Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 5 árum.

Sýslumaður hélt að sáttameðferð væri undanþegin stjórnsýslulögum

Sýslumaðurinn á höfuðborgarsvæðinu var í lögvillu um gildissvið stjórnsýslulaga og lagaramma sáttameðferðar. Ráðuneytið greip inn í eftir ábendingu frá umboðsmanni Alþingis.

16. júlí 2019 · 08:00

Jóhann Páll Jóhannsson

ritstjorn@heimildin.is

Sýslumaðurinn á höfuðborgarsvæðinu stóð ranglega í þeirri trú um árabil að embættið væri óbundið af stjórnsýslulögum við framkvæmd sáttameðferðar. Óljóst er hvaða áhrif þetta hafði á málsmeðferð hjá embættinu, verklag sáttamanna og stöðu þeirra foreldra sem boðaðir voru á sáttafundi hjá sýslumanni.

Árið 2012 var fest í lög að foreldrar væru skyldugir samkvæmt barnalögum til að leita sátta áður en krafist væri úrskurðar eða höfðuð mál um forsjá, lögheimili, umgengni, dagsektir eða aðför. Þannig er sáttameðferðin lögbundið ferli þar sem sýslumaður gegnir alla jafna lykilhlutverki. Í sömu lögum, 71. gr., kemur skýrt fram að „að því leyti sem ekki er kveðið á um annað í lögum þessum fer um meðferð máls samkvæmt stjórnsýslulögum“.

Kvartað til umboðsmanns

Stundin greindi frá því síðasta sumar að þrátt fyrir ofangreind lagafyrirmæli teldi sýslumaður sig ekki þurfa að fylgja stjórnsýslulögum né upplýsingalögum við framkvæmd sáttameðferðar. Embættið lét í ljós þá afstöðu þegar kona kvartaði til umboðsmanns Alþingis yfir því að embættið hefði synjað henni um afrit af tölvupóstum sem fóru á milli sáttamanns og barnsföður hennar.

Umboðsmaður óskaði eftir upplýsingum um lagagrundvöll synjunarinnar. Í svari sýslumanns kom fram að embættið teldi að „sáttameðferð samkvæmt framangreindu lagaákvæði falli hvorki undir stjórnsýslulög nr. 37/1993 né upplýsingalög nr. 140/2012 og því verði ákvæðum þessara laga ekki beitt um aðgang að gögnum í því tilviki sem kvörtunin lýtur að“. Í kjölfarið kallaði umboðsmaður eftir afstöðu dómsmálaráðuneytisins og spurði hvort ráðuneytið hygðist „grípa til einhverra viðbragða gagnvart sýslumanni“.

Ráðuneytið leiðréttir sýslumann

Stundin hefur nú undir höndum úrskurð sem dómsmálaráðuneytið kvað upp í málinu síðasta haust. Þar staðfestir ráðuneytið að sýslumaður hafi verið í lögvillu um gildissvið stjórnsýslulaga og lagaramma sáttameðferðar.

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Efnisorð

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Tengdar greinar

Stjórnsýsla

FréttirStjórnsýsla

Umboðsmaður taldi forræðið liggja hjá stjórnvaldinu en ekki ríkislögmanni

Ákvörðunarvald um hvort bótaskylda sé viðurkennd liggur hjá því stjórnvaldi sem bótakröfu er beint að og stjórnvöld hafa forræði á kröfugerð, röksemdum og ágreiningsatriðum þegar mál fara fyrir dómstóla. Þetta er afstaða umboðsmanns Alþingis samkvæmt ábendingabréfi sem hann sendi heilbrigðisráðherra árið 2014, en forsætisráðuneytið gaf út yfirlýsingu á föstudag þar sem fram kom að ríkislögmaður hefði „almennt forræði á kröfugerð og framsetningu hennar“.

FréttirStjórnsýsla

Framkvæmd upplýsingalaga óviðunandi og lakari en í nágrannalöndunum

Umboðsmaður Alþingis segir þörf á hugarfarsbreytingu og aukinni þekkingu innan stjórnsýslunnar þegar kemur að beitingu reglna um aðgang almennings að upplýsingum.

