Þessi grein birtist fyrir meira en ári.

Tveggja flygla tal - Spunaflug í gaukmánuði

Arn­dís Björk Ás­geirs­dótt­ir fór í Sal­inn í Kópa­vogi og hlýddi á stað­arlista­mann­inn, Dav­íð Þór, leika á fyrstu af þrem­ur ein­leiks­tón­leik­um sem hann mun leika þar þetta ár­ið.

Tveggja flygla tal - Spunaflug í gaukmánuði
„Það er ekki hægt að bera Davíð Þór saman við neinn. Hann fer sínar eigin leiðir og víst er að þær eru mjög ófyrirsjáanlegar,“ segir meðal annars í dómi Arndísar Bjarkar Ágústsdóttur um tónleika píanistans Davíðs Þórs Jónssonar.
Tónleikar

Dav­íð Þór

Gefðu umsögn

Píanóleikarinn Davíð Þór Jónsson er staðarlistamaður Salarins í Kópavogi í ár. Fyrstu einleikstónleikar hans af þrennum sem hann mun halda í Salnum þetta árið, fóru fram sunnudaginn 30. apríl síðastliðinn og hófust þeir klukkan 13.25, en þá mun sól hafa verið hæst á lofti á þeim degi í gaukmánuði eins og hörpumánuður er kallaður í Snorra-Eddu. 30. apríl er jafnframt alþjóðlegur dagur djazzins. Tónleikarnir eru haldnir að frumkvæði Salarins og eru hluti af nýsköpunarverkefni Salarins. 

Á sviðinu voru tveir flyglar, loklausir, stillt upp hvor á móti öðrum með einum píanóstól á milli. Reykvél hafði greinilega verið notuð áður en áheyrendum var hleypt inn í sal og upphaf tónleikanna var þrungið nokkurri spennu og mystík. Það er sannarlega ekki á hvers manns færi og mikil berskjöldun að bjóða til tónleika þar sem efnisskráin er ekki fyrirfram gefin en í prentaðri efnisskrá var að finna sex ljóð eftir Sigurbjörgu Þrastardóttur, Sigurð Guðmundsson og Sigurð Pálsson, svona til að gefa tóninn. Davíð Þór, sem settist við Bösendorfer hljóðfærið, tók sér svo enn lengri tíma en venjulegt þykir til að hefja tónleikana, kannski til að ná algjörri þögn en þeir sem þekkja það að sitja í sal með fólki, sem byrjar að anda í takt, vita hvað ég meina þegar ég segi að svoleiðis þagnir geta verið magnaðar.

Upphaf tónleikanna var órætt, Davíð Þór fikraði sig áfram og vann inn í hið dularfulla andrúmsloft sem hafði skapast með þögninni, smám saman varð leikurinn agressívari og rytmískari og endaði aftur í dramatískri þögn. Fyrri hluta tónleikanna var skipt í nokkra hluta, sem flestir byrjuðu á draumkenndum slitrum sem síðar uxu út í myrk og stundum ofsafengin þrástef á neðra registeri hljóðfærisins. Stefin umbreyttust svo hægfara, óáþreifanlega og óútreiknanlega. Á stundum fannst mér eins og ég stæði við hurð að hlusta í gegn til að greina hvaða verk væri verið að flytja en ásláttur Davíðs á hljóðfærið og úrklippulegar hendingar hans voru fáránlega vel útfærðar, ekki ósvipað collage myndverkum. Impressionistískar hendingar og hughrif flugu um heilann, sem leitaði að lagi sem aldrei kom. Samt sem áður varð þetta örlítið einsleitt eftir því sem á leið.

Sama má segja um andstæður efra og neðra registers, sem voru honum greinilega hugleiknar en ef maður er með hljóðfæri sem spannar rúmar sjö áttundir er eiginlega undarlegt að nýta sér það ekki. Ég spáði lengi hvort hann væri að notfæra sér hinn algjörlega aldrei notaða sostenuto pedal flygilsins, pedalinn sem heldur niðri nótum sem þú vilt að haldist niðri svo þú getir spilað hinar og yfirtónarnir hljóma án þess þó að halda þeim sjálfur niðri, en sama hvað ég rýndi þá var hann ekki að því. 

Síðari hluti tónleikanna var ólíkur hinum fyrri. Steinwayinn, sem hafði staðið á sviðinu allan tímann og hafði þjónað hlutverki magnara með öllum sínum opnu strengjum og hljómi, meðvitaður um það sem fram fór á Bösanum, hafði uppmagnað seiðinn sem Davíð framdi á fyrri hluta tónleikanna og var nú notaður til leiks og ekki nóg með það, heldur lék Davíð á báða flyglana í einu, geri aðrir betur, meira að segja reif hann sig úr jakkanum eftir fyrsta slottið til að eiga auðveldara með að ná á hægri pedal hvors flygils í einu. Þetta hef ég aldrei séð gert og hreint og beint skil ekki hvernig er hægt en heilahvel Davíðs Þórs hljóta að vera betur tengd en hjá öðru fólki.

„Hann fer sínar eigin leiðir og víst er að þær eru mjög ófyrirsjáanlegar.“

Sömu register voru notuð á báðum flyglum og þar dobblaði hann nótur og raddaði eins og meistara einum er lagið. Upp úr þurru hljómaði laglína sem hefði getað verið fengin úr íslensku þjóðlagi en það var það eina sem ég fann ríma við ljóðin í efnisskrá, það er við ljóð Sigurðar Pálssonar, Þjóðremba, „óásættanleg andstæða þjóðarstolts“. 

