Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en ári.

Flækjusagan

Hefði Trotskí endað í Berlín?

Illugi Jökulsson hefur í undanförnum flækjusögum verið að kanna hvað hæft sé í þeirri þjóðsögu, sem Rússar og stuðningsmenn þeirra halda gjarnan fram, að Rússar hafi sífellt og einlægt mátt þola grimmar innrásir úr vestri og Vesturlönd hafi alltaf viljað þeim illt.

26. maí 2022 · 18:00

Illugi Jökulsson

skrifar

Ég er kominn fram á 20. öld í leit minni að staðfestingu á þeirri trú margra Rússa og stuðningsmanna þeirra að þeir hafi í gegnum aldirnar mátt sæta sífelldum innrásum úr vestri þar sem grimmir óvinir lögðu sig fram um að leggja undir sig Rússland að meira eða minna leyti og eyða rússneska ríkinu og jafnvel þjóðinni.

Frá því Moskvuríkið kom undir sig fótunum og þróaðist yfir í Rússaveldi við lok miðalda hafði ég í raun ekki fundið neina slíka innrás. Þess voru vissulega dæmi að herir úr vestri legðu leið sína inn á grund sem Rússar töldu sína – Pólverjar 1610, Svíar 1708–09, Napóleon 1812,Krímstríðið 1854–56 – en þegar að var gáð höfðu þær „sérstöku hernaðaraðgerðir“ (!) allar skýran og afmarkaðan pólitískan tilgang og höfðu ekki það markmið að ná raunverulegum völdum yfir Rússlandi.

Á hinn bóginn er auðvelt að finna á sama tíma mýmörg dæmi um að Rússar …

Skráðu þig inn til að lesa

Þú færð tvær fríar áskriftargreinar í mánuði. Þú hefur síðan val um að styrkja óháða blaðamennsku með áskrift á hagstæðu verði, frá aðeins 3.390 krónum á mánuði.

Leiðbeiningar má nálgast á heimildin.is/leidbeiningar.

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Athugasemdir (2)

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.

SSS

Sigurjón Smári Sverrisson skrifaði
28. maí 2022 17:18

Flottur Illugi að vanda og í öllum bænum sendu inn fleyrri Flækjusögur í prentformi.
Því eins og ég og fleyrri sem glíma við skerta heyrn, þá á maður erfitt með að hlusta á (að þeim ólöstuðum), flækjusögurnar, í hljóðformi. Án þess að æra alla í nágreni sínu.
Þakka þér aftur innilega fyrir þín aðsendu efni, sem er ein helsta ástæðan fyrir því að ég er ennþá áskrifandi að Stundinni.

0
EH

Erlingur Hansson skrifaði
26. maí 2022 19:47

Illugi Jökulsson segir ekki rétt frá. Lenin vildi sumarið 1920 að Rauði herinn sækti fram og réðist inn í Pólland. Trotsky og Radek mæltu gegn þeirri tillögu Lenins. Um miðjan ágúst var Rauði herinn kominn að Varsjá. Sókn hans var stöðvuð og vopnahlé var undirritað 12. október 1920. Illugi Jökulsson fullyrðir í 154. tölublaði Stundarinnar “að sumir helstu foringjar kommúnista (ekki síst herstjórinn Trotskí) (vildu) aðTúkatévskí héldi rakleiðis áfram og réðist af öllu afli Rauða hersins beina leið inn í Þýskaland…”. Þessi fullyrðing Illuga er röng. Áreiðanlegar heimildir herma um ágreining Lenins og Trotskís sem áður er getið. Hvergi er haft eftir Trotskí þessi meinta löngun hans sem Illugi lýsir.

0

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Tengdar greinar

Flækjusagan

Friður hins heilaga refs?

Hefðu Bretar átt að semja frið við Hitler árið 1940 til að koma í veg fyrir frekara mannfall?

Flækjusagan

Fyrstu tvær innrásir okkar í Evrópu mistókust

Hingað til hafa menn talið að Neanderdalsmaðurinn og Homo sapiens hafi búið hvorir innan um annan í Evrópu í 10–20 þúsund ár. Nýjar rannsóknir í helli í Frakklandi leika þá friðsælu mynd illa.

Flækjusagan

Óvænt metsölubók í Rússlandi: Hvernig deyja einræðisstjórnir?