Fréttir

Dagsektarúrskurður bendi til „vanvirðandi háttsemi“ móður gegn barni

Dómsmálaráðuneytið telur að sýslumaður hafi farið rétt að þegar hann sendi barnaverndarnefnd tilkynningu um ofbeldi eða vanvirðandi meðferð móður á barni vegna dagsektarúrskurðar.

Fréttir

Atvinnurekendur vilja lengja biðtíma fjölmiðla eftir upplýsingum

Samtök atvinnulífsins stinga upp á því að frestur stjórnvalda til að afgreiða upplýsingabeiðnir verði tvöfalt lengri en hann er samkvæmt núgildandi lögum. Þannig fái stjórnvöld aukið svigrúm til að rannsaka mál og taka tillit til einkaaðila sem hafa hag af því að upplýsingar fari leynt.

FréttirStjórnsýsla

Bjarni hissa á vangaveltum Björns: „Vantar bara að menn segist hafa rökstuddan grun“

Bjarni Benediktsson, fjármála- og efnahagsráðherra, var kjörinn varaformaður bankaráðs Asíska innviðafjárfestingarbankans á ársfundi bankans í Lúxemborg um helgina. Hann furðar sig á vangaveltum þingmanns Pírata um hvort seta í bankaráðinu samræmist siðareglum ráðherra.

FréttirStjórnsýsla

Samtök atvinnulífsins: Ísland laust við spillingu eins og þá sem tíðkast erlendis

Heildarsamtök íslenskra atvinnurekenda mótmæla því að settar verði reglur til að draga úr flakki milli stjórnsýslustarfa og sérhagsmunagæslu. „Hér á landi tíðkast það ekki að spilling birtist í því að sterkir sérhagsmunaaðilar nái tangarhaldi á stjórnvöldum og hafi áhrif á þau með viðbrögðum sínum við einstökum ákvörðunum, líkt og talað var um í úttektarskýrslu GRECO.“

Mest lesið

Viðtal

Grunaði að það ætti að reka hana

Vigdís Häsler var rekin úr starfi framkvæmdastjóra Bændasamtakanna eftir að nýr formaður tók þar við fyrr á árinu. Hún segir kosningavél Framsóknarflokksins hafa verið gangsetta til að koma honum að. Vigdís ræðir brottreksturinn og rasísk ummæli sem formaður Framsóknarflokksins hafði um hana. Orðin hafi átt að smætta og brjóta hana niður. Hún segist aldrei munu líta Sigurð Inga Jóhannsson sömu augum eftir það.

Pistill

Auður Jónsdóttir

Við gerum öll gloríur

Enginn er fullkominn. En! Viðbrögð annarra við því þegar þú segir frá ofbeldi sem þú hefur verið beitt/ur geta verið eins skaðleg og ofbeldið sjálft. Og jafnvel skaðlegri.

Leiðari

Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir

Tvíeykið snýr aftur

Á næstu vikum gætum við séð endurkomu gamla tvíeykisins: Sigmundar Davíðs og Bjarna Benediktssonar með þriðja manni.

Fréttir

Barnabarnið er sýkt af E.coli: „Þetta er bara hryllingur“

Fjögurra ára dóttursonur Önnu Láru Pálsdóttur liggur mjög veikur inni á barnaspítala Hringsins vegna E.coli-sýkingarinnar sem kom upp á leikskólanum Mánagarði í síðasta mánuði. Anna Lára segir hrylling að horfa upp á börn sem líði svona illa.

Fréttir

Fiskurinn sem fer um Belarús: „Ég mun ræða þetta“

Ferðamannalausir Þingvellir í rigningu og roki voru vettvangur einkafundar Bjarna Benediktssonar forsætisráðherra og Volodomír Selenski, forseta Úkraínu, síðdegis á mánudag. „Við þurfum raunverulegan stuðning,“ sagði Selenskí á leið inn á fundinn en virtist hissa þegar hann var spurður út í hvort útflutningur Íslendinga á fiski til Rússlands í gegnum belarússneskan millilið hefði borið á góma.

Fólkið í borginni

Ísland hjálpar mér að vera betri útgáfa af sjálfri mér

Að búa á Íslandi hefur hjálpað Charlotte Wulff að horfast í augu við eigin veikleika og feta sinn eigin veg.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Viðtal

Grunaði að það ætti að reka hana

Aðsent

Stefán Ólafsson

Ævintýraleg skattfríðindi ríka fólksins

Stefán Ólafsson segir löngu tímabært að laga skattkerfið og færa það í átt að því sem var fyrir tíma nýfrjálshyggjunnar. Þau tekjuhærri og eignameiri þurfi að gefa eftir óeðlileg skattfríðindi sín og ættu að vera stolt af því að leggja meira af mörkum til að koma samfélaginu á réttari leið.