Síðasti hluti tónleikanna var í mars-takti og var það sennilega heillegasti hluti tónleikanna. Hann minnti helst á rússnesku meistarana Rachmaninov og Prokofiev, eins ólíkir og þeir eru, með þykkum hljómum og taktföstum rythma. Þetta voru áhugaverðir tónleikar en mér fannst vanta á þá heildarmynd en kannski var Davíð Þór ekki að leita eftir neinni heildarmynd. Ósjálfrátt fer hugurinn að leita að samanburði en það er ekki hægt að bera Davíð Þór saman við neinn. Hann fer sínar eigin leiðir og víst er að þær eru mjög ófyrirsjáanlegar. Fyrsti hluti spunaverks Davíðs Þórs varð þarna til og verður aldrei endurtekið eins, en ég hvet alla til að missa ekki af hugarflugi þessa frábæra listamanns á næstu tónleikum sem verða 27. ágúst.

Kjósa
4
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Ásgeir greindist með banvænt krabbamein: „Ég ætla samt að halda partí“
1
Viðtal

Ás­geir greind­ist með ban­vænt krabba­mein: „Ég ætla samt að halda partí“

Ás­geir H. Ing­ólfs­son fékk ný­ver­ið dauða­dóm, eins og hann orð­ar það. Krabba­mein­ið sem hann greind­ist með er ekki tækt til með­ferð­ar. Ljóð­skáld­ið og blaða­mað­ur­inn býð­ur því til Lífs­kviðu; mann­fagn­að­ar og list­við­burð­ar á Götu sól­ar­inn­ar við Kjarna­skóg. Ás­geir frá­bið­ur sér orð­ið æðru­leysi í þessu sam­hengi, því auð­vit­að sé hann „al­veg hund­fúll.“
Bláa gullið við hraunjaðarinn: Dreifa áhættunni og sér um leið
6
Úttekt

Bláa gull­ið við hraunj­að­ar­inn: Dreifa áhætt­unni og sér um leið

Eig­end­ur Bláa lóns­ins hafa grætt millj­arða á að selja ferða­mönn­um að­gengi að lón­inu, sem er í raun affalls­vatn af virkj­un í Svartsengi. Eft­ir að elds­um­brot hóf­ust í bak­garði lóns­ins, sem þó er var­ið gríð­ar­stór­um varn­ar­görð­um, hafa stjórn­end­ur leit­að leiða til að dreifa áhættu og fjár­fest í ferða­þjón­ustu fjarri hættu á renn­andi hrauni. Tug­millj­arða hags­mun­ir eru á áfram­hald­andi vel­gengni lóns­ins en nær all­ir líf­eyr­is­sjóð­ir lands­ins hafa fjár­fest í því.

Mest lesið í mánuðinum

Ásgeir greindist með banvænt krabbamein: „Ég ætla samt að halda partí“
1
Viðtal

Ás­geir greind­ist með ban­vænt krabba­mein: „Ég ætla samt að halda partí“

Ás­geir H. Ing­ólfs­son fékk ný­ver­ið dauða­dóm, eins og hann orð­ar það. Krabba­mein­ið sem hann greind­ist með er ekki tækt til með­ferð­ar. Ljóð­skáld­ið og blaða­mað­ur­inn býð­ur því til Lífs­kviðu; mann­fagn­að­ar og list­við­burð­ar á Götu sól­ar­inn­ar við Kjarna­skóg. Ás­geir frá­bið­ur sér orð­ið æðru­leysi í þessu sam­hengi, því auð­vit­að sé hann „al­veg hund­fúll.“
Viðskiptaáætlun Carbfix: Földu áform sín fyrir íbúum
2
RannsóknCarbfix-málið

Við­skipta­áætl­un Car­bfix: Földu áform sín fyr­ir íbú­um

Fyr­ir­ætlan­ir Car­bfix eru mun um­fangs­meiri en fram hef­ur kom­ið. Stefnt er að því að dæla nið­ur allt að 4,8 millj­ón­um tonna af kol­díoxí­ði (CO2) og fyr­ir­tæk­ið von­ast til þess að velta hátt í þrjú hundruð millj­örð­um á full­um af­köst­um. Það er hærri upp­hæð en stærsta fyr­ir­tæki lands­ins velt­ir í dag. Á með­al við­skipta­vina er fyr­ir­tæki sem framdi glæp gegn mann­kyni og vill dæla nið­ur CO2 á Ís­landi.
Móðir Kolfinnu Eldeyjar: „Ég segi mína sögu því að samfélagið þarf að vakna“
3
Fréttir

Móð­ir Kolfinnu Eld­eyj­ar: „Ég segi mína sögu því að sam­fé­lag­ið þarf að vakna“

Ingi­björg Dagný Inga­dótt­ir, móð­ir Kolfinnu Eld­eyj­ar Sig­urð­ar­dótt­ur, opn­ar sig um and­lát dótt­ur sinn­ar. Hún seg­ir kerf­in hafa brugð­ist barns­föð­ur sín­um, sem hef­ur ver­ið ákærð­ur fyr­ir að hafa ráð­ið dótt­ur þeirra bana. „Ég vissi strax í hjarta mínu að hann hefði ekki tek­ið með­vit­aða ákvörð­un um að gera svona lag­að“.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár