Þessi grein birtist fyrir rúmlega 11 mánuðum.

Flækjusagan

Hverjir byggðu Grænland?

Nágrannalandið okkar stóra er komið í sviðsljósið. En hver er saga íbúa á Grænlandi?

13. janúar 2025 · 19:13

skrifar

Mjög hefur verið deilt um hvenær menn komu fyrst til Norður-Ameríku en líklega var það fyrir 15–20 þúsund árum. Sumir telja reyndar að það hafi verið töluvert fyrr. Altént komu hinir fyrstu Ameríkanar yfir Beringssund og héldu langflestir suður á bóginn. Ekki virðast þeir hafa freistast til að setjast að í nyrstu héruðum Kanada enda var ísöldin þá enn í gangi.

Fyrir um það bil sjö til átta þúsund árum mætti hins vegar nýtt fólk yfir Beringssundið og hafði búið í norðurhluta Austur-Síberíu líklega í þúsundir ára. Þetta fólk kunni að lifa og veiða sér til matar við íshafið og ferðaðist sífellt lengra í austur uns það var komið til Grænlands fyrir um 4.500 árum.

Fyrstu íbúar Grænlands deyja út

Þangað komið hefur þetta fólk verið kallað Saqqaq eftir stað á vesturhluta Grænlands þar sem fundust líkamsleifar og veiðigræjur úr steini, beini og viði. DNA-rannsóknir á manni af Saqqaq-fólkinu hafa …

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Athugasemdir (1)

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.

PJ

Pétur Jónsson skrifaði
14. janúar 2025 10:57

Góð grein.

4

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Tengdar greinar

Flækjusagan

Arabinn sem varð Rómarkeisari

Á þriðju öld var allt bókstaflega í hers höndum í Rómaveldi. Keisarar komu og fóru, valdarán voru tíð, uppreisnir og launmorð á þeim sem tóku sér keisaranafn. Einn óvæntasti maðurinn sem þá náði æðstu völdum var Filippus Arabi.

Flækjusagan

Er hægt að treysta Rússum?

Frammi fyrir þeirri spurningu stóðu Úkraínumenn árið 1994 þegar bæði Bandaríkjamenn og Rússar lögðust á eitt um að fá þá til að afhenda kjarnorkuvopn sín.

Flækjusagan

Hvað vakir fyrir Hegseth? „Foringjaeiður“ í uppsiglingu vestanhafs?

Stríðsráðherra Bandaríkjanna hefur boðað stóran hóp æðstu herforingja landsins á mjög óvenjulegan fund. Hér segir frá fundi verðandi foringja Þýskalands og stríðsráðherra síns snemma í ágúst 1934.

Flækjusagan

Kjarnorkuógnin: Hve margar eru sprengjurnar?

Níu lönd eiga kjarnorkusprengjur en fjöldi þeirra er vel geymt leyndarmál. Sérfræðingar hafa þó leyft sér að giska

Flækjusagan

Persakóngur gegn hinum 300 Spartverjum – eða hvað?

Þegar Xerxes konungur í ríki Persa í Íran hugðist leggja undir sig Grikkland bjuggust Grikkir til varnar í Laugaskarði.

Flækjusagan

Árásin á Bastilluna: Franska byltingin hófst með því að geðveikir kynferðisglæpamenn og falsarar voru frelsaðir

Í dag, 14. júlí, er Bastilludagurinn svokallaði í Frakklandi og er þá ævinlega mikið um dýrðir. Dagurinn er yfirleitt talinn marka upphaf frönsku byltingarinnar árið 1789 þegar feyskinni einvaldsstjórn Bourbon-ættarinnar sem hrundið frá völdum. Byltingin var gerð í nokkrum áföngum en vel má segja að eftir 14. júlí hafi ekki verið aftur snúið. Basillan var virki í Parísarborg sem hýsti...

Mest lesið

UmhverfiðFerðamannalandið Ísland

„Húsin eru ekki tveggja hæða“

Hús við Skaftafell sem áttu að vera ein hæð, samkvæmt skilmálum deiliskipulags, máttu síðar verða tvær hæðir. Bæjarstjóri segir að „ekki var um að ræða hækkun húsa um heila hæð“.

Viðskipti

Baggalútar fá 429 þúsund hver

Fyrirtækið sem heldur utan um hljómsveitina Baggalút átti meira en hundrað milljóna króna eignir í lok síðasta árs. Stærstur hluti þeirra eigna eru peningar á bankabók.

GreiningListamannalaun

Fleiri listamenn við níu götur í Reykjavík fá laun en á allri landsbyggðinni

Töluvert ójafnvægi er á úthlutun listamannalauna, séu þau skoðuð eftir búsetu launþega. Launin, sem eru töluvert lægri en regluleg laun fullvinnandi fólks, renna í flestum tilvikum til íbúa í Vesturbæ og miðbæ Reykjavíkur. Menningarmálaráðherra segir niðurstöðuna ekki óvænta þó hún slái hann ekki vel.

