Íslensk stjórnvöld hafa tilkynnt fimm fjölskyldum að þær verði sendar á næstunni til Grikklands þar sem þær hafa fengið alþjóðlega vernd. Rauði krossinn sendi í dag frá sér yfirlýsingu þar sem brottvísunum umsækjenda um alþjóðlega vernd, sem þegar hafa fengið hafa stöðu sína viðurkennda í Grikklandi, er mótmælt. Ástandið í Grikklandi sé hræðilegt.
Fyrstu einstaklingarnir af þessum fimm fjölskyldum sem um ræðir eru systkinin Ali, Kayan, Saja og Jadin, ásamt foreldrum sínum sem fæddir eru 1993 og 1995. Þau hafa fengið tilkynningu um að þau verði flutt úr landi á morgun. Haldinn var mótmælafundur við dómsmálaráðuneytið í gær, þar sem brottflutningi þeirra, og annarra fjölskyldna, var mótmælt. Þá hafa rúmlega 5.000 manns skrifað undir áskorun til stjórnvalda um að stöðva brottvísun fjölskyldunnar, sem er frá Írak en fékk alþjóðlega vernd í Grikklandi, þar sem hún hafði búið við ofbeldi og pyntingar í Írak. Fólkið flúði svo Grikkland og kom til Íslands, vegna afar erfiðra aðstæðna sinna þar.
Atli Viðar Thorstensen, sviðsstjóri hjálpar- og mannúðarsviðs hjá Rauða krossi Íslands, segir það skjóta skökku við ef stjórnvöld velji að framfylgja úrskurði sínum á þessum tímapunkti, þegar enn meiri óvissa en áður ríkir um ástandið í Grikklandi, sem lengi hafi verið slæmt. „Það eru nýmæli að ákvörðun um úrskurði sé framfylgt með þessum hætti. Mál fjölskyldufólks hafa hingað til fallið á tímafrestum, sem hefur tryggt þeim efnismeðferð hér,“ bendir hann á. „Svo má benda á að að minnsta kosti þrjú Evrópuríki, Finnland, Frakkland og Portúgal, hafa nýlega ákveðið að taka við flóttafólki frá Grikklandi, sem segir sína sögu um ástandið. Eins og það horfir við okkur í dag finnst okkur enn minna tilefni en áður að taka upp endursendingar til Grikklands.“
Fjölskyldurnar sem um ræðir hafa allar fengið alþjóðlega vernd í Grikklandi. „Það er búið að viðurkenna stöðu þeirra sem flóttafólks þar en aðstæður í Grikklandi eru þannig, að fólk í þeirra stöðu fær almennt ekki notið mannréttinda sinna. Því er í orði tryggt aðgengi heilbrigðisþjónustu, menntun og svo framvegis en reyndin er önnur og margar hindranir sem verða á vegi fólks. Íslensk stjórnvöld hafa viðurkennt að aðstæður hælisleitenda í Grikklandi séu með þeim hætti að ekki sé boðlegt að senda þá til baka. Margir hafa bent á að aðstæður þeirra sem hafa fengið vernd séu síst betri en þeirra sem eru enn í umsóknarferli, því þegar því ferli sleppir er sú takmarkaða aðstoð sem var í boði áður dottin út.“
Hann bendir á að fulltrúar Rauða krossins á Íslandi hafi heimsótt Grikkland fyrir nokkru og skoðað flóttamannabúðir þar. Aðstæður þar hafi verið með öllu óboðlegar. „Ef aðstæður þeirra sem hafa fengið alþjóðlega vernd megi jafna við stöðu þeirra sem við sáum þar, eða séu jafnvel verri, þá er ekki með nokkru móti hægt að réttlæta að senda fjölskyldur þangað.“
Í yfirlýsingunni frá Rauða krossinum segir meðal annars: „Á sama tíma berast fregnir af hræðilegu ástandi við Miðjarðarhaf, t.a.m. drukknun ungs drengs þegar hann og fjölskylda hans fóru yfir hafið frá Tyrklandi á ótryggum bát“ og: „Þá er afar viðkvæmt ástand við landamæri Tyrklands og Grikklands þar sem fréttir herma að um 13.000 flóttamenn bíði inngöngu. Þá berast einnig fregnir af harðræði grísku lögreglunnar og öðrum yfirvöldum og að fólki sé meinað inngöngu. Mikil ólga og andúð fólks í Grikklandi á flóttafólki er einnig áberandi í fjölmiðlum sem ætla má að fari aðeins vaxandi.“
Atli segir að skilaboðum Rauða krossins hafi verið komið skýrt á framfæri við stjórnvöld en: „Við höfum ekki séð nein skýr merki um að breytinga sé að vænta en trúum ekki öðru en að fallið verði frá þessu, að fólk verði ekki endursent til Grikklands á meðan aðstæður eru svo slæmar eins og raun ber vitni.“
Athugasemdir