Málflutningur Braga Guðbrandssonar þess efnis að afskipti hans af barnaverndarmálinu í Hafnarfirði hafi ekki tengst umgengni föður við dætur sínar stangast á við gögn málsins, tölvupóstsamskipti, símtalslýsingu Barnaverndarnefndar Hafnarfjarðar og minnisblað sem forstjóri Barnaverndarstofu skilaði velferðarráðuneytinu vegna rannsóknar þess á kvörtunarefnum barnaverndarnefnda á höfuðborgarsvæðinu.
Allar þær upplýsingar sem Stundin hefur undir höndum sýna að Bragi Guðbrandsson hafði afskipti af umræddu máli vegna áhyggna af því að móðirin væri að beita ólögmætri tálmun með stuðningi barnaverndarnefndar. Slík tálmun lýtur eðli málsins samkvæmt að aðila sem á sjálfstæðan lögvarinn rétt til umgengni við börn, en réttur afa og ömmu til slíkrar umgengni er í gegnum foreldri, í þessu tilviki föðurinn sem hafði verið tilkynntur til lögreglu og Barnahúss vegna gruns um kynferðisbrot.
„Snerist ekkert um föðurinn“
Stundin birti í gær staðfestan útdrátt úr símtali Braga Guðbrandssonar við barnaverndarstarfsmann í Hafnarfirði sem átti sér stað þann 4. janúar 2017.
Í gögnum sem Barnaverndarstofa sendi velferðarráðuneytinu þegar rannsókn þess á kvörtunum barnaverndarnefnda stóð yfir er ekki að finna neina samtímaskráningu Braga eða Barnaverndarstofu á umræddu símtali. Bragi viðurkenndi í Kastljósi í kvöld að hafa sjálfur ekkert skráð um samskiptin. Aðspurður hvort ekki hefði verið eðlilegra að „dokúmentera“ þau svaraði Bragi: „Nei, það er engin ákvörðun sem ég er að taka í þessu máli. Ég er ekkert að stíga inn í málið. Ég er að afla upplýsinga.“
Í viðtali við Spegilinn fyrr í dag sagðist Bragi hins vegar hafa látið „mjög sterk sjónarmið í ljós“ í samtali sínu við barnaverndarstarfsmanninn í Hafnarfirði þegar umgengni við dauðvona ömmu stúlknanna bar á góma.
„Ég játa að ég lét mjög sterk sjónarmið í ljósi um að þetta væri og ætti að komast í kring. Ég þekki rétt barnanna og börnin eiga rétt á umgengni við báðar fjölskyldur sínar. Í því samhengi og í þeim samskiptum sem ég átti þá snerist þetta ekkert um föðurinn heldur um lögvarinn rétt barnanna til að kveðja dauðvona ömmu sína og þess vegna lét ég þessi sjónarmið í ljós.“
Raunin er sú að þegar Bragi skipti sér af málinu í desember 2016 bauðst ömmu og afa stúlknanna að hitta þær. Móðirin vildi hins vegar ekki að afinn og amman hittu stúlkurnar ásamt föður þeirra meðan meint kynferðisbrot væru til skoðunar.
Föðurfjölskyldan leit á hátterni móðurinnar sem ólögmæta tálmun og kvartaði til forstjóra Barnaverndarstofu vegna gruns um að barnaverndarnefnd Hafnarfjarðar hefði „stutt móður barnanna í að tálma umgengni þeirra“ eins og Bragi orðar það í minnisblaði sem hann sendi velferðarráðuneytinu síðar.