Stjórnmál

Stefán Einar birtir falsfrétt um múslima

Stefán Einar Stefánsson, stjórnandi Spursmála, segir ranglega að myndbönd af hópum múslima sýni þá reyna að trufla jólamarkaði, „sýna vald sitt“ og „sýna hinum kristna meirihluta hverjir það eru sem ráða“. Staðreyndavakt erlendra fjölmiðla staðfestir að þetta sé rangt og myndböndin tekin úr samhengi.

Viðskipti

Útgerðarfólk komið með meirihluta í Domino's

Eigendur Lýsis, sem selja nú fyrirtækið til útgerðarfélagsins Brims fyrir 30 milljarða króna, hafa eignast fjórðungshlut í Domino's. Eigendur Brims og Ísfélagsins munu eiga pizzukeðjuna ásamt Bjarna Ármannssyni, fyrrverandi forstjóra Glitnis.

Innlent

Ungur maður látinn eftir bílslys við Mosfellsbæ

Bíll fór yfir á rangan vegarhelming á Vesturlandsvegi.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

UmhverfiðFerðamannalandið Ísland

„Húsin eru ekki tveggja hæða“

Leiðari

Jón Trausti Reynisson

Komandi hrun siðmenningar

Snorri Másson sagði „hrun vestrænnar siðmenningar vofa yfir“. Margt bendir til þess að hann hafi rétt fyrir sér.

Stjórnmál

Sagði sig úr skólaráði þegar Ársæll var ráðinn „af pólitískum ástæðum“

Kennari og fyrrverandi formaður Kennarasambands Íslands sagði sig úr skólaráði Borgarholtsskóla þegar Ársæll Guðmundsson var skipaður skólameistari. Sagði hann engan í ráðinu hafa talið hann hæfastan umsækjenda og fullyrti að ráðningin væri pólitísk. Ársæll segist rekja það beint til Ingu Sæland að hafa ekki fengið áframhaldandi ráðningu.

Innlent

Uppgjör að handan: „Mér fannst ég vera ærulaus, non grata, slaufað“

Æviminningar Karls Sigurbjörnssonar voru gefnar út á vikunum og má þar finna einstakt uppgjör við róstursama tíma þjóðkirkjunnar. Hér verður fjallað um kynferðisofbeldið sem upp kom og Karl tekst á við í minningum sínum.

Innlent

Uppgjör að handan: „Ég fann að Davíð hafði horn í síðu minni“

Karl Sigurbjörnsson biskup, lýsir andúð og kulda frá fyrrverandi forsætisráðherra landsins. Sérstaklega í tengslum við gagnrýni kirkjunnar á kjör fátækra, en ekki síst vegna eldfimrar smásögu sem varð að fréttamáli.

Viðskipti

Baggalútar fá 429 þúsund hver

Fyrirtækið sem heldur utan um hljómsveitina Baggalút átti meira en hundrað milljóna króna eignir í lok síðasta árs. Stærstur hluti þeirra eigna eru peningar á bankabók.

Mest lesið í mánuðinum

Dómsmál

Krafðist grafarþagnar á heimilinu

Réttarhöldum yfir Margréti Löf er lokið, en þar kom meðal annars fram að fjölskyldan tjáði sig að miklu leyti með bréfaskriftum út af meintri hljóðóbeit Margrétar, sem beindist að foreldrum hennar.

Innlent

Þorleifur Kamban látinn: „Einstaklega fjölhæfur og skapandi“

Þorleifur Kamban lést langt fyrir aldur fram en afrekaði margt. Hann var listamaður og grafískur hönnuður auk þess sem hann fékk verðlaun fyrir heimildarþáttaröð um barnsfæðingar.

UmhverfiðFerðamannalandið Ísland

„Húsin eru ekki tveggja hæða“

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Það sem enginn segir á dánarbeði

Ef dagurinn í dag væri síðasti dagur ævi þinnar, hver væri mesta eftirsjáin?

Stjórnmál

Þingmaður Sjálfstæðisflokks hnakkreifst við hóp kennara

Jón Pétur Zimsen, þingmaður Sjálfstæðisflokks og fyrrverandi skólastjóri, hvatti kennara til að hrista af sér hlekkina og hafna „elítunni“ í spjallhópi á Facebook. „Ertu móðguð, gæti ekki verið meira sama,“ svaraði hann þegar kennari sagði hann tala niður til kennarastéttarinnar.

Innlent

Sex leiðir til að þvætta peninga

Greiningardeild ríkislögreglustjóra hefur birt lista yfir leiðir sem farnar eru við peningaþvætti á Íslandi. Lögreglan telur nýlegan dóm staðfesta að peningaþvættisþjónusta sé seld af sérfræðingum hér á landi.