Helgi Þorláksson, fyrrverandi prófessor í sagnfræði og reyndur kennari til margra ára, setur saman bók, Á sögustöðum, þar sem hann rekur og greinir tilkomu og feril sex merkisstaða á Íslandi: Bessastaða, Skálholts, Odda, Reykholts, Hóla og Þingvalla. Bókin telur 457 síður með vandaðri tilvísana- og nafnaskrá auk myndayfirlits. Verkið er í raun áframhald á viðamiklum köflum í Sögu Íslands IV og VII þar sem Helgi ýtti hraustlega við nokkrum stoðum í söguskilningi Íslendinga. Hér nýtir hann tækifærið til að hnykkja enn á gagnrýni sinni á almenna og útbreidda skoðun eða vanþekkingu á mikilvægum hluta í sögu þjóðarinnar. Gagnrýni hans er sett fram af hógværð og varfærni og yfirgripsmikilli þekkingu á viðfangsefninu frá mörgum sérsviðum, ítarlegri samantekt úr rannsóknarsögunni, eldri textum og nýjustu rannsóknum og niðurstaðan hans er í einföldu máli þessi: við lifum enn í úreltum áróðri þjóðfrelsisbaráttu áratuga fyrir lýðveldisstofnun og klifum enn á persónudýrkun karla sem voru á …
Það er mikið gagn af þessari bók svo víða sem höfundur kemur við. Hún leiðir skýrt í ljós að stór verðmæti eru falin í sögu staðanna sem hann fjallar um, þeir eru tæki til miðlunar þekkingar um horfinn tíma og geta styrkt trú manna að okkar heimur sé hluti af alþjóðlegri og fjölþjóðlegri söguheild, en við ekki eitthvað einangrað og afar sérstakt dæmi, skrifar Páll Baldvin Baldvinsson um bókina Á sögustöðum.
ritstjorn@heimildin.is
Mest lesið
1
Margrét Löf fær 16 ár
Margrét Halla Hansdóttir Löf var dæmd í sextán ára fangelsi í Héraðsdómi Reykjaness nú fyrir skömmu.
2
Rigg Friðriks Ómars nálgast fyrri umsvif
Fyrirtæki Friðriks Ómars Hjörleifssonar tónlistarmanns nálgast sömu veltu og fyrir COVID, þegar umsvif þess hrundu. Annað félag heldur þó utan um fjölda jólatónleika sem hann stendur á bak við í Hörpu með Jógvan Hansen og Eyþóri Inga.
3
„Ég hef bara látið mig hverfa“
„Ég myndi ekki óska mínum versta óvini að fá þann heilsubrest sem ég hef verið að stríða við,“ segir Birgitta Jónsdóttir, fyrrverandi alþingismaður. Hún smitaðist af Covid-19 árið 2021 á ráðstefnu erlendis, þrátt fyrir að hafa farið mjög varlega. Einkennin hurfu ekki og í dag er hún með langvinnt Covid.
4
„Samfélagslega ótækt“ að Margrét Löf fái arf
„Ég tel að það sé eitthvað sem við sem samfélag getum alls ekki samþykkt,“ segir Vilhjálmur H. Vilhjálmsson réttargæslumaður hálfbróður Margrétar Löf. En kröfu hans um að hún hefði fyrirgert sér arfi var vísað frá þegar dómur í málinu féll í gær.
5
„Ég er að hóta þér. Þú munt ekki yfirgefa mig.“
Hann gekk svo langt að hóta að grafa upp afa sambýliskonu sinnar og lýsti ítarlega áformum um ofbeldi, en þarf ekki að afplána refsingu.
6
„Snjóflóðið mun koma þaðan“
Össur Skarphéðinsson þáverandi umhverfisráðherra segir Heiðar Guðbrandsson, snjóathugunarmann á Súðavík, hafa tilkynnt sér að hættumatið væri rangt. Rétt fyrir snjóflóðið fór Össur að skoða aðstæður og gerði í kjölfar athugasemd við hættumatið.