Fullyrðir að grunnforsendan sé röng
Bragi Guðbrandsson neitaði því í viðtali við Mbl.is í gær að hafa beitt sér fyrir því að faðir stúlkna fengi að umgangast þær þrátt fyrir grunsemdir barnaverndarnefndar og meðferðaraðila um kynferðislega misnotkun. Orðrétt segir í frétt Mbl.is um málið:
„Sú grunnforsenda í frétt Stundarinnar að Bragi Guðbrandsson, forstjóri Barnaverndarstofu, hafi haft afskipti af máli með það að markmiði að faðir barnsins fái aðgang að því er beinlínis röng. Þetta segir Bragi í samtali við mbl.is. „Þetta er ekkert flóknara. Það er verið að ætla mér gjörð sem ég er saklaus af,“ segir hann. Með því sé hann þó ekki að gera því skóna að það hefði verið glæpur, ef þetta hefði verið ástæðan. „Þessi grunnforsenda er hins vegar einfaldlega röng og það ættu menn að hafa séð í gögnunum, ef að þeir hefðu lesið þau.“
Að sama skapi sagði Bragi í samtali við Stundina í síðustu viku að kjarni Hafnarfjarðarmálsins væri sá að kvartað hefði verið undan meintum afskiptum barnaverndarnefndar af umgengnisdeilum. Hann hefði brugðist við þeirri kvörtun með því að hringja í barnaverndarstarfsmann og spyrja spurninga. „Kjarninn í þessu máli er sá að það er verið að kvarta yfir því að barnaverndarnefndin hafi haft afskipti af umgengnismáli. Mín aðkoma að þessu hefur ekkert að gera með umgengnisdeilu foreldranna, ekki neitt, og hafði ekkert með það að gera að pabbinn hitti barnið, hafði ekkert með það að gera,“ sagði Bragi.
Tölvupóstssamskipti Braga og föður málsaðila og samtímalýsing Barnaverndarnefndar Hafnarfjarðar á símtali Braga og barnaverndarstarfsmanns sýna hins vegar að samskipti Braga við barnaverndarnefndina snerust meðal annars um umgengni föður við dætur sínar.
Minnisblað Braga
Eftir að kvörtun barnaverndarnefndar Hafnarfjarðar barst velferðarráðuneytinu löngu síðar ritaði Bragi minnisblað þar sem framsetningu Barnaverndarnefndar Hafnarfjarðar á afskiptum Braga er mótmælt.
Framsetningin af hálfu barnaverndarnefndarinnar birtist með eftirfarandi hætti í tölvupósti Þórdísar Bjarnadóttur, lögmanns og formanns Barnaverndarnefndar Hafnarfjarðar, um miðjan nóvember 2017:
Í minnisblaði Braga Guðbrandssonar til velferðarráðuneytisins vegna kvörtunar barnaverndarnefndar Hafnarfjarðar segir um umrætt barnaverndarmál:
Þetta minnisblað er að mestu í samræmi við málflutning Braga í fjölmiðlum undanfarna daga en þarna kemur þó skýrt fram að Bragi hafði samband við barnaverndarnefndina vegna gruns um að nefndin styddi „tálmun“ móður.
Þegar Bragi ræddi við barnaverndarstarfsmanninn á sínum tíma hafði tilvísunarbréf vegna málsins – þar sem vísbendingum um meint kynferðisbrot var lýst – verið sent í Barnahús en legið óhreyft í pósthólfi þess um nokkurra vikna skeið auk þess sem tölvupóstkerfið bilaði á sama tíma. Lögreglu hafði jafnframt borist tilkynning frá barnaverndarnefndinni en ákveðið að bíða eftir könnunarviðtali Barnahúss. Hafði barnaverndarnefndin þá ráðlagt móðurinni að halda stúlkunum í „öruggu skjóli“.
Símtalslýsing barnaverndarnefndarinnar frá 4. janúar 2017 gengur í berhögg við þá málsvörn Braga að í samtalinu hafi hann einvörðungu verið að afla sér upplýsinga og með engum hætti skipt sér af því hvort faðirinn fengi að hitta dætur sínar.
Fram kemur í símtalslýsingunni að barnaverndarstarfsmaðurinn hafi „ben[t] á að föðurforeldrum standi alltaf til boða að hitta stúlkurnar á heimili stúlknanna og segist Bragi vita það en að þá finnist þeim þau vera að svíkja son sinn sem þau trúa staðfastlega að sé saklaus“.
Jafnframt segir í símtalslýsingunni:
„Föðuramma og afi voru ekki tilbúin til að hitta stúlkurnar án föður og móðir ekki tilbúin að leyfa umgengni þegar faðir væri viðstaddur. Afstaða móður hafi legið fyrir skv. tölvupóstum á milli lögfræðinga aðila.“
Stundin hefur umrædd tölvupóstssamskipti undir höndum og þau styðja þetta.
