Þessi grein birtist fyrir rúmlega 12 mánuðum.

Tveggja flygla tal - Spunaflug í gaukmánuði

Arn­dís Björk Ás­geirs­dótt­ir fór í Sal­inn í Kópa­vogi og hlýddi á stað­arlista­mann­inn, Dav­íð Þór, leika á fyrstu af þrem­ur ein­leiks­tón­leik­um sem hann mun leika þar þetta ár­ið.

Tveggja flygla tal - Spunaflug í gaukmánuði
„Það er ekki hægt að bera Davíð Þór saman við neinn. Hann fer sínar eigin leiðir og víst er að þær eru mjög ófyrirsjáanlegar,“ segir meðal annars í dómi Arndísar Bjarkar Ágústsdóttur um tónleika píanistans Davíðs Þórs Jónssonar.
Tónleikar

Dav­íð Þór

Gefðu umsögn

Píanóleikarinn Davíð Þór Jónsson er staðarlistamaður Salarins í Kópavogi í ár. Fyrstu einleikstónleikar hans af þrennum sem hann mun halda í Salnum þetta árið, fóru fram sunnudaginn 30. apríl síðastliðinn og hófust þeir klukkan 13.25, en þá mun sól hafa verið hæst á lofti á þeim degi í gaukmánuði eins og hörpumánuður er kallaður í Snorra-Eddu. 30. apríl er jafnframt alþjóðlegur dagur djazzins. Tónleikarnir eru haldnir að frumkvæði Salarins og eru hluti af nýsköpunarverkefni Salarins. 

Á sviðinu voru tveir flyglar, loklausir, stillt upp hvor á móti öðrum með einum píanóstól á milli. Reykvél hafði greinilega verið notuð áður en áheyrendum var hleypt inn í sal og upphaf tónleikanna var þrungið nokkurri spennu og mystík. Það er sannarlega ekki á hvers manns færi og mikil berskjöldun að bjóða til tónleika þar sem efnisskráin er ekki fyrirfram gefin en í prentaðri efnisskrá var að finna sex ljóð eftir Sigurbjörgu Þrastardóttur, Sigurð Guðmundsson og Sigurð Pálsson, svona til að gefa tóninn. Davíð Þór, sem settist við Bösendorfer hljóðfærið, tók sér svo enn lengri tíma en venjulegt þykir til að hefja tónleikana, kannski til að ná algjörri þögn en þeir sem þekkja það að sitja í sal með fólki, sem byrjar að anda í takt, vita hvað ég meina þegar ég segi að svoleiðis þagnir geta verið magnaðar.

Upphaf tónleikanna var órætt, Davíð Þór fikraði sig áfram og vann inn í hið dularfulla andrúmsloft sem hafði skapast með þögninni, smám saman varð leikurinn agressívari og rytmískari og endaði aftur í dramatískri þögn. Fyrri hluta tónleikanna var skipt í nokkra hluta, sem flestir byrjuðu á draumkenndum slitrum sem síðar uxu út í myrk og stundum ofsafengin þrástef á neðra registeri hljóðfærisins. Stefin umbreyttust svo hægfara, óáþreifanlega og óútreiknanlega. Á stundum fannst mér eins og ég stæði við hurð að hlusta í gegn til að greina hvaða verk væri verið að flytja en ásláttur Davíðs á hljóðfærið og úrklippulegar hendingar hans voru fáránlega vel útfærðar, ekki ósvipað collage myndverkum. Impressionistískar hendingar og hughrif flugu um heilann, sem leitaði að lagi sem aldrei kom. Samt sem áður varð þetta örlítið einsleitt eftir því sem á leið.

Sama má segja um andstæður efra og neðra registers, sem voru honum greinilega hugleiknar en ef maður er með hljóðfæri sem spannar rúmar sjö áttundir er eiginlega undarlegt að nýta sér það ekki. Ég spáði lengi hvort hann væri að notfæra sér hinn algjörlega aldrei notaða sostenuto pedal flygilsins, pedalinn sem heldur niðri nótum sem þú vilt að haldist niðri svo þú getir spilað hinar og yfirtónarnir hljóma án þess þó að halda þeim sjálfur niðri, en sama hvað ég rýndi þá var hann ekki að því. 

