Helgi Þorláksson, fyrrverandi prófessor í sagnfræði og reyndur kennari til margra ára, setur saman bók, Á sögustöðum, þar sem hann rekur og greinir tilkomu og feril sex merkisstaða á Íslandi: Bessastaða, Skálholts, Odda, Reykholts, Hóla og Þingvalla. Bókin telur 457 síður með vandaðri tilvísana- og nafnaskrá auk myndayfirlits. Verkið er í raun áframhald á viðamiklum köflum í Sögu Íslands IV og VII þar sem Helgi ýtti hraustlega við nokkrum stoðum í söguskilningi Íslendinga. Hér nýtir hann tækifærið til að hnykkja enn á gagnrýni sinni á almenna og útbreidda skoðun eða vanþekkingu á mikilvægum hluta í sögu þjóðarinnar. Gagnrýni hans er sett fram af hógværð og varfærni og yfirgripsmikilli þekkingu á viðfangsefninu frá mörgum sérsviðum, ítarlegri samantekt úr rannsóknarsögunni, eldri textum og nýjustu rannsóknum og niðurstaðan hans er í einföldu máli þessi: við lifum enn í úreltum áróðri þjóðfrelsisbaráttu áratuga fyrir lýðveldisstofnun og klifum enn á persónudýrkun karla sem voru á …
Það er mikið gagn af þessari bók svo víða sem höfundur kemur við. Hún leiðir skýrt í ljós að stór verðmæti eru falin í sögu staðanna sem hann fjallar um, þeir eru tæki til miðlunar þekkingar um horfinn tíma og geta styrkt trú manna að okkar heimur sé hluti af alþjóðlegri og fjölþjóðlegri söguheild, en við ekki eitthvað einangrað og afar sérstakt dæmi, skrifar Páll Baldvin Baldvinsson um bókina Á sögustöðum.
ritstjorn@heimildin.is
Mest lesið
1
Lenti á götunni fimmtán ára
Svarti Álfur segir að hann hefði endað í fangelsi hefði hann haldið áfram að búa í Belgíu, þar sem hann fæddist. Eftir að hann flutti til Íslands áttaði hann sig á því að hann gæti ekki búið með fjölskyldu sinni.
2
Samsæriskenningar Brynjars og byssurnar
Brynjar Barkarson hefur verið ágætlega þekkt poppstjarna á Íslandi. Nú er hann orðinn að vonarstjörnu íslenskra þjóðernissinna. Brynjar er uppfullur af ótta við skuggastjórnendur innan ESB og langar í skotvopn.
3
Hallgrímur Helgason
Auðvörn
Það stefnir í æsandi bjartar nætur á Alþingi.
4
Drengir kvörtuðu undan kennara og var meinað að sitja kennslustundir
Tólf ára gamlir drengir leituðu til skólastjóra vegna meints ofbeldis af hálfu kennara. Í kjölfarið var þeim meinað að sitja kennslustundir hjá kennaranum. Annar baðst afsökunar eftir tvær vikur og fékk þá að koma aftur í tíma. Hinn sætti útskúfun í tvo mánuði, áður en skólanum var gert að taka drenginn aftur inn í tíma. Foreldrar drengsins segja kerfið hafa brugðist barninu og leituðu að lokum til lögreglu.
5
Loka aðstöðu leigubílstjóra á Keflavíkurflugvelli
Isavia lofar aðgerðum til að betrumbæta þjónustu leigubíla við Keflavíkurflugvöll og koma í veg fyrir ógagnsæja verðlagningu. Tekið er fram að aðstöðu leigubílstjóra sé lokað vegna viðhaldsskorts sem flugvöllurinn sem eigandi hennar ber alfarið ábyrgð á.
6
Völdu ódýrasta hönnuð Brákarborgar sem uppfyllti ekki hæfisskilyrði
Innra eftirlit Reykjavíkurborgar telur að sækja megi skaðabætur til verktaka og/eða ráðgjafa sem komu að byggingu leikskólans Brákarborg. Leikskólanum var lokað síðasta sumar og úttekt kynnt í borgarráði í dag.