Fram kemur að Bragi hafi lýst áhyggjum af því að móðirin væri að „tálma umgengni“, en tálmun lýtur samkvæmt skilgreiningu að aðila sem er talinn eiga lögvarinn rétt til umgengni við börn.
Að sama skapi kemur fram í minnisblaði Braga Guðbrandssonar um málið, sem skrifað var síðar, að umkvörtun til Barnaverndarstofu hefði lotið að því að starfsmenn Barnaverndarnefndar Hafnarfjarðar hefðu „stutt móður barnanna í að tálma umgengni þeirra“ og Bragi brugðist við þeirri kvörtun.
Bragi sagði í Kastljósi í kvöld að símtalslýsingin frá Barnaverndarnefnd Hafnarfjarðar fangaði ekki efni samtals eins og hann minntist þess. Í símtalslýsingunni eru meðal annars eftirfarandi ummæli höfð eftir honum: „Bragi segir að honum finnist ótrúlegt að ef maðurinn sé raunverulega með pedófílu að hann brjóti á dætrum sínum strax og hann fái að hitta þær.“ Þegar Stundin bar setninguna undir hann í síðustu viku sagði hann: „Þetta sem þú ert að lesa upp kannast ég ekkert sérstaklega við. Ég er ekkert að segja að ég hafi ekki sagt neitt svona, ég veit það ekki. En þegar svona samtal er þá eru samstarfsaðilar að velta upp flötum og í þessu tilviki þá kom í ljós að barnaverndarnefndin hafði gert ýmsar ráðstafanir til að greiða fyrir umgengni.“
„Ég er ekkert að segja að ég hafi ekki
sagt neitt svona, ég veit það ekki“
Aðspurður hvort hann teldi ummælin tekin úr samhengi játti hann því en bætti svo við að honum þætti ólíklegt að hann hefði sagt þetta. Ef hann hefði sagt eitthvað í þessa veru hefði tilgangurinn verið sá að leggja „beittar spurningar fyrir barnaverndarstarfsmanninn til að kalla eftir hans viðbrögðum“. Bragi útskýrði málið með sams konar hætti í Kastljósi í kvöld og sagðist hafa viljað „laða fram“ sjónarmið barnaverndarstarfsmannsins.
Dagsektarúrskurður sýslumanns var felldur úr gildi
Líkt og áður hefur komið fram taldi móðirin sig beita föður lögmætri tálmun í ljósi vísbendinga sem fram höfðu komið um kynferðisbrot og skömmu áður verið tilkynnt.
Föðurfjölskyldan og Bragi kröfðust þess hins vegar að umgengnissamningur frá 2015 yrði virtur og afinn og amman fengju að hitta stúlkurnar ásamt föður þeirra.
Um þetta var deilt í desember 2016 samkvæmt gögnum málsins. Barnaverndarnefnd Hafnarfjarðar hafði hins vegar ráðlagt móðurinni að halda stúlkunum í „öruggu skjóli“ líkt og kemur fram í tölvupósti sem föðurnum barst 5. desember 2016, sama dag og málið var tilkynnt til lögreglu og tilvísun send í Barnahús.
Eftir símtalið sendi Bragi afanum tövupóst og sagðist hafa skilið barnaverndarstarfsmanninn svo að „barnaverndin hafi ekkert við það að athuga að faðir systranna umgangist þær“.
Þetta er ekki í samræmi við símtalslýsingu barnaverndarnefndarinnar og vekur einnig spurningar í ljósi fyrri ráðgjafar barnaverndarnefndar til móðurinnar um að tryggja stúlkunum „öruggt skjól“.
Síðar átti Sýslumaðurinn á höfuðborgarsvæðinu eftir að úrskurða um dagsektir á móðurina og nota ummæli úr tölvupósti Braga því til réttlætingar.
Dómsmálaráðuneytið felldi hins vegar úrskurðinn úr gildi, meðal annars á þeim grundvelli að meint kynferðisbrot gegn stúlkunum væru enn til skoðunar. Í úrskurði ráðuneytisins er ekki tekin bein afstaða til þess hvort tálmun móður hafi verið lögmæt en hins vegar er niðurstaðan sú að ekki sé réttmætt að beita móðurina dagssektum vegna tálmunarinnar.
Athugasemdir