Eggert Skúlason, ritstjóri DV, hvetur til opinberra rannsókna á mannréttindabrotum gegn þeim sem rannsakaðir voru eftir hrun, í niðurstöðukafla nýrrar bókar hans sem gefin er út af bókaforlagi í eigu Hannesar Hólmsteins Gissurarsonar prófessors, Kjartans Gunnarssonar, fyrrverandi framkvæmdastjóra Sjálfstæðisflokksins, og Baldurs Guðlaugssonar, fyrrverandi ráðuneytisstjóra í fjármálaráðuneytinu.
„Líkt og Geirfinnsmálið“
Bók Eggerts