Yfirstéttin og valdaelítan í Rússlandi gagnrýna aldrei Pútín forseta opinberlega. En það er forvitnilegt að frétta hvað þetta lið er að lesa.

Flækjusagan

Vægðarlausasta stríðið

Erum við bættari með því að vita allt um „vopnahléslausa stríðið“ milli Púnverja og málaliða þeirra?

Flækjusagan

Hver var böðull Bandera?

Illugi Jökulsson heldur áfram að segja frá morðinu á Stepan Bandera sem sumir Úkraínumenn töldu frelsishetju og baráttumenn fyrir sjálfstæði þjóðarinnar en aðrir fyrirlíta sem samverkamann þýskra nasista. Óhætt er að segja að rannsókn á morðinu hafi tekið óvænta stefnu.

Flækjusagan

Þegar Stefan Bandera dó

Vladimír Pútin, forseti Rússlands, og stuðningsmenn hans hafa oft nefnt Stefan Bandera til merkis um að Úkraínumenn séu upp til hópa nasistar hinir mestu. Illugi Jökulsson tók að skoða Bandera og byrjaði að sjálfsögðu á dularfullu andláti hans.

Mest lesið

RannsóknFernurnar brenna

Neytendur blekktir til að flokka fernur sem eru brenndar

Íslendingar hafa árum saman verið hvattir til þess að skola fernur utan um mjólkurvörur eða ávaxtasafa, brjóta þær svo saman og flokka í pappatunnuna. Þetta hefur verið gert undir því yfirskini að fernurnar séu svo endurunnar. Rannsókn Heimildarinnar sýnir að svo er ekki. Þær eru þvert á móti brenndar í sementsverksmiðjum á meginlandi Evrópu.

Fréttir

Kærir Gísla til héraðssaksóknara og lætur kyrrsetja eignir

Fyrrverandi eiginkona Gísla Hjálmtýssonar, fjárfestis og prófessors, hefur kært hann fyrir að hafa haldið eftir peningum vegna sölu fasteigna sem þau áttu saman. Samhliða hefur hún farið fram á kyrrsetningu eigna hans vegna kröfu upp á 233 milljónir króna, sem meðal annars er tilkomin vegna viðskiptanna sem hún kærir.

Leiðari

Þórður Snær Júlíusson

Allt gott er okkur að þakka, allt slæmt er ykkur að kenna

Þeir stjórnmálamenn, sem hreyktu sér af því að aðgerðir þeirra hafi tryggt efnahagslegan stöðugleika fyrir tæpum tveimur árum síðan, kannast nú ekkert við að bera ábyrgð á lífskjarakrísunni sem sömu aðgerðir hafa leitt af sér.

GreiningHúsnæðismál

Ráðgátan um hvers vegna Íslendingar borga tvöfalt meira en Færeyingar

Færeyingar borga helmingi lægri húsnæðislánavexti en Íslendingar. Færeyskur bankastjóri svarar því hvers vegna hann hækkar ekki vextina eins og íslensku bankarnir.

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Afneitun hinna farsælu

Ef Rishi Sunak hefði ekki klæðst ákveðnum sokkum á G7-fundi hefði draumur sokkasala um velgengni ekki ræst. Það þarf stundum heppni og góð samfélög með öflug skattkerfi til að njóta farsældar.

Úttekt

„Það sem þarf að breytast er menningin“

Bankastjóri Íslandsbanka segist telja að sé ákveðinn kunningjakúltúr í fjárfestinga- og fjármálaheiminum sem illa hafi tekist að uppræta.

FréttirFernurnar brenna

Guðlaugur Þór: „Ég lít á þessa umfjöllun mjög alvarlegum augum“

Guðlaugur Þór Þórðarsson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra mun kalla forsvarsmenn Sorpu og Úrvinnslusjóðs á fund eftir helgi vegna fréttar Heimildarinnar um skort á endurvinnslu á fernum.

