Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 10 árum.

Frakkar banna stórmörkuðum að henda mat - gámum læst á Íslandi

Ís­lensk­ir stór­mark­að­ir læsa gám­um þar sem út­runn­um mat­væl­um er hent, til að koma í veg fyr­ir að fá­tæk­ir nýti sér mat­inn. Ný lög í Frakklandi skylda stór­mark­aði til að nýta mat­inn.

Frakkar banna stórmörkuðum að henda mat - gámum læst á Íslandi
Franskur stórmarkaður Franski matvörurisinn Carrefour er þriðja arðbærasta dagvöruverslanakeðja í heimi á eftir Walmart og Tesco. Mynd: Shutterstock

Í Frakklandi, eins og á Íslandi, er miklu magni af mat hent úr stórmörkuðum þótt hann sé fyllilega nýtanlegur. Stórmarkaðir vilja ekki gefa matinn, þar sem það dregur úr hagnaðarvon þeirra.

Franska þingið hefur nú samþykkt einróma frumvarp sem meinar stórmörkuðum að henda mat. Þingmaðurinn Yves Jégo lýsti því á franska þinginu hvers vegna þverpólitísk samstaða um málið væri nauðsynleg: „Það ríkir alger neyð - góðgerðarsamtök bráðvantar mat. Það sem hreyfir mest við manni við þessi lög er að þau opna augu okkar fyrir þeim sem eiga um sárt að binda.“

Eyðileggja mat í staðinn fyrir að gefa

Eins og staðan er í dag beita stórmarkaðir meðvitað aðferðum til þess að koma í veg fyrir að matur, sem er kominn fram yfir síðasta söludag, nýtist öðrum, jafnvel þótt hann sé vel ætur. Á sama tíma glímir hluti frönsku þjóðarinnar við hungur. Fjallað hefur verið um það í frönskum fjölmiðlum hvernig fátækar fjölskyldur, nemar, atvinnulausir og heimilislausir róta að næturþeli í ruslagámum stórmarkaða til að afla sér fæðu. Fæðan sem hent er af stórmörkuðum er gjarnan vel æt, þrátt fyrir að síðasta söludegi sé náð. Margir stórmarkaðir grípa til sérstakra aðferða við að koma í veg fyrir að fólk geti nýtt sér útrunna matinn með því að læsa útrunna matinn inni í vöruhúsum áður en hann er sóttur af flutningabílum til að flytja í eyðslu, eða nota klór til að koma í veg fyrir að fólk borði hann - og þar með koma í veg fyrir mögulega matareitrun.

Yfir tíu milljónir í sekt við brotum

Samkvæmt nýju lögunum liggur refsing við því að stórmarkaðir sem eru stærri en 400 fermetrar hendi matnum í stað þess að gefa hann til góðgerðarfélaga eða nýta hann í dýrafóður. Útfærslan felst í því að stórmarkaðir verða að semja við góðgerðarfélög fyrir júlí á þessu ári. Refsingin við því að brjóta lögin getur numið sekt yfir 10 milljónum króna,  eða jafnvel tveimur árum í fangelsi.

„Það er skandall að klór sé hellt yfir ætan mat.“

„Það er skandall að klór sé hellt yfir ætan mat í ruslatunnum stórmarkaðanna,“ sagði þingmaður Sósíalista, Guillaume Garot, sem lagði fram frumvarpið.

Hungur þrátt fyrir allsnægtir
Hungur þrátt fyrir allsnægtir Á Íslandi, eins og í Frakklandi, er komið í veg fyrir að matur sé nýttur eftir síðasta söludag.

Tuttugasti hver Íslendingur lendir í matarþurrð

Samkvæmt rannsókn Capacent árið 2012 fékk tuttugasti hver Íslendingur eða fjölskylda hans ekki nóg að borða einhvern tímann undangengið ár. Hjá einu prósenti, yfir þrjúþúsund manns, kom það oft fyrir.

Stundin hefur fjallað um veruleika þeirra sem lifa við matarskort á sama tíma og mat er hent hjá stórmörkuðunum. Á Íslandi læsa stórmarkaðir einnig gámum með útrunnum mat til að koma í veg fyrr að hann nýtist fólki í fjárþurrð, enda getur það minnkað hagnað þeirra. Greinina, „Hungruð í landi allsnægtanna“, má lesa hér.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Hungruð í landi allsnægtanna

Mest lesið

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Indriði Þorláksson
2
Pistill

Indriði Þorláksson

Veiði­gjöld, hagn­að­ur og raun­veru­leg af­koma

Sam­tök fyr­ir­tækja í sjáv­ar­út­vegi hafa mót­mælt hækk­un veiði­gjalda með röng­um for­send­um og áróðri. Al­menn­ing­ur styð­ur hins veg­ar að hlut­ur þjóð­ar­inn­ar í arði af fisk­veiðiauð­lind­inni verði auk­inn. Reikn­uð auð­lindar­enta end­ur­spegl­ar raun­veru­lega af­komu bet­ur en bók­halds­leg­ur hagn­að­ur, sem get­ur ver­ið skekkt­ur með reikn­ings­færsl­um og eigna­tengsl­um.
Segja svör Íslands hvorki viðunandi né í samræmi við raunveruleikann
6
Fréttir

Segja svör Ís­lands hvorki við­un­andi né í sam­ræmi við raun­veru­leik­ann

Hvít­þvott­ur, inni­halds­leysi og óvið­un­andi svör sem eru ekki í tengsl­um við raun­veru­leik­ann eru með­al þeirra orða sem Geð­hjálp not­uðu til að lýsa svör­um Ís­lands um geð­heil­brigð­is­mál í sam­ráðs­gátt. Inn­an stjórn­kerf­is­ins er unn­ið að drög­um að mið­ann­ar­skýrslu Ís­lands vegna alls­herj­ar­út­tekt­ar Sam­ein­uðu þjóð­anna á stöðu mann­rétt­inda­mála.

Mest lesið í mánuðinum

Forsprakki útifundar játaði fjárdrátt á leikskólanum Klettaborg
2
Fréttir

Forsprakki úti­fund­ar ját­aði fjár­drátt á leik­skól­an­um Kletta­borg

Sig­fús Að­al­steins­son, stofn­andi hóps­ins Ís­land - þvert á flokka, sem stend­ur fyr­ir úti­fund­um um hæl­is­leit­end­ur, ját­aði á sig fjár­drátt frá leik­skól­an­um Kletta­borg þeg­ar hann var for­stöðu­mað­ur þar. Hann vill ekki dæma hvort brot af því tagi séu nógu al­var­leg til að inn­flytj­end­ur sem gerð­ust sek­ir um þau ætti að senda úr landi.
Drengir kvörtuðu undan kennara og var meinað að sitja kennslustundir
6
Úttekt

Dreng­ir kvört­uðu und­an kenn­ara og var mein­að að sitja kennslu­stund­ir

Tólf ára gaml­ir dreng­ir leit­uðu til skóla­stjóra vegna meints of­beld­is af hálfu kenn­ara. Í kjöl­far­ið var þeim mein­að að sitja kennslu­stund­ir hjá kenn­ar­an­um. Ann­ar baðst af­sök­un­ar eft­ir tvær vik­ur og fékk þá að koma aft­ur í tíma. Hinn sætti út­skúf­un í tvo mán­uði, áð­ur en skól­an­um var gert að taka dreng­inn aft­ur inn í tíma. For­eldr­ar drengs­ins segja kerf­ið hafa brugð­ist barn­inu og leit­uðu að lok­um til lög­reglu.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár