Þessi grein birtist fyrir rúmlega 5 mánuðum.

Flækjusagan

Hverjir byggðu Grænland?

Nágrannalandið okkar stóra er komið í sviðsljósið. En hver er saga íbúa á Grænlandi?

13. janúar 2025 · 19:13

skrifar

Mjög hefur verið deilt um hvenær menn komu fyrst til Norður-Ameríku en líklega var það fyrir 15–20 þúsund árum. Sumir telja reyndar að það hafi verið töluvert fyrr. Altént komu hinir fyrstu Ameríkanar yfir Beringssund og héldu langflestir suður á bóginn. Ekki virðast þeir hafa freistast til að setjast að í nyrstu héruðum Kanada enda var ísöldin þá enn í gangi.

Fyrir um það bil sjö til átta þúsund árum mætti hins vegar nýtt fólk yfir Beringssundið og hafði búið í norðurhluta Austur-Síberíu líklega í þúsundir ára. Þetta fólk kunni að lifa og veiða sér til matar við íshafið og ferðaðist sífellt lengra í austur uns það var komið til Grænlands fyrir um 4.500 árum.

Fyrstu íbúar Grænlands deyja út

Þangað komið hefur þetta fólk verið kallað Saqqaq eftir stað á vesturhluta Grænlands þar sem fundust líkamsleifar og veiðigræjur úr steini, beini og viði. DNA-rannsóknir á manni af Saqqaq-fólkinu hafa …

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Athugasemdir (1)

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.

PJ

Pétur Jónsson skrifaði
14. janúar 2025 10:57

Góð grein.

4

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Tengdar greinar

Flækjusagan

Saga Írans 1: Fyrsta ríkið

Íran er nú skotmark Ísraels og Bandaríkjanna. Í þessari grein og fáeinum til viðbótar verður saga ríkisins rakin. Hér segir frá Elamítum og svo komu nýrrar þjóðar

Flækjusagan

Þegar Evrópa logaði í milljón ár

Hér er haldið áfram að rekja sögu Evrópu til undirbúnings atkvæðagreiðslu um umsókn Íslands að ESB. Fyrir nokkrum árum töluðu andstæðingar ESB hér á landi gjarnan um Evrópu sem „eldhafið“, svo illa fannst þeim horfa fyrir sambandinu. En í þessari grein verður fjallað um þann tíma þegar Evrópa var vissulega eldhaf.

Flækjusagan

Ó hið illa vistarband!

Nei, það voru ekki múslimar sem komu á vistarbandinu alræmda á Íslandi. En það voru heldur ekki vondir Danir. Það var einfaldlega hin rammíslenska yfirstétt.

Flækjusagan

Þegar Evrópa varð til

Á næstu misserum munu Íslendingar greiða atkvæði um hvort þeir vilja ganga í Evrópusambandið. Til að geta tekið upplýsta ákvörðun er nauðsynlegt að þekkja sögu Evrópu. Hér verður sú saga rakin og byrjað á byrjuninni!

Flækjusagan

Heil öld frá „aparéttarhöldunum“

Síðla í maí 1925 fóru fram réttarhöld í Bandaríkjunum sem margir töldu að yrði punkturinn yfir i-ið í sigri vísinda og skynsemishyggju á þröngsýni og trúarrembingi

Flækjusagan

Þjóð sem hvarf og þjóð sem kom í staðinn

Eða: Hverrar þjóðar var Hannibal? Nýjar rannsóknir kveikja óvæntar spurningar.

Mest lesið

Skoðun

Sif Sigmarsdóttir

„Þessi kona er rugluð“

Það tók mannkynið ekki nema nokkrar aldir að leggja við hlustir eftir að ítalski stjarnfræðingurinn Galileo Galilei dæmdur í stofufangelsi fyrir að viðra þá hugmynd að jörðin snerist kringum sólina. Ekki er því öll von úti um að hlustað verði á Herdísi Storgaard.

Fréttir

Livio áfrýjar máli gegn stofnanda Sunnu: „Til þess gert að gera mér lífið leitt“

Ingunn Jónsdóttir frjósemislæknir og stofnandi Sunnu frjósemisstofu, segist telja að persónuleg óvild búi meðal annars að baki málaferlum Livio gegn henni.

FréttirSjávarútvegur

Óttast að útgerðarmenn selji útgerðirnar til að hagnast meira

Þingmenn stjórnarandstöðunnar ræða áfram veiðigjöld á Alþingi í dag. Jón Pétur Zimsen, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, telur fjármunum útgerðarmanna betur borgið í öðru en sjávarútvegi, verði veiðigjöld hækkuð.

Fréttir

Starfsmaður leikskóla sýknaður eftir atvik með barni

Foreldrar barns fóru fram á 1 milljón króna í miskabætur fyrir líkamsárás gegn barninu en starfsmenn leikskólans töldu ekkert óvenjulegt hafa átt sér stað.

Pistill

Valur Gunnarsson

Munu Bandaríkin liðast í sundur?

Bandaríkjamenn eru nú líkt og tvær þjóðir í sama landi. Þessir tveir hópar eru ekki einu sinni sammála um grundvallarstaðreyndir.

