Þessi grein birtist fyrir rúmlega 10 mánuðum.
Flækjusagan

„Ég bjó í skrímslinu og ég þekki iður þess“

Hin róm­an­tíska sjálf­stæð­is­hetja José Martí á Kúbu von­að­ist eft­ir að­stoð Banda­ríkj­anna við að tryggja ætt­jörð sinni sjálf­stæði. Er hann kynnt­ist Banda­ríkj­un­um bet­ur runnu á hann tvær grím­ur.

„Ég bjó í skrímslinu og ég þekki iður þess“
USS Maine springur í loft upp.
Illugi Jökulsson
skrifar

Á 16. öld hafði Spánn verið auðugasta og voldugasta ríki heimsins eftir að hafa náð undir sig stærstum hluta bæði Mið- og Suður-Ameríku og heilmiklum svæðum bæði í Asíu og Afríku. Spánverjar höfðu hins vegar ekki hugmyndaflug né þrótt til að viðhalda þeirra stöðu og eftir að flestallar nýlendur þeirra í Ameríku tóku sér sjálfstæði á fyrri hluta 19. aldar var fátt um fína drætti í heimsveldi þeirra. Í Mið-Ameríku héldu þeir eftir Púertó Ríkó og Kúbu en í Asíu Filippseyjum og nokkrum smáeyjum.

Þegar leið á öldina varð óánægja Kúbverja með stjórn Spánar æ meiri. Spánverjar litu á Kúbu sem fjárplógsfyrirtæki fyrir sig enda stórgræddu þeir á sykurreyrs- og tóbaksframleiðslu á eyjunni. Fyrir utan fámenna spænska embættismanna- og yfirstétt vildu flestir Kúbverjar þó sitja sjálfir að arðinum af framleiðslunni. Árið 1868 var fyrst gerð uppreisn í landinu og tók það Spánverja tíu ár að bæla hana niður.

Aftur var …

Kjósa
27
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.
Tengdar greinar

Flækjusagan

Mest lesið

Sif Sigmarsdóttir
1
Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Ert þú að eyði­leggja jól­in fyr­ir ein­hverj­um öðr­um?

Ár­ið er senn á enda. Ein þau tíma­mót sem und­ir­rit­uð fagn­aði á ár­inu var tutt­ugu ára brúð­kaup­saf­mæli. Af til­efn­inu þving­uð­um við hjón­in okk­ur til að líta upp úr hvers­dag­sam­str­inu og fara út að borða. Fyr­ir val­inu varð stað­ur­inn sem við borð­uð­um á þeg­ar við gift­um okk­ur, Ca­fé Royal, sögu­fræg­ur veit­inga­stað­ur á Re­g­ent Street í London, þar sem ekki ómerk­ari menn...

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Sif Sigmarsdóttir
3
Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Ert þú að eyði­leggja jól­in fyr­ir ein­hverj­um öðr­um?

Ár­ið er senn á enda. Ein þau tíma­mót sem und­ir­rit­uð fagn­aði á ár­inu var tutt­ugu ára brúð­kaup­saf­mæli. Af til­efn­inu þving­uð­um við hjón­in okk­ur til að líta upp úr hvers­dag­sam­str­inu og fara út að borða. Fyr­ir val­inu varð stað­ur­inn sem við borð­uð­um á þeg­ar við gift­um okk­ur, Ca­fé Royal, sögu­fræg­ur veit­inga­stað­ur á Re­g­ent Street í London, þar sem ekki ómerk­ari menn...

Mest lesið í mánuðinum

„Ég var lifandi dauð“
3
Viðtal

„Ég var lif­andi dauð“

Lína Birgitta Sig­urð­ar­dótt­ir hlú­ir vel að heils­unni. Hún er 34 ára í dag og seg­ist ætla að vera í sínu besta formi fer­tug, and­lega og lík­am­lega. Á sinni ævi hef­ur hún þurft að tak­ast á við marg­vís­leg áföll, en fað­ir henn­ar sat í fang­elsi og hún glímdi með­al ann­ars við ofsa­hræðslu, þrá­hyggju og bú­lemíu. Fyrsta fyr­ir­tæk­ið fór í gjald­þrot en nú horf­ir hún björt­um aug­um fram á veg­inn og stefn­ir á er­lend­an mark­að.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Átröskun á jólunum: „Ég borðaði mandarínu á aðfangadag“
Viðtal

Átrösk­un á jól­un­um: „Ég borð­aði manda­rínu á að­fanga­dag“

„Þetta er sjúk­dóm­ur sem fer ekki í jóla­frí,“ seg­ir El­ín Ósk Arn­ar­dótt­ir, sem hef­ur glímt við átrösk­un í þrett­án ár. Hún seg­ir jóla­há­tíð­ina einn erf­ið­asta tíma árs­ins fyr­ir fólk með sjúk­dóm­inn þar sem mat­ur spil­ar stórt hlut­verk og úr­ræð­um fækk­ar fyr­ir sjúk­linga. El­ín er nú á bata­vegi og hvet­ur fólk til að tala hlut­laust um mat og sleppa því að refsa sér.
Jólaskammturinn, laufabrauð og mandarínuát
Þjóðhættir#73

Jóla­skammt­ur­inn, laufa­brauð og manda­rínu­át

Þátt­ur­inn verð­ur með há­tíð­legu sniði því nú nálg­ast jól­in þar sem allskon­ar kræs­ing­ar og lystisemd­ir verða á borð­um lands­manna. Við ferð­umst aft­ur í tím­ann og heyr­um hvað fólk, sem fætt var um alda­mót­in nítj­án­hundruð, borð­aði í sinni æsku, for­vitn­umst um laufa­brauð í sam­tíð og for­tíð og velt­um fyr­ir okk­ur ógæti­legu manda­rínu­áti. Gest­ir þátt­ar­ins er mikl­ir mat­gæð­ing­ar, þjóð­fræð­ing­arn­ir Guð­rún Gígja Jóns­dótt­ir og Áki Guðni Karls­son. Þau segja okk­ur frá sín­um mat­ar­hefð­um yf­ir há­tíð­arn­ar og hvort það er eitt­hvað sem alls ekki má vanta á mat­ar­disk­inn. Þetta er síð­asti þátt­ur Þjóð­hátta á þessu ári og við segj­um því að lok­um: Gleði­leg jól! Þjóð­hætt­ir er hlað­varp sem fjall­ar um nýj­ar rann­sókn­ir og fjöl­breytta miðl­un í þjóð­fræði. Um­sjón hafa dr. Dagrún Ósk Jóns­dótt­ir og Sig­ur­laug Dags­dótt­ir, kenn­ar­ar í þjóð­fræði við Há­skóla Ís­lands.
„Heilaga jörð, þú sem hýsir okkur“
GagnrýniÞú sem ert á jörðu

„Heil­aga jörð, þú sem hýs­ir okk­ur“

Kona og hund­ur draga fram líf­ið í harðri lífs­bar­áttu í heimi þar sem ham­fara­hlýn­un og lofts­lags­breyt­ing­ar hafa rask­að bú­svæði manna og dýra með skelfi­leg­um af­leið­ing­um. Hin græn­lenska Arn­aq hef­ur misst alla ást­vini sína og henn­ar eini föru­naut­ur og vin­ur er sleðahund­ur. Tví­eyk­ið ramb­ar út á haf­ís sem rek­ur frá landi og lend­ir í ít­rek­aðri lífs­hættu. Mann­eskj­an er smá og má...
Af stjórnmálaástandi – úr jólabókaflóðum
Greining

Af stjórn­mála­ástandi – úr jóla­bóka­flóð­um

Fræði­bæk­ur og rit al­menns efn­is er víð­feðm­ur flokk­ur bæði í Bóka­tíð­ind­um og á sviði bók­mennta­verð­launa. Hér eru tekn­ar til yf­ir­lits­legr­ar grein­ing­ar nokkr­ar sér­vald­ar bæk­ur sem mætti draga sam­an und­ir flokk al­mennra fræð­andi bóka á sviði stjórn­mála og lýð­ræð­is sem sett­ar eru í laus­legt sam­hengi fleirri bóka af svið­um efna­hagspóli­tík­ur.
Rætur martraðarlandsins
GagnrýniJötunsteinn

Ræt­ur mar­trað­ar­lands­ins

Það fyrsta sem sló mig þeg­ar ég tók upp Jöt­un­stein Andra Snæs Magna­son­ar var sú hugs­un að bók­in er lauflétt. Þetta er ekki steinn, hvað þá jöt­un­steinn. Þetta er stein­vala, hugs­aði ég. Þannig væri kom­inn áþreif­an­leg­ur vitn­is­burð­ur um að Morg­un­blað­ið og spjall­stjór­inn Stefán Ein­ar Stef­áns­son hefðu rétt fyr­ir sér, þeg­ar blað­síð­ur bóka voru tald­ar, þeim deilt í út­hlut­uð lista­manna­laun og...
Skyndiréttur með samviskubiti
GagnrýniTál

Skyndirétt­ur með sam­visku­biti

Tál er 29. bók­in sem Arn­ald­ur Ind­riða­son gef­ur út á 29 ár­um. Geri aðr­ir bet­ur. Bæk­urn­ar hans hafa selst í bíl­förm­um úti um all­an heim og Arn­ald­ur ver­ið stjarn­an á toppi ís­lenska jóla­bóka­flóðs­ins frá því fyrstu bæk­urn­ar um Er­lend og fé­laga komu út. Það er erfitt að halda uppi gæð­um þeg­ar af­köst­in eru svona mik­il – en jafn­vel miðl­ungs­bók eft­ir...

Mest lesið undanfarið ár