Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 7 árum.

Vinnuslys, mengun, undirboð og bágar vinnuaðstæður hjá United Silicon

Starfs­menn United Silicon kvarta und­an bág­um vinnu­að­stæð­um en einn þeirra fékk rafst­uð í gær og þurfti að leita að­hlynn­ing­ar á sjúkra­hús. Stund­in hef­ur und­ir hönd­um mynd­skeið úr verk­smiðj­unni sem sýn­ir mis­tök og mikla meng­un.

Vinnuslys, mengun, undirboð og bágar vinnuaðstæður hjá United Silicon
United Silicon Mikil mengun berst frá verksmiðjunni en íbúar í Reykjanesbæ hafa meðal annars kvartað undan stækri brunalykt.

Starfsmaður í kísilmálmverksmiðju United Silicon fékk rafstuð í gær og þurfti að leita aðhlynningar á Heilbrigðisstofnun Suðurnesja, en samkvæmt upplýsingum frá bæði Brunavörnum Suðurnesja og lögreglunni á Suðurnesjum þá var atvikið ekki tilkynnt til þeirra. Samkvæmt svæðisskrifstofu Vinnueftirlitsins í Reykjanesbæ var vinnuslysið heldur ekki tilkynnt til þeirra. Möguleiki sé þó að það hafi verið tilkynnt til starfsmanna Vinnueftirlitsins í Reykjavík en beðið er eftir staðfestingu þess efnis.

Óskað var eftir upplýsingum frá United Silicon í tengslum við vinnuslysið og önnur vandræði sem upp hafa komið á undanförnum dögum en enginn svaraði á skrifstofu félagsins. Haft var samband við almannatengil United Silicon, þann sama og skrifaði síðustu yfirlýsingu verksmiðjunnar, en sá benti á framkvæmdastjóra hjá félaginu sem ekki gat svarað vegna fundahalda.

Meiri mengun framundan

Vinnuslysið er ekki það eina sem hefur komið upp á því spennir fór í verksmiðjunni í gærmorgun með þeim afleiðingum að slökkva þurfti á ofni United Silicon. Ofninn og útblásturinn frá honum hefur vakið miklar deilur í Reykjanesbæ. Stundin hefur greint ítarlega frá vandræðum United Silicon undanfarnar vikur og mánuði en talsmenn verksmiðjunnar segja að aðeins sé um að ræða tímabundið ástand; um leið og ofninn nær kjörhita hætti verksmiðjan að menga yfir íbúabyggð í Reykjanesbæ.

Þá hafa talsmenn þess einnig bent á loftgæðamæla en líkt og Stundin hefur greint frá voru staðsetningar þeirra ákveðnar út frá loftdreifilíkani sem enginn vill kannast við að hafa búið til. Íbúar í grennd við verksmiðjuna fóru aftur að finna fyrir brunalykt í gærkvöldi og í morgun vegna norðanáttar sem blæs menguninni yfir byggðina og hefur verið kvartað undan henni í hópi íbúa á samfélagsmiðlum. Undanfarið hefur vindátt verið að sunnan, sem dreifir menguninni yfir Faxaflóann fremur en yfir byggð.

Keimlík mál í Helguvík og Valby

Svo má ekki gleyma pólska verktakafyrirtækinu Metal Mont sem gerði tilboð í afmarkaða verkþætti í United Silicon en Halldór Grönvald, aðstoðarframkvæmdastjóri ASÍ, sagði í samtali við Morgunblaðið að miðað við samning pólska fyrirtækisins við United Silicon og önnur fyrirliggjandi gögn stæðust kjör verkamannanna ekki lágmarkskröfur kjarasamninga og laga sem gilda á Íslandi. Enn fremur væri samningurinn til þess gerður að komast hjá því að greiða opinber gjöld á Íslandi.