Mest lesið

1
RannsóknFernurnar brenna
5
Neytendur blekktir til að flokka fernur sem eru brenndar
Íslendingar hafa árum saman verið hvattir til þess að skola fernur utan um mjólkurvörur eða ávaxtasafa, brjóta þær svo saman og flokka í pappatunnuna. Þetta hefur verið gert undir því yfirskini að fernurnar séu svo endurunnar. Rannsókn Heimildarinnar sýnir að svo er ekki. Þær eru þvert á móti brenndar í sementsverksmiðjum á meginlandi Evrópu.
2
Fréttir
1
Kærir Gísla til héraðssaksóknara og lætur kyrrsetja eignir
Fyrrverandi eiginkona Gísla Hjálmtýssonar, fjárfestis og prófessors, hefur kært hann fyrir að hafa haldið eftir peningum vegna sölu fasteigna sem þau áttu saman. Samhliða hefur hún farið fram á kyrrsetningu eigna hans vegna kröfu upp á 233 milljónir króna, sem meðal annars er tilkomin vegna viðskiptanna sem hún kærir.
3
Leiðari
3
Þórður Snær Júlíusson
Allt gott er okkur að þakka, allt slæmt er ykkur að kenna
Þeir stjórnmálamenn, sem hreyktu sér af því að aðgerðir þeirra hafi tryggt efnahagslegan stöðugleika fyrir tæpum tveimur árum síðan, kannast nú ekkert við að bera ábyrgð á lífskjarakrísunni sem sömu aðgerðir hafa leitt af sér.
4
GreiningHúsnæðismál
3
Ráðgátan um hvers vegna Íslendingar borga tvöfalt meira en Færeyingar
Færeyingar borga helmingi lægri húsnæðislánavexti en Íslendingar. Færeyskur bankastjóri svarar því hvers vegna hann hækkar ekki vextina eins og íslensku bankarnir.
5
Pistill
1
Sif Sigmarsdóttir
Afneitun hinna farsælu
Ef Rishi Sunak hefði ekki klæðst ákveðnum sokkum á G7-fundi hefði draumur sokkasala um velgengni ekki ræst. Það þarf stundum heppni og góð samfélög með öflug skattkerfi til að njóta farsældar.
6
Úttekt
„Það sem þarf að breytast er menningin“
Bankastjóri Íslandsbanka segist telja að sé ákveðinn kunningjakúltúr í fjárfestinga- og fjármálaheiminum sem illa hafi tekist að uppræta.
7
FréttirFernurnar brenna
Guðlaugur Þór: „Ég lít á þessa umfjöllun mjög alvarlegum augum“
Guðlaugur Þór Þórðarsson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra mun kalla forsvarsmenn Sorpu og Úrvinnslusjóðs á fund eftir helgi vegna fréttar Heimildarinnar um skort á endurvinnslu á fernum.
8
Pistill
Hrafn Jónsson
Þjóðarósátt
Ráðamenn eiga endilega að njóta launahækkana sinna og fara í sólarlandaferðirnar sínar. En þeir eiga ekki að voga sér samhliða að segja venjulegu fólki að skammast sín fyrir tásumyndir frá Tene.
9
Spurt & svaraðFernurnar brenna
2
Hvað verður um fernurnar?
Heimildin ræddi við fólk um endurvinnslu á fernum.
10
Fréttir
2
Hafnar sáttaumleitunum Samherja
Samherji kom á framfæri ósk í gegnum lögmannsstofuna Wikborg Rein um að fella niður málaferli á hendur listamanninum Oddi Eysteini Friðrikssyni vegna „We‘re Sorry“ listgjörningsins. Það gerðu þeir um leið og ljóst var að Odee hefði fengið lögmenn sér til varnar. „Ég ætla ekki að semja um nokkurn skapaðan hlut,“ segir listamaðurinn.

Mest lesið í vikunni

RannsóknFernurnar brenna

Neytendur blekktir til að flokka fernur sem eru brenndar

Fréttir

Búa í bíl en ekki nógu illa stödd fyrir félagsleg úrræði

Eftir langvarandi atvinnuleysi og fjárhagsvanda fluttu Axel Rafn Benediktsson og kona hans í sextán sæta rútu. Hann segist ekki upplifa sig sem hluta af samfélaginu heldur sem úrhrak. Þau hafi reynt að telja sér trú um að búsetan væri ævintýri en í raun séu þau heimilislaus.

Fréttir

Safna fyrir dóttur Þóru Dungal: „Við höldum áfram í minningu mömmu“

„Mamma mín var breysk eins og við öll,“ segir Max Sól, eldri dóttir Þóru Dungal heitinnar. „Hún hafði upplifað sinn skerf af áföllum og var lengi á flótta. Nú þarf hún ekki að flýja lengur.“ Max þarf nú að vinna úr áskorunum síðustu ára sem barn foreldris með fíknivanda, en einnig því mikla áfalli að versti ótti hennar hafi ræst og hún komið að móður sinni látinni.