Mest lesið
-
1Margrét Löf fær 16 ár
Margrét Halla Hansdóttir Löf var dæmd í sextán ára fangelsi í Héraðsdómi Reykjaness nú fyrir skömmu. -
2
Rigg Friðriks Ómars nálgast fyrri umsvif
Fyrirtæki Friðriks Ómars Hjörleifssonar tónlistarmanns nálgast sömu veltu og fyrir COVID, þegar umsvif þess hrundu. Annað félag heldur þó utan um fjölda jólatónleika sem hann stendur á bak við í Hörpu með Jógvan Hansen og Eyþóri Inga. -
3
„Ég hef bara látið mig hverfa“
„Ég myndi ekki óska mínum versta óvini að fá þann heilsubrest sem ég hef verið að stríða við,“ segir Birgitta Jónsdóttir, fyrrverandi alþingismaður. Hún smitaðist af Covid-19 árið 2021 á ráðstefnu erlendis, þrátt fyrir að hafa farið mjög varlega. Einkennin hurfu ekki og í dag er hún með langvinnt Covid. -
4
„Samfélagslega ótækt“ að Margrét Löf fái arf
„Ég tel að það sé eitthvað sem við sem samfélag getum alls ekki samþykkt,“ segir Vilhjálmur H. Vilhjálmsson réttargæslumaður hálfbróður Margrétar Löf. En kröfu hans um að hún hefði fyrirgert sér arfi var vísað frá þegar dómur í málinu féll í gær. -
5
„Ég er að hóta þér. Þú munt ekki yfirgefa mig.“
Hann gekk svo langt að hóta að grafa upp afa sambýliskonu sinnar og lýsti ítarlega áformum um ofbeldi, en þarf ekki að afplána refsingu. -
6
„Snjóflóðið mun koma þaðan“
Össur Skarphéðinsson þáverandi umhverfisráðherra segir Heiðar Guðbrandsson, snjóathugunarmann á Súðavík, hafa tilkynnt sér að hættumatið væri rangt. Rétt fyrir snjóflóðið fór Össur að skoða aðstæður og gerði í kjölfar athugasemd við hættumatið. -
7
Trump með „persónuleika alkóhólista“ segir starfsmannastjórinn hans
Starfsmannastjóri Donalds Trumps, Susie Wiles, sagði Bandaríkjaforseta vera með „persónuleika alkóhólista“ í grein sem Vanity Fair birti í dag. Umfjöllunin byggir á nokkrum viðtölum sem tekin voru við hana. -
8
„Við erum að virkja fyrir peningana sem okkur langar í“
Oddur Sigurðsson hlaut Náttúruverndarviðurkenningu Sigríðar í Brattholti. Hann spáði fyrir um endalok Okjökuls og því að Skeiðará myndi ekki ná að renna lengi í sínum farvegi, sem rættist. Nú spáir hann því að Reykjanesskagi og höfuðborgarsvæðið fari allt undir hraun á endanum. Og fordæmir framkvæmdagleði Íslendinga á kostnað náttúruverndar. -
9
„Starfsmenn hafa verið hræddir“
Á Stuðlum hefur sérstöku öryggis- og viðbragðsteymi hefur verið komið á til að takast á við árásir á starfsmenn og tryggja að þvinganir gagnvart börnum fari faglega fram. Tengsl eru besta forvörnin segir starfandi forstöðumaður en það dugar ekki alltaf til. Starfsmenn hafa lent í því að það er hrækt á þá, þeir bitnir, skallaðir og nefbrotnir. Sparkað hefur verið í hausinn á starfsmani, hár rifið af höfði starfsmanns og brotin tönn. -
10
Sagan öll: Voru á leiðinni út þegar Margrét varð föður sínum að bana
Margrét Halla Hansdóttir Löf beitti foreldra sína grófu heimilisofbeldi sem leiddi til dauða föður hennar. Henni fannst undarlegt að foreldrar sínir hefðu ekki verið handtekin sama dag og faðir hennar fannst þungt haldinn.
