Þessi grein birtist fyrir meira en ári.
Spurningaþrautin

1013. spurningaþraut: Hverjir áttu að vera betur settir sem þrælar en frjálsir?

1013. spurningaþraut: Hverjir áttu að vera betur settir sem þrælar en frjálsir?
Illugi Jökulsson
skrifar

Fyrri aukaspurning: Hver hefur hér verið málaður myrtur, og aukastig fyrir nafn málarans!

***

Aðalspurningar:

1.  Hver leikstýrði kvikmyndinni ET fyrir fjórum áratugum?

2.  Effersey heitir eyja ein, ef eyju skyldi kalla. Hún er raunar löngu orðin landföst og er nú þekktust undir nafninu ... ja, hvaða nafni?

3.  Hvaða þjóð varð á dögunum heimsmeistari í handbolta?

4.  Hvaða ár hófst franska byltingin víðkunna? Hér má muna tveim árum til eða frá.

5.  Til er sú kenning, sem væntanlega verður seint sönnuð eða afsönnuð, að ákveðinn atburður á Íslandi hafi átt sinn þátt í því að byltingin braust út. Hvaða atburður?

6.  Í hvaða landi er nú farið að framleiða vélbyssur í barnastærðum?

7.  Undanfarið hefur staðið yfir málflutningur í stærsta kókaínmáli Íslandssögunnar. Flytja átti inn mikið magn af kókaíni falið í ... hverju?

8.  Evgeny Prigozhin er þekktur undir eins konar viðurnefni. Hvað er það?

9.  Hver er fjölmennasti her heimsins?

10.  Árið 1503 voru Spánverjar farnir að leggja undir sig lönd í Mið-Ameríku. Þá felldi drottning Spánar þann úrskurð að einungis mætti hneppa þá innfædda í þrældóm sem væru betur komnir sem þrælar en frjálsir. Þar var sérstaklega tiltekinn einn hópur manna. Síðan varð það um skeið keppikefli spænskra nýlenduherra að flokka sem flesta innfædda í þann hóp (langflesta eða alla ranglega), svo gera mætti þá að þrælum. Hvers konar menn voru þannig taldir betur settir í þrældómi en frjálsir?

***

Seinni aukaspurning:

Segja má að þetta málverk sé málað sem eins konar framhald af því fyrra, þótt listamaðurinn sé annar. En á þessu seinna málverki sést morðingi karlsins í baðinu, sem var utan rammans á fyrri myndinni. Og hvað heitir morðinginn?

***

Svör við aðalspurningum:

1.  Spielberg.

2.  Örfirisey.

3.  Danir.

4.  1789 — svo rétt telst vera 1787-1791.

5.  Skaftáreldar, gosið í Lakagígum. Svarið „móðuharðindin“ er hins vegar rangt. Þótt gosið sjálft kunni að hafa haft áhrif í Frakklandi, þá skiptu harðindi á Íslandi Frakka engu.

6.  Bandaríkjunum.

7.  Trjábolum.

8.  Kokkur (eða bryti) Pútins.

9.  Her Kína.

10.  Mannætur. 

***

Svör við aukaspurningum:

Á efri myndinni er málverk Davids af Marat.

Hann var franskur byltingarforingi, sem myrtur var í baði 1793.

Nöfn þeirra beggja standa raunar á málverkinu sjálfu svo ég þurfti að þurrka þau út.

Sjá hér til hliðar.

Á neðri myndinni mátti svo sjá morðingjann, Charlotte Corday.

Kjósa
7
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.
Tengdar greinar

Spurningaþrautin

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Hann sagðist ekki geta meir“
1
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
„Við mætum í vinnuna til þess að sigra“
6
Á vettvangi

„Við mæt­um í vinn­una til þess að sigra“

Kona sem sit­ur á bið­stofu með fleira fólki er að grein­ast með heila­æxli og það þarf að til­kynna henni það. En það er eng­inn stað­ur sem hægt er að fara með hana á, til að ræða við hana í næði. Í ann­an stað er rætt við að­stand­end­ur frammi, fyr­ir fram­an sjálfsal­ann en þá fer neyð­ar­bjall­an af stað og hama­gang­ur­inn er mik­ill þeg­ar starfs­fólk­ið hleyp­ur af stað. Í fjóra mán­uði hef­ur blaða­mað­ur ver­ið á vett­vangi bráða­mót­tök­unn­ar á Land­spít­al­an­um og fylgst með starf­inu þar.

