Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 5 árum.

Sýndarveruleiki vinnur á fælni hjá einhverfum börnum

Mörg börn með ein­hverfu upp­lifa fælni sem get­ur háð þeim í dag­legu lífi. Ný rann­sókn sýn­ir að með því að nýta sýnd­ar­veru­leika er hægt að hjálpa börn­um að vinna bug á fælni til langs tíma.

Sýndarveruleiki vinnur á fælni hjá einhverfum börnum

Sérfræðingar við Newcastle-háskóla og starfsfólk fyrirtækisins Third Eye Neuro-Tech þróuðu 360 gráðu sýndarumhverfi sem inniheldur það sem veldur fælni einstaklings. Tæknin hefur fengið heitið The Blue Room og krefst ekki notkunar á sýndarveruleikagleraugum, ólíkt mörgum öðrum sýndarveruleikalausnum.

Meðferðin gengur út á það að einstaklingur sem upplifir fælni fer í gegnum sýndarveruleikann í samvinnu við meðferðaraðila. Meðferðaraðilinn stýrir því sem á sér stað í sýndarveruleikanum í gegnum spjaldtölvu en sá sem hlýtur meðferðina hefur þó einnig stjórn á aðstæðum og getur hætt þátttöku hvenær sem er.

25% upplifa fælni

Talið er að um 25% einhverfra barna upplifi fælni af einhverjum toga. Þær geta verið margvíslegar, allt frá hræðslu við blöðrur til þess að hræðast það að ferðast með almenningssamgöngum.

Eins og gefur að skilja getur fælnin haft mikil áhrif á daglegt líf einhverfra barna sem og fjölskyldur þeirra. Þetta á sér í lagi við ef gera þarf ráðstafanir til að forðast það sem veldur fælninni. Það er því ljóst að aukin meðferðarúrræði gætu haft jákvæð áhrif á líf fjölda einhverfra einstaklinga.

Framfarir í allt að 45% tilfella

Í rannsókn á áhrifum tækninnar fengu 16 börn á aldrinum 8–14 ára meðferð í The Blue Room. Samanburðarhópur af sömu stærð fékk ekki meðferð fyrr en sex mánuðum síðar.

Meðferðin samanstóð af fjórum meðferðartímum á einni viku þar sem sýndarveruleikinn var heimsóttur og meðferðaraðili hjálpaði börnunum að vinna bug á fælninni í gegnum hann. Eftir að meðferð í gegnum The Blue Room var lokið prófuðu börnin að mæta fælninni í raunheimi ásamt foreldrum sínum.

„Tveimur vikum eftir að meðferðinni lauk gátu fjögur af þeim 16 börnum sem fóru í gegnum meðferðina mætt fælni sinni í raunveruleikanum“

Tveimur vikum eftir að meðferðinni lauk gátu fjögur af þeim 16 börnum sem fóru í gegnum meðferðina mætt fælni sinni í raunveruleikanum. Sex mánuðum síðar sýndu sex börn í heildina (38% hópsins) framfarir. Hjá einu barni versnaði fælnin.

Á meðan fylgst var með fyrri hópnum í sex mánuði versnaði fælnin hjá fimm börnum í samanburðarhópnum. Þegar þessu sex mánaða tímabili lauk fékk samanburðarhópurinn sömu meðferð. Í þeim hópi sýndu 40% barnanna framfarir eftir tvær vikur en 45% barnanna sýndu framfarir eftir sex mánuði.

Jákvæðar niðurstöður hjá fullorðnum einstaklingum

Tæknin var einnig prófuð á átta fullorðnum einhverfum einstaklingum á aldrinu 18–57. Hver einstaklingur hlaut fjórar 20 mínútna meðferðir. Eftir sex mánuði sýndu fimm af hverjum átta þátttakendum framfarir.

Niðurstöður rannsóknanna tveggja voru birtar í tveimur greinum. Annars vegar í tímaritinu Journal of Autism and Developmental Disorders og hins vegar í Autism in Adulthood.

Hugsanlegt meðferðarúrræði til framtíðar

Í rannsóknunum var meðferð veitt gegn fjölda mismunandi fælna eftir því sem við átti hjá hverjum einstaklingi fyrir sig. Meðal þeirra voru hræðsla við hunda, geitunga, býflugur, lyftur, myrkur, flug, dúkkur, blöðrur, almenningssamgöngur og skóla.

Þótt niðurstöður rannsóknarinnar lofi góðu voru þátttakendur í báðum rannsóknum fáir. Áframhaldandi rannsóknir á tækninni eru á döfinni og munu þær einbeita sér að því að skilgreina betur árangur meðferðarinnar sem og hversu lengi árangurinn varir.

Vonir standa til að með því að nýta sýndarveruleika á þennan hátt verði hægt að hjálpa einhverfum börnum sem hingað til hafa haft takmörkuð úrræði að vinna á kvíðanum sem fylgir fælni.

Ítarefni:

https://www.sciencedaily.com/releases/2019/02/190214191939.htm

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Þekking

Heimsálfur utan úr geimnum eru fastar í iðrum Jarðar
Þekking

Heims­álf­ur ut­an úr geimn­um eru fast­ar í iðr­um Jarð­ar

Hvað leyn­ist und­ir fót­um okk­ar? Sú spurn­ing er æv­in­lega að­kallandi á eld­gosa­svæði og tala nú ekki um þeg­ar gos­hrina er haf­in, eins og nú virð­ist raun­in á Ís­landi. Vís­inda­menn eru hins veg­ar sí­fellt að störf­um að auka skiln­ing okk­ar á því sem í iðr­un­um leyn­ist og nú í nóv­em­ber birt­ist í vís­inda­rit­inu Nature grein þar sem sagði frá óvæntri nið­ur­stöðu...
Háhyrningar ættaðir frá Íslandi enduðu sem sýningardýr á Tenerife
Þekking

Há­hyrn­ing­ar ætt­að­ir frá Ís­landi end­uðu sem sýn­ing­ar­dýr á Teneri­fe

Tug­ir há­hyrn­inga voru fang­að­ir við strend­ur Ís­lands á átt­unda og ní­unda ára­tug síð­ustu ald­ar og seld­ir í dýra­garða. Þeir áttu marg­ir hverj­ir öm­ur­lega ævi, enda rifn­ir frá fjöl­skyld­um sín­um, töp­uðu jafn­vel glór­unni og urðu fólki að bana. Sum­ir þeirra lifa enn – og nokkr­ir ná­komn­ir ætt­ingj­ar þeirra eru í haldi á Teneri­fe.
Alheimurinn í nýju og skarpara ljósi
Þekking

Al­heim­ur­inn í nýju og skarp­ara ljósi

Nýj­asta stór­virki mann­kyns­ins, James Webb geim­sjón­auk­inn, er ætl­að að skoða mynd­un fyrstu stjarna og vetr­ar­brauta al­heims­ins. Hvar og hvenær kvikn­aði fyrsta ljós­ið í al­heim­in­um? Hvernig verða stjörn­ur og sól­kerfi til? Hvernig mynd­uð­ust vetr­ar­braut­irn­ar? Hvaða eðl­is- og efna­fræði­lega eig­in­leika þurfa plán­et­ur og sól­kerfi að hafa til að geyma líf? Fyrstu mynd­ir sjón­auk­ans eru komn­ar. „Þær voru enn skýr­ari, skarp­ari og glæsi­legri en ég átti von á,“ seg­ir Sæv­ar Helgi Braga­son.

Mest lesið

„Þetta var eins og það væri verið að taka af mér barnið mitt“
1
Fréttir

„Þetta var eins og það væri ver­ið að taka af mér barn­ið mitt“

Ásta María H. Jen­sen seg­ir það hafa ver­ið mik­ið áfall þeg­ar hunda­rækt­andi mætti á heim­ili henn­ar og tók af henni hvolp sem hún hafði keypt. Ástæð­an var sú að rækt­and­inn hafði frétt að Ásta væri með geð­sjúk­dóm og treysti henni ekki leng­ur fyr­ir hund­in­um. Kær­u­nefnd vöru- og þjón­ustu­kaupa komst að þeirri nið­ur­stöðu að þessi fyr­ir­vara­lausa rift­un selj­and­ans hafi ver­ið ólög­mæt en Ásta fékk eng­ar bæt­ur, og held­ur ekki hvolp­inn sinn til baka
Endalokin eru ekki í ruslatunnunni
4
ViðtalLoftslagsvá

