Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 8 árum.

Rasistar eru heimskir og hægrisinnaðir

Ný­leg rann­sókn bend­ir til þess að greind­ar­skert fólk sé lík­legra til þess að vera hægris­inn­að, íhalds­samt og for­dóma­fullt, til dæm­is gagn­vart fólki af öðr­um trú­ar­brögð­um, kyn­þætti og sam­kyn­hneigð­um.

Rasistar eru heimskir og hægrisinnaðir
Hugsanlegur næsti forseti Bandaríkjanna, Donald Trump. Trump er líklega háværasti rasisti heims um þessar mundir.

Fólk með lægri greind hneigist til hægri í stjórnmálum og er líklegra til þess að vera fordómafullt. Hægrisinnuð hugmyndafræði skapar farveg fyrir fólk með slæma rökhugsun til þess að mynda fordóma gagnvart öðru fólki af ólíkum kynþáttum, trúarbrögðum og kynhneigðum. Einnig bendir allt sterklega til þess að lægri greind barna leiði til haturs- og óttafullra skoðanna á fullorðins aldri.

Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýlegri rannsókn sem Dr. Kristof Dhont frá háskólanum í Ghent, Belgíu og prófessor Gordon Hodson frá Brock háskóla í Kanada hafa árum saman unnið að. Birtu þeir nýlega ritgerð með niðurstöðum sínum í vísindatímaritinu „Psychological Science“. Samantekt þeirra tekur til þriggja rannsókna sem gerðar voru í Bretlandi, þar sem greind fólks var borin saman við skoðanir þeirra. Í einni af þeim rannsóknum sem byggt er á var almenn greind 10 og 11 ára barna könnuð, og svo rætt við þau tveimur áratugum seinna. Í henni kom í ljós mjög skýr tenging milli lágrar greindar og rasisma. Sama könnun benti til þess að há greind í æsku sýndi minni líkur á rasisma á fullorðinsárum. Hinar rannsóknirnar benda einnig sterklega til þess að lægri greind barna leiði til haturs- og óttafullra skoðanna á fullorðins aldri.

Einfaldar sálir þrá einfalda heimsmynd

En af hverju eru niðurstöðurnar á þessa vegu? Hvers vegna ætti skortur á færni í tungumálum og stærðfræði og annari andlegri hæfni árum síðar að leiða til svo hatursfullra skoðanna? Dhont og Hodson telja sig vera með svarið við því.

„Rökhugsun er gríðarlega mikilvæg þegar fólk mótar hugmyndir sínar um aðra og í því að vera fordómalaus“ segja vísindamennirnir. „Einstaklingar með lélega rökhugsun virðast laðast frekar að íhaldssamri hægrisinnaðri hugmyndafræði, sem viðheldur óbreyttu samfélagslegu ástandi. Þau telja að það tákni stöðugleika og það veitir þeim öryggiskennd.“

„Greint fólk færara í að meðtaka heiminn í meira flæði, með öllum sínum afstæðu kostum og göllum.„

Segja þeir að einfaldari sálir þrái einfaldari heimsmynd, sem þýði svo minni getu til þess að finna til samkenndar með öðru fólki. Hugmyndafræði sem sveigist til hægri bjóði upp á vel hólfaða útgáfu af heiminum, fólki, venjum og siðum. Þess vegna sé hún sérstaklega aðlaðandi fyrir þá sem telja sér ógnað og vilja komast hjá óvissu og óáreiðanleika heimsins. Á hinn bóginn sé greint fólk færara í að meðtaka heiminn í meira flæði, með öllum sínum afstæðu kostum og göllum.

Heimska elur á ótta sem elur á fordómum

Öll gögn benda einnig til hins sama. Að sterk tenging sé á milli lágrar greindar eða „latrar hugsunar“ og hægri sinnaðra skoðana, sérstaklega þeirra sem innihalda alræðislegar hneigðir og íhaldssöm stjórnmál.

„Greindarskertir bregðast við óttanum með því að reyna að vernda það sem þeir þekkja og telja öruggt: Óbreytt ástand.“

Einnig benda gögnin til þess að íhaldssamt, hægrisinnað fólk, sé líklegra til þess að sjá hópa sem þau tilheyra ekki sem ógn við sín hefðbundnu gildi og félagslegan stöðugleika, sem svo leiðir til aukinna fordóma. Könnuðu vísindamennirnir þetta sérstaklega og telja sig hafa staðfest þá kenningu: Lág greind í börnum mun leiða til fordóma á fullorðinsárum. Öll óvissa er ógnandi, og greindarskertir bregðast við óttanum með því að reyna að vernda það sem þeir þekkja og telja öruggt: Óbreytt ástand. Með tímanum harðna svo þessar hugmyndir breytast í stöðuga, mjög skekkta heimsmynd, sem inniheldur staðalímyndir, fordómafull skoðanir og mismunun.

Hér má nálgast samantekt vísindamannanna:

Does Lower Cognitive Ability Predict Greater Prejudice?
https://www.researchgate.net/publication/269690905_Does_Lower_Cognitive_Ability_Predict_Greater_Prejudice

 
Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Mest lesið

Fyrsta barnið fætt á Seyðisfirði í yfir 30 ár - „Fór allt á besta veg miðað við aðstæður“
1
Fréttir

Fyrsta barn­ið fætt á Seyð­is­firði í yf­ir 30 ár - „Fór allt á besta veg mið­að við að­stæð­ur“

Fyrsta barn­ið í yf­ir þrjá ára­tugi fædd­ist á Seyð­is­firði í dag eft­ir snjó­þunga nótt þar sem Fjarð­ar­heið­in var ófær. Varð­skip­ið Freyja var einnig til taks ef flytja þyrfti móð­ur­ina á Nes­kaups­stað. „Þetta er enn ein áminn­ing­in um ör­ygg­is­leys­ið sem við bú­um við,“ seg­ir ný­bök­uð móð­ir­in.
Nei, Hitlers-kveðja Musks var EKKI ævaforn rómversk kveðja
2
Flækjusagan

Nei, Hitlers-kveðja Musks var EKKI æva­forn róm­versk kveðja

Hin við­ur­styggi­lega nas­ista­kveðja Elons Musks dag­inn sem Don­ald Trump var sett­ur í embætti hef­ur að von­um vak­ið mikla at­hygli. Kannski ekki síst vegna þess að kveðj­una lét Musk flakka úr ræðu­stól sem var ræki­lega merkt­ur for­seta Banda­ríkj­anna. Hin fasíska til­hneig­ing margra áhang­enda Trumps hef­ur aldrei fyrr birst á jafn aug­ljós­an hátt — enda lét Musk sér ekki nægja að heilsa...
Sigmundur Davíð ver Musk með hæpnum samanburði
3
Greining

Sig­mund­ur Dav­íð ver Musk með hæpn­um sam­an­burði

Á með­an að öfga­menn og nýnas­ist­ar víða um heim upp­lifa vald­efl­ingu og við­ur­kenn­ingu og fagna an­kanna­legri kveðju Elons Musks spyr fyrr­ver­andi for­sæt­is­ráð­herra Ís­lands hvort ís­lensk­ir fjöl­miðl­ar ætli í al­vöru að flytja þá fals­frétt að handa­hreyf­ing sem leit út eins og nas­ista­kveðja, frá manni sem veit­ir öfga­full­um sjón­ar­mið­um vængi flesta daga, hafi ver­ið nas­ista­kveðja.
Yfirgangstal með óþægilega hliðstæðu
4
StjórnmálBandaríki Trumps

Yf­ir­gangstal með óþægi­lega hlið­stæðu

Embætt­i­staka Don­alds Trumps vek­ur upp spurn­ing­ar sem við Ís­lend­ing­ar þurf­um að hugsa alla leið, með­al ann­ars í ljósi yf­ir­lýs­inga hans gagn­vart Græn­landi og Kan­ada, seg­ir Frið­jón R. Frið­jóns­son borg­ar­full­trúi. Hann kveðst einnig hafa „óþæg­inda­til­finn­ingu“ gagn­vart því að vellauð­ug­ir tækni­brós­ar hjúfri sig upp að Trump, sem nú fer á ný með fram­kvæmda­vald­ið í lang­vold­ug­asta ríki heims.
Sólveig Anna sendi bréf á móðurfélög Subway og Hard Rock Cafe
6
Fréttir

Sól­veig Anna sendi bréf á móð­ur­fé­lög Su­bway og Hard Rock Ca­fe

Fé­lög­in sem reka Su­bway og Hard Rock Ca­fé á Ís­landi eru að­il­ar að SVEIT, sem Efl­ing seg­ir að stað­ið hafi fyr­ir stofn­un gervistétt­ar­fé­lags til að rýra kjör starfs­manna í veit­inga­geir­an­um. Sól­veig Anna Jóns­dótt­ir formað­ur fé­lags­ins hef­ur nú skrif­að bréf út til al­þjóð­legra móð­ur­fé­laga þess­ara tveggja veit­inga­staða­keðja og beð­ið þau um að rann­saka starfs­hætti sér­leyf­is­haf­ana hér­lend­is.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Sigurjón sagði hana einfalda en skemmtilega - Enginn mannanna fékk samþykki
3
Fréttir