Svo virðist sem að málið sé keimlíkt því sem Stundin greindi frá þann 20. júlí. Þar kom fram að aðaleigandi United Silicon, Magnús Garðarsson, hafi stundað vafasöm viðskipti í Danmörku sem kostuðu hann starf hans hjá dönsku verkfræðistofunni COWI. Þá var fyrirtæki í hans eigu einnig sektað um tæpar sjö milljónir króna vegna brota á réttindum pólskra verkamanna sem unnu við byggingu og framkvæmdir við íbúðir í Valby í Danmörku.

Lögreglan og Magnús
Lögreglan og Magnús Stéttarfélög í Danmörku sögðu Magnús brjóta kjarasamninga þar í landi vegna pólskrar starfsmannaleigu. Sama virðist uppi á teningnum í Helguvík.

Hundeltur af dönskum stéttarfélögum

Magnús var eltur af dönskum stéttarfélögum en lögreglan var kölluð á vinnusvæðið vegna þessara brota auk þess sem danska stéttarfélagssambandið skipulagði mótmæli fyrir utan heimili viðskiptafélaga Magnúsar. Var meðferð Magnúsar sögð jaðra við mansal. Upp komst, samhliða þessu máli, að Magnús hafði keypt efni fyrir framkvæmdirnar í nafni COWI, þar sem hann sinnti aðeins hlutastarfi.

COWI var skrifað fyrir loftdreifilíkani United Silicon. Verkfræðistofan krafðist þess að nafn fyrirtækisins yrði afmáð úr matsskýrslu United Silicon, sem skilað var inn til Umhverfisstofnunar, því þar kannaðist engin við að hafa búið til loftdreifilíkanið sem á skiljanlegra máli er kallað mengunarspá.

Vandræði ofan á vandræði

Það er því ekki hægt að segja að vandræði kísilmálmverksmiðju United Silicon séu að baki. Að minnsta kosti ekki ef marka má fréttir sem berast frá Helguvík. Það er þvert á yfirlýsingar fyrirtækisins sem hefur meðal annars sagt að einn af fjórum ofnum þess verði kominn í „fullt álag á allra næstu dögum“ en níu dagar eru frá því sú yfirlýsing var send á fjölmiðla. Þá taldi United Silicon einnig mikilvægt að það kæmi fram að starfsmenn þeirra hafi ekki „kvartað undan óþægindum vegna reyks eða lyktar.“

Ekki má svo gleyma þeim hálaunastörfum sem áttu að verða til við rekstur kísilmálmverksmiðjunnar þegar áform um starfrækslu hennar voru kynnt íbúum Reykjanesbæjar.

Með rykgrímur við hættuleg störf

Starfsmaður United Silicon sendi blaðamanni Stundarinnar meðfylgjandi myndskeið á dögunum en þar sést nokkurn veginn verkferillinn sem nú er viðhafður í Helguvík. Svo virðist sem að kísil sé hellt á gólf verksmiðjunnar og hann síðan brotinn upp og fluttur inn í gáma. Eitthvað hefur farið úrskeiðis í þessu ferli því starfsmaðurinn sagði einn af bræðslupottum verksmiðjunnar hafa bráðnað við gólf hennar.

„Hann er bara þarna á gólfinu, bráðnaður fastur og kísill allt í kring. Það er eins og menn hafi ekki vitað almennilega hvað þeir voru að gera þegar þetta fór af stað. Þá á ég erfitt með að trúa því að þetta sé eðlilegur verkferill. Að hella kísil á gólfið. Það er kannski eðilegt en maður fær það ekki á tilfinninguna,“ sagði starfsmaðurinn sem í ljósi stöðu sinnar vildi ekki láta nafns síns getið.

Hvað loftgæði varðar sagði starfsmaðurinn að mengun væri svo mikil að svo gott sem ólíft væri inni í verksmiðjuhúsinu. Þar gangi menn um með rykgrímur sem þó komi að takmörkuðu gagni. Menn séu því að ræskja sig og „hrækja hori“, eins og hann orðaði það, í kaffi- og matmálstímum. Lítil sem engin loftræsting sé á vinnusvæðinu sjálfu, hún sé aðallega tengd við ofninn sjálfan.

