Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 6 árum.

Sýndarveruleiki vinnur á fælni hjá einhverfum börnum

Mörg börn með ein­hverfu upp­lifa fælni sem get­ur háð þeim í dag­legu lífi. Ný rann­sókn sýn­ir að með því að nýta sýnd­ar­veru­leika er hægt að hjálpa börn­um að vinna bug á fælni til langs tíma.

Sýndarveruleiki vinnur á fælni hjá einhverfum börnum

Sérfræðingar við Newcastle-háskóla og starfsfólk fyrirtækisins Third Eye Neuro-Tech þróuðu 360 gráðu sýndarumhverfi sem inniheldur það sem veldur fælni einstaklings. Tæknin hefur fengið heitið The Blue Room og krefst ekki notkunar á sýndarveruleikagleraugum, ólíkt mörgum öðrum sýndarveruleikalausnum.

Meðferðin gengur út á það að einstaklingur sem upplifir fælni fer í gegnum sýndarveruleikann í samvinnu við meðferðaraðila. Meðferðaraðilinn stýrir því sem á sér stað í sýndarveruleikanum í gegnum spjaldtölvu en sá sem hlýtur meðferðina hefur þó einnig stjórn á aðstæðum og getur hætt þátttöku hvenær sem er.

25% upplifa fælni

Talið er að um 25% einhverfra barna upplifi fælni af einhverjum toga. Þær geta verið margvíslegar, allt frá hræðslu við blöðrur til þess að hræðast það að ferðast með almenningssamgöngum.

Eins og gefur að skilja getur fælnin haft mikil áhrif á daglegt líf einhverfra barna sem og fjölskyldur þeirra. Þetta á sér í lagi við ef gera þarf ráðstafanir til að forðast það sem veldur fælninni. Það er því ljóst að aukin meðferðarúrræði gætu haft jákvæð áhrif á líf fjölda einhverfra einstaklinga.

Framfarir í allt að 45% tilfella

Í rannsókn á áhrifum tækninnar fengu 16 börn á aldrinum 8–14 ára meðferð í The Blue Room. Samanburðarhópur af sömu stærð fékk ekki meðferð fyrr en sex mánuðum síðar.

Meðferðin samanstóð af fjórum meðferðartímum á einni viku þar sem sýndarveruleikinn var heimsóttur og meðferðaraðili hjálpaði börnunum að vinna bug á fælninni í gegnum hann. Eftir að meðferð í gegnum The Blue Room var lokið prófuðu börnin að mæta fælninni í raunheimi ásamt foreldrum sínum.

„Tveimur vikum eftir að meðferðinni lauk gátu fjögur af þeim 16 börnum sem fóru í gegnum meðferðina mætt fælni sinni í raunveruleikanum“

Tveimur vikum eftir að meðferðinni lauk gátu fjögur af þeim 16 börnum sem fóru í gegnum meðferðina mætt fælni sinni í raunveruleikanum. Sex mánuðum síðar sýndu sex börn í heildina (38% hópsins) framfarir. Hjá einu barni versnaði fælnin.

Á meðan fylgst var með fyrri hópnum í sex mánuði versnaði fælnin hjá fimm börnum í samanburðarhópnum. Þegar þessu sex mánaða tímabili lauk fékk samanburðarhópurinn sömu meðferð. Í þeim hópi sýndu 40% barnanna framfarir eftir tvær vikur en 45% barnanna sýndu framfarir eftir sex mánuði.

Jákvæðar niðurstöður hjá fullorðnum einstaklingum

Tæknin var einnig prófuð á átta fullorðnum einhverfum einstaklingum á aldrinu 18–57. Hver einstaklingur hlaut fjórar 20 mínútna meðferðir. Eftir sex mánuði sýndu fimm af hverjum átta þátttakendum framfarir.

Niðurstöður rannsóknanna tveggja voru birtar í tveimur greinum. Annars vegar í tímaritinu Journal of Autism and Developmental Disorders og hins vegar í Autism in Adulthood.

Hugsanlegt meðferðarúrræði til framtíðar

Í rannsóknunum var meðferð veitt gegn fjölda mismunandi fælna eftir því sem við átti hjá hverjum einstaklingi fyrir sig. Meðal þeirra voru hræðsla við hunda, geitunga, býflugur, lyftur, myrkur, flug, dúkkur, blöðrur, almenningssamgöngur og skóla.

Þótt niðurstöður rannsóknarinnar lofi góðu voru þátttakendur í báðum rannsóknum fáir. Áframhaldandi rannsóknir á tækninni eru á döfinni og munu þær einbeita sér að því að skilgreina betur árangur meðferðarinnar sem og hversu lengi árangurinn varir.

Vonir standa til að með því að nýta sýndarveruleika á þennan hátt verði hægt að hjálpa einhverfum börnum sem hingað til hafa haft takmörkuð úrræði að vinna á kvíðanum sem fylgir fælni.

Ítarefni:

https://www.sciencedaily.com/releases/2019/02/190214191939.htm

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Þekking

Heimsálfur utan úr geimnum eru fastar í iðrum Jarðar
Þekking

Heims­álf­ur ut­an úr geimn­um eru fast­ar í iðr­um Jarð­ar

Hvað leyn­ist und­ir fót­um okk­ar? Sú spurn­ing er æv­in­lega að­kallandi á eld­gosa­svæði og tala nú ekki um þeg­ar gos­hrina er haf­in, eins og nú virð­ist raun­in á Ís­landi. Vís­inda­menn eru hins veg­ar sí­fellt að störf­um að auka skiln­ing okk­ar á því sem í iðr­un­um leyn­ist og nú í nóv­em­ber birt­ist í vís­inda­rit­inu Nature grein þar sem sagði frá óvæntri nið­ur­stöðu...
Háhyrningar ættaðir frá Íslandi enduðu sem sýningardýr á Tenerife
Þekking

Há­hyrn­ing­ar ætt­að­ir frá Ís­landi end­uðu sem sýn­ing­ar­dýr á Teneri­fe

Tug­ir há­hyrn­inga voru fang­að­ir við strend­ur Ís­lands á átt­unda og ní­unda ára­tug síð­ustu ald­ar og seld­ir í dýra­garða. Þeir áttu marg­ir hverj­ir öm­ur­lega ævi, enda rifn­ir frá fjöl­skyld­um sín­um, töp­uðu jafn­vel glór­unni og urðu fólki að bana. Sum­ir þeirra lifa enn – og nokkr­ir ná­komn­ir ætt­ingj­ar þeirra eru í haldi á Teneri­fe.
Alheimurinn í nýju og skarpara ljósi
Þekking

Al­heim­ur­inn í nýju og skarp­ara ljósi

Nýj­asta stór­virki mann­kyns­ins, James Webb geim­sjón­auk­inn, er ætl­að að skoða mynd­un fyrstu stjarna og vetr­ar­brauta al­heims­ins. Hvar og hvenær kvikn­aði fyrsta ljós­ið í al­heim­in­um? Hvernig verða stjörn­ur og sól­kerfi til? Hvernig mynd­uð­ust vetr­ar­braut­irn­ar? Hvaða eðl­is- og efna­fræði­lega eig­in­leika þurfa plán­et­ur og sól­kerfi að hafa til að geyma líf? Fyrstu mynd­ir sjón­auk­ans eru komn­ar. „Þær voru enn skýr­ari, skarp­ari og glæsi­legri en ég átti von á,“ seg­ir Sæv­ar Helgi Braga­son.

Mest lesið

„Ég var lifandi dauð“
1
Viðtal

„Ég var lif­andi dauð“

Lína Birgitta Sig­urð­ar­dótt­ir hlú­ir vel að heils­unni. Hún er 34 ára í dag og seg­ist ætla að vera í sínu besta formi fer­tug, and­lega og lík­am­lega. Á sinni ævi hef­ur hún þurft að tak­ast á við marg­vís­leg áföll, en fað­ir henn­ar sat í fang­elsi og hún glímdi með­al ann­ars við ofsa­hræðslu, þrá­hyggju og bú­lemíu. Fyrsta fyr­ir­tæk­ið fór í gjald­þrot en nú horf­ir hún björt­um aug­um fram á veg­inn og stefn­ir á er­lend­an mark­að.
Ungu fólki í blóma lífsins er allt í einu kippt út úr samfélaginu
2
ÚttektME-faraldur

Ungu fólki í blóma lífs­ins er allt í einu kippt út úr sam­fé­lag­inu

Þó svo að ME-sjúk­dóm­ur­inn hafi senni­lega ver­ið til í ald­ir hef­ur hann lengi far­ið hljótt og ver­ið lítt við­ur­kennd­ur. Ástæða þess er vænt­an­lega sú að þar til nú hef­ur ver­ið erfitt að skilja mein­gerð sjúk­dóms­ins. Þrátt fyr­ir að mjög skert lífs­gæði og að byrði sjúk­dóms­ins sé meiri en hjá sjúk­ling­um með aðra al­var­lega sjúk­dóma er þjón­usta við þá mun minni en aðra sjúk­linga­hópa.
Eini sjúkdómurinn sem kenndur er við Ísland
3
ViðtalME-faraldur

Eini sjúk­dóm­ur­inn sem kennd­ur er við Ís­land

„Þeg­ar hann sá pass­ann henn­ar hróp­aði hann upp yf­ir sig: Ice­land, Icelandic disea­se! og hún sagði hon­um að hún hefði sjálf veikst af sjúk­dómn­um,“ seg­ir Ósk­ar Þór Hall­dórs­son, sem skrif­aði bók um Ak­ur­eyr­ar­veik­ina þar sem ljósi er varp­að á al­var­leg eftir­köst veiru­sýk­inga. Áhugi vís­inda­manna á Ak­ur­eyr­ar­veik­inni sem geis­aði á miðri síð­ustu öld hef­ur ver­ið tölu­verð­ur eft­ir Covid-far­ald­ur­inn.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Ég var lifandi dauð“
2
Viðtal

„Ég var lif­andi dauð“

Lína Birgitta Sig­urð­ar­dótt­ir hlú­ir vel að heils­unni. Hún er 34 ára í dag og seg­ist ætla að vera í sínu besta formi fer­tug, and­lega og lík­am­lega. Á sinni ævi hef­ur hún þurft að tak­ast á við marg­vís­leg áföll, en fað­ir henn­ar sat í fang­elsi og hún glímdi með­al ann­ars við ofsa­hræðslu, þrá­hyggju og bú­lemíu. Fyrsta fyr­ir­tæk­ið fór í gjald­þrot en nú horf­ir hún björt­um aug­um fram á veg­inn og stefn­ir á er­lend­an mark­að.

Mest lesið í mánuðinum

„Ég var lifandi dauð“
3
Viðtal

„Ég var lif­andi dauð“

Lína Birgitta Sig­urð­ar­dótt­ir hlú­ir vel að heils­unni. Hún er 34 ára í dag og seg­ist ætla að vera í sínu besta formi fer­tug, and­lega og lík­am­lega. Á sinni ævi hef­ur hún þurft að tak­ast á við marg­vís­leg áföll, en fað­ir henn­ar sat í fang­elsi og hún glímdi með­al ann­ars við ofsa­hræðslu, þrá­hyggju og bú­lemíu. Fyrsta fyr­ir­tæk­ið fór í gjald­þrot en nú horf­ir hún björt­um aug­um fram á veg­inn og stefn­ir á er­lend­an mark­að.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár