Margrét 2. Danadrottning tilkynnti í gær að hún ætli að stíga niður úr hásæti sínu eftir tvær vikur og eftirláta það syni sínum. Þótt öllum megi vera ljóst að arfaríki og konungdæmi yfirleitt séu gjörsamlega úrelt fyrirbæri er Dönum þó nokkuð brugðið og ljóst að henni hefur tekist á löngum ferli að vinna sér sess í hjörtum dönsku þjóðarinnar.

Í sögulegu ljósi er dálítið skemmtilegt að skoða langfeðga- og mæðratal Margrétar því það sýnir vel hve samansúrraðar konungsættir Evrópu eru og voru. Það má kannski líta á konungsættirnar sem ættir eins konar stigamanna sem fara um og heiðra um sig hvar sem laus hjónasæng og laust hásæti er að finna.

Karlamagnús var konungur Franka sem náði yfirráðum yfir mestöllu Þýskalandiog var krýndur til keisara í Róm árið 800. Spurning hvað honum hefði þótt um afsögn Margrétar afkomanda síns?

Ég stóðst ekki mátið að líta á nokkra úr hópi langforeldra Margrétar. Þar kemur svo sem fátt á óvart, þekki fólk svolítið til konungsætta Evrópu — og þó.

Margrét fæddist 1940, elst af þrem dætrum Friðriks 9. konungs og Ingiríðar einkadóttur Gústaf 6. Adolfs konungs Svía.

Friðrik 9. var sonur Kristjáns 10. síðasta konungs Íslands — og í rauninni þess fyrsta líka.

Kristján 10. var nefnilega eini þjóðhöfðinginn sem hefur haft orðin „konungur Íslands“ í opinberum titli sínum. Fram að fullveldinu 1918 var litið á Ísland sem hvern annan hluta Danmerkur (og áður Noregs) og því ekki þörf á að taka fram sérstaklega að hinir tilfallandi kóngar í hásætinu væru konungar Íslands.

Viktoría Bretadrottning á ótal afkomendur,þar á meðal Margréti 2.

Móðir Friðriks var hins vegar Alexandrína stórhertogadóttir frá héraðinu Mecklenburg-Schwerin á Eystrasaltshafsströnd Þýskalands.

Á þeim slóðum voru allnokkur hertogadæmi og í hálfa aðra öld höfðu helstu konungsættir Evrópu litið á þau sem mjög heppilegt veiðisvæði til að finna vel upp aldar verðandi brúðir fyrir synina — nú, eða reffilega brúðguma fyrir dæturnar.

Í framættum Alexandríu beinlínis úði því og grúði af kóngum og drottningum frá flestöllum konungsríkjum og/eða stórfurstadæmum Mið- og Austur-Evrópu.

Í fljótu bragði er hægðarleikur að finna í ættum hennar kónga og drottningar Þýskalands, Prússlands, Unverjalands, Danmerkur, Svíþjóðar, Hollands, Króatíu, Póllands, Bæheims (Tékklands), Bretlands (Georgs 2. á 18. öld), keisara Austurríkis og Hins heilaga rómverska ríkis, og stórfursta ýmiss konar af Eystrasaltssvæðum, Stór-Litháen og Norður-Ítalíu.

Langt aftur í ættum (á tíundu öld) má svo til dæmis finna stórprinsinn í Kjíev, Valdimar hinn mikla sem kristnaði Kænugarðsríkið sem þá var við lýði á úkraínsku sléttunum.

Einn af forfeðrum Margrétar Danadrottningar fer í bað í Kyíevog kemur þannig á kristni í Kænugarðsríkinu sem bæði Rússar og Úkraínumenn líta á sem upphafsreit þjóða sinna.

Á öðrum stað í ættartré er hægðarleikur að rekja sig aftur til Karlamagnúsar keisara um 800.

En einnig var fyrrnefnd Alexandrína komin af Katrínu miklu keisaraynju í Rússlandi.

Katrín mikla var sem sé langalangalangalangalangalangamma Margrétar drottningar.

Katrín mikla keisaraynja Rússlandsvar ein formóðir Margrétar.

Alexandrína var líka komin af Pétri mikla Rússakeisara um 1700 og hinni stórmerku Katrínu 1. eiginkonu hans.

Þá segir sig svo næstum sjálft að Margrét 2. er líka komin af Viktoríu Bretadrottningu. Ingiríður móðir hennar var dóttir Maríu frá Connaught sem var dóttir Arthurs hertoga af Connaught, sjöunda barns Viktoríu.

Nokkrir óvæntir snúningar eru á ættartrénu.

Móðir Kristjáns 10. (afa Margrétar) var Lovísa dóttir Karls 15. Svíakonungs.

Móðir Karls hét Jósefína af Leuchtenberg sem gekk að eiga Óskar Svíakonung og hún var dóttir Eugène de Beauharnais hertoga af Leuchtenberg.

Og hver var hann?

Jú, hann var sonur Jósefínu fyrri eiginkonu Napóleons Bonaparte Frakkakeisara. Þótt Napóleon skildi við Jósefínu af því hún gat ekki borið honum son, þá hugsaði hann vel um börnin tvö sem Jósefína hafði eignast af fyrra hjónabandi og þannig vildi það til að börn Eugène sonar hennar komust inn í aðals- og konungsættir Evrópu.

Desirée Clary var ekki nógu sexí fyrir Napóleonen nú sitja afkomendur hennar en ekki hans í kóngshöllum.

Það er á sinn hátt kaldhæðnislegt að Napóleon hafi talið sig verða að skilja við Jósefínu til að reyna að tryggja sér afkomenda sem hún gat ekki séð honum fyrir, en svo er það hin forsmáða Jósefína sem á fullt af afkomendum í konungshöllum Evrópu en ekki Napóleon.

Jósefína er raunar ekki eina konan úr lífi Napóleons sem er formóðir Margrétar Danadrottningar.

Fyrrnefndur Óskar Svíakóngur var nefnilega sonur franskrar kaupmannsdóttur, Desirée Clary, sem var unnusta Napóleons áður en hann heillaðist af Jósefínu.

Desirée gekk síðar að eiga einn af marskálkum Napóleons, Jean-Baptiste Bernadotte, sem var mjög óvænt valinn til konungs yfir Svíþjóð þegar konungsættin þar dó út í byrjun 19. aldar.

Það má sem sagt slá því föstu að ef Napóleon Bonaparte hefði ekki heillast af kynþokka Jósefínu 1795 og varpað Desirée sinni fyrir róða, þá væri engin Margrét Danadrottning nú að búa sig undir að stíga niður úr hásætinu í Kaupmannahöfn.

Bernadotte var einn helsti hershöfðingi Napóleons en snerist gegn honumeftir að hafa verið valinn til kóngs í Svíþjóð. Hann gat af sér fjölda afkomenda, þar á meðal Margréti drottningu.