„Þetta virðist stefna í martröð sem engan enda tekur.“

Íbúafundur á næstu dögum

Íbúar í Reykjanesbæ hafa krafist þess að bæjaryfirvöld blási til íbúafundar þar sem staðan í Helguvík verði rædd. Bæjarstjóri Reykjanesbæjar, Kjartan Már Kjartansson, tilkynnti á samfélagsmiðlum í morgun að bæjarráð myndi á morgun, 8. desember, ganga að óskum íbúa og ákveða hvenær slíkur íbúafundur yrði haldinn. Fundurinn verður því að veruleika en sú tillaga sem liggur fyrir miðar að því að halda hann í Hljómahöllinni þann 14. desember klukkan 20:00.

Fréttin verður uppfærð þegar upplýsingar berast frá United Silicon og Vinnueftirliti Ríkisins.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Áhrif kísilvers United Silicon

Arion um sjálfbærnistefnu sína og kísilverið: „Bankinn tekur þá ábyrgð mjög alvarlega“
FréttirÁhrif kísilvers United Silicon

Ari­on um sjálf­bærni­stefnu sína og kís­il­ver­ið: „Bank­inn tek­ur þá ábyrgð mjög al­var­lega“

Ari­on banki er með­vit­að­ur um þá ábyrgð sem hvíl­ir á bank­an­um varð­andi mögu­lega enduropn­un kís­il­vers­ins í Helgu­vík. Kís­il­ver­inu var lok­að vegna meng­un­ar ár­ið 2017. Stefna bank­ans í um­hverf­is­mál­um hef­ur tek­ið breyt­ing­um á liðn­um ár­um og svar­ar bank­inn með­al ann­ars spurn­ing­um um hvernig þessa stefna rím­ar við enduropn­un meng­andi kís­il­vers.
Guðbrandur þurfti púst til að hjálpa sér við að anda út af kísilverksmiðjunni
ViðskiptiÁhrif kísilvers United Silicon

Guð­brand­ur þurfti púst til að hjálpa sér við að anda út af kís­il­verk­smiðj­unni

Ari­on banki hyggst opna aft­ur kís­il­verk­smiðj­una í Helgu­vík sem hef­ur ver­ið lok­uð í tæpt ár. All­ir bæj­ar­full­trú­ar í Reykja­nes­bæ hafa lýst sig and­víga opn­un­inni og 350 at­huga­semd­ir bár­ust frá íbú­um í bæn­um. Guð­brand­ur Ein­ars­son', bæj­ar­full­trúi og þing­mað­ur VIð­reisn­ar, lýs­ir áhrif­um verk­smiðj­unn­ar á heilsu­far sitt og út­skýr­ir hvers vegna má ekki opna hana aft­ur.
Stjórnmálamenn töluðu upp United Silicon og fögnuðu ákaft: „Við erum búin að bíða lengi“
FréttirÁhrif kísilvers United Silicon

Stjórn­mála­menn töl­uðu upp United Silicon og fögn­uðu ákaft: „Við er­um bú­in að bíða lengi“

„Þetta er mjög stór stund,“ sagði Sig­mund­ur Dav­íð Gunn­laugs­son, þá for­sæt­is­ráð­herra, þeg­ar fyrsta skóflu­stung­an var tek­in að verk­smiðju United Silicon, sem fór í gjald­þrot í dag eft­ir að hafa marg­brot­ið starfs­leyfi og meint­an fjár­drátt for­stjór­ans. Bæj­ar­stjór­inn í Reykja­nes­bæ gagn­rýndi úr­töluradd­ir. „Við er­um bú­in að bíða lengi,“ sagði iðn­að­ar­ráð­herra.
Dularfullur barón keypti í kísilveri og seldi virkjanaréttindi
Fréttir

Dul­ar­full­ur barón keypti í kís­il­veri og seldi virkj­ana­rétt­indi

Ít­alsk­ur barón, Fel­ix Von Longo-Lie­ben­stein, hef­ur ver­ið virk­ur í jarða­kaup­um á Ís­landi frá síð­ustu alda­mót­um en hef­ur náð að halda sér ut­an kast­ljóss fjöl­miðla. Hann var einn af hlut­höf­un­um í kís­il­fyr­ir­tæk­inu United Silicon og seldi dótt­ur­fé­lagi HS Orku vatns­rétt­indi út af virkj­un á Strönd­um. Illa geng­ur að fá upp­lýs­ing­ar um barón­inn.

