Þessi grein birtist fyrir rúmlega 2 mánuðum.

„Bardaginn er núna um mannshugann“

Bókmenntir skrifaðar af gervigreind teljast ekki til listar því í þær vantar tilfinningar höfundarins að mati Bergsveins Birgissonar rithöfundar. Hann líkir listinni við skák, sem tölvur eru orðnar miklu betri í en mannfólk, en samt heldur fólk áfram að tefla.

28. september 2025 · 16:00

Steindór Grétar Jónsson

steindor@heimildin.is

Íslendingar hafa lengi kallað sig bókmenntaþjóð og landið sjálft sögueyju. Talað er um að sagnaarfurinn frá fyrstu landnemunum hafi borist til nýrra kynslóða sem skálda sínar bókmenntir í samræmi við íslenska arfleifð.

Með tilkomu spunagreindar (e. generative artificial intelligence) á borð við ChatGPT nýtist öll bókmenntasagan við að spinna nýtt efni. Þannig notaði til dæmis Bandaríkjamaðurinn Tim Boucher spunagreind strax árið 2023 til að „skrifa“ hundruð myndskreyttra bóka, selja þær og græða á þeim. Hann sagði Newsweek að hann hefði fengið þúsundir dollara fyrir bækurnar sem tók hann jafnvel aðeins þrjá klukkutíma hverja að skrifa. Spunagreindin væri þannig gott tól til að koma ímyndunarafli sínu í farveg.

En eru verk búin til af spunagreind list? Þessi umræða hefur undanfarin ár átt sér stað innan allra listgreina, allt frá tónlist og myndlist til kvikmynda og bókmennta.

Bergsveinn Birgisson, höfundur ljóðabóka og skáldsagna, meðal annars Svars við bréfi Helgu, hefur skrifað nýja …

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Tengdar greinar

Gervigreindin tekur yfir

LífiðGervigreindin tekur yfir

Fólk með vanlíðan hverfur í kanínuholur gervigreindar

Pétur Maack Þorsteinsson, formaður Sálfræðingafélags Íslands, varar við notkun gervigreindar í stað sálfræðings. Hún sé hönnuð til að halda fólki á spjalli og hafi ekki þjálfun heilbrigðisstarfsmanns. Óljóst sé hvar leita eigi réttar síns og spurningum um trúnað og aðstoð í neyð er ósvarað.

FréttirGervigreindin tekur yfir

Börn gerðu nektarmyndir með gervigreindarforriti

Dæmi eru um lögreglumál þar sem börn hafa notað gervigreindartækni til að gera nektarmyndir af öðrum börnum. Lögfræðingur hjá Ríkislögreglustjóra segir íslensk lög um dreifingu kynferðislegs efnis án leyfis einnig ná yfir djúpfalsanir.

FréttirGervigreindin tekur yfir

Gervigreindarfréttir skapa glundroða

Formaður Blaðamannafélagsins segir að erfitt sé orðið að greina á milli raunveruleikans og falsfrétta sem hannaðar eru með gervigreind. Upplýsingalæsi almennings sé ábótavant og hlutverk blaðamanna mikilvægara en aldrei fyrr.

MenningGervigreindin tekur yfir

Spennan við gervigreindar-tónlist snýst upp í andhverfu sína

Tónlistarmaðurinn Sveinbjörn Thorarensen segir traustið á milli tónlistarmannsins og hlustandans rofna með tilkomu tónlistar sem alfarið er gerð af gervigreind. Spotify dreifir henni og Sveinbjörn segir ástæðuna þá sömu og lengi hefur þekkst í bransanum: „Til þess að þurfa ekki að borga tónlistarfólki.“

FréttirGervigreindin tekur yfir

Nemandi sem notar ChatGPT í ritgerðir: „Kennarinn tók mig eftir tímann“

Viðmælandi Heimildarinnar segist nota gervigreind til að skrifa fjölda verkefna í framhaldsskóla og undirbúa svörin sín fyrir munnleg próf. Aðjunkt við Háskóla Íslands segir að finna þurfi leiðir til að nýta tæknina í skólum.

MenningGervigreindin tekur yfir

„Gervigreindin hefur aðeins augun fyrir aftan hnakkann“

Fagurfræði gervigreindarinnar byggir á formum og hugmyndum sem þegar eru fyrir hendi, að sögn prófessors. Vinsældir hennar á meðal Donalds Trump og stuðningsmanna hans vekja athygli.

Mest lesið

Það sem ég hef lært

Tómas Þór Þórðarson

Baráttan við sjálfið

Tómas Þór Þórðarson sigraði óttann við almenningsálitið.

Stjórnmál

Þingmaður Sjálfstæðisflokks hnakkreifst við hóp kennara

Jón Pétur Zimsen, þingmaður Sjálfstæðisflokks og fyrrverandi skólastjóri, hvatti kennara til að hrista af sér hlekkina og hafna „elítunni“ í spjallhópi á Facebook. „Ertu móðguð, gæti ekki verið meira sama,“ svaraði hann þegar kennari sagði hann tala niður til kennarastéttarinnar.

