Forstjóri Bláa lónsins, Grímur Sæmundsen, hefur ekki svarað þeirri spurningu hvort Bláa lónið sé að varpa allt 675 milljóna króna ætluðum launakostnaði yfir á ríkissjóð næstu þrjá mánuðina. Grímur hefur ekki svarað erindum Stundarinnar: Ekki símhringingum og ekki tölvupóstum né SMS-um.

Bláa lónið tilkynnti um uppsagnir 403 starfsmanna sinna í morgun.

Í gær, á Alþingi, skilaði efnahags- og viðskiptanefnd breytingartillögum við lagafrumvarp um aðkomu ríkissjóðs að greiðslu launa starfsmanna á uppsagnarfresti vegna áhrifa COVID-19. Frumvarpið mun að öllu óbreyttu verða að lögum og mun gilda afturvirkt frá 1. maí.  Til stendur að Bláa lónið opni aftur 19. júní.

Eins og Stundin greindi frá í lok mars þá hafa hluthafar Bláa lónsins tekið 12 milljarða króna í arð út úr fyrirtækinu á síðustu árum. Bláa lónið hefur verið eitt arðbærasta fyrirtæki landsins. Þrátt fyrir þetta setti Bláa lónið starfsmenn sína á hlutabætur sem ríkið greiddi.

Kostnaður ríkisins við að greiða launakostnað Bláa lónsins á hlutabótaleiðinni var tæplega 186 milljónir króna í mars og apríl. Þetta er rúmlega 1,5 prósent af arðgreiðslum fyrirtækisins síðastliðin ár. 

Þegar litið er kostnaður ríkisins vegna hlutabótaleiðarinnar og Bláa lónsins sést hversu ætlaður kostnaður vegna greiðslu launa á uppsagnarfresti er miklu meiri. Ef það er svo að Bláa lónið muni nýta þetta úrræði. 

Arðgreiðslur Bláa lónsins 2012 til 2019Bláa lónið nýtti hlutabótaleiðina í mars og apríl og sparaði sér 186 milljóna króna launakostnað. Hluthafar félagsins hafa tekið tólf milljarð í arð.

225 milljónir á mánuði

Samkvæmt ársreikningi Bláa lónsins fyrir 2018 námu meðallaun starfsmanna Bláa lónsins 657 þúsund krónum á mánuði það ár.

Ef þessi upphæð er notuð til að finna út þá ætluðu upphæð sem Bláa lónið sparar sér á mánuði ef fyrirtækið er að nýta þetta úrræði þá er um að ræða 225 milljónir króna á mánuði. Yfir þriggja mánaða tímabil, sem er lögbundinn uppsagnarfrestur fastráðinna starfsmanna nema að um annað sé samið, er um að ræða 675 milljónir króna sem fyrirtækið sparar sér. 

Tekið skal fram að ekki hefur gengið að ná tali af Grími Sæmundsen til að spyrja hann um þetta atriði, hvort fyrirtækið er að nýta sér þetta úrræði eða ekki. En þetta eru ætlaðar afleiðingar af því fyrir Bláa lónið og ríkissjóð ef svo er.

Samkvæmt úrræðinu greiðir ríkisvaldið 85 prósenta launa starfsfólks sem og launatengd gjöld þeirra upp að ákveðinni upphæð. 

Geta krafist vinnuframlags

Bláa lónið getur krafist vinnuframlags frá þeim starfsmönnum sem sagt hefur verið upp eins og gengur yfirleitt í slíkum aðstæðum.  Ef Bláa lónið er að nota ríkisstyrkina til þess að greiða laun þeirra á uppsagnarfresti þá mun ríkið þurfa að greiða laun starfsmannanna sem eru að vinna fyrir hluthafa Bláa lónsins næstu þrjá mánuðina. 

„Það er eithvað sem auðvitað mun koma til skoðunar út frá því hvað áfallið verður mikð og hvað þetta ástand varir lengi“

Eftir þetta getur Bláa lónið mögulega ráðið starfsmennina aftur í vinnu og þá staðið sjálft fyrir greiðslu launa þeirra að fullu. Bláa lónið tekur það sérstaklega fram í tilkynningunni að vonir standi til að geta ráðið starfsfólkið aftur í vinnu. „Mark­mið þeirra aðgerða sem Bláa Lónið hef­ur nú gripið til er að gera fyr­ir­tæk­inu kleift að kom­ast í gegn­um þá óvissu­tíma sem framund­an eru. Bláa Lónið, sem leiðandi fyr­ir­tæki í ís­lenskri ferðaþjón­ustu, ætl­ar sér að taka þátt í viðspyrnu grein­ar­inn­ar af full­um krafti þegar birta tek­ur að nýju,“ segir í tilkynningunni. 

Ekki borist fréttir um meira fé í reksturinn

Í samtali við Stundina í lok mars sagði Grímur Sæmundsen, aðspurður um hvort hluthafarnir í Bláa lóninu setji ekki meira fé inn í félagið í ljósi þess hvað þeir hafa tekið mikið út úr því í gegnum árin: „Það er eithvað sem auðvitað mun koma til skoðunar út frá því hvað áfallið verður mikð og hvað þetta ástand varir lengi. Þetta er alveg fordæmalaust ástand og óvissan um framtíðina er svo mikil.“ 

Í tilkynnngunni um uppsagnirnar í morgun sagði hins vegar að áfallið vegna COVID-19 væri svo mikið að uppsagnirnar þyrftu að eiga sér stað. „Bláa Lónið hef­ur gripið til aðgerða til að bregðast við mikl­um sam­drætti og óvissu í ferðaþjón­ustu næstu miss­eri. Nú er orðið ljóst að áhrif­in af Covid-19 eru miklu um­fangs­meiri og lang­vinn­ari en vænt­ing­ar voru um.“

Þrátt fyrir þetta, og þrátt fyrir ívitnuð orð Gríms hér að ofan, hafa ekki borist fréttir þess efnis að eigendur Bláa lónsins hafi sett meira fé í reksturinn.