Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 3 árum.
Spurningaþrautin

607. spurningaþraut: Aðfangadagsspurningar snúast um atburði 24. desember

607. spurningaþraut: Aðfangadagsspurningar snúast um atburði 24. desember
Illugi Jökulsson
skrifar

Fyrri aukaspurning er um eitt af afmælisbörnum dagsins sem prýðir myndina hér að ofan. Þetta er ekki Jesú, heldur fæddist hann 24. desember 1974 og heitir ...?

***

Aðalspurningar:

1.  Þann 24. desember 1871 var ein af frægustu óperum óperusögunnar frumflutt í Kæró í Egiftalandi. Hvað skyldi hún hafa heitið?

2.  Þann 24. desember 1956 komu hingað til lands um 50 flóttamenn frá ákveðnu landi, þar sem stríðsástand hafði geisað tæpum tveim mánuðum fyrr. Hvaða land var það?

3.  Á aðfangadagskvöld árið 1613 fórust hins vegar 50 manns eða þar um bil í snjóflóði í firði einum á Íslandi en þar var fólk á leið til kirkju út á nes eitt. Hver var fjörðurinn?

4.  Á þessum degi árið 1818 var frumflutt lag eftir þýska tónlistarkennarann Franz Gruber í bænum Oberndorf í Austurríki. Hvað köllum við þetta lag?

5.  Þann 24. desember 1951 fékk land eitt sjálfstæði en hafði lengi verið undir evrópskt nýlenduveldi sett. Ídris 1. var lýstur konungur hins nýja lands og ríkti hann allt til 1969 þegar herforingjar undir stjórn ofursta eins steyptu kónginum af stóli. Ofurstinn var svo við völd í rúm 40 ár en var þá sjálfum steypt af stóli. Hvaða land er þetta?

6.  24. desember 1968 unnu þrír geimfarar í bandaríska geimfarinu Apollo 8. afrek sem aldrei hafði verið unnið áður. Þeir hétu Borman, Lovell og Anders. Hvað gerði Apollo 8. á þessum degi?

7.  Á aðfangadag árið 2008 andaðist á Bretlandi leikritahöfundur sem hlotið hafði Nóbelsverðlaunin í bókmenntum fáeinum árum fyrr. Hann var mest í sviðsljósinu um og upp úr 1970. Mörg leikrita hans hafa verið sýnd á Íslandi, svo sem Afmælisveislan, Heimkoman o.fl. Hvað hét þessi sálugi leikritahöfundur?

8.  Ilham Aliev heldur í dag upp á sjötugsafmælið sitt. Hann hefur frá 2003 verið forseti í einu hinna fyrrverandi Sovétlýðvelda og þykir harðstjóri heilmikill. Nýlega stóð hann í stríði við nágrannaríki. En í hvaða landi er hann forseti?

9.  Á þessum degi árið 1166 fæddist Jón nokkur eða Jóhann sem varð konungur Englands árið 1199 þegar bróðir hans Ríkarður ljónshjarta dó. Jón eða Jóhann er frægastur fyrir að hafa verið neyddur til þess af lénsherrum sínum að skrifa undir plaggið Magna Charta. En hvert var viðurnefni konungs þessa? 

10.  Síðasti jólasveinninn kemurgefa  til byggða í dag. Hér er röð hinn þrettán klassísku jólasveina: Stekkjastaur, Giljagaur, Stúfur, Þvörusleikir, Pottasleikir, Askasleikir, Hurðaskellir, Bjúgnakrækir, Gluggagægir, Gáttaþefur, Ketkrókur og Kertasníkir. En þetta voru reyndar aðeins tólf. Hvern vantar?

***

Seinni aukaspurning:

Á aðfangadag árið 1979 hófst ákveðin hernaðaraðgerð sem hér að neðan sést mynd frá. Myndin virðist til kynna að allt farið fram með friði og spekt en það var nú eitthvað annað. Þarna hófst atburðarás sem umheimurinn hefur enn ekki sopið seyðið af, né löndin sem aðgerðin snerti beinlínis. Hvaða tvö ríki komu við sögu aðgerðarinnar 24. desember 1979.

***

Svör við aðalspurningum:

1.  Aída.

2.  Ungverjaland.

3.  Siglufjörður.

4.  Heims um ból.

5.  Líbýa.

6.  Fór á braut um tunglið.

7.  Pinter.

8.  Aserbædjan.

9.  Landlausi.

10.  Skyrgámur — eða Skyrjarmur.

***

Svör við aukaspurningum:

Á efri myndinni er Ryan Seacrest sem lengi stýrði American Idol.