Úttekt

„Enginn alþjóðaflugvöllur með verri tengingu við áfangastað“

Í mörgum tilfellum er ódýrara fyrir landsmenn að keyra á bílum sínum upp á flugvöll og leggja frekar en að taka Flugrútuna. Nýleg rannsókn sýndi að aðeins hálft til eitt prósent þjóðarinnar nýti sér Strætó til að fara upp á flugvöll. Borgarfræðingnum Birni Teitssyni þykja samgöngur til og frá Keflavíkurflugvelli vera þjóðarskömm en leiðsögumaður líkti nýlegu ferðalagi sínu með Flugrútunni við gripaflutninga.

VettvangurTýndu strákarnir

Stuðlar: „Með börn sem voru sekúndum frá því að deyja“

Mannskæður bruni, starfsmaður með stöðu sakbornings og fíkniefnin flæðandi – þannig hafa fréttirnar verið af Stuðlum. Starfsmenn segja mikið geta gengið á. „Þetta er staðurinn þar sem börnin eru stoppuð af,“ segir starfandi forstöðumaður. Flestir sem þangað koma hafa orðið fyrir alvarlegum áföllum og bera sár sem getur tekið ævina að gróa.

Erlent

Horfin eftir heimsókn til fjölskyldunnar

Kínversk stjórnvöld herða aðgerðir til að kæfa gagnrýni á meðferð Tíbets.

Innlent

Þau sem fá listamannalaun á næsta ári

Mánaðarleg fjárhæð listamannalauna verður ákveðin í fjárlögum, sem enn eru óafgreidd, en þau voru 560.000 krónur á mánuði í ár. Greiðslurnar eur skilgreindar sem verktakagreiðslur.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Dómsmál

Krafðist grafarþagnar á heimilinu

Réttarhöldum yfir Margréti Löf er lokið, en þar kom meðal annars fram að fjölskyldan tjáði sig að miklu leyti með bréfaskriftum út af meintri hljóðóbeit Margrétar, sem beindist að foreldrum hennar.

Það sem ég hef lært

Tómas Þór Þórðarson

Baráttan við sjálfið

Tómas Þór Þórðarson sigraði óttann við almenningsálitið.

Stjórnmál

Þingmaður Sjálfstæðisflokks hnakkreifst við hóp kennara

Leiðari

Jón Trausti Reynisson

Fyrir hvern er þetta gert?

Mikil mannfjölgun með litlum raunverulegum hagvexti og háum tilkostnaði vekur spurningar um markmiðasetningu okkar.

Stjórnmál

Frávísun Söndru Hlífar á tillögum félaga sinna fáheyrð

Undrun ríkir á meðal Sjálfstæðismanna eftir að varaborgarfulltrúi ákvað að eigin frumkvæði að vísa tillögum flokkssystra sinna frá þar sem þær væru „óafgreiðsluhæfar“.

Viðskipti

Blaðamenn verðlaunuðu Þorstein Má

Bankastjóri Íslandsbanka og stofnandi Samherja voru á meðal þeirra sem stjórnendur af fjölmiðlunum Þjóðmálum, Vísi og Morgunblaðinu veittu verðlaun.

Mest lesið í mánuðinum

Dómsmál

Krafðist grafarþagnar á heimilinu

Innlent

Þorleifur Kamban látinn: „Einstaklega fjölhæfur og skapandi“

Þorleifur Kamban lést langt fyrir aldur fram en afrekaði margt. Hann var listamaður og grafískur hönnuður auk þess sem hann fékk verðlaun fyrir heimildarþáttaröð um barnsfæðingar.

Stjórnmál

„Eiginmaður minn hefur aldrei átt eignarhlut í Skeljungi“

Hildur Björnsdóttir, oddviti Sjálfstæðisflokks í borgarstjórn, fjallaði ítrekað um samninga sem vörðuðu lóðir bensínstöðva þrátt fyrir að eiginmaður hennar stýrði móðurfélagi Skeljungs. Lóðir bensínstöðva Skeljungs hafa síðan verið seldar til tengdra félaga fyrir vel á annan milljarð króna. Hún segir hæfi sitt aldrei hafa komið til álita.

Menning

Arnaldur og Yrsa fá 20 milljónir hvort

Arnaldur Indriðason og Yrsa Sigurðardóttir hafa bæði fjárfest í verðbréfum í gegnum félögin sem halda utan um ritstörf þeirra. Arnaldur á verðbréf fyrir meira en milljarð og Yrsa hefur fjárfest í skráðum hlutabréfum.

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Það sem enginn segir á dánarbeði

Ef dagurinn í dag væri síðasti dagur ævi þinnar, hver væri mesta eftirsjáin?

Innlent

Sex leiðir til að þvætta peninga

Greiningardeild ríkislögreglustjóra hefur birt lista yfir leiðir sem farnar eru við peningaþvætti á Íslandi. Lögreglan telur nýlegan dóm staðfesta að peningaþvættisþjónusta sé seld af sérfræðingum hér á landi.