Starfsfólk í einkageiranum „skapar þau verðmæti sem standa undir lífskjörum hér á landi“. Þetta segir í grein á vef Viðskiptaráðs Íslands en þar kemur fram að samkvæmt svokölluðum stuðningsstuðli atvinnulífsins, sem Viðskiptaráð gefur út, voru fyrir hverja 10 einstaklinga sem störfuðu í einkageiranum árið 2017, aðrir 12 einstaklingar starfandi við opinbera þjónustu eða ekki á vinnumarkaði, ýmist sökum aldurs eða vegna þess að þeir voru atvinnulausir. „Tilgangurinn með stuðningsstuðlinum er að sýna hversu margir eru með einum eða öðrum hætti studdir af þeim sem starfa í einkageiranum.“
Útflutningur nær allur í einkageiranum
Í greininni segir enn fremur að stuðningsstuðullinn hafi hækkað lítillega á síðasta ári, í fyrsta sinn í níu ár. Mikil fólksfjölgun hafi áhrif á stuðulinn en landsmönnum fjölgaði um 2,4 prósent á síðasta ári meðan störfum fjölgaði um 1,8 prósent. Þá segir einnig að með stuðlinum sé ekki átt við að börn og aldraðir séu byrði á þeim sem starfandi séu né að opinberir starfsmenn séu byrði á einkageiranum, heldur sé verið að varpa ljósi á jafnvægið milli einkageirans og hagkerfisins í heild. „Grundvöllur lífsgæða á Íslandi er öflugt atvinnulíf sem skapar verðmætar vörur og þjónustu. Til að mynda eru Íslendingar mjög háðir útflutningi og hann verður að nær öllu leyti til í einkageiranum. Án útflutnings væri enginn gjaldeyrir til innflutnings og ekki þarf að fjölyrða um hvaða áhrif það hefði á lífsgæði á Íslandi.
Ef stuðningsstuðullinn hækkar áfram þýðir það að minna er til skiptanna milli landsmanna að óbreyttu. Í ljósi framangreinds telur Viðskiptaráð mikilvægt að stjórnvöld vinni að því að halda stuðlinum lágum,“ segir í grein Viðskiptaráðs.
Afstaða Viðskiptaráðs þekkt
Þórunn Sveinbjarnardóttir, formaður Bandalags háskólamanna, segir í samtali við Stundina að augljóst sé að stuðullinn sé ekki að meta verðmæti starfa heldur jafnvægið milli opinbera geirans og einkageirans. „Ég myndi ekki leggja dýpri merkingu en það í þetta. Auðvitað eru þeir sem starfa hjá hinu opinbera að skapa verðmæti en þessi afstaða Viðskiptaráðs er þekkt og ég ætla kannski ekki beinlínis að elta ólar við hana. Við vitum að sjálfsögðu að það væri engin verðmætasköpun í landinu ef ekki væri fyrir velferðarkerfið sem heldur utan um fólk og fjölskyldur, hvort sem það eru leikskólar, grunnskólar, heilbrigðisþjónusta eða annað. Nærtækt dæmi er starf ljósmæðra, það myndi fljótlega skapast neyðarástand í landinu ef ekki væru ljósmæður til að taka á móti börnum. Það vita auðvitað allir sem eitthvað hafa skoðað vinnumarkað og velferðarkerfi að annað þrífst ekki án hins.“
„Ég geri í sjálfu sér ekki athugasemd
við þessa framsetningu“
Spurð hvort hún telji það sanngjarna nálgun hjá Viðskiptaráði að halda því fram að þeir sem starfi í einkageiranum skapi verðmætin sem standi undir lífskjörum segir Þórunn að henni þyki þessi framsetning í sjálfu sér ekki snúast um sanngirni. „Við í BHM vitum að sjálfsögðu að verðmæti starfa er miklu flóknara fyrirbæri heldur svona framsetning á einföldum stuðningsstuðli. Ég geri í sjálfu sér ekki athugasemd við þessa framsetningu en myndin er miklu flóknari í raun, því verðmæti eru ekki bara peningaleg verðmæti. Öflugt atvinnulíf þrífst vegna þess að hér er öflugt mennta- og heilbrigðiskerfi en til að reka öflugt mennta- og heilbrigðiskerfi þarf öflugt atvinnulíf.“
Athugasemdir