Það eru ekki til nógu sterk orð til að lýsa hörmungunum á Gaza á þann hátt að við getum skilið þjáninguna og sorgina sem fylgir þessum ómannúðlega hernaði í Landinu helga. Staðan er grafalvarleg og ákall um vopnahlé þarf að ná eyrum þeirra sem geta stöðvað ófriðinn, morðin og gjöreyðileggingu samfélagsins sem áður lifði í Gaza. Vopnahlé þarf til að skapa líka frið í Ísrael og nálægum löndum. Og nú vofir ógn yfir Rafah.
Ég heyri frá prestum Lúthersku kirkjunni í Jórdaníu og Landinu helga að það sé í raun ekki rými til að hugsa leiðir til að halda lífi. Samtöl fólksins eru frekar um það hvernig þau muni deyja. Voninni er sniðinn svo þröngur stakkur að það líkist helst litlum loga á kerti sem búið er að hvolfa yfir. Fátt bendi til annars en að æ minna súrefni komist að kertinu og ljós þess hljóti á endanum að slokkna. Við eigum engin orð frammi fyrir enn einu dánu barni í örmum ömmu sinnar eða afa eða frammi fyrir grímulausum árásum á saklausar fjölskyldur, sjúklinga og hjálparfólk. Öll börn á Gaza undir 5 ára aldri eru vannærð og samkvæmt Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna er fæðuóöryggið á barmi hungursneyðar.
„Við eigum engin orð frammi fyrir enn einu dánu barni í örmum ömmu sinnar eða afa eða frammi fyrir grímulausum árásum á saklausar fjölskyldur, sjúklinga og hjálparfólk“
Okkar helsta von er að ákall um vopnahlé nái eyrum stríðsherranna. Í því hrópi þarf röddin frá Íslandi að heyrast með ákalli frá öllum öðrum þjóðum. Við verðum að minna á mikilvægi lífsbjargandi mannúðaraðstoðar fyrir allan almenning á svæðinu sem stöðugt er þrengt að með ólýsanlegri eyðileggingu og dauða. Æ erfiðara er að halda úti læknisaðstoð og þau fáu sjúkrahús sem eftir standa eru yfirfull. Neyðin er mikil. Hér heima getum við ekki annað en skorað á þjóðina alla að standa saman að baki kröfunnar um vopnahlé og miskunn. Hjálpargögn þurfa að komast inn á svæðið til bjargar varnarlausu fólki. Og þetta ákall þarf að vera alþjóðlegt og koma úr öllum áttum.
Ég hef áhyggjur af því að þessi ófriður virðist hafa alla burði til að stigmagnast og breiðast enn frekar út. Hjá vinum mínum í Jerúsalem heyri ég að tortryggni á milli nágranna hefur orðið háskaleg. Þau sem áður voru í viðskiptum eða daglegum samskiptum sniðganga nú hvert annað og lítið þarf til að ofbeldi og óvild blossi upp án tilefnis í borgum og bæjum fjarri vígvellinum. Þá tel ég ekki vænlegt til að friðákall Íslands verði talið trúverðugt ef við látum þess háttar spennu ná út á torg í okkar friðsælu höfuðborg. Skautun í umræðunni og óeirðir hér heima og óeirðir og ofbeldi í mörgum borgum annarra landa eru varla til þess fallnar að efna til friðar. Andúð í garð fólks eftir trú eða uppruna getur aldrei verið réttlætanleg.
Ákall hefur borist frá mörgum og meðal þeirra má nefna ákall fjölda fjölmennra félagasamtaka á Íslandi sem hvetja stjórnvöld til aðgerða. Í þeim hópi má nefna Hjálparstarf kirkjunnar, presta innflytjenda og biskup Íslands sem tóku höndum saman með Hjálpræðishernum og Siðmennt auk merkra samtaka á borð við Íslandsdeild Amnesty International, Barnaheill á Íslandi, Mannréttindaskrifstofu Íslands, Rauða Krossinn á Íslandi, Samtökin 78, Geðhjálp, Unicef og UN Women á Íslandi og fleiri félög má nefna. Prestar og djáknar Íslands eru sama sinnis.
Niðurstaðan er öll á einn veg. Þessu verður að linna. Dauði tuga þúsunda og þar á meðal þúsunda barna kallar á ófrávíkjanlega kröfu um björgun, grið og frið. Stríð á okkar dögum hlýtur að teljast ófyrirgefanlegt þegar lífi saklausra borgara er fórnað eins og í Gaza, Ísrael og víðar. Enginn málstaður er okkur mikilvægari núna en að eyða hatri, skautun og andúð og kalla saman einni röddu eftir friði, skilningi og umburðarlyndi í ljósi þeirra gilda sem við trúum að hjálpi náunga okkar fyrir botni Miðjarðarhafsins. Vinnum að því saman.
Höfundur er vígslubiskup í Skálholti
Athugasemdir (1)