Mest lesið
-
1Lenti á götunni fimmtán ára
Svarti Álfur segir að hann hefði endað í fangelsi hefði hann haldið áfram að búa í Belgíu, þar sem hann fæddist. Eftir að hann flutti til Íslands áttaði hann sig á því að hann gæti ekki búið með fjölskyldu sinni. -
2
Samsæriskenningar Brynjars og byssurnar
Brynjar Barkarson hefur verið ágætlega þekkt poppstjarna á Íslandi. Nú er hann orðinn að vonarstjörnu íslenskra þjóðernissinna. Brynjar er uppfullur af ótta við skuggastjórnendur innan ESB og langar í skotvopn. -
3
Hallgrímur Helgason
Auðvörn
Það stefnir í æsandi bjartar nætur á Alþingi. -
4
Drengir kvörtuðu undan kennara og var meinað að sitja kennslustundir
Tólf ára gamlir drengir leituðu til skólastjóra vegna meints ofbeldis af hálfu kennara. Í kjölfarið var þeim meinað að sitja kennslustundir hjá kennaranum. Annar baðst afsökunar eftir tvær vikur og fékk þá að koma aftur í tíma. Hinn sætti útskúfun í tvo mánuði, áður en skólanum var gert að taka drenginn aftur inn í tíma. Foreldrar drengsins segja kerfið hafa brugðist barninu og leituðu að lokum til lögreglu. -
5
Loka aðstöðu leigubílstjóra á Keflavíkurflugvelli
Isavia lofar aðgerðum til að betrumbæta þjónustu leigubíla við Keflavíkurflugvöll og koma í veg fyrir ógagnsæja verðlagningu. Tekið er fram að aðstöðu leigubílstjóra sé lokað vegna viðhaldsskorts sem flugvöllurinn sem eigandi hennar ber alfarið ábyrgð á. -
6
Völdu ódýrasta hönnuð Brákarborgar sem uppfyllti ekki hæfisskilyrði
Innra eftirlit Reykjavíkurborgar telur að sækja megi skaðabætur til verktaka og/eða ráðgjafa sem komu að byggingu leikskólans Brákarborg. Leikskólanum var lokað síðasta sumar og úttekt kynnt í borgarráði í dag. -
7
Meirihluti Íslendinga undir meðallaunum
Regluleg laun í fullu starfi voru að meðaltali 845 þúsund krónur á mánuði árið 2024 en nærri tveir af hverjum þremur launamönnum eru með lægri laun en það. Hæstu launin eru nærri fimmfalt hærri en þau lægstu, og kynbundinn munur enn augljós. -
8
Ragga Nagli um reynslu sína sem innflytjandi: lögbrjótur sem tileinkar sér ekki siði Danans
Ragga Nagli lýsir brestum sínum sem innflytjandi í Danmörku og segist aldrei hafa upplifað vesen frá múslimum. „Sýnum náungakærleika og komum fram við innflytjendur á Íslandi eins og við viljum að sé komið fram við okkur þegar við tökum okkur búsetu á erlendri grund.“ -
9
Telur sig hafa verið skotna með loftbyssu í miðbænum
Þegar Halla Kristín Einarsdóttir var hæfð í kinnina á Laugaveginum í gærkvöldi hugsaði hún strax að fordómar gegn hinsegin fólki byggju þar að baki. „En svo veit maður ekki, kannski voru bara einhverjir dólgar að skjóta á einhverjar konur á Laugaveginum.“ Samskiptastjóri Samtakanna '78 segir aðkast gagnvart hinsegin fólki hafa færst í aukana síðastliðin ár. -
10
Þórsmörk tapaði 348 milljónum – kennir samkeppni við ríkið um
Eigandi Morgunblaðsins og prentsmiðjunnar Landsprents tapaði tæpum 350 milljónum á síðasta ári. Ritstjóri Morgunblaðsins og framkvæmdastjóri útgáfunnar, Haraldur Johannessen, segir samkeppni við RÚV og Íslandspóst valda verulegu tekjutapi.