Fréttir

Kærir Gísla til héraðssaksóknara og lætur kyrrsetja eignir

Leiðari

Þórður Snær Júlíusson

Allt gott er okkur að þakka, allt slæmt er ykkur að kenna

GreiningHúsnæðismál

Ráðgátan um hvers vegna Íslendingar borga tvöfalt meira en Færeyingar

Færeyingar borga helmingi lægri húsnæðislánavexti en Íslendingar. Færeyskur bankastjóri svarar því hvers vegna hann hækkar ekki vextina eins og íslensku bankarnir.

Það sem ég hef lært

Þórey Sigþórsdóttir

Óvæntur missir stærsti lærdómurinn

Þórey Sigþórsdóttir var nýbúin að ferma eldra barn sitt og yngra barn hennar var 7 mánaða þegar móðir hennar lést langt fyrir aldur fram. Missirinn, eins erfiður og hann er, er hennar stærsti lærdómur. „Hann kostaði sitt, það tekur mörg ár að læra að lifa með sorginni, en hann ýtti mér líka út í andlega vegferð með sjálfa mig sem er ferðalag sem tekur engan enda.“

Mest lesið í mánuðinum

Menning

Þóra Dungal fallin frá

Þóra Dungal, sem varð táknmynd X-kynslóðarinnar á Íslandi skömmu fyrir aldamótin þegar hún fór með aðalhlutverk í kvikmyndinni Blossa árið 1997, er fallin frá.

GreiningElítusamfélagið á Nesinu

Rík elíta sem býr í einbýlishúsum, er með húshjálp og keyrir um á Teslu

Elítur og valdakjarnar á Íslandi eru líklegri til að hreiðra um sig í tveimur sveitarfélögum á höfuðborgarsvæðinu en öðrum búsetukjörnum landsins, á Seltjarnarnesi og í Garðabæ. Hagtölur sýna svart á hvítu að þar eru áherslur, stjórnmálaskoðanir og samsetning íbúa allt önnur en í nágrannasveitarfélögunum.

Það sem ég hef lært

Sigmundur Ernir Rúnarsson

Líf mitt að framanverðu

Sigmundur Ernir Rúnarsson rifjar upp hvernig krakkarnir í grunnskólanum hans voru flokkaðir eins og rusl, í þá sem voru nothæfir og hentuðu til endurvinnslu – og hina sem máttu missa sín, og áhrif þess á líf þeirra til fullorðinsára. Jafnvel til endalokanna.

RannsóknFernurnar brenna

Neytendur blekktir til að flokka fernur sem eru brenndar

Viðtal

Alkóhólismi rændi heilsu hennar vegna meðvirkni

Helga Óskarsdóttir var þjökuð af andlegri og líkamlegri vanlíðan vegna alkóhólisma. Samt var það ekki hún sem misnotaði áfengi eða önnur vímuefni, heldur var hún orðin virkilega veik af meðvirkni. Hún var ekki nema fertug en leið eins og gamalli konu. Hún leitaði sér hjálpar, náði bata og hefur aldrei verið frískari, 73 ára, þriggja barna móðir og sex barna amma.

Fréttir

Búa í bíl en ekki nógu illa stödd fyrir félagsleg úrræði

Fréttir

Lögreglumaður villti á sér heimildir vegna Samherjagjörningsins

Rannsóknarlögreglumaðurinn Gísli Jökull Gíslason hélt því fram að hann væri sjálfstætt starfandi blaðamaður þegar hann reyndi að komast að því hver stæði á bak við „We‘re Sorry“ gjörninginn. Tölvupóstana sendi hann úr vinnunetfangi sínu en greindi ekki frá því að hann væri lögreglumaður.