Mest lesið í vikunni
1
„Ég var lifandi dauð“
Lína Birgitta Sigurðardóttir hlúir vel að heilsunni. Hún er 34 ára í dag og segist ætla að vera í sínu besta formi fertug, andlega og líkamlega. Á sinni ævi hefur hún þurft að takast á við margvísleg áföll, en faðir hennar sat í fangelsi og hún glímdi meðal annars við ofsahræðslu, þráhyggju og búlemíu. Fyrsta fyrirtækið fór í gjaldþrot en nú horfir hún björtum augum fram á veginn og stefnir á erlendan markað.
2
Margrét Löf fær 16 ár
Margrét Halla Hansdóttir Löf var dæmd í sextán ára fangelsi í Héraðsdómi Reykjaness nú fyrir skömmu.
3
Magga Stína um Eurovision ákvörðunina: „Í hvaða leikriti erum við stödd?“
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir utanríkisráðherra segir að ákvörðun RÚV um að taka ekki þátt í Eurovision í ár hafi ekki áhrif á samskipti Íslands og Ísrael. Tónlistarkonan Magga Stína gagnrýnir málflutninginn.
4
Stefán Einar birtir falsfrétt um múslima
Stefán Einar Stefánsson, stjórnandi Spursmála, segir ranglega að myndbönd af hópum múslima sýni þá reyna að trufla jólamarkaði, „sýna vald sitt“ og „sýna hinum kristna meirihluta hverjir það eru sem ráða“. Staðreyndavakt erlendra fjölmiðla staðfestir að þetta sé rangt og myndböndin tekin úr samhengi.
5
Ungu fólki í blóma lífsins er allt í einu kippt út úr samfélaginu
Þó svo að ME-sjúkdómurinn hafi sennilega verið til í aldir hefur hann lengi farið hljótt og verið lítt viðurkenndur. Ástæða þess er væntanlega sú að þar til nú hefur verið erfitt að skilja meingerð sjúkdómsins. Þrátt fyrir að mjög skert lífsgæði og að byrði sjúkdómsins sé meiri en hjá sjúklingum með aðra alvarlega sjúkdóma er þjónusta við þá mun minni en aðra sjúklingahópa.
6
„Ég gæti ekki einu sinni séð einföld form“
Gauti Páll Jónsson er með hugsýnastol og getur því ekki séð hluti myndrænt fyrir sér. „Þangað til nýlega vissi ég ekki að þetta væri eitthvað sem fólk gæti gert,“ segir hann. Sálfræðingur sem stundar rannsóknir á þessu sviði telur að margir viti ekki að þeir séu með hugsýnastol.
Mest lesið í mánuðinum
1
Krafðist grafarþagnar á heimilinu
Réttarhöldum yfir Margréti Löf er lokið, en þar kom meðal annars fram að fjölskyldan tjáði sig að miklu leyti með bréfaskriftum út af meintri hljóðóbeit Margrétar, sem beindist að foreldrum hennar.
2
„Ég var lifandi dauð“
Lína Birgitta Sigurðardóttir hlúir vel að heilsunni. Hún er 34 ára í dag og segist ætla að vera í sínu besta formi fertug, andlega og líkamlega. Á sinni ævi hefur hún þurft að takast á við margvísleg áföll, en faðir hennar sat í fangelsi og hún glímdi meðal annars við ofsahræðslu, þráhyggju og búlemíu. Fyrsta fyrirtækið fór í gjaldþrot en nú horfir hún björtum augum fram á veginn og stefnir á erlendan markað.
3
Baggalútar fá 429 þúsund hver
Fyrirtækið sem heldur utan um hljómsveitina Baggalút átti meira en hundrað milljóna króna eignir í lok síðasta árs. Stærstur hluti þeirra eigna eru peningar á bankabók.
4
Margrét Löf fær 16 ár
Margrét Halla Hansdóttir Löf var dæmd í sextán ára fangelsi í Héraðsdómi Reykjaness nú fyrir skömmu.