Neðri myndin er frá innrás Sovétríkjanna í Afganistan.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.
Tengdar greinar

Spurningaþrautin

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Sif Sigmarsdóttir
1
Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Ert þú að eyði­leggja jól­in fyr­ir ein­hverj­um öðr­um?

Ár­ið er senn á enda. Ein þau tíma­mót sem und­ir­rit­uð fagn­aði á ár­inu var tutt­ugu ára brúð­kaup­saf­mæli. Af til­efn­inu þving­uð­um við hjón­in okk­ur til að líta upp úr hvers­dag­sam­str­inu og fara út að borða. Fyr­ir val­inu varð stað­ur­inn sem við borð­uð­um á þeg­ar við gift­um okk­ur, Ca­fé Royal, sögu­fræg­ur veit­inga­stað­ur á Re­g­ent Street í London, þar sem ekki ómerk­ari menn...
Átröskun á jólunum: „Ég borðaði mandarínu á aðfangadag“
5
Viðtal

Átrösk­un á jól­un­um: „Ég borð­aði manda­rínu á að­fanga­dag“

„Þetta er sjúk­dóm­ur sem fer ekki í jóla­frí,“ seg­ir El­ín Ósk Arn­ar­dótt­ir, sem hef­ur glímt við átrösk­un í þrett­án ár. Hún seg­ir jóla­há­tíð­ina einn erf­ið­asta tíma árs­ins fyr­ir fólk með sjúk­dóm­inn þar sem mat­ur spil­ar stórt hlut­verk og úr­ræð­um fækk­ar fyr­ir sjúk­linga. El­ín er nú á bata­vegi og hvet­ur fólk til að tala hlut­laust um mat og sleppa því að refsa sér.
Skyndiréttur með samviskubiti
6
GagnrýniTál

Skyndirétt­ur með sam­visku­biti

Tál er 29. bók­in sem Arn­ald­ur Ind­riða­son gef­ur út á 29 ár­um. Geri aðr­ir bet­ur. Bæk­urn­ar hans hafa selst í bíl­förm­um úti um all­an heim og Arn­ald­ur ver­ið stjarn­an á toppi ís­lenska jóla­bóka­flóðs­ins frá því fyrstu bæk­urn­ar um Er­lend og fé­laga komu út. Það er erfitt að halda uppi gæð­um þeg­ar af­köst­in eru svona mik­il – en jafn­vel miðl­ungs­bók eft­ir...

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Sif Sigmarsdóttir
3
Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Ert þú að eyði­leggja jól­in fyr­ir ein­hverj­um öðr­um?

Ár­ið er senn á enda. Ein þau tíma­mót sem und­ir­rit­uð fagn­aði á ár­inu var tutt­ugu ára brúð­kaup­saf­mæli. Af til­efn­inu þving­uð­um við hjón­in okk­ur til að líta upp úr hvers­dag­sam­str­inu og fara út að borða. Fyr­ir val­inu varð stað­ur­inn sem við borð­uð­um á þeg­ar við gift­um okk­ur, Ca­fé Royal, sögu­fræg­ur veit­inga­stað­ur á Re­g­ent Street í London, þar sem ekki ómerk­ari menn...

Mest lesið í mánuðinum

„Ég var lifandi dauð“
3
Viðtal

„Ég var lif­andi dauð“

Lína Birgitta Sig­urð­ar­dótt­ir hlú­ir vel að heils­unni. Hún er 34 ára í dag og seg­ist ætla að vera í sínu besta formi fer­tug, and­lega og lík­am­lega. Á sinni ævi hef­ur hún þurft að tak­ast á við marg­vís­leg áföll, en fað­ir henn­ar sat í fang­elsi og hún glímdi með­al ann­ars við ofsa­hræðslu, þrá­hyggju og bú­lemíu. Fyrsta fyr­ir­tæk­ið fór í gjald­þrot en nú horf­ir hún björt­um aug­um fram á veg­inn og stefn­ir á er­lend­an mark­að.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Leitin að upprunanum
GagnrýniSilfurgengið

Leit­in að upp­run­an­um

ÁÁr­ið er 2022 og kór­óna­veirufar­ald­ur­inn er loks í rén­un. Sig­ríð­ur Lei, eða Sirrý­lei eins og hún er köll­uð, fær gamla silf­ur­nælu í 15 ára af­mæl­is­gjöf frá ömmu sinni. Á bak­hlið næl­unn­ar er nafn­ið Sig­ríð­ur áletr­að en Sirrý­lei heit­ir í höf­uð­ið á ömmu sinni, Dí­dí, sem heit­ir í höf­uð­ið á ömmu sinni, Siggu, sem hét í höf­uð­ið á ömmu sinni, Sig­ríði....
Af hvítum bjargvættum
GagnrýniMzungu

Af hvít­um bjarg­vætt­um

Mzungu eft­ir Þór­unni Rakel Gylfa­dótt­ur, höf­und bók­ar­inn­ar Akam, ég og Annika, og Simon Okoth Aora, kom eins og storm­sveip­ur inn í ís­lenska jóla­bóka­flóð­ið, klædd æp­andi, app­el­sínu­gulri kápu. Þar er fjall­að um Huldu, ís­lenska konu sem held­ur til Ken­ía til að starfa á mun­að­ar­leys­ingja­hæli hins ís­lenska Skúla, fyrr­um fíkils sem hef­ur snú­ið við blað­inu. Ásamt Huldu á ferða­lag­inu eru Dag­ur, 18...
Draugar fortíðar ganga aftur
GagnrýniFranski spítalinn

Draug­ar for­tíð­ar ganga aft­ur

Franski spít­al­inn er sjálf­stætt fram­hald Reykja­vík­ur (2022) eft­ir glæpa­sagnatvíeyk­ið Ragn­ar Jónas­son og Katrínu Jak­obs­dótt­ur. Les­end­ur end­ur­nýja kynn­in við Sunnu sem starfar nú sem blaða­mað­ur á Morg­un­blað­inu eft­ir að hafa leyst ráð­gátu fyrri bók­ar­inn­ar. Sunna hef­ur áhuga á að af­hjúpa aðra stór­frétt en er þess í stað beð­in um að fara aust­ur á land að vinna greina­bálk um sjáv­ar­út­vegs- og sam­göngu­mál...
Átröskun á jólunum: „Ég borðaði mandarínu á aðfangadag“
Viðtal

Átrösk­un á jól­un­um: „Ég borð­aði manda­rínu á að­fanga­dag“

„Þetta er sjúk­dóm­ur sem fer ekki í jóla­frí,“ seg­ir El­ín Ósk Arn­ar­dótt­ir, sem hef­ur glímt við átrösk­un í þrett­án ár. Hún seg­ir jóla­há­tíð­ina einn erf­ið­asta tíma árs­ins fyr­ir fólk með sjúk­dóm­inn þar sem mat­ur spil­ar stórt hlut­verk og úr­ræð­um fækk­ar fyr­ir sjúk­linga. El­ín er nú á bata­vegi og hvet­ur fólk til að tala hlut­laust um mat og sleppa því að refsa sér.
Jólaskammturinn, laufabrauð og mandarínuát
Þjóðhættir#73

Jóla­skammt­ur­inn, laufa­brauð og manda­rínu­át

Þátt­ur­inn verð­ur með há­tíð­legu sniði því nú nálg­ast jól­in þar sem allskon­ar kræs­ing­ar og lystisemd­ir verða á borð­um lands­manna. Við ferð­umst aft­ur í tím­ann og heyr­um hvað fólk, sem fætt var um alda­mót­in nítj­án­hundruð, borð­aði í sinni æsku, for­vitn­umst um laufa­brauð í sam­tíð og for­tíð og velt­um fyr­ir okk­ur ógæti­legu manda­rínu­áti. Gest­ir þátt­ar­ins er mikl­ir mat­gæð­ing­ar, þjóð­fræð­ing­arn­ir Guð­rún Gígja Jóns­dótt­ir og Áki Guðni Karls­son. Þau segja okk­ur frá sín­um mat­ar­hefð­um yf­ir há­tíð­arn­ar og hvort það er eitt­hvað sem alls ekki má vanta á mat­ar­disk­inn. Þetta er síð­asti þátt­ur Þjóð­hátta á þessu ári og við segj­um því að lok­um: Gleði­leg jól! Þjóð­hætt­ir er hlað­varp sem fjall­ar um nýj­ar rann­sókn­ir og fjöl­breytta miðl­un í þjóð­fræði. Um­sjón hafa dr. Dagrún Ósk Jóns­dótt­ir og Sig­ur­laug Dags­dótt­ir, kenn­ar­ar í þjóð­fræði við Há­skóla Ís­lands.

Mest lesið undanfarið ár