Mest lesið

Stefán Ólafsson
4
Aðsent

Stefán Ólafsson

Hvernig stjórn og um hvað?

Stefán Ólafs­son skrif­ar að við blasi að þrír helstu sig­ur­veg­ar­ar kosn­ing­anna - Sam­fylk­ing, Við­reisn og Flokk­ur fólks­ins, voru all­ir með sterk­an fókus á um­bæt­ur í vel­ferð­ar- og inn­viða­mál­um og af­komu að­þrengdra heim­ila. „Helstu vanda­mál­in við að ná sam­an um stjórn­arsátt­mála verða vænt­an­lega áhersla Við­reisn­ar á þjóð­ar­at­kvæði um hvort sækja ætti á ný um að­ild að ESB og kostn­að­ar­mikl­ar hug­mynd­ir Flokks fólks­ins um end­ur­bæt­ur á al­manna­trygg­inga­kerf­inu,“ skrif­ar hann.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Ný ógn við haförninn rís á Íslandi
1
Vindorkumál

Ný ógn við haförn­inn rís á Ís­landi

Hafern­ir falla blóð­ug­ir og vængja­laus­ir til jarð­ar í vindorku­ver­um Nor­egs sem mörg hver voru reist í og við bú­svæði þeirra og helstu flug­leið­ir. Hætt­an var þekkt áð­ur en ver­in risu og nú súpa Norð­menn seyð­ið af því. Sag­an gæti end­ur­tek­ið sig á Ís­landi því mörg þeirra fjöru­tíu vindorku­vera sem áform­að er að reisa hér yrðu á slóð­um hafarna. Þess­ara stór­vöxnu rán­fugla sem ómæld vinna hef­ur far­ið í að vernda í heila öld.
Kosningavaka Miðflokksins: Ungir karlmenn, MAGA og fyrstu tölur
2
Vettvangur

Kosn­inga­vaka Mið­flokks­ins: Ung­ir karl­menn, MAGA og fyrstu töl­ur

Blaða­mað­ur Heim­ild­ar­inn­ar var við­stadd­ur kosn­inga­vöku Mið­flokks­ins í Vals­heim­il­inu í gær­kvöldi. Þar var sam­an kom­inn mik­ill fjöldi ung­menna, einkum karl­kyns. „Ég veit ekki hvort að Sig­mund­ur Dav­íð er anti-esta­blis­ment, en ég trúi því að hann ætli að­eins að hrista upp í hlut­un­um,“ sagði einn gest­ur­inn, sem bar rauða MAGA-der­húfu.
„Ég kæri mig ekki um að sveitin mín sé eyðilögð“
5
ViðtalVindorka á Íslandi

„Ég kæri mig ekki um að sveit­in mín sé eyði­lögð“

Í sjö ár hef­ur Stein­unn M. Sig­ur­björns­dótt­ir háð marg­ar orr­ust­ur í bar­áttu sinni gegn vind­myll­um sem til stend­ur að reisa allt um­hverf­is sveit­ina henn­ar. Hún hef­ur tap­að þeim öll­um. „Ég er ekki bú­in að ákveða hvort ég hlekki mig við jarð­ýt­urn­ar, það fer eft­ir því hvað ég verð orð­in göm­ul,” seg­ir hún glettn­is­lega. En þó með votti af al­vöru. Hún ætli að minnsta kosti ekki að sitja hjá og „horfa á þetta ger­ast”.
Fólkið sem nær kjöri - samkvæmt þingmannaspá
6
ÚttektAlþingiskosningar 2024

Fólk­ið sem nær kjöri - sam­kvæmt þing­manna­spá

Þing­manna­spá dr. Bald­urs Héð­ins­son­ar og Heim­ild­ar­inn­ar bygg­ir á fylgi fram­boða á landsvísu í nýj­ustu kosn­inga­spá Heim­ild­ar­inn­ar, auk þess sem til­lit er tek­ið til styrks fram­boða í mis­mun­andi kjör­dæm­um. Fram­kvæmd­ar eru 100 þús­und sýnd­ar­kosn­ing­ar þar sem flökt er á fylgi og fyr­ir hverja nið­ur­stöðu er þing­sæt­um út­hlut­að, kjör­dæma- og jöfn­un­ar­þing­sæt­um.

Mest lesið í mánuðinum

Leyniupptaka lýsir vinargreiða og hrossakaupum Bjarna og Jóns
1
Afhjúpun

Leyniupp­taka lýs­ir vin­ar­greiða og hrossa­kaup­um Bjarna og Jóns

Son­ur og við­skipta­fé­lagi Jóns Gunn­ars­son­ar þing­manns full­yrð­ir í upp­tök­um sem tekn­ar voru af manni sem sagð­ist vera fjár­fest­ir að Jón hafi sam­þykkt beiðni Bjarna Bene­dikts­son­ar um að þiggja sæti á lista gegn því að Jón kom­ist í að­stöðu til veita veiði­leyfi til Hvals hf. Það verði arf­leifð Jóns að tryggja Kristjáni Lofts­syni nán­um vini sín­um leyf­ið. Það sé hins veg­ar eitt­hvað sem eigi að fara leynt.
„Hann sagðist ekki geta meir“
2
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Myndir af neyðarmóttöku sendar áfram: „Ekki myndir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“
4
FréttirKynferðisbrot

Mynd­ir af neyð­ar­mót­töku send­ar áfram: „Ekki mynd­ir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“

Lög­reglu var heim­ilt að senda mynd­ir sem tekn­ar voru af Guðnýju S. Bjarna­dótt­ur á neyð­ar­mót­töku fyr­ir þo­lend­ur kyn­ferð­isof­beld­is á verj­anda manns sem hún kærði fyr­ir nauðg­un. Þetta er nið­ur­staða Per­sónu­vernd­ar. Guðný seg­ir ótækt að gerend­ur í kyn­ferð­isaf­brota­mál­um geti með þess­um hætti feng­ið að­gang að við­kvæm­um mynd­um af þo­lend­um. „Þetta er bara sta­f­rænt kyn­ferð­isof­beldi af hendi lög­regl­unn­ar.“
Mögulegt að hætta að vinna um fimmtugt
5
Viðtal

Mögu­legt að hætta að vinna um fimm­tugt

Georg Lúð­víks­son, sem hef­ur unn­ið við heim­il­is­fjár­mál og fjár­mála­ráð­gjöf um ára­bil, seg­ir að með reglu­leg­um sprn­aði frá þrí­tugu geti með­al­tekju­fólk hætt að vinna um fimm­tugt, en það fari þó eft­ir að­stæð­um. Ef spara á til langs tíma þá hafi það sögu­lega reynst best að fjár­festa í vel dreifðu verð­bréfa­safni. Grund­vall­ar­regl­an er ein­fald­lega að eyða minna en mað­ur afl­ar.
„Við mætum í vinnuna til þess að sigra“
6
Á vettvangi

„Við mæt­um í vinn­una til þess að sigra“

Kona sem sit­ur á bið­stofu með fleira fólki er að grein­ast með heila­æxli og það þarf að til­kynna henni það. En það er eng­inn stað­ur sem hægt er að fara með hana á, til að ræða við hana í næði. Í ann­an stað er rætt við að­stand­end­ur frammi, fyr­ir fram­an sjálfsal­ann en þá fer neyð­ar­bjall­an af stað og hama­gang­ur­inn er mik­ill þeg­ar starfs­fólk­ið hleyp­ur af stað. Í fjóra mán­uði hef­ur blaða­mað­ur ver­ið á vett­vangi bráða­mót­tök­unn­ar á Land­spít­al­an­um og fylgst með starf­inu þar.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár