Þessi grein birtist fyrir meira en 2 árum.
Spurningaþrautin

1013. spurningaþraut: Hverjir áttu að vera betur settir sem þrælar en frjálsir?

1013. spurningaþraut: Hverjir áttu að vera betur settir sem þrælar en frjálsir?
Illugi Jökulsson
skrifar

Fyrri aukaspurning: Hver hefur hér verið málaður myrtur, og aukastig fyrir nafn málarans!

***

Aðalspurningar:

1.  Hver leikstýrði kvikmyndinni ET fyrir fjórum áratugum?

2.  Effersey heitir eyja ein, ef eyju skyldi kalla. Hún er raunar löngu orðin landföst og er nú þekktust undir nafninu ... ja, hvaða nafni?

3.  Hvaða þjóð varð á dögunum heimsmeistari í handbolta?

4.  Hvaða ár hófst franska byltingin víðkunna? Hér má muna tveim árum til eða frá.

5.  Til er sú kenning, sem væntanlega verður seint sönnuð eða afsönnuð, að ákveðinn atburður á Íslandi hafi átt sinn þátt í því að byltingin braust út. Hvaða atburður?

6.  Í hvaða landi er nú farið að framleiða vélbyssur í barnastærðum?

7.  Undanfarið hefur staðið yfir málflutningur í stærsta kókaínmáli Íslandssögunnar. Flytja átti inn mikið magn af kókaíni falið í ... hverju?

8.  Evgeny Prigozhin er þekktur undir eins konar viðurnefni. Hvað er það?

9.  Hver er fjölmennasti her heimsins?

10.  Árið 1503 voru Spánverjar farnir að leggja undir sig lönd í Mið-Ameríku. Þá felldi drottning Spánar þann úrskurð að einungis mætti hneppa þá innfædda í þrældóm sem væru betur komnir sem þrælar en frjálsir. Þar var sérstaklega tiltekinn einn hópur manna. Síðan varð það um skeið keppikefli spænskra nýlenduherra að flokka sem flesta innfædda í þann hóp (langflesta eða alla ranglega), svo gera mætti þá að þrælum. Hvers konar menn voru þannig taldir betur settir í þrældómi en frjálsir?

***

Seinni aukaspurning:

Segja má að þetta málverk sé málað sem eins konar framhald af því fyrra, þótt listamaðurinn sé annar. En á þessu seinna málverki sést morðingi karlsins í baðinu, sem var utan rammans á fyrri myndinni. Og hvað heitir morðinginn?

***

Svör við aðalspurningum:

1.  Spielberg.

2.  Örfirisey.

3.  Danir.

4.  1789 — svo rétt telst vera 1787-1791.

5.  Skaftáreldar, gosið í Lakagígum. Svarið „móðuharðindin“ er hins vegar rangt. Þótt gosið sjálft kunni að hafa haft áhrif í Frakklandi, þá skiptu harðindi á Íslandi Frakka engu.

6.  Bandaríkjunum.

7.  Trjábolum.

8.  Kokkur (eða bryti) Pútins.

9.  Her Kína.

10.  Mannætur. 

***

Svör við aukaspurningum:

Á efri myndinni er málverk Davids af Marat.

Hann var franskur byltingarforingi, sem myrtur var í baði 1793.

Nöfn þeirra beggja standa raunar á málverkinu sjálfu svo ég þurfti að þurrka þau út.

Sjá hér til hliðar.

Á neðri myndinni mátti svo sjá morðingjann, Charlotte Corday.

Kjósa
7
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.
Tengdar greinar

Spurningaþrautin

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Stefnuræða forsætisráðherra: „Hvar annars staðar en á Íslandi gæti þetta gerst?“
3
Fréttir

Stefnuræða for­sæt­is­ráð­herra: „Hvar ann­ars stað­ar en á Ís­landi gæti þetta gerst?“

Kristrún Frosta­dótt­ir jós sam­starfs­kon­ur sín­ar lofi í stefnuræðu for­sæt­is­ráð­herra og sagði að burt­séð frá póli­tísk­um skoð­un­um mætt­um við öll vera stolt af Ingu Sæ­land. Hún minnt­ist einnig Ólaf­ar Töru Harð­ar­dótt­ur sem var jarð­sung­in í dag og hét því að bæta rétt­ar­kerf­ið fyr­ir brota­þola of­beld­is.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Ég er náttúrlega gangandi kraftaverk“
6
Viðtal

„Ég er nátt­úr­lega gang­andi krafta­verk“

Þeg­ar Thelma Björk Jóns­dótt­ir fata­hönn­uð­ur, jóga- og hug­leiðslu­kenn­ari og þriggja barna móð­ir, fann fyr­ir hnúð í öðru brjóst­inu fékk hún ekki að fara strax í skimun. Nokkr­um mán­uð­um síð­ar greind­ist hún með mein­vörp í bein­um, sem hald­ið er niðri með lyfj­um. Hún seg­ir vald­efl­andi að eiga þátt í eig­in bata, með heild­rænni nálg­un og já­kvæðu hug­ar­fari. Hún seg­ir frá þessu, stóru ást­inni og gjöf­inni sem fólst í því að eign­ast barn með downs-heil­kenni.

Mest lesið í mánuðinum

Ásgeir greindist með banvænt krabbamein: „Ég ætla samt að halda partí“
1
Viðtal

Ás­geir greind­ist með ban­vænt krabba­mein: „Ég ætla samt að halda partí“

Ás­geir H. Ing­ólfs­son fékk ný­ver­ið dauða­dóm, eins og hann orð­ar það. Krabba­mein­ið sem hann greind­ist með er ekki tækt til með­ferð­ar. Ljóð­skáld­ið og blaða­mað­ur­inn býð­ur því til Lífs­kviðu; mann­fagn­að­ar og list­við­burð­ar á Götu sól­ar­inn­ar við Kjarna­skóg. Ás­geir frá­bið­ur sér orð­ið æðru­leysi í þessu sam­hengi, því auð­vit­að sé hann „al­veg hund­fúll.“
Móðir Kolfinnu Eldeyjar: „Ég segi mína sögu því að samfélagið þarf að vakna“
2
Fréttir

Móð­ir Kolfinnu Eld­eyj­ar: „Ég segi mína sögu því að sam­fé­lag­ið þarf að vakna“

Ingi­björg Dagný Inga­dótt­ir, móð­ir Kolfinnu Eld­eyj­ar Sig­urð­ar­dótt­ur, opn­ar sig um and­lát dótt­ur sinn­ar. Hún seg­ir kerf­in hafa brugð­ist barns­föð­ur sín­um, sem hef­ur ver­ið ákærð­ur fyr­ir að hafa ráð­ið dótt­ur þeirra bana. „Ég vissi strax í hjarta mínu að hann hefði ekki tek­ið með­vit­aða ákvörð­un um að gera svona lag­að“.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Stefnuræða forsætisráðherra: „Hvar annars staðar en á Íslandi gæti þetta gerst?“
Fréttir

Stefnuræða for­sæt­is­ráð­herra: „Hvar ann­ars stað­ar en á Ís­landi gæti þetta gerst?“

Kristrún Frosta­dótt­ir jós sam­starfs­kon­ur sín­ar lofi í stefnuræðu for­sæt­is­ráð­herra og sagði að burt­séð frá póli­tísk­um skoð­un­um mætt­um við öll vera stolt af Ingu Sæ­land. Hún minnt­ist einnig Ólaf­ar Töru Harð­ar­dótt­ur sem var jarð­sung­in í dag og hét því að bæta rétt­ar­kerf­ið fyr­ir brota­þola of­beld­is.
Áhrif almennings á þróun stjórnmála og samfélags
GagnrýniLýðræði í mótun

Áhrif al­menn­ings á þró­un stjórn­mála og sam­fé­lags

Ás­geir Brynj­ar Torfa­son rýn­ir í verk­ið Lýð­ræði í mót­un eft­ir Hrafn­kel Lárus­son sem bygg­ir hana á doktors­rit­gerð sinni frá ár­inu 2021 við Há­skóla Ís­lands. Far­ið er yf­ir for­send­ur lýð­ræð­is­þró­un­ar ára­tug­ina frá því Ís­lend­ing­ar fengu stjórn­ar­skrá, af­henta af Dana­kon­ungi gerða upp úr þeirri dönsku, ár­ið 1874. Rann­sókn­ar­tíma­bil­inu lýk­ur þeg­ar ný kosn­inga­lög taka gildi ár­ið 1915.

Mest lesið undanfarið ár