Þessi grein birtist fyrir rúmlega 9 mánuðum.

Úttekt Kerfi sem bregst barnafjölskyldum

Klárar hvern einasta veikindadag í meðgönguveikindi

Fyrir tæpum 34 árum stóð Sigrún Jónsdóttir í pontu á Alþingi og krafðist þess að ófrískar konur fengju svokallað meðgönguorlof við 36. viku meðgöngu svo þær þyrftu ekki að ganga á veikindaréttinn sinn. Nú, 34 árum síðar, er dóttir Sigrúnar, Jóna Þórey Pétursdóttir, einmitt í þeim sporum að klára veikindaréttinn sinn vegna veikinda á meðgöngu. Þegar hún kemur aftur á vinnumarkað eftir orlof mun hún ekki eiga neinn veikindarétt inni.

30. júlí 2024 · 10:00

Ragnhildur Þrastardóttir

ragnhildur@heimildin.is

Vegna heilsufarslegrar áhættu sem kom upp á 20. viku meðgöngu þurfti Jóna Þórey Pétursdóttir lögmaður að byrja að ganga verulega á veikindaréttinn sinn sem hún hefur unnið sér inn á vinnumarkaði. Hún var skikkuð í tveggja vikna fullt veikindaleyfi og svo 50 prósent veikindaleyfi fram að 36. viku meðgöngu þegar hún verður aftur skikkuð í fullt veikindaleyfi. Vegna þessa mun Jóna klára veikindaréttinn sinn algjörlega áður en hún fer í fæðingarorlof.

Hún væri í talsvert betri stöðu ef frumvarp móður hennar, Sigrúnar Jónsdóttur – þáverandi varaþingmanns Kvennalistans – hefði náð fram að ganga árið 1990. Þá lagði Sigrún meðal annars til að verðandi mæður ættu rétt á orlofi sem kæmi ekki til frádráttar á fæðingarorlofi í einn mánuð fyrir fæðingu.

„Þetta er áratuga gamalt fyrirbæri sem þekkist vel í þessum norrænu velferðarkerfum sem við þykjumst vera hluti af,“ segir Jóna og vísar til Danmerkur, Noregs, Finnlands og Þýskalands.

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Tengdar greinar

Kerfi sem bregst barnafjölskyldum

AðsentKerfi sem bregst barnafjölskyldum

Þórdís Dröfn Andrésdóttir

Fæðingarorlofssjóður hefur fælingarmátt fyrir íslenska námsmenn erlendis

„Það hlýtur að vera að fé leki úr sjóðnum – ekki til nýbakaðra foreldra heldur einfaldlega í kerfið sjálft,“ skrifar Þórdís Dröfn Andrésdóttir, nýbökuð móðir sem hefur þurft að berjast fyrir fæðingarorlofsgreiðslum eftir að hún kom heim úr námi.

ÚttektKerfi sem bregst barnafjölskyldum

Veit hvað tíminn er dýrmætur af sárri reynslu

Eftir að Kolbrún Ýr Einarsdóttir og eiginmaður hennar, Sigurður Trausti Traustason, misstu Rökkva, son sinn, sjö vikna gamlan ákváðu þau að gera allt til þess að geta eytt sem mestum tíma með börnunum sem þeim fæddust síðar. En það hefur kostað sitt: Yfirdrætti sem enduðu í bankaláni upp á tæpar þrjár milljónir.

ÚttektKerfi sem bregst barnafjölskyldum

Lögð inn á spítala eftir bréf frá Fæðingarorlofssjóði

Íslenskir foreldrar sem Heimildin hefur rætt við segja frá harkalegum köntum á kassalaga kerfi sem fær þau til að hugsa sig tvisvar um frekari barneignir. Læknir og bráðatæknir sem eignuðust nýlega son voru bæði komin aftur út á vinnumarkað þremur mánuðum eftir barnsburð. Um tíma leit út fyrir að móðirin fengi ekki fæðingarorlof.

ÚttektKerfi sem bregst barnafjölskyldum

Sér erfiðleika foreldra og hugsar: „Þetta vil ég ekki“

Ingunn Lára Kristjánsdóttir er rúmlega þrítug og hefur aldrei fundið löngun til barneigna. Hún telur að inn í það spili ónógur stuðningur við barnafjölskyldur í íslensku samfélagi. Aðjunkt í félagsfræði segir ástæðurnar fyrir fallandi fæðingartíðni gríðarlega flóknar en að kerfið hafi að hluta brugðist fjölskyldum, ekki síst mæðrum.

Mest lesið

Viðtal

„Ég var bara glæpamaður“

„Margt af því sem ég hef gert mun ég aldrei geta bætt fyrir,“ segir Kristján Halldór Jensson, sem var dæmdur fyrir alvarlegar líkamsárásir. Hann var mjög ungur að árum þegar ljóst var í hvað stefndi og fann ekki leiðina út fyrr en áratugum síðar. Í dag fer hann inn í fangelsin til þess að hjálpa öðrum, en það er eina leiðin sem hann sér færa til þess að bæta fyrir eigin brot.

Viðtal

Þakklátur fyrir að vera á lífi

Þorlákur Morthens, Tolli, hefur marga fjöruna sopið í lífsins ólgusjó. Æskuárin höfðu sín áhrif en þá byrjaði hann að teikna og var ljóst að drengurinn væri gæddur hæfileikum. Óregla og veikindi lituðu fjölskyldulífið og á unglingsárunum sá hann um sig sjálfur. Um árabil var hann sjómaður, verkamaður og skógarhöggsmaður. Eftir myndlistarnám hefur hann lifað af myndlistinni. Nú er Tolli farinn að mála í ljósari tónum. Hann gaf nýra, greindist síðan með krabbamein og sigraði.