Pistill

Kristján Kristjánsson

Nýjar rannsóknir á dómgreind (og hvað gerist ef við glötum henni)

Ný rannsókn bendir til þess að öfgafullur eldhiti í umræðum og tregða til að kynna sér ólík sjónarmið skerði farsæld fólks.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Fréttir

Ósammála um hvernig bregðast eigi við mótmælum gegn innflytjendum

Álitsgjafa á vinstri væng stjórnmálanna greinir á um hvort nálgast eigi meinta rasista með skilningi, háði, ofbeldi eða þögninni. „Ég hef nú svo sem reynt eitt og annað en veit ekkert hvort það virkar,“ segir háskólakennari um samtöl sín við fólk andvígt innflytjendum.

Fréttir

„Á ekki möguleika á að fá réttláta málsmeðferð“

Nauðgunarkæran var felld niður, en umboðsmaður Alþingis tekur undir aðfinnslur við rannsókn lögreglu, varðandi atriði sem hefðu getað skipt máli við sönnunarmat. Eftir athugun á máli Guðnýjar S. Bjarnadóttur sendi umboðsmaður Alþingis einnig ríkissaksóknara ábendingu varðandi varðveislu gagna í sakamálum og áréttaði mikilvægi þess að ákærandi hafi öll gögn undir höndum þegar hann tekur afstöðu.

Skoðun

Sif Sigmarsdóttir

„Þessi kona er rugluð“

Fréttir

Ráðuneyti breytir ekki tollum vegna tæknilegs eggjaskorts

Tæknilegur eggjaskortur er á Íslandi, en fyrirtæki eiga í miklum vandræðum með að þjónusta viðskiptavini þegar kemur að eggjum. Bændur eru andvígir því að fella niður innflutningstolla tímabundið og atvinnuvegaráðuneytið hefur tekið undir þau sjónarmið.

Viðtal

Komst loks í átröskunarmeðferð þegar veikindin voru orðin alvarleg

Elín Ósk Arnarsdóttir ákvað 17 ára að fara í „saklaust átak“ til að léttast en missti algjörlega tökin og veiktist alvarlega af átröskun. Hún lýsir baráttu sinni, ekki einungis við lífshættulegan sjúkdóm heldur líka brotið heilbrigðiskerfi þar sem fólk fær ekki hjálp fyrr en sjúkdómurinn er orðinn alvarlegur, en dánartíðni vegna hans er sú hæsta á meðal geðsjúkdóma.

Erlent

0,0 prósent alkóhól

Eftirspurn eftir óáfengum bjór eykst stöðugt. Í fyrra náði aukningin níu prósentum á heimsvísu. Því er spáð að þessi þróun haldi áfram á komandi árum og dönsk bjórfyrirtæki bregðast við.

Mest lesið í mánuðinum

Fréttir

Forsprakki útifundar játaði fjárdrátt á leikskólanum Klettaborg

Sigfús Aðalsteinsson, stofnandi hópsins Ísland - þvert á flokka, sem stendur fyrir útifundum um hælisleitendur, játaði á sig fjárdrátt frá leikskólanum Klettaborg þegar hann var forstöðumaður þar. Hann vill ekki dæma hvort brot af því tagi séu nógu alvarleg til að innflytjendur sem gerðust sekir um þau ætti að senda úr landi.

Aðsent

Indriði Þorláksson

Kvótaskerðing, þjóðartekjur, veiðigjöld og hafið

Ekkert tilefni er því til endurmats á þeirri tillögu sem sjávarútvegsráðherra hefur lagt fram um hækkun á veiðigjaldi. Enn vantar mikið á til að hlutur almennings í tekjum af eigin auðlind sé kominn í eðlilegt horf.

Fréttir

Innflytjandi sár eftir 30 ár á Íslandi: „Við erum helvítis útlendingar og múslímar sem á að reka úr landi“

Jasmin Vajzovic sem fluttist til Íslands frá Bosníu og Hersegóvínu fyrir 30 árum segist aðeins nýlega hafa upplifað fordóma vegna trúar sinnar og uppruna. Hann segist kvíða fyrir framtíð dóttur sinnar á Íslandi.

Fréttir

Segir Útlendingastofnun ætla að senda Oscar úr landi eftir helgi

Íslenskur fósturfaðir Oscars Andres Florez Bocanegra, 17 ára drengs frá Kólumbíu sem hefur verið synjað um alþjóðlega vernd á Íslandi, segir að Útlendingastofnun ætli sér að koma Oscari úr landi eftir helgi.

Úttekt

Einhverfir á vinnumarkaði: Starfsmannaskemmtanir bara ólaunuð yfirvinna

Í atvinnuauglýsingum er gjarnan krafist mikilla samskiptahæfileika, jafnvel í störfum þar sem þess ekki er þörf. Þetta getur útilokað fólk, til að mynda einhverfa, sem búa yfir öðrum mikilvægum styrkleikum. Bjarney L. Bjarnadóttir gerði tímamótarannsókn á þessu og leggur áherslu á að atvinnurekendur efli fötlunarsjálfstraust.

Úttekt

Drengir kvörtuðu undan kennara og var meinað að sitja kennslustundir

Tólf ára gamlir drengir leituðu til skólastjóra vegna meints ofbeldis af hálfu kennara. Í kjölfarið var þeim meinað að sitja kennslustundir hjá kennaranum. Annar baðst afsökunar eftir tvær vikur og fékk þá að koma aftur í tíma. Hinn sætti útskúfun í tvo mánuði, áður en skólanum var gert að taka drenginn aftur inn í tíma. Foreldrar drengsins segja kerfið hafa brugðist barninu og leituðu að lokum til lögreglu.