Mest lesið í mánuðinum

1
Menning
2
Þóra Dungal fallin frá
Þóra Dungal, sem varð táknmynd X-kynslóðarinnar á Íslandi skömmu fyrir aldamótin þegar hún fór með aðalhlutverk í kvikmyndinni Blossa árið 1997, er fallin frá.
2
GreiningElítusamfélagið á Nesinu
1
Rík elíta sem býr í einbýlishúsum, er með húshjálp og keyrir um á Teslu
Elítur og valdakjarnar á Íslandi eru líklegri til að hreiðra um sig í tveimur sveitarfélögum á höfuðborgarsvæðinu en öðrum búsetukjörnum landsins, á Seltjarnarnesi og í Garðabæ. Hagtölur sýna svart á hvítu að þar eru áherslur, stjórnmálaskoðanir og samsetning íbúa allt önnur en í nágrannasveitarfélögunum.
3
Það sem ég hef lært
5
Sigmundur Ernir Rúnarsson
Líf mitt að framanverðu
Sigmundur Ernir Rúnarsson rifjar upp hvernig krakkarnir í grunnskólanum hans voru flokkaðir eins og rusl, í þá sem voru nothæfir og hentuðu til endurvinnslu – og hina sem máttu missa sín, og áhrif þess á líf þeirra til fullorðinsára. Jafnvel til endalokanna.
4
RannsóknFernurnar brenna
5
Neytendur blekktir til að flokka fernur sem eru brenndar
Íslendingar hafa árum saman verið hvattir til þess að skola fernur utan um mjólkurvörur eða ávaxtasafa, brjóta þær svo saman og flokka í pappatunnuna. Þetta hefur verið gert undir því yfirskini að fernurnar séu svo endurunnar. Rannsókn Heimildarinnar sýnir að svo er ekki. Þær eru þvert á móti brenndar í sementsverksmiðjum á meginlandi Evrópu.
5
Viðtal
1
Alkóhólismi rændi heilsu hennar vegna meðvirkni
Helga Óskarsdóttir var þjökuð af andlegri og líkamlegri vanlíðan vegna alkóhólisma. Samt var það ekki hún sem misnotaði áfengi eða önnur vímuefni, heldur var hún orðin virkilega veik af meðvirkni. Hún var ekki nema fertug en leið eins og gamalli konu. Hún leitaði sér hjálpar, náði bata og hefur aldrei verið frískari, 73 ára, þriggja barna móðir og sex barna amma.
6
Fréttir
Búa í bíl en ekki nógu illa stödd fyrir félagsleg úrræði
Eftir langvarandi atvinnuleysi og fjárhagsvanda fluttu Axel Rafn Benediktsson og kona hans í sextán sæta rútu. Hann segist ekki upplifa sig sem hluta af samfélaginu heldur sem úrhrak. Þau hafi reynt að telja sér trú um að búsetan væri ævintýri en í raun séu þau heimilislaus.
7
Fréttir
5
Lögreglumaður villti á sér heimildir vegna Samherjagjörningsins
Rannsóknarlögreglumaðurinn Gísli Jökull Gíslason hélt því fram að hann væri sjálfstætt starfandi blaðamaður þegar hann reyndi að komast að því hver stæði á bak við „We‘re Sorry“ gjörninginn. Tölvupóstana sendi hann úr vinnunetfangi sínu en greindi ekki frá því að hann væri lögreglumaður.
8
Pistill
1
Sif Sigmarsdóttir
Húsverðir eigna sinna
Það er þrotlaus vinna að gæta eigna sinna. Því meira sem maður á því lengri eru vaktir húsvarðarins.
9
Fréttir
Safna fyrir dóttur Þóru Dungal: „Við höldum áfram í minningu mömmu“
„Mamma mín var breysk eins og við öll,“ segir Max Sól, eldri dóttir Þóru Dungal heitinnar. „Hún hafði upplifað sinn skerf af áföllum og var lengi á flótta. Nú þarf hún ekki að flýja lengur.“ Max þarf nú að vinna úr áskorunum síðustu ára sem barn foreldris með fíknivanda, en einnig því mikla áfalli að versti ótti hennar hafi ræst og hún komið að móður sinni látinni.
10
Fréttir
1
Kærir Gísla til héraðssaksóknara og lætur kyrrsetja eignir
Fyrrverandi eiginkona Gísla Hjálmtýssonar, fjárfestis og prófessors, hefur kært hann fyrir að hafa haldið eftir peningum vegna sölu fasteigna sem þau áttu saman. Samhliða hefur hún farið fram á kyrrsetningu eigna hans vegna kröfu upp á 233 milljónir króna, sem meðal annars er tilkomin vegna viðskiptanna sem hún kærir.