5
„Húsin eru ekki tveggja hæða“
Hús við Skaftafell sem áttu að vera ein hæð, samkvæmt skilmálum deiliskipulags, máttu síðar verða tvær hæðir. Bæjarstjóri segir að „ekki var um að ræða hækkun húsa um heila hæð“.
6
Magga Stína um Eurovision ákvörðunina: „Í hvaða leikriti erum við stödd?“
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir utanríkisráðherra segir að ákvörðun RÚV um að taka ekki þátt í Eurovision í ár hafi ekki áhrif á samskipti Íslands og Ísrael. Tónlistarkonan Magga Stína gagnrýnir málflutninginn.
Mest lesið í mánuðinum
-
1
Krafðist grafarþagnar á heimilinu
Réttarhöldum yfir Margréti Löf er lokið, en þar kom meðal annars fram að fjölskyldan tjáði sig að miklu leyti með bréfaskriftum út af meintri hljóðóbeit Margrétar, sem beindist að foreldrum hennar. -
2
„Ég var lifandi dauð“
Lína Birgitta Sigurðardóttir hlúir vel að heilsunni. Hún er 34 ára í dag og segist ætla að vera í sínu besta formi fertug, andlega og líkamlega. Á sinni ævi hefur hún þurft að takast á við margvísleg áföll, en faðir hennar sat í fangelsi og hún glímdi meðal annars við ofsahræðslu, þráhyggju og búlemíu. Fyrsta fyrirtækið fór í gjaldþrot en nú horfir hún björtum augum fram á veginn og stefnir á erlendan markað. -
3
Baggalútar fá 429 þúsund hver
Fyrirtækið sem heldur utan um hljómsveitina Baggalút átti meira en hundrað milljóna króna eignir í lok síðasta árs. Stærstur hluti þeirra eigna eru peningar á bankabók. -
4
Margrét Löf fær 16 ár
Margrét Halla Hansdóttir Löf var dæmd í sextán ára fangelsi í Héraðsdómi Reykjaness nú fyrir skömmu. -
5
„Húsin eru ekki tveggja hæða“
Hús við Skaftafell sem áttu að vera ein hæð, samkvæmt skilmálum deiliskipulags, máttu síðar verða tvær hæðir. Bæjarstjóri segir að „ekki var um að ræða hækkun húsa um heila hæð“. -
6
Magga Stína um Eurovision ákvörðunina: „Í hvaða leikriti erum við stödd?“
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir utanríkisráðherra segir að ákvörðun RÚV um að taka ekki þátt í Eurovision í ár hafi ekki áhrif á samskipti Íslands og Ísrael. Tónlistarkonan Magga Stína gagnrýnir málflutninginn. -
7
Stefán Einar birtir falsfrétt um múslima
Stefán Einar Stefánsson, stjórnandi Spursmála, segir ranglega að myndbönd af hópum múslima sýni þá reyna að trufla jólamarkaði, „sýna vald sitt“ og „sýna hinum kristna meirihluta hverjir það eru sem ráða“. Staðreyndavakt erlendra fjölmiðla staðfestir að þetta sé rangt og myndböndin tekin úr samhengi. -
8
Þingmaður Sjálfstæðisflokks hnakkreifst við hóp kennara
Jón Pétur Zimsen, þingmaður Sjálfstæðisflokks og fyrrverandi skólastjóri, hvatti kennara til að hrista af sér hlekkina og hafna „elítunni“ í spjallhópi á Facebook. „Ertu móðguð, gæti ekki verið meira sama,“ svaraði hann þegar kennari sagði hann tala niður til kennarastéttarinnar. -
9
Jón Trausti Reynisson
Komandi hrun siðmenningar
Snorri Másson sagði „hrun vestrænnar siðmenningar vofa yfir“. Margt bendir til þess að hann hafi rétt fyrir sér. -
10
Tómas Þór Þórðarson
Baráttan við sjálfið
Tómas Þór Þórðarson sigraði óttann við almenningsálitið.
Athugasemdir