Mest lesið í mánuðinum

Leyniupptaka lýsir vinargreiða og hrossakaupum Bjarna og Jóns
1
Afhjúpun

Leyniupp­taka lýs­ir vin­ar­greiða og hrossa­kaup­um Bjarna og Jóns

Son­ur og við­skipta­fé­lagi Jóns Gunn­ars­son­ar þing­manns full­yrð­ir í upp­tök­um sem tekn­ar voru af manni sem sagð­ist vera fjár­fest­ir að Jón hafi sam­þykkt beiðni Bjarna Bene­dikts­son­ar um að þiggja sæti á lista gegn því að Jón kom­ist í að­stöðu til veita veiði­leyfi til Hvals hf. Það verði arf­leifð Jóns að tryggja Kristjáni Lofts­syni nán­um vini sín­um leyf­ið. Það sé hins veg­ar eitt­hvað sem eigi að fara leynt.
„Hann sagðist ekki geta meir“
2
Viðtal

„Hann sagð­ist ekki geta meir“

„Ég gat ekki bjarg­að barna­barn­inu mínu. En ef það verð­ur til þess að ég geti kannski bjarg­að ein­hverj­um, þó ekki nema einu barni, þá vil ég segja sögu okk­ar,“ seg­ir Þór­hild­ur Helga Þor­leifs­dótt­ir kennslu­ráð­gjafi. Son­ar­son­ur henn­ar, Pat­rek­ur Jó­hann Kjart­ans­son Eberl, fannst lát­inn mið­viku­dag­inn 12. maí 2021, að­eins fimmtán ára gam­all. Hann hafði svipt sig lífi.
Grunaði að það ætti að reka hana
3
Viðtal

Grun­aði að það ætti að reka hana

Vig­dís Häsler var rek­in úr starfi fram­kvæmda­stjóra Bænda­sam­tak­anna eft­ir að nýr formað­ur tók þar við fyrr á ár­inu. Hún seg­ir kosn­inga­vél Fram­sókn­ar­flokks­ins hafa ver­ið gang­setta til að koma hon­um að. Vig­dís ræð­ir brottrekst­ur­inn og rasísk um­mæli sem formað­ur Fram­sókn­ar­flokks­ins hafði um hana. Orð­in hafi átt að smætta og brjóta hana nið­ur. Hún seg­ist aldrei munu líta Sig­urð Inga Jó­hanns­son sömu aug­um eft­ir það.
Myndir af neyðarmóttöku sendar áfram: „Ekki myndir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“
6
FréttirKynferðisbrot

Mynd­ir af neyð­ar­mót­töku send­ar áfram: „Ekki mynd­ir sem ég vildi sjá af sjálfri mér“

Lög­reglu var heim­ilt að senda mynd­ir sem tekn­ar voru af Guðnýju S. Bjarna­dótt­ur á neyð­ar­mót­töku fyr­ir þo­lend­ur kyn­ferð­isof­beld­is á verj­anda manns sem hún kærði fyr­ir nauðg­un. Þetta er nið­ur­staða Per­sónu­vernd­ar. Guðný seg­ir ótækt að gerend­ur í kyn­ferð­isaf­brota­mál­um geti með þess­um hætti feng­ið að­gang að við­kvæm­um mynd­um af þo­lend­um. „Þetta er bara sta­f­rænt kyn­ferð­isof­beldi af hendi lög­regl­unn­ar.“

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Lautarferð á vígvellinum
Viðtal

Laut­ar­ferð á víg­vell­in­um

Bragi Ólafs­son hef­ur sent frá sér bók­ina Inn­an­rík­ið – Al­ex­í­us sem má kannski kalla end­ur­minn­ing­ar-ess­eyj­ur. Í verk­inu er þó þráð­ur, í anda spennu­sögu, nefni­lega leit Braga að dán­um manni! Manni sem vitj­aði föð­ur hans. Bók­in fang­ar hug­ar­heim Braga, ið­andi af bók­um og plöt­um og at­vik­um – eins og hon­um er ein­um lag­ið að segja frá því. Enda gæti ver­ið end­að í níu bind­um. En hvað hef­ur Bragi um það að segja – og bara allt!
Tími jaðranna er ekki núna
ViðtalFormannaviðtöl

Tími jaðr­anna er ekki núna

Þor­gerð­ur Katrín Gunn­ars­dótt­ir er sá stjórn­mála­mað­ur sem mið­að við fylg­is­mæl­ing­ar og legu flokks­ins á hinum póli­tíska ás gæti helst lent í lyk­il­stöðu í stjórn­ar­mynd­un­ar­við­ræð­um að lokn­um þing­kosn­ing­um. Þor­gerð­ur boð­ar fækk­un ráðu­neyta, frek­ari sölu á Ís­lands­banka og sterk­ara geð­heil­brigðis­kerfi. Hún vill koma að rík­is­stjórn sem mynd­uð er út frá miðju og seg­ir nóg kom­ið af því að ólík­ir flokk­ar reyni að koma sér sam­an um stjórn lands­ins.

Mest lesið undanfarið ár