Enda­lok­in eru ekki í rusla­tunn­unni

Sjálf­bærni er meg­in­stef í lífi Hrefnu Bjarg­ar Gylfa­dótt­ur, teym­is­þjálfa hjá Mar­el. Sem barn fannst henni skrít­ið að henda hlut­um í rusl­ið, það áttu ekki að vera enda­lok­in. Sjálf­bærni­veg­ferð Hrefnu Bjarg­ar hófst með óbilandi áhuga á end­ur­vinnslu. Hún próf­aði að lifa um­búða­lausu lífi sem reynd­ist þraut­in þyngri en hjálp­aði henni að móta eig­in sjálf­bærni.
Yazan og fjölskylda ekki flutt úr landi
7
Fréttir

Yaz­an og fjöl­skylda ekki flutt úr landi

„Mið­að við þann tím­aramma sem al­mennt er gef­inn til und­ir­bún­ings er ljóst að ekki verð­ur af flutn­ingi fjöl­skyld­unn­ar að svo komnu þar sem frá og með næst­kom­andi laug­ar­degi, þann 21. sept­em­ber, mun fjöl­skyld­an geta ósk­að eft­ir efn­is­legri með­ferð um­sókn­ar sinn­ar um al­þjóð­lega vernd hér á landi,“ seg­ir í til­kynn­ingu frá rík­is­lög­reglu­stjóra.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Sérfræðingar senda út neyðarkall: Hafa aldrei farið nær mörkunum
7
GreiningLoftslagsvá

Sér­fræð­ing­ar senda út neyð­arkall: Hafa aldrei far­ið nær mörk­un­um

Á sama tíma og hita­met voru sleg­in víða í sum­ar og vís­inda­fólk tal­aði um for­dæma­lausa hita af völd­um hlýn­un­ar jarð­ar voru gul­ar og app­el­sínu­gul­ar við­v­arn­ir í gildi á Ís­landi, með­al ann­ars vegna snjó­komu. Veð­ur­stofa Ís­lands tel­ur „vel mögu­legt“ að vegna hugs­an­legr­ar trufl­un­ar á varma­flutn­ingi inn á hluta af Norð­ur-Atlants­hafi kólni hér á með­an hitn­ar víð­ast hvar ann­ars stað­ar.
Illugi Jökulsson
10
Pistill

Illugi Jökulsson

Sigr­aði VG Sjálf­stæð­is­flokk­inn? Nei, all­ir töp­uðu og Yas­an líka

Hinni ótrú­legu at­burða­rás gær­kvölds­ins — þeg­ar lög­reglu­menn mættu á sjúkra­hús til þess að vísa úr landi 11 göml­um fötl­uð­um og veik­um dreng og fluttu hann með valdi suð­ur á Kefla­vík­ur­flug­völl — henni lauk sem bet­ur fer með því að hætt var við allt sam­an. Mað­ur get­ur haft ýms­ar skoð­an­ir á mál­efn­um út­lend­inga og hæl­is­leit­enda en brott­vís­un Yas­ans litla — og...

Mest lesið í mánuðinum

Óli Þórðar græddi pening en tapaði heilsunni
5
FréttirHátekjulistinn 2024

Óli Þórð­ar græddi pen­ing en tap­aði heils­unni

„Já ég seldi und­an mér vöru­bíl­inn og er hrein­lega ekki að gera neitt,“ seg­ir Ólaf­ur Þórð­ar­son, knatt­spyrnugoð­sögn og vöru­bif­reið­ar­stjóri á Skag­an­um. Óli dúkk­aði nokk­uð óvænt upp á há­tekju­lista árs­ins eft­ir að fjöl­skyldu­fyr­ir­tæk­ið var selt. Hann gæti virst sest­ur í helg­an stein. Það er hann þó ekki, í það minnsta ekki ótil­neydd­ur.
Tilgangsleysi og gáleysi lýst í rannsókn slyssins í Grindavík
10
AfhjúpunFéll í sprungu í Grindavík

Til­gangs­leysi og gá­leysi lýst í rann­sókn slyss­ins í Grinda­vík

Það svar­aði ekki kostn­aði að fara í fram­kvæmd­ir við að bjarga hús­inu við Vest­ur­hóp 29 í Grinda­vík, sam­kvæmt skýrslu tveggja mats­manna sem skoð­uðu hús­ið rúm­um mán­uði áð­ur en að verktaki lést við sprungu­fyll­ingu við hús­ið. Nátt­úru­ham­fara­trygg­ing vís­ar ábyrgð á und­ir­verk­taka sinn, Eflu, sem seg­ir eng­ar kröf­ur hafa ver­ið gerð­ar um áhættumat á verkstaðn­um. Lög­regla hafði lok­ið rann­sókn en hóf hana aft­ur, af ókunn­um ástæð­um.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár