr sviðs­stjóri yf­ir með­al ann­ars lax­eldi hjá stofn­un­inni. Átök urðu inn­an­húss hjá stofn­un­inni eft­ir að Þor­leif­ur Ág­ústs­son var ráð­inn í starf­ið en hann hafði með­al ann­ars skrif­að grein­ar þar sem hann lýsti yf­ir stuðn­ingi við sjókvía­eldi sem at­vinnu­grein.
SFS gagnrýnir breytingu á gjafakvóta í laxeldi og talar um hann eins og eign
FréttirLaxeldi

SFS gagn­rýn­ir breyt­ingu á gjafa­kvóta í lax­eldi og tal­ar um hann eins og eign

Sam­tök fyr­ir­tækja í sjáv­ar­út­vegi hafa skil­að gagn­rýnni um­sögn um laga­frum­varp mat­væla­ráð­herra um lagar­eldi. Einn af rauðu þráð­un­um hjá SFS er að rekstr­ar­leyf­in í grein­inni séu eign lax­eld­is­fyr­ir­tækj­anna og að ef breyta eigi hug­mynd­inni um ótíma­bund­in leyfi í frum­varp­inu þurfi að draga úr og milda margt ann­að í því.

Mest lesið

Mataræði er vanræktur þáttur í svefnvanda
1
Viðtal

Mataræði er van­rækt­ur þátt­ur í svefn­vanda

Góð­ur svefn er seint of­met­inn en vanda­mál tengd svefni eru al­geng á Vest­ur­lönd­um. Tal­ið er að um 30 pró­sent Ís­lend­inga sofi of lít­ið og fái ekki end­ur­nær­andi svefn. Ónóg­ur svefn hef­ur áhrif á dag­legt líf fólks og lífs­gæði. Svefn er flók­ið fyr­ir­bæri og margt sem get­ur haft áhrif á gæði hans, má þar nefna lík­am­lega og and­lega sjúk­dóma, breyt­inga­skeið, álag, kvíða, skort á hreyf­ingu og áhrif sam­fé­lags­miðla á svefn­gæði. Áhrif nær­ing­ar og neyslu ákveð­inna fæðu­teg­unda á svefn hafa hins veg­ar ekki vak­ið at­hygli þar til ný­lega.
„Við mætum í vinnuna til þess að sigra“
6
Á vettvangi

„Við mæt­um í vinn­una til þess að sigra“

Kona sem sit­ur á bið­stofu með fleira fólki er að grein­ast með heila­æxli og það þarf að til­kynna henni það. En það er eng­inn stað­ur sem hægt er að fara með hana á, til að ræða við hana í næði. Í ann­an stað er rætt við að­stand­end­ur frammi, fyr­ir fram­an sjálfsal­ann en þá fer neyð­ar­bjall­an af stað og hama­gang­ur­inn er mik­ill þeg­ar starfs­fólk­ið hleyp­ur af stað. Í fjóra mán­uði hef­ur blaða­mað­ur ver­ið á vett­vangi bráða­mót­tök­unn­ar á Land­spít­al­an­um og fylgst með starf­inu þar.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Hann sagðist ekki geta meir“
1
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Síðasta tilraun Ingu Sæland
3
ViðtalFormannaviðtöl

Síð­asta til­raun Ingu Sæ­land

Flokk­ur fólks­ins var stofn­að­ur til að út­rýma fá­tækt á Ís­landi, sem Inga Sæ­land, formað­ur flokks­ins, þekk­ir af eig­in raun. Hún boð­ar nýtt hús­næð­is­kerfi með fyr­ir­sjá­an­leika og nið­ur­skurð í öllu því sem heita að­gerð­ir gegn lofts­lags­breyt­ing­um. Græn­asta land í heimi eigi að nota pen­ing­ana í heil­brigðis­kerfi og aðra inn­viði sem standi á brauð­fót­um.
Svanhildur Hólm með áberandi minnsta reynslu af utanríkismálum
6
Fréttir

Svan­hild­ur Hólm með áber­andi minnsta reynslu af ut­an­rík­is­mál­um

Ljóst er að Svan­hild­ur Hólm, sendi­herra í Banda­ríkj­un­um, sker sig úr hópi koll­ega sinna frá Norð­ur­lönd­un­um hvað varð­ar tak­mark­aða reynslu á vett­vangi ut­an­rík­is­mála. Stjórn­skip­un­ar- og eft­ir­lits­nefnd bíð­ur enn svara frá ut­an­rík­is­ráðu­neyt­inu um vinnu­brögð ráð­herra við skip­un á sendi­herr­um í Banda­ríkj­un­um og Ítal­íu.

Mest lesið í mánuðinum

Leyniupptaka lýsir vinargreiða og hrossakaupum Bjarna og Jóns
1
Afhjúpun

Leyniupp­taka lýs­ir vin­ar­greiða og hrossa­kaup­um Bjarna og Jóns

Son­ur og við­skipta­fé­lagi Jóns Gunn­ars­son­ar þing­manns full­yrð­ir í upp­tök­um sem tekn­ar voru af manni sem sagð­ist vera fjár­fest­ir að Jón hafi sam­þykkt beiðni Bjarna Bene­dikts­son­ar um að þiggja sæti á lista gegn því að Jón kom­ist í að­stöðu til veita veiði­leyfi til Hvals hf. Það verði arf­leifð Jóns að tryggja Kristjáni Lofts­syni nán­um vini sín­um leyf­ið. Það sé hins veg­ar eitt­hvað sem eigi að fara leynt.
„Hann sagðist ekki geta meir“
3
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Grunaði að það ætti að reka hana
4
Viðtal

Grun­aði að það ætti að reka hana

Vig­dís Häsler var rek­in úr starfi fram­kvæmda­stjóra Bænda­sam­tak­anna eft­ir að nýr formað­ur tók þar við fyrr á ár­inu. Hún seg­ir kosn­inga­vél Fram­sókn­ar­flokks­ins hafa ver­ið gang­setta til að koma hon­um að. Vig­dís ræð­ir brottrekst­ur­inn og rasísk um­mæli sem formað­ur Fram­sókn­ar­flokks­ins hafði um hana. Orð­in hafi átt að smætta og brjóta hana nið­ur. Hún seg­ist aldrei munu líta Sig­urð Inga Jó­hanns­son sömu aug­um eft­ir það.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár