Þessi grein birtist fyrir rúmlega 10 mánuðum.

Hagnaðardrifin leigufélög rukka 60 prósent hærri leigu

Hagn­að­ar­drif­in leigu­fé­lög rukka 60 pró­sent hærri leigu en óhagn­að­ar­drif­inn fé­lög, sam­kvæmt nýrri töl­fræði Hús­næð­is- og mann­virkja­stofn­un­ar, sem bygg­ir á ný­um og um­fangs­meiri gögn­um. Formað­ur Leigj­enda­sam­tak­ana er ekki hissa.

Hagnaðardrifin leigufélög rukka 60 prósent hærri leigu
Guðmundur Hrafn Arngrímsson, formaður Leigjendasamtakanna, Segir að niðurstöðurnar komi sér ekki á óvart og í takt við greiningu Leigjendasamtakanna á leigumarkaðinum Mynd: Heiða Helgadóttir

Mikill verðmunur er á milli leigusala samkvæmt nýrri leiguskrá Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar (HMS). Fermetraverð í leigusamningi hjá hagnaðardrifnum leigufélögum og einstaklingum er yfir 3.000 krónur.

Á meðan eru bjóða óhagnaðardrifin leigufélög upp á fermetra sem er undir 2.000 krónum. Fermetraverð húsnæðis sem sveitarfélög leigja út er rúmlega 2.500 krónur.

Ný aðferðafræði

Kynningarfundur hjá HMS var haldin í dag þar sem kynnt til sögunnar uppfærsla á vísitölu leiguverðs sem byggir á gögnum sem safnast hafa í nýja leiguskrá HMS. Áður fyrr var vísitala leiguverðs reiknuð út frá takmörkuðum og á köflum óáreiðanlegum gögnum.

Til dæmis byggði vísitalan að miklu leyti á gögnum úr þinglýsingarskrá. En HMS hefur um langt skeið barist fyrir því að fá betri gögn og upplýsingar um leigumarkaðinn.  

Undir lok síðasta árs tóku gildi breyting á húsaleiglögum sem kveða á um skráningu húsaleigusamninga. Á kynningarfundi HMS kom fram að um 20.000 leigusamningar eru skráðir í nýja leiguskrá HMS.

Sem er um helmingi fleiri samningar en þeir voru skráðir voru í leiguskrá sem fór eftir eldra fyrirkomulagi. Á fundinum kom fram að um 60 prósent leigusamninga á Íslandi eru skráðir í nýja leiguskrá HMS. En með tilkomu þessara nýju gagna getur HMS fylgst betur með verðlagsþróun á almennum leigumarkaði 

Niðurstöðurnar koma ekki á óvart

Í samtali við Heimildina segir Guðmundur Hrafn Arngrímsson, formaður Leigjendasamtakana þessar niðurstöður ekki hafa komið sér á óvart. „Þær ríma við þá tilfinningu sem við höfum haft,“ segir Guðmundur. 

Guðmundur segir að nýja vísitalan sýni að húsnæðisleiga hefur hækkað mikið á undaförnum árum og nóvember í fyrra hækkaði leigan sögulega mikið. Þá bendir Guðmundur á að á sama tíma hefur hægst á verðhækkunum á húsnæði.

Nýja vísitala borin saman við þá gömlu

Leigan sé í engu samræmi við húsnæðisverð, sem „okkur hefur alltaf verið talið í trú um,“ segir Guðmudur. Hann segir hávaxtaskeið og tímabil með sögulega lágum vöxtum hafa óljós áhrif á leiguverð. „Eina sem stýrir verðlagninu á leigumarkaði er sjálftaka leigusalans,“ segir hann.

„Eina sem stýrir verðlagninu á leigumarkaði er sjálftaka leigusalans“
Guðmundur Hrafn Arngrímsson, formaður Leigjendasamtakana

Þá sýnir nýja leiguvísitala HMS vel hvernig hagnaðardrifin fyrirtæki haga sér á leigumarkaði að mati Guðmunds. „Við sjáum það best í framferði félagsins Ölmu sem fer fram algjörlega óháð aðstæðum á markaði að nálgast alltaf öll neyðarmörk hjá leigjendum. Það finnur út úr því hvar þessi mörk liggja og þeir hanga bara þar,“ segir Guðmundur.

Nýja vísitalan ófullnægjandi

Að öðru leyti kveðst Guðmundur þó túlka niðurstöður nýrrar launavísitölu með fyrirvara. „Við erum með 20 þúsund samninga sem hafa komið inn frá því í maí. 15 þúsund af þeim samningum eru leigufélög. Leigufélögin eru ekki með nema þriðjunginn af markaðinum. Það eru einungis fimm þúsund samningar komnir frá einstaklingsleigusölum, en þeir eru tveir þriðju af markaðnum,“ segir Guðmundur.  

Þá segir hann Leigjendasamtökin hafa gagnrýnt þá staðreynd að leiguskráin er aðeins byggð á leigusamningum frá hagnaðardrifnum leigufélögum og einstaklings húsaleigu. Það vanti félagslega húsaleigu og niðurgreidda húsaleigu inn í gagnasafnið. 

„Það er búið að skilyrða sanngjarna húsaleigu, sem kveðið er á um í 37. grein húsaleigulaga, við þennan útreikning HMS. Sem reiknar núna bara út frá dýrustu húsaleigunni,“ segir Guðmundur.

Kjósa
20
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.
Tengdar greinar

Leigumarkaðurinn

Telja mikið eignarhald hagnaðardrifinna leigufélaga skýra skarpar verðhækkanir á Suðurnesjum
FréttirLeigumarkaðurinn

Telja mik­ið eign­ar­hald hagn­að­ar­drif­inna leigu­fé­laga skýra skarp­ar verð­hækk­an­ir á Suð­ur­nesj­um

Leigu­verð held­ur áfram að hækka víð­ast hvar á land­inu sam­kvæmt nýj­asta mán­að­ar­riti Hús­næð­is- og mann­virkja­stofn­unn­ar. At­hygli vek­ur að verð fyr­ir leigu­íbúð­ir á Suð­ur­nesj­um hef­ur hækk­að óvenju hratt á síð­ustu sex mán­uð­um. Telja skýrslu­höf­und­ar að það megi rekja til óvenju hás hlut­falls leigu­íbúða í eigu ein­stak­linga og hagn­að­ar­drif­inna leigu­fé­laga.
Stjórnarformaður Ölmu segir breytingar á húsaleigulögum óþarfar
FréttirLeigumarkaðurinn

Stjórn­ar­formað­ur Ölmu seg­ir breyt­ing­ar á húsa­leigu­lög­um óþarf­ar

Gunn­ar Þór Gísla­son, stjórn­ar­formað­ur Ölmu íbúð­ar­fé­lags seg­ir frum­varp inn­viða­ráð­herra um breyt­ing­ar á húsa­leigu­lög­um vera gegn­sýrt for­ræð­is­hyggju og skriffinnsku sem vegi að samn­inga­frels­inu. Í um­sögn sem Alma sendi til vel­ferð­ar­nefnd­ar Al­þing­is er lagst gegn öll­um helstu meg­in­at­rið­um frum­varps­ins.
Óheyrilegar verðhækkanir á leigumarkaði: „Þeir eru eins og óðir hanar í mannaskít“
NeytendurLeigumarkaðurinn

Óheyri­leg­ar verð­hækk­an­ir á leigu­mark­aði: „Þeir eru eins og óð­ir han­ar í manna­skít“

Aug­lýs­ing sem birt­ist á fast­eigna­vefn­um Igloo hef­ur vak­ið mikla at­hygli og um­ræðu. Þar er fjög­urra her­bergja íbúð í Reykja­vík aug­lýst til leigu fyr­ir 550.000 krón­ur á mán­uði. Guð­mund­ur Hrafn Arn­gríms­son, formað­ur Leigj­enda­sam­tak­anna, seg­ir stöð­una vera grafal­var­lega. Hann seg­ir mörg heim­ili á leigu­mark­aði búi í dag við grimmi­lega og kerf­is­bundna fjár­kúg­un.
Staða fjölskyldna á leigumarkaði hríðversnar milli ára
FréttirLeigumarkaðurinn

Staða fjöl­skyldna á leigu­mark­aði hríð­versn­ar milli ára

Sam­kvæmt nið­ur­stöð­um leigu­könn­un­ar Hús­næð­is- og mann­virkja­stofn­un­ar versn­aði samn­ingstaða leigj­enda gagn­vart leigu­söl­um um­tals­vert milli ár­anna 2022 og 2023. Könn­un­in bend­ir einnig þess að bæði hafi leigu­verð hækk­að og fram­boð á hús­næði við hæfi dreg­ist sam­an milli ára. Þró­un­in leggst þyngst á fjöl­skyld­ur sem bjuggu við þrengri kost ár­ið 2023 í sam­an­burði við ár­ið 2022.

Mest lesið

Tugir sjúklinga dvöldu á bráðamóttökunni lengur en í 100 klukkustundir
4
HlaðvarpÁ vettvangi

Tug­ir sjúk­linga dvöldu á bráða­mót­tök­unni leng­ur en í 100 klukku­stund­ir

Vegna pláss­leys­is á legu­deild­um Land­spít­al­ans er bráða­mót­tak­an oft yf­ir­full og því þurftu 69 sjúk­ling­ar að dvelja á bráða­mót­tök­unni leng­ur en í 100 klukku­stund­ir í sept­em­ber og októ­ber. Þetta kem­ur fram í þáttar­öð­inni Á vett­vangi sem Jó­hann­es Kr. Kristjáns­son vinn­ur fyr­ir Heim­ild­ina. Í fjóra mán­uði hef­ur hann ver­ið á vett­vangi bráða­mótt­tök­unn­ar og þar öðl­ast ein­staka inn­sýni í starf­sem­ina, þar sem líf og heilsa fólks er und­ir.
Mataræði er vanræktur þáttur í svefnvanda
5
Viðtal

Mataræði er van­rækt­ur þátt­ur í svefn­vanda

Góð­ur svefn er seint of­met­inn en vanda­mál tengd svefni eru al­geng á Vest­ur­lönd­um. Tal­ið er að um 30 pró­sent Ís­lend­inga sofi of lít­ið og fái ekki end­ur­nær­andi svefn. Ónóg­ur svefn hef­ur áhrif á dag­legt líf fólks og lífs­gæði. Svefn er flók­ið fyr­ir­bæri og margt sem get­ur haft áhrif á gæði hans, má þar nefna lík­am­lega og and­lega sjúk­dóma, breyt­inga­skeið, álag, kvíða, skort á hreyf­ingu og áhrif sam­fé­lags­miðla á svefn­gæði. Áhrif nær­ing­ar og neyslu ákveð­inna fæðu­teg­unda á svefn hafa hins veg­ar ekki vak­ið at­hygli þar til ný­lega.
Glamúrvæðing áfengis í íslensku raunveruleikasjónvarpi: „Freyðivínið alltaf við höndina“
6
Viðtal

Glamúr­væð­ing áfeng­is í ís­lensku raun­veru­leika­sjón­varpi: „Freyði­vín­ið alltaf við hönd­ina“

Guð­björg Hild­ur Kol­beins byrj­aði að horfa á raun­veru­leika­þætt­ina Æði og LXS eins og hverja aðra af­þrey­ingu en blöskr­aði áfeng­isneysla í þátt­un­um. Hún setti upp gler­augu fjöl­miðla­fræð­ings­ins og úr varð rann­sókn sem sýn­ir að þætt­irn­ir geta hugs­an­lega haft skað­leg áhrif á við­horf ung­menna til áfeng­isneyslu enda neysl­an sett í sam­hengi við hið ljúfa líf og lúx­us hjá ungu og fal­legu fólki.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Hann sagðist ekki geta meir“
1
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Síðasta tilraun Ingu Sæland
3
ViðtalFormannaviðtöl

Síð­asta til­raun Ingu Sæ­land

Flokk­ur fólks­ins var stofn­að­ur til að út­rýma fá­tækt á Ís­landi, sem Inga Sæ­land, formað­ur flokks­ins, þekk­ir af eig­in raun. Hún boð­ar nýtt hús­næð­is­kerfi með fyr­ir­sjá­an­leika og nið­ur­skurð í öllu því sem heita að­gerð­ir gegn lofts­lags­breyt­ing­um. Græn­asta land í heimi eigi að nota pen­ing­ana í heil­brigðis­kerfi og aðra inn­viði sem standi á brauð­fót­um.
Svanhildur Hólm með áberandi minnsta reynslu af utanríkismálum
4
Fréttir

Svan­hild­ur Hólm með áber­andi minnsta reynslu af ut­an­rík­is­mál­um

Ljóst er að Svan­hild­ur Hólm, sendi­herra í Banda­ríkj­un­um, sker sig úr hópi koll­ega sinna frá Norð­ur­lönd­un­um hvað varð­ar tak­mark­aða reynslu á vett­vangi ut­an­rík­is­mála. Stjórn­skip­un­ar- og eft­ir­lits­nefnd bíð­ur enn svara frá ut­an­rík­is­ráðu­neyt­inu um vinnu­brögð ráð­herra við skip­un á sendi­herr­um í Banda­ríkj­un­um og Ítal­íu.

Mest lesið í mánuðinum

Leyniupptaka lýsir vinargreiða og hrossakaupum Bjarna og Jóns
1
Afhjúpun

Leyniupp­taka lýs­ir vin­ar­greiða og hrossa­kaup­um Bjarna og Jóns

Son­ur og við­skipta­fé­lagi Jóns Gunn­ars­son­ar þing­manns full­yrð­ir í upp­tök­um sem tekn­ar voru af manni sem sagð­ist vera fjár­fest­ir að Jón hafi sam­þykkt beiðni Bjarna Bene­dikts­son­ar um að þiggja sæti á lista gegn því að Jón kom­ist í að­stöðu til veita veiði­leyfi til Hvals hf. Það verði arf­leifð Jóns að tryggja Kristjáni Lofts­syni nán­um vini sín­um leyf­ið. Það sé hins veg­ar eitt­hvað sem eigi að fara leynt.
„Hann sagðist ekki geta meir“
3
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Grunaði að það ætti að reka hana
4
Viðtal

Grun­aði að það ætti að reka hana

Vig­dís Häsler var rek­in úr starfi fram­kvæmda­stjóra Bænda­sam­tak­anna eft­ir að nýr formað­ur tók þar við fyrr á ár­inu. Hún seg­ir kosn­inga­vél Fram­sókn­ar­flokks­ins hafa ver­ið gang­setta til að koma hon­um að. Vig­dís ræð­ir brottrekst­ur­inn og rasísk um­mæli sem formað­ur Fram­sókn­ar­flokks­ins hafði um hana. Orð­in hafi átt að smætta og brjóta hana nið­ur. Hún seg­ist aldrei munu líta Sig­urð Inga Jó­hanns­son sömu aug­um eft­ir það.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár