Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 2 árum.
Gagnrýni

Morðbæli við læk

Hauk­ur Már hef­ur skil­að okk­ur í skáld­sögu­formi sínu glæsi­legu verki, þaul­skoð­að sögu­leg gögn, hneppt í snið sitt stór ör­lög þeirra smáð­ustu í sam­fé­lagi ald­ar­inn­ar, met­ið sök þeirra og synd­ir, dóm­hörku og mis­ferli æðstu valds­manna, hrapp­skap þeirra, stuldi og mis­kunn­ar­leysi.

Morðbæli við læk
Mynd: Heiða Helgadóttir
Páll Baldvin Baldvinsson
ritstjorn@heimildin.is
Bók

Tugt­hús­ið

Höfundur Haukur Már Helgason
Forlagið - Mál og menning
453 blaðsíður
Gefðu umsögn

Orðið heimildasagan fær nafn 1968 smíðað af Birni Th. Björnssyni. Svo nefndi hann líka Haustskip sem kom út 1975. Þar var í skálduðum heimi átjándu aldar getið á spássíum skjallegra heimilda sem verkið byggðist á. Þá voru nýkomnar út tvær bækur sem nýttu skjallegar heimildir án tilvísana í skjöl, Rauða myrkur eftir Hannes Pétursson og Yfirvald Þorgeirs Þorgeirsonar. Ólafur Jónsson greindi vanda þessa forms: „bestu heimildir skáldskapar [er] ... ekki að finna í raunsönnuðum staðreyndum heldur komi jafnan annað til: skáldleg umsköpun úr efnivið staðreyndanna. En metnaður heimilda-skáldskapar er vitaskuld að láta uppi raunhæfar, jafnvel raunréttar, skýringar á sínum sannsögulegu úrlausnarefnum.“ (Vísir 15. 2. 1975. Bls. 7.)

Í Tugthúsinu vísar Haukur Már Haraldsson hvergi til þeirra skjallegu og bókföstu heimilda sem liggja til grundvallar mikilvægu verki, eldsúlu sem logar og gneistar af: sögu þess að embættismenn á Íslandi sóttust 1757 eftir rýmkun í lögum til að lífláta sem …

Kjósa
7
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.
Efnisorð

Athugasemdir (2)

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
  • GKB
    Guðmundur Karl Björnsson skrifaði
    14. ágúst 2023 01:11
    Mæli með þessari bók. Hroka og grimd höfðingja þessa tíma er vel lýst. Enn í dag er fólki refsað fyrir fátækt.
    0
  • EÖ
    Edda Ögmundsdóttir skrifaði
    21. desember 2022 19:52
    Ótrúlega góð og velskrifuð bók. Heimildarskáldsaga.
    0
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Ég var lifandi dauð“
1
Viðtal

„Ég var lif­andi dauð“

Lína Birgitta Sig­urð­ar­dótt­ir hlú­ir vel að heils­unni. Hún er 34 ára í dag og seg­ist ætla að vera í sínu besta formi fer­tug, and­lega og lík­am­lega. Á sinni ævi hef­ur hún þurft að tak­ast á við marg­vís­leg áföll, en fað­ir henn­ar sat í fang­elsi og hún glímdi með­al ann­ars við ofsa­hræðslu, þrá­hyggju og bú­lemíu. Fyrsta fyr­ir­tæk­ið fór í gjald­þrot en nú horf­ir hún björt­um aug­um fram á veg­inn og stefn­ir á er­lend­an mark­að.
Ungu fólki í blóma lífsins er allt í einu kippt út úr samfélaginu
6
ÚttektME-faraldur

Ungu fólki í blóma lífs­ins er allt í einu kippt út úr sam­fé­lag­inu

Þó svo að ME-sjúk­dóm­ur­inn hafi senni­lega ver­ið til í ald­ir hef­ur hann lengi far­ið hljótt og ver­ið lítt við­ur­kennd­ur. Ástæða þess er vænt­an­lega sú að þar til nú hef­ur ver­ið erfitt að skilja mein­gerð sjúk­dóms­ins. Þrátt fyr­ir að mjög skert lífs­gæði og að byrði sjúk­dóms­ins sé meiri en hjá sjúk­ling­um með aðra al­var­lega sjúk­dóma er þjón­usta við þá mun minni en aðra sjúk­linga­hópa.

Mest lesið í mánuðinum

„Ég var lifandi dauð“
2
Viðtal

„Ég var lif­andi dauð“

Lína Birgitta Sig­urð­ar­dótt­ir hlú­ir vel að heils­unni. Hún er 34 ára í dag og seg­ist ætla að vera í sínu besta formi fer­tug, and­lega og lík­am­lega. Á sinni ævi hef­ur hún þurft að tak­ast á við marg­vís­leg áföll, en fað­ir henn­ar sat í fang­elsi og hún glímdi með­al ann­ars við ofsa­hræðslu, þrá­hyggju og bú­lemíu. Fyrsta fyr­ir­tæk­ið fór í gjald­þrot en nú horf­ir hún björt­um aug­um fram á veg­inn og stefn­ir á er­lend­an mark­að.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

„Óbærilega vitskert að veita friðarverðlaun Nóbels til Machado“
Stjórnmál

„Óbæri­lega vit­skert að veita frið­ar­verð­laun Nó­bels til Machado“

Krist­inn Hrafns­son, rit­stjóri Wiki­Leaks, seg­ir Nó­bels­nefnd­ina skapa rétt­læt­ingu fyr­ir inn­rás Banda­ríkj­anna í Venesúela með því að veita María Cor­ina Machado, „klapp­stýru yf­ir­vof­andi loft­árása“, frið­ar­verð­laun. Ju­li­an Assange, stofn­andi Wiki­Leaks, hef­ur kraf­ist þess að sænska lög­regl­an frysti greiðsl­ur til Machado.
Kuldalegur heimsendir
GagnrýniEilífðarvetur

Kulda­leg­ur heimsend­ir

Em­il Hjörv­ar Peter­sen hef­ur und­an­far­in ár gef­ið út formúlu­kennd­ar fant­asíu­bók­mennt­ir sem eiga sér sterk­ar fyr­ir­mynd­ir í ensku­mæl­andi bók­mennta­iðn­aði. Þrí­leik­ur Em­ils, Víg­hól­ar, Sól­hvörf og Norna­sveim­ur sverja sig í und­ir­flokk furðu­sagn­anna, glæpaf­ant­así­ur. Und­ir­rit­að­ur hef­ur sann­ar­lega dott­ið inn í slík­an skáld­skap. Þeg­ar vel til tekst er varla skemmti­legri og yf­ir­drifn­ari af­þrey­ingu að finna. Að auki er hægt að kaupa sér þannig bæk­ur fyr­ir...
„Við erum að virkja fyrir peningana sem okkur langar í“
Viðtal

„Við er­um að virkja fyr­ir pen­ing­ana sem okk­ur lang­ar í“

Odd­ur Sig­urðs­son hlaut Nátt­úru­vernd­ar­við­ur­kenn­ingu Sig­ríð­ar í Bratt­holti. Hann spáði fyr­ir um enda­lok Ok­jök­uls og því að Skeið­ará myndi ekki ná að renna lengi í sín­um far­vegi, sem rætt­ist. Nú spá­ir hann því að Reykja­nesskagi og höf­uð­borg­ar­svæð­ið fari allt und­ir hraun á end­an­um. Og for­dæm­ir fram­kvæmdagleði Ís­lend­inga á kostn­að nátt­úru­vernd­ar.

Mest lesið undanfarið ár