Sig­ur­jón sagði hana ein­falda en skemmti­lega - Eng­inn mann­anna fékk sam­þykki

Eng­inn þeirra karl­manna sem komu á heim­ili þroska­skertr­ar konu til að hafa kyn­mök við hana var ákærð­ur. Þó hafði eng­inn þeirra feng­ið sam­þykki henn­ar. Sál­fræð­ing­ur seg­ir hana hafa upp­lif­að sjálfs­vígs­hugs­an­ir á þessu tíma­bili. Óút­skýrð­ar taf­ir á lög­reglu­rann­sókn leiddu til mild­un­ar refs­ing­ar yf­ir Sig­ur­jóni Ól­afs­syni, fyrr­ver­andi yf­ir­manni kon­unn­ar.
Það rís úr djúpinu 1: Gríðarlegt vatnsmagn leynist á 660 kílómetra dýpi, og demantar
4
Flækjusagan

Það rís úr djúp­inu 1: Gríð­ar­legt vatns­magn leyn­ist á 660 kíló­metra dýpi, og dem­ant­ar

Fyr­ir fá­ein­um dög­um birti vef­rit­ið Science Al­ert fregn um rann­sókn, sem raun­ar var gerð ár­ið 2022, en hef­ur ekki far­ið hátt fyrr en nú. Hér er frá­sögn Science Al­ert. Rann­sak­að­ur var ör­lít­ill dem­ant­ur sem fund­ist hafði í dem­antanámu í rík­inu Bótsvana í suð­ur­hluta Afr­íku. Hér er sagt frá þeirri rann­sókn í vef­rit­inu Nature.com. Í ljós kom að dem­ant­ur­inn hafði mynd­ast...

Mest lesið í mánuðinum

Viðskiptaáætlun Carbfix: Földu áform sín fyrir íbúum
1
RannsóknCarbfix-málið

Við­skipta­áætl­un Car­bfix: Földu áform sín fyr­ir íbú­um

Fyr­ir­ætlan­ir Car­bfix eru mun um­fangs­meiri en fram hef­ur kom­ið. Stefnt er að því að dæla nið­ur allt að 4,8 millj­ón­um tonna af kol­díoxí­ði (CO2) og fyr­ir­tæk­ið von­ast til þess að velta hátt í þrjú hundruð millj­örð­um á full­um af­köst­um. Það er hærri upp­hæð en stærsta fyr­ir­tæki lands­ins velt­ir í dag. Á með­al við­skipta­vina er fyr­ir­tæki sem framdi glæp gegn mann­kyni og vill dæla nið­ur CO2 á Ís­landi.
Móðir Kolfinnu Eldeyjar: „Ég segi mína sögu því að samfélagið þarf að vakna“
2
Fréttir

Móð­ir Kolfinnu Eld­eyj­ar: „Ég segi mína sögu því að sam­fé­lag­ið þarf að vakna“

Ingi­björg Dagný Inga­dótt­ir, móð­ir Kolfinnu Eld­eyj­ar Sig­urð­ar­dótt­ur, opn­ar sig um and­lát dótt­ur sinn­ar. Hún seg­ir kerf­in hafa brugð­ist barns­föð­ur sín­um, sem hef­ur ver­ið ákærð­ur fyr­ir að hafa ráð­ið dótt­ur þeirra bana. „Ég vissi strax í hjarta mínu að hann hefði ekki tek­ið með­vit­aða ákvörð­un um að gera svona lag­að“.
Grátbað um myndatöku fyrir barnið sem leiddi í ljós heilaæxli
4
ViðtalMóðursýkiskastið

Grát­bað um mynda­töku fyr­ir barn­ið sem leiddi í ljós heila­æxli

Mán­uð­um sam­an þurfti Hrund Ólafs­dótt­ir að grát­biðja lækni um að senda Sigrúnu, dótt­ur henn­ar, í mynda­töku vegna al­var­legra veik­inda sem voru skil­greind sem mígreni. „Barn­ið bara kvald­ist og kvald­ist og kvald­ist og kvald­ist.“ Þeg­ar hún loks fékk ósk sína upp­fyllta kom í ljós fimm sentí­metra stórt æxli í litla heila Sigrún­ar.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár