Sigurlaug Hreinsdóttir, móðir Birnu Brjánsdóttur, gagnrýnir efnistök fjölmiðla í fréttaflutningi af réttarhöldunum yfir Thomasi Möller Olsen sem staðið hafa yfir undanfarna daga.
Dæmi eru um að grafískum lýsingum á morðinu á Birnu hafi verið slegið upp í fyrirsagnir. Þannig birtist til dæmis stór frétt með yfirskriftinni Birna fékk tvö högg eftir að henni byrjaði að blæða á DV.is í gær. Á Vísi var það orðalag notað í frétt að réttarhaldanna hefði verið beðið með eftirvæntingu.
„Ég get ekki á mér setið. Fyrir hvern nákvæmlega eru fjölmiðlar að skrifa?“ skrifar móðir Birnu á Facebook-síðu sinni. Telur Sigurlaug að með nákvæmum og grafískum textalýsingum úr dómssal sé verið að hlutgera dóttur hennar.
„Allir fjölmiðlar hafa verið að runka sér í því að hlutgera dóttur mína síðustu daga. Á Vísi var skrifað „það hafði verið beðið eftir þessum réttarhöldum með eftirvæntingu ...“ Hver beið með eftirvæntingu? Er þetta hollt fyrir einhvern? Eru fordæmi fyrir þessum fjölmiðlahryllingi í einhverju öðru landi?“
Vigfús Bjarni Albertsson, sjúkrahússprestur, birti opna orðsendingu á Facebook í gær þar sem hann biðlaði til fjölmiðla fyrir hönd foreldra Birnu:
Aðstoð við foreldra í sorg. Ég skrifa þetta að beiðni foreldra Birnu Brjánsdóttur. Sumir fjölmiðlar hafa verið mjög nákvæmir í lýsingum sínum á atburðinum hræðilega. Sumar lýsingar eru þess eðlis að þær valda óbærilegum sársauka, skapa hryllilegar myndir í hugskotum þeirra sem þjást mest, fjölskyldunnar. Það er ósk okkar að fjölmiðlar fari gætilega um leið og hugur þjóðarinnar er með fjölskyldunni. Þið megið gjarnan deila þessu ef þið eruð sammála.
Þá birti Gylfi Þór Þorsteinsson, sonur konu sem lést af áverkum eftir alvarlega líkamsárás fyrir tuttugu árum síðan, færslu þar sem hann gagnrýndi fjölmiðlaumfjöllunina um réttarhöldin yfir Birnu:
Þessa dagana fara fram réttarhöld sem setja nýtt viðmið í umfjöllun um morðmál.
Viðmið sem mér líkar alls ekki við, fyrir um 20 árum síðan var móðir mín myrt, hún var barin til bana af bróður sínum. Það var mikil áfall, fyrir mig, föður minn og alla þá sem okkur þekktu, og já einnig fjölskyldu bróður hennar. Áfallinu lauk ekki við jarðaför, við gátum ekki litið svo á að nú væri einhverju ferli lokið, því við tóku réttarhöld, fyrst fyrir héraðsdóm og svo fyrir Hæstarétti. Ég treysti mér ekki til að vera viðstaddur Héraðsdóm, ástæðan var sú að þar yrði greinagóðar lýsingar á því hvernig bróðir mömmu fór með hana fram í andlátið. Ég þakka fyrir, að þótt umfjöllun hafi svo sannarlega verið í fjölmiðlum, þá voru greina -góðar lýsingar á höggum, blóðslettum og hvernig síðustu stundir mömmu voru, ekki birtar í fjölmiðlum.
Ég þekki það betur en margir, hve lestur, hlustun, áhorf eða smellir skipta fjölmiðla máli. Vann við fjölmiðla frá árinu 1991 til 2013, og meðal annars, á meðan mál móður minnar kom upp. Ýmislegt birtist í þessum miðlum, sumt rétt annað einfaldlega rangt og ómögulegt var fyrir okkur að koma réttum upplýsingum til skila, það skipti okkur máli, því þessar röngu upplýsingar særðu líka.
Ég á 3 börn, einhvern tíma munu þau lesa dómsgögnin og sjá hvað lífið getur verið grimmt, en þá munu þau gera það á sínum forsendum. Ekki forsendum lesturs, hlustunar, áhorfs eða smella. Ástæðan fyrir því að ég skrifa þetta er eins og ég kom inn á í upphafi, réttarhöldin vegna máls Birnu. Er það í almannaþágu að við þurfum grafískar lýsingar á áverkum? Hjálpar þetta þjóðinni að jafna sig á þessu hræðilega máli? Aldrei fyrr hefur morðmál á Íslandi fengið eins grafíska lýsingu og nú, og ég vona að fjölmiðlar átti sig á að fréttagildið getur verð alveg það sama ef við sleppum því.
Nú er þessu ranti mínu lokið og ég mun eflaust halda áfram næstu daga að sjá spaugulegu hliðina á lífinu, en ég veit af eigin reynslu að ættingar og vinir Birnu, munu ekki geta það. Ekki strax og allra síst á meðan þau þurfa að hlustu, horfa eða lesa um þessi síðustu andartök stelpunar sem þau elskuðu.
Athugasemdir