Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 5 árum.

Þekking

Óþekktar afleiðingar hamfarahlýnunar á sníkjudýr valda óhug

Breytingar á einum hlekk í vistkerfinu geta haft í för með sér afleiðingar fyrir vistkerfið í heild sinni.

29. júlí 2019 · 08:00

ritstjorn@heimildin.is

Við þekkjum flest orðið þau margvíslegu áhrif sem búist er við að hamfarahlýnun hafi á jörðina. Hækkandi hitastig, súrnun sjávar og öfgar í veðurfari eru þekkt fyrirbæri sem vísindasamfélagið er að langmestu leyti sammála um að við munum upplifa á komandi áratugum ef ekkert er að gert.

Þrátt fyrir vaxandi þekkingu á þessu sviði vitum við langt því frá allt um það hvaða áhrif hamfarahlýnunar koma til með að hafa á lífríki jarðar. Meðal þess sem í dag er afar illa þekkt eru áhrif þessara breytinga á smæstu lífverur jarðar og hvaða keðjuverkun þær munu hafa í för með sér. Meðal þessara lífvera eru sníkjudýr sem spila stærra hlutverk í vistkerfum plánetunnar en marga grunar.

Útbreidd en illa þekkt

Afar erfitt er að meta fjölda sníkjudýra en áætlað er að þau gætu talið vera meira en 50 prósent dýrategunda jarðar. Óhætt er að segja að þessi dýraflokkur sé einn sá …

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Efnisorð

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Tengdar greinar

Þekking

Eru risavaxnar Dyson-hvelfingar fundnar úti í geimnum?

Vísindamenn við háskólann í Uppsölum og annan á Ítalíu hafa fundið sólir eða sólkerfi sem gefa frá sér undarlega mikið af innrauðri orku. Ein möguleg skýring gæti verið að geimverur hafi byggt hvelfingar utan um sólirnar til að heyja sólarorkuna

Þekking

Sólin gæti hafa stolið hátt í tug pláneta frá öðrum sólum

og falið þær á hinum fjarlægustu slóðum sólkerfisins. Fundur þeirra og ferðir þangað gætu skilað gríðarlegum vísindalegum árangri

Þekking

Heimsálfur utan úr geimnum eru fastar í iðrum Jarðar

Hvað leynist undir fótum okkar? Sú spurning er ævinlega aðkallandi á eldgosasvæði og tala nú ekki um þegar goshrina er hafin, eins og nú virðist raunin á Íslandi. Vísindamenn eru hins vegar sífellt að störfum að auka skilning okkar á því sem í iðrunum leynist og nú í nóvember birtist í vísindaritinu Nature grein þar sem sagði frá óvæntri niðurstöðu...

Þekking

Háhyrningar ættaðir frá Íslandi enduðu sem sýningardýr á Tenerife

Tugir háhyrninga voru fangaðir við strendur Íslands á áttunda og níunda áratug síðustu aldar og seldir í dýragarða. Þeir áttu margir hverjir ömurlega ævi, enda rifnir frá fjölskyldum sínum, töpuðu jafnvel glórunni og urðu fólki að bana. Sumir þeirra lifa enn – og nokkrir nákomnir ættingjar þeirra eru í haldi á Tenerife.

Þekking

Alheimurinn í nýju og skarpara ljósi

Nýjasta stórvirki mannkynsins, James Webb geimsjónaukinn, er ætlað að skoða myndun fyrstu stjarna og vetrarbrauta alheimsins. Hvar og hvenær kviknaði fyrsta ljósið í alheiminum? Hvernig verða stjörnur og sólkerfi til? Hvernig mynduðust vetrarbrautirnar? Hvaða eðlis- og efnafræðilega eiginleika þurfa plánetur og sólkerfi að hafa til að geyma líf? Fyrstu myndir sjónaukans eru komnar. „Þær voru enn skýrari, skarpari og glæsilegri en ég átti von á,“ segir Sævar Helgi Bragason.

Þekking

Meta hvort lýsa eigi yfir alþjóðlegu neyðarástandi vegna apabólu

Stigvaxandi dreifing apabólu um heiminn vekur óhug og nú hafa þrjú tilfelli greinst á Íslandi. Allir geta smitast af apabólu. Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin skoðar að lýsa yfir alþjóðlegu neyðarástandi.

Mest lesið

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Eigum við bara að láta slíkt viðgangast?

Þingkona kvað það „óboðlegt“ að hópar fólks kæmu saman á þjóðhátíðardaginn við Alþingishúsið og veifuðu „fána annars lands“ og hrópaði „ókvæðisorð að ráðamönnum og öðrum viðstöddum.“

Viðskipti

Hagar hagnast meira og segja „meðbyr“ í rekstri verslana

Samhliða 6% hækkun matvöruverðs á einu ári eykst framlegð Haga, sem reka Bónus, Hagkaup og Olís, um 22% milli ára.

Erlent

Noregur framselur mann vegna þjóðarmorðsins í Rúanda

Samkvæmt yfirlýsingu frá norsku lögreglunni verður maðurinn framseldur til Rúanda þar sem hann verður dreginn fyrir dom vegna þátttöku hans í þjóðarmorðinu.

Erlent

Hitabylgjan í Suður-Evrópu: „Ekki eðlilegt“

Tíu prósenta aukning er á því að fólk leiti á bráðamóttökur á Ítalíu vegna hitaslags. Helst eru það aldraðir, krabbameinssjúklingar og heimilislausir sem hafa þurft að leita sér aðstoðar vegna ofþornunar, hitaslags og alvarlegrar þreytu.

Fréttir

Segja fráfarandi stjórnarmann hafa dregið sér 3 milljónir

Ný framkvæmdastjórn Sósíalistaflokksins útskýrir í tölvupósti til flokksmanna hvers vegna þrír úr fyrri forystu flokksins hafa verið kærðir. Átök eru boðuð á fundi Vorstjörnunnar síðdegis í dag.

Skýring

Borgarstjóraefni New York sem rappaði um ömmu sína

Zohran Mamdani er fyrsti músliminn til að tryggja sér tilnefningu Demókrataflokksins í embætti borgarstjóra New York, en sömuleiðis sá yngsti. Mamdani er táknmynd vinstribylgju í bandarískri borgarpólitík með áherslu á jöfnuð og velferð. Hann hefur verið gagnrýndur fyrir reynsluleysi en líka fyrir stuðning sinn við Palestínu.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Flækjusagan

Saga Írans 3: Þegar konungur Írans var messías Gyðinga

Hér segir frá upphafi stjórnartíðar Kýrusar mikla Persakonungs sem setti á stofn þriðja og mesta stórveldið í Íran, og var einhver merkasti, mildasti og skynsamasti stjórnarherra fornaldar.

Pistill

Indriði Þorláksson

Veiðigjöld, hagnaður og raunveruleg afkoma

Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi hafa mótmælt hækkun veiðigjalda með röngum forsendum og áróðri. Almenningur styður hins vegar að hlutur þjóðarinnar í arði af fiskveiðiauðlindinni verði aukinn. Reiknuð auðlindarenta endurspeglar raunverulega afkomu betur en bókhaldslegur hagnaður, sem getur verið skekktur með reikningsfærslum og eignatengslum.

Fréttir

Brutu gegn siðareglum í máli Ásthildar Lóu

RÚV og Sunna Karen Sigurþórsdóttir brutu gegn Ásthildi Lóu Þórsdóttur ráðherra í umfjöllun um son hennar og samskipti við barnsföður. Siðanefnd Blaðamannafélagsins vísaði hins vegar frá öllum kröfum ráðherra nema einni.

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Eigum við bara að láta slíkt viðgangast?

Pistill

Valur Gunnarsson

Er komin heimsstyrjöld?

Enn sem komið er hafa stórveldin forðast bein átök hvert við annað á 21. öld, nú þegar fjórðungur hennar er liðin. Helstu sprungusvæði eru þó farin að minna á sig.

Fréttir

Segja svör Íslands hvorki viðunandi né í samræmi við raunveruleikann

Hvítþvottur, innihaldsleysi og óviðunandi svör sem eru ekki í tengslum við raunveruleikann eru meðal þeirra orða sem Geðhjálp notuðu til að lýsa svörum Íslands um geðheilbrigðismál í samráðsgátt. Innan stjórnkerfisins er unnið að drögum að miðannarskýrslu Íslands vegna allsherjarúttektar Sameinuðu þjóðanna á stöðu mannréttindamála.

Mest lesið í mánuðinum

Aðsent

Indriði Þorláksson

Kvótaskerðing, þjóðartekjur, veiðigjöld og hafið

Ekkert tilefni er því til endurmats á þeirri tillögu sem sjávarútvegsráðherra hefur lagt fram um hækkun á veiðigjaldi. Enn vantar mikið á til að hlutur almennings í tekjum af eigin auðlind sé kominn í eðlilegt horf.

Fréttir

Forsprakki útifundar játaði fjárdrátt á leikskólanum Klettaborg

Sigfús Aðalsteinsson, stofnandi hópsins Ísland - þvert á flokka, sem stendur fyrir útifundum um hælisleitendur, játaði á sig fjárdrátt frá leikskólanum Klettaborg þegar hann var forstöðumaður þar. Hann vill ekki dæma hvort brot af því tagi séu nógu alvarleg til að innflytjendur sem gerðust sekir um þau ætti að senda úr landi.

Fréttir

Ósammála um hvernig bregðast eigi við mótmælum gegn innflytjendum

Álitsgjafa á vinstri væng stjórnmálanna greinir á um hvort nálgast eigi meinta rasista með skilningi, háði, ofbeldi eða þögninni. „Ég hef nú svo sem reynt eitt og annað en veit ekkert hvort það virkar,“ segir háskólakennari um samtöl sín við fólk andvígt innflytjendum.

Fréttir

Innflytjandi sár eftir 30 ár á Íslandi: „Við erum helvítis útlendingar og múslímar sem á að reka úr landi“

Jasmin Vajzovic sem fluttist til Íslands frá Bosníu og Hersegóvínu fyrir 30 árum segist aðeins nýlega hafa upplifað fordóma vegna trúar sinnar og uppruna. Hann segist kvíða fyrir framtíð dóttur sinnar á Íslandi.

Fréttir

Ragga Nagli um reynslu sína sem innflytjandi: lögbrjótur sem tileinkar sér ekki siði Danans

Ragga Nagli lýsir brestum sínum sem innflytjandi í Danmörku og segist aldrei hafa upplifað vesen frá múslimum. „Sýnum náungakærleika og komum fram við innflytjendur á Íslandi eins og við viljum að sé komið fram við okkur þegar við tökum okkur búsetu á erlendri grund.“

Úttekt

Drengir kvörtuðu undan kennara og var meinað að sitja kennslustundir

Tólf ára gamlir drengir leituðu til skólastjóra vegna meints ofbeldis af hálfu kennara. Í kjölfarið var þeim meinað að sitja kennslustundir hjá kennaranum. Annar baðst afsökunar eftir tvær vikur og fékk þá að koma aftur í tíma. Hinn sætti útskúfun í tvo mánuði, áður en skólanum var gert að taka drenginn aftur inn í tíma. Foreldrar drengsins segja kerfið hafa brugðist barninu og leituðu að lokum til lögreglu.