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Kvíðaþrungnir hnignunartímar

Ég á mér aðeins eina hefð sem ég reyni að brjóta ekki.

Fréttir

Er loksins fundið líf á öðrum hnetti?

Efnafræðilegar vísbendingar um að vatnspláneta, sem snýst um rauðan dverg, fóstri líf.

Aðsent

Armando Garcia

Sjónarspil útilokunar: Alræðisleg tilhneiging og gróteskan

„Við hvað eruð þið svona hrædd?“ spyr Armando Garcia, fræðimaður við Háskóla Íslands, þau sem tóku þátt í pallborði á málþinginu Áskoranir fyrir Ísland og önnur smáríki í málefnum flóttafólks. Hann segir samkomuna hafa verið æfingu í valkvæðri fáfræði og tilraun til að endurskapa hvíta yfirburði sem umhyggju.

Skýring

Hvalveiðar í mínus – fjárfestingar í plús

Hvalur hf. mun ekki senda skip til veiða á komandi vertíð þrátt fyrir að hafa tryggt sér hvalveiðileyfi sem aldrei rennur út. Óhagstæður markaður, segir forstjórinn, en ársreikningar fyrirtækisins sýna að veiðarnar hafa verið reknar með miklu tapi frá því að þær hófust að nýju árið 2006.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Fréttir

Sjónarvitni sáu dóttur beita aldraða foreldra miklu ofbeldi

Tvö sjónarvitni sem Heimildin ræddi við sáu konu beita báða foreldra sína ofbeldi áður en hún var handtekin vegna gruns um að hafa banað föður sínum. Konan, sem er 28 ára gömul, situr nú í gæsluvarðhaldi eftir að faðir hennar fannst látinn á heimili fjölskyldunnar á Arnarnesinu í Garðabæ.

Viðtal

„Ég var bara glæpamaður“

Viðtal

„Ég berst fyrir réttinum til að lifa“

Á uppvaxtarárunum í suðurríkjum Bandaríkjanna voru ríkar kröfur gerðar til þess hvernig hún ætti að haga sér og sínu lífi. Þegar hún fann loks frelsið til þess að vera hún sjálf blómstraði hún, í hamingjusömu hjónabandi, heimavinnandi húsmóðir, sem naut þess að sinna syni sínum. „Ég gat lifað og verið frjáls. Það var frábært á meðan það entist.“

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Af frændhygli lítilla spámanna

Trump vildi einfaldlega vera sá sem réði því hvað mátti segja og hvað mátti ekki segja. Hann drýgir nú sömu syndir og hann sakaði „woke“-riddara um að fremja.

Viðtal

Þakklátur fyrir að vera á lífi

Það sem ég hef lært

Guðlaug Svala Steinunnar Kristjánsdóttir

Mér rennur blóðið til skyldunnar

Guðlaug Svala Steinunnar Kristjánsdóttir segir að stærsta lexía lífs síns sé líklega að uppgötva um miðjan aldur að hún er einhverf. Hún hafi áttað sig á sjálfri sér með hjálp annars einhverfs fólks sem þá hafði þegar olnbogað sig áfram í heimi ráðandi taugagerðar, misst líkamlega, andlega, félagslega og starfstengda heilsu áður en það áttaði sig á sjálfu sér.

Mest lesið í mánuðinum

Fréttir

Sökuð um að hrella minnst níu einstaklinga: „Hann er minn !“

Níu einstaklingar telja sig hafa orðið fyrir barðinu á sama eltihrellinum, 37 ára gamalli konu sem er búsett í Reykjanesbæ.

Fréttir

Sjónarvitni sáu dóttur beita aldraða foreldra miklu ofbeldi

Viðtal

Breytt fæði breytti líðaninni

Kristjana Pálsdóttir og Sigurður Pétur Harðarson ákváðu í vetur að gera breytingar á mataræði sínu en þau áttu bæði við kvilla að stríða eins og háan blóðþrýsting, svefnvanda, voru of þung og fleira mætti telja. Árangurinn hefur ekki látið á sér standa.

Fréttir

Beðið eftir að Íris undirriti nálgunarbann

Íris Helga Jónatansdóttir hefur verið boðið að gangast undir nálgunarbann gagnvart einum manni. Vinur hennar var handtekinn grunaður um að hafa tekið þátt í umsáturseinelti. Gögn benda til þess að hann hafi verið blekktur.

ÚttektKonur til valda

Tóku ekki í hönd hennar því hún var kvenprestur

Guðrún Karls Helgudóttir, biskup Íslands, segist búa að því að önnur kona hafi rutt brautina á undan henni. Hún þekki þó vel mismunandi viðmót fólks gagnvart kven- og karlprestum. Þegar hún vígðist í Svíþjóð hélt stór hópur því fram að prestvígsla kvenna væri lygi.

Rannsókn

Sælukot hagnast um tugi milljóna en starfsfólk og foreldrar lýsa skorti

Einkarekni leikskólinn Sælukot, sem hefur fengið milljarð króna í opinber framlög síðasta áratug, hefur hagnast vel og nýtt peningana til að kaupa fasteignir fyrir stjórnarformanninn. Stjórnendur leikskólans segja markmiðið vera að ávaxta rekstrarafgang, en fyrrverandi starfsmenn og foreldrar nemenda kvarta undan langvarandi skorti. Skólanum var nýlega lokað tímabundið vegna óþrifnaðar og meindýra.