Fréttir

Kraumar í Grafarvogsbúum – Kristrún leggur til yfirstrikanir

Óánægðir íbúar í Grafarvogi segjast ekki lengur styðja Samfylkinguna vegna framboðs Dags B. Eggertssonar, fyrrverandi borgarstjóra. Einn íbúi birtir skjáskot af samskiptum sínum við Kristrúnu Frostadóttur, formann flokksins, sem bendir honum á að strika yfir nafn félaga síns.

FréttirUm hvað er kosið?

Fór í greiðslumat og var sagt að eignast maka

Afomia Mekonnen er 27 ára og hefur lengi stefnt að því að eignast íbúð. Þegar hún fór í greiðslumat fyrir nokkrum árum var henni þó tjáð að hún þyrfti annaðhvort að tvöfalda kaupið sitt eða eignast maka. Afomiu þykir það „galið“ að þurfa að kaupa íbúð til að geta búið við fjárhagslegt öryggi á Íslandi.

Fréttir

Eiga von á myndarlegri endurgreiðslu

Höfði í Reykjavík er baðaður nýju ljósi en þar fara fram kvikmyndatökur á Hollywood-mynd um leiðtogafundinn sem átti sér stað í húsinu árið 1986. Líklegt verður að telja að íslenska ríkið endurgreiði framleiðendum 35 prósent af kostnaði sem til fellur.

Aðsent

Ólafur Jónsson

Kílómetragjald af rafmagnsbílum, bensín- og olíubílum

Ólafur Jónsson telur að kílómetragjald af rafmagnsbílum hafi neikvæð áhrif á rafvæðingu bílaflotans hér á landi.

Mest lesið í mánuðinum

AfhjúpunSamherjaskjölin

Lögreglan á nýrri slóð: Fundu skilaboð Þorsteins

Tæknimönnum á vegum héraðssaksóknara tókst á dögunum að endurheimta á annað þúsund smáskilaboð sem fóru á milli Þorsteins Más Baldvinssonar og Jóhannesar Stefánssonar, á meðan sá síðarnefndi var við störf í Namibíu. Skilaboðin draga upp allt aðra mynd en forstjórinn og aðrir talsmenn fyrirtækisins hafa reynt að mála síðustu fimm ár.

Viðtal

Missti son sinn í eldsvoða á Stuðlum

Jón K. Jacobsen, faðir 17 ára drengs sem lést í eldsvoða á Stuðlum síðastliðinn laugardag, segist hafa barist árum saman við kerfið til að halda syni sínum á lífi. „Núna berst ég við kerfið til að halda minningu hans á lofti.“

Fréttir

Dofri dæmdur fyrir tálmun

Dofri Hermannsson, stjórnarmaður í Félagi um foreldrajafnrétti, hefur verið dæmdur í 10 mánaða skilorðsbundið fangelsi fyrir að hafa haldið dóttur sinni frá móður hennar.

Fréttir

Félag Jóns Óttars gjaldþrota

Samlagsfélag Jóns Óttars Ólafssonar, ráðgjafa Samherja, hefur verið úrskurðað gjaldþrota. Félagið hélt utan um umfangsmikil rannsóknarverkefni sem rannsóknarlögreglumaðurinn fyrrverandi vann fyrir Samherja og fleiri fyrirtæki.

Leiðari

Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir

Endalok Vinstri grænna

Eftir sat Bjarni með rjóðar kinnar af reiði, en öll spil á hendi.

Fréttir

Missir húsið upp í skattaskuld fyrrverandi eiginmanns

Fyrrverandi eiginkona Sigurðar Gísla Björnssonar í Sæmarki sér fram á að missa fasteign sína upp í skattaskuld hans, eftir úrskurð Hæstaréttar í síðustu viku. Hjónabandinu lauk fyrir rúmum áratug og fjögur ár voru liðin frá skilnaði þeirra þegar Sæmarks-málið, sem snýr að umfangsmiklum skattsvikum Sigurðar, komst upp.