Síðari hluti tónleikanna var ólíkur hinum fyrri. Steinwayinn, sem hafði staðið á sviðinu allan tímann og hafði þjónað hlutverki magnara með öllum sínum opnu strengjum og hljómi, meðvitaður um það sem fram fór á Bösanum, hafði uppmagnað seiðinn sem Davíð framdi á fyrri hluta tónleikanna og var nú notaður til leiks og ekki nóg með það, heldur lék Davíð á báða flyglana í einu, geri aðrir betur, meira að segja reif hann sig úr jakkanum eftir fyrsta slottið til að eiga auðveldara með að ná á hægri pedal hvors flygils í einu. Þetta hef ég aldrei séð gert og hreint og beint skil ekki hvernig er hægt en heilahvel Davíðs Þórs hljóta að vera betur tengd en hjá öðru fólki.

„Hann fer sínar eigin leiðir og víst er að þær eru mjög ófyrirsjáanlegar.“

Sömu register voru notuð á báðum flyglum og þar dobblaði hann nótur og raddaði eins og meistara einum er lagið. Upp úr þurru hljómaði laglína sem hefði getað verið fengin úr íslensku þjóðlagi en það var það eina sem ég fann ríma við ljóðin í efnisskrá, það er við ljóð Sigurðar Pálssonar, Þjóðremba, „óásættanleg andstæða þjóðarstolts“. 

Síðasti hluti tónleikanna var í mars-takti og var það sennilega heillegasti hluti tónleikanna. Hann minnti helst á rússnesku meistarana Rachmaninov og Prokofiev, eins ólíkir og þeir eru, með þykkum hljómum og taktföstum rythma. Þetta voru áhugaverðir tónleikar en mér fannst vanta á þá heildarmynd en kannski var Davíð Þór ekki að leita eftir neinni heildarmynd. Ósjálfrátt fer hugurinn að leita að samanburði en það er ekki hægt að bera Davíð Þór saman við neinn. Hann fer sínar eigin leiðir og víst er að þær eru mjög ófyrirsjáanlegar. Fyrsti hluti spunaverks Davíðs Þórs varð þarna til og verður aldrei endurtekið eins, en ég hvet alla til að missa ekki af hugarflugi þessa frábæra listamanns á næstu tónleikum sem verða 27. ágúst.

Kjósa
4
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

„Mér hefur ekki verið nauðgað“
1
Fréttir

„Mér hef­ur ekki ver­ið nauðg­að“

„... þó að fjór­ar rík­is­stjórn­ir hafi geng­ið úr skugga um að flokka, bæla nið­ur og jafn­vel þurrka út eig­in­lega öll mest af­ger­andi sönn­un­ar­gögn­in tókst þeim ekki að halda lok­inu á sam­ráði og mis­ferli sínu,“ skrif­ar pró­fess­or Nils Melzer sem rann­sak­aði mál Ju­li­an Assange sem sér­stak­ur skýrslu­gjafi fyr­ir Sam­ein­uðu þjóð­irn­ar. Skýrsl­an kom út sem bók.
Halla Tómasdóttir
10
Aðsent

Halla Tómasdóttir

Með mennsk­una að leið­ar­ljósi

„Ég hvet ís­lensk fyr­ir­tæki til að velta fyr­ir sér hvernig þau geti lagst á ár­ar um að gefa fólki til­gang og tæki­færi, þeim og sam­fé­lag­inu til góðs,“ skrif­ar Halla Tóm­as­dótt­ir, for­setafram­bjóð­andi. Hún skrif­ar stutt­lega um sögu Hamdi Ulukaya sem er tyrk­nesk­ur smali sem flúði til Banda­ríkj­anna til að læra ensku. Hann stofn­aði stór fyr­ir­tæk­ið Chobani sem er í dag stærsti fram­leið­andi grísks jóg­úrts í Banda­ríkj­un­um og hvernig hann. Þar ræð­ur hann helst inn inn­flytj­end­ur og flótta­fólk til vinnu.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Rúlletta Róberts og vitnisburðir starfsfólks: „Þetta er bara rosalega mikið álag“
1
ÚttektRóbert Wessman, Alvogen og Alvotech

Rúll­etta Ró­berts og vitn­is­burð­ir starfs­fólks: „Þetta er bara rosa­lega mik­ið álag“

Starfs­menn Al­votech lýsa vinnu­álag­inu sem ómann­eskju­legu og hafa leit­að til stétt­ar­fé­laga út af ógreiddri yf­ir­vinnu og fleiri mál­um. Vinnu­að­stæð­urn­ar hafa ver­ið svona út af því að Al­votech hef­ur unn­ið að því að fá mark­aðs­leyfi fyr­ir sam­heita­lyf Humira í Banda­ríkj­un­um. Fyr­ir­tæk­ið hef­ur veðj­að öllu á þetta lyf en sala á því hef­ur dreg­ist sam­an og sam­heita­lyfj­um þess hef­ur alls ekki geng­ið eins vel í Banda­ríkj­un­um og reikn­að var með.
Ákveðið að saksækja þrjá í Lindsor-málinu rúmum 15 árum síðar
3
Skýring

Ákveð­ið að sak­sækja þrjá í Lindsor-mál­inu rúm­um 15 ár­um síð­ar

Sama dag og Geir H. Haar­de flutti ræðu til þjóð­ar­inn­ar þar sem hann bað guð um að blessa Ís­land veitti Kaupþing af­l­ands­fé­lagi lán sem not­að var til að kaupa verð­lít­il skulda­bréf af starfs­mönn­um og vild­ar­við­skipta­vini bank­ans. Nú, 15 og hálfu ári eft­ir að lán­ið var veitt, stend­ur til að sak­sækja þrjá ein­stak­linga í Lúx­em­borg vegna þess.
Þórður Snær Júlíusson
8
Leiðari

Þórður Snær Júlíusson

Elsku ráð­herr­ar, hætt­ið að gefa Ís­land

Nú stend­ur til að gefa norsk­um lax­eld­is­fyr­ir­tækj­um ís­lenska firði til eign­ar. Þeg­ar er bú­ið að gefa ör­fá­um út­gerð­ar­fjöl­skyld­um hundruð millj­arða króna hið minnsta af fé sem ætti að hafa far­ið í sam­fé­lags­lega upp­bygg­ingu. Vilji er til þess að gefa einka­að­il­um vindorku en eng­inn vilji til þess að rukka ferða­þjón­ustu fyr­ir nýt­ingu á al­manna­g­æð­um. Hvað geng­ur ís­lensk­um ráða­mönn­um eig­in­lega til?
Var dæmdur til dauða fyrir hryðjuverk
9
ViðtalÚkraínustríðið

Var dæmd­ur til dauða fyr­ir hryðju­verk

Bret­inn Shaun Pinner var ný­kom­inn úr löngu sam­bandi og fann fyr­ir lífs­kreppu sem marg­ir á miðj­um aldri upp­lifa. Hans lausn við henni var að fara til Úkraínu og þjálfa her­menn. Pinner var hand­tek­inn, stung­inn og pynt­að­ur af Rúss­um en var svo hluti af stór­um fanga­skipt­um sem áttu sér stað milli stríð­andi fylk­inga í sept­em­ber 2022. Ósk­ar Hall­gríms­son ræddi við Pinner.