Mest lesið í vikunni
1
Innflytjandi sár eftir 30 ár á Íslandi: „Við erum helvítis útlendingar og múslímar sem á að reka úr landi“
Jasmin Vajzovic sem fluttist til Íslands frá Bosníu og Hersegóvínu fyrir 30 árum segist aðeins nýlega hafa upplifað fordóma vegna trúar sinnar og uppruna. Hann segist kvíða fyrir framtíð dóttur sinnar á Íslandi.
2
Lenti á götunni fimmtán ára
Svarti Álfur segir að hann hefði endað í fangelsi hefði hann haldið áfram að búa í Belgíu, þar sem hann fæddist. Eftir að hann flutti til Íslands áttaði hann sig á því að hann gæti ekki búið með fjölskyldu sinni.
3
Gjaldheimtufyrirtæki herja á ferðamenn
Gjaldtaka á bílastæðum á ferðamannastöðum á Íslandi hefur aukist hratt. Sumir ferðamenn hafa sagt að þeir hafi þurft að borga samtals um 40 þúsund krónur í bílastæðagjöld á ferðalagi sínu í kringum landið. Eigandi umsvifamesta gjaldheimtufyrirtækisins á landsbyggðinni skilur að fólki sé brugðið.
4
Samsæriskenningar Brynjars og byssurnar
Brynjar Barkarson hefur verið ágætlega þekkt poppstjarna á Íslandi. Nú er hann orðinn að vonarstjörnu íslenskra þjóðernissinna. Brynjar er uppfullur af ótta við skuggastjórnendur innan ESB og langar í skotvopn.
5
Siðferðisspurningar vakna vegna uppbyggingar Andra og Birgis
Fjárfestar sem eru sakaðir um að hafa milligöngu um iðnaðarnjósnir fyrir milljarðamæringinn Björgólf Thor Björgólfsson vilja reisa þéttbýlt hverfi í um tveggja kílómetra fjarlægð frá vatnsverndarsvæði höfuðborgarsvæðisins. Svo virðist sem engin krafa sé uppi um siðferði fjárfesta þegar kemur að Kópavogsbæ.
6
Hallgrímur Helgason
Auðvörn
Það stefnir í æsandi bjartar nætur á Alþingi.
Mest lesið í mánuðinum
1
Climeworks’ capture fails to cover its own emissions
The carbon capture company Climeworks only captures a fraction of the CO2 it promises its machines can capture. The company is failing to carbon offset the emissions resulting from its operations – which have grown rapidly in recent years.
2
Föngun Climeworks stendur ekki undir eigin losun
Climeworks fangar aðeins brot af því CO2 sem það lofar að vélar þess geti fangað. Fyrirtækið nær ekki að kolefnisjafna þá losun sem stafar af umsvifum þess – sem hefur vaxið hratt síðustu ár.
3
Níu lykilatriði um hreyfingu að læknisráði
Kristín Sigurðardóttir læknir veitir forvitnilega innsýn í afgerandi áhrif hreyfingar á líkama okkar og heila. Hún varar við „náttúruleysi“ og að fólk rjúfi tengslin við sig sjálft eða náttúruna.
4
Sif Sigmarsdóttir
Daður við aðalinn
Ástæða þess að Sjálfstæðisflokkurinn er fastur í hjólfari fylgislægðar er sú að hann fellur alltaf aftur á sama prófinu.
5
Innflytjandi sár eftir 30 ár á Íslandi: „Við erum helvítis útlendingar og múslímar sem á að reka úr landi“
Jasmin Vajzovic sem fluttist til Íslands frá Bosníu og Hersegóvínu fyrir 30 árum segist aðeins nýlega hafa upplifað fordóma vegna trúar sinnar og uppruna. Hann segist kvíða fyrir framtíð dóttur sinnar á Íslandi.
6
Lárus Björn Svavarsson er fallinn frá
Lárus Björn, þekktur sem Lalli Johns, ólst upp við fátækt og var fluttur nauðugur á Breiðavík, þar sem hann var beittur ofbeldi sem barn. Hann glímdi við fíknisjúkdóm en náði síðan yfirhöndinni og lifði allsgáður í mörg ár.
Mest lesið í mánuðinum
-
1
Climeworks’ capture fails to cover its own emissions
The carbon capture company Climeworks only captures a fraction of the CO2 it promises its machines can capture. The company is failing to carbon offset the emissions resulting from its operations – which have grown rapidly in recent years. -
2
Föngun Climeworks stendur ekki undir eigin losun
Climeworks fangar aðeins brot af því CO2 sem það lofar að vélar þess geti fangað. Fyrirtækið nær ekki að kolefnisjafna þá losun sem stafar af umsvifum þess – sem hefur vaxið hratt síðustu ár. -
3
Níu lykilatriði um hreyfingu að læknisráði
Kristín Sigurðardóttir læknir veitir forvitnilega innsýn í afgerandi áhrif hreyfingar á líkama okkar og heila. Hún varar við „náttúruleysi“ og að fólk rjúfi tengslin við sig sjálft eða náttúruna. -
4
Sif Sigmarsdóttir
Daður við aðalinn
Ástæða þess að Sjálfstæðisflokkurinn er fastur í hjólfari fylgislægðar er sú að hann fellur alltaf aftur á sama prófinu. -
5
Innflytjandi sár eftir 30 ár á Íslandi: „Við erum helvítis útlendingar og múslímar sem á að reka úr landi“
Jasmin Vajzovic sem fluttist til Íslands frá Bosníu og Hersegóvínu fyrir 30 árum segist aðeins nýlega hafa upplifað fordóma vegna trúar sinnar og uppruna. Hann segist kvíða fyrir framtíð dóttur sinnar á Íslandi. -
6
Lárus Björn Svavarsson er fallinn frá
Lárus Björn, þekktur sem Lalli Johns, ólst upp við fátækt og var fluttur nauðugur á Breiðavík, þar sem hann var beittur ofbeldi sem barn. Hann glímdi við fíknisjúkdóm en náði síðan yfirhöndinni og lifði allsgáður í mörg ár. -
7
Margeir fær milljónir í bætur – Hafði áreitt samstarfskonu hjá lögreglunni
Íslenska ríkið þarf að greiða Margeiri Sveinssyni aðstoðaryfirlögregluþjóni miskabætur fyrir að hafa færður til í starfi eftir að samstarfskona hans sakaði hann um ofbeldi og áreitni. Lögreglustjóri tilkynnti héraðssaksóknara um hugsanlega refsiverða háttsemi Margeirs en málinu var vísað frá. -
8
Einhverfir á vinnumarkaði: Starfsmannaskemmtanir bara ólaunuð yfirvinna
Í atvinnuauglýsingum er gjarnan krafist mikilla samskiptahæfileika, jafnvel í störfum þar sem þess ekki er þörf. Þetta getur útilokað fólk, til að mynda einhverfa, sem búa yfir öðrum mikilvægum styrkleikum. Bjarney L. Bjarnadóttir gerði tímamótarannsókn á þessu og leggur áherslu á að atvinnurekendur efli fötlunarsjálfstraust. -
9
Hvað ef ... þriðja heimsstyrjöldin lítur svona út?
Valur Gunnarsson sagnfræðingur skrifar um þriðju heimsstyrjöldina og yfirtöku Trumpista á Íslandi. Valur er höfundur bókarinnar Hvað ef? sem fjallar um hliðstæða mannkynssögu. Hér fjallar hann um hvernig framtíðin gæti litið út. Eftirfarandi grein ber að lesa sem bókmenntaverk en ekki beina forspá. -
10
Segir Útlendingastofnun ætla að senda Oscar úr landi eftir helgi
Íslenskur fósturfaðir Oscars Andres Florez Bocanegra, 17 ára drengs frá Kólumbíu sem hefur verið synjað um alþjóðlega vernd á Íslandi, segir að Útlendingastofnun ætli sér að koma Oscari úr landi eftir helgi.
Athugasemdir