Mest lesið í mánuðinum

Læstur inni í íbúðinni sinni í fimmtán ár
1
ViðtalFatlað fólk beitt nauðung

Læst­ur inni í íbúð­inni sinni í fimmtán ár

Sveinn Bjarna­son bjó í fimmtán ár í læstri íbúð á veg­um Ak­ur­eyr­ar­bæj­ar. Hann bank­aði oft ít­rek­að og grét áð­ur en starfs­fólk opn­aði fyr­ir hon­um. Móð­ir hans gerði end­ur­tekn­ar at­huga­semd­ir við að hann væri læst­ur inni og seg­ir son sinn hafa ver­ið van­rækt­an. Fyrr á þessu ári greip hún til þess ör­þrifa­ráðs að flytja hann bú­ferl­um í ann­an lands­hluta til að fá mann­sæm­andi að­bún­að fyr­ir hann. Mál Sveins varp­ar ljósi á al­var­leg­ar brota­lam­ir í þjón­ustu við fatl­að fólk á Ís­landi og sýn­ir hvernig mann­rétt­indi hafa ver­ið virt að vett­ugi ár­um sam­an.
Rúlletta Róberts og vitnisburðir starfsfólks: „Þetta er bara rosalega mikið álag“
3
ÚttektRóbert Wessman, Alvogen og Alvotech

Rúll­etta Ró­berts og vitn­is­burð­ir starfs­fólks: „Þetta er bara rosa­lega mik­ið álag“

Starfs­menn Al­votech lýsa vinnu­álag­inu sem ómann­eskju­legu og hafa leit­að til stétt­ar­fé­laga út af ógreiddri yf­ir­vinnu og fleiri mál­um. Vinnu­að­stæð­urn­ar hafa ver­ið svona út af því að Al­votech hef­ur unn­ið að því að fá mark­aðs­leyfi fyr­ir sam­heita­lyf Humira í Banda­ríkj­un­um. Fyr­ir­tæk­ið hef­ur veðj­að öllu á þetta lyf en sala á því hef­ur dreg­ist sam­an og sam­heita­lyfj­um þess hef­ur alls ekki geng­ið eins vel í Banda­ríkj­un­um og reikn­að var með.
„Ég ætla ekki að kinka kolli framan í einhver illmenni án þess að segja neitt“
6
ViðtalForsetakosningar 2024

„Ég ætla ekki að kinka kolli fram­an í ein­hver ill­menni án þess að segja neitt“

Jón Gn­arr er kom­inn í for­setafram­boð. Hann seg­ir meiri þörf á gleði og húm­or í lýð­ræð­inu og sam­fé­lag­inu þar sem of­fram­boð sé á leið­ind­um og er sann­færð­ur um að þjóð­in sé að leita sér að mann­eskju sem hún geti séð sjálfa sig í. Jón ætl­ar sér að mýkja freka kall­inn með kær­leik­ann að vopni og lof­ar að vera hvorki of­stopa­mann­eskja né lydda, nái hann kjöri. Svo hef­ur hann alltaf dreymt um að búa í Garða­bæ.
Hjúkrunarheimilið Sóltún fékk 20 milljarða frá íslenska ríkinu
8
Fréttir

Hjúkr­un­ar­heim­il­ið Sól­tún fékk 20 millj­arða frá ís­lenska rík­inu

Frá ár­inu 2009 hef­ur hjúkr­un­ar­heim­il­ið Sól­tún feng­ið tæp­lega 20 millj­arða króna frá ís­lenskra rík­inu. Um 90 pró­sent af tekj­um Sól­túns koma frá rík­inu. Eig­end­urn­ir hafa tek­ið á þriðja millj­arð króna út úr rekstr­in­um með því að selja fast­eign­ir og lóð­ir og lækka hluta­fé fyr­ir­tæk­is­ins. All­ur rekst­ur­inn bygg­ir hins veg­ar á um­deild­um samn­ingi við ís­lenska rík­ið sem gerð­ur var ár­ið 2000.
Ákveðið að saksækja þrjá í Lindsor-málinu rúmum 15 árum síðar
9
Skýring

Ákveð­ið að sak­sækja þrjá í Lindsor-mál­inu rúm­um 15 ár­um síð­ar

Sama dag og Geir H. Haar­de flutti ræðu til þjóð­ar­inn­ar þar sem hann bað guð um að blessa Ís­land veitti Kaupþing af­l­ands­fé­lagi lán sem not­að var til að kaupa verð­lít­il skulda­bréf af starfs­mönn­um og vild­ar­við­skipta­vini bank­ans. Nú, 15 og hálfu ári eft­ir að lán­ið var veitt, stend­ur til að sak­sækja þrjá ein­stak­linga í Lúx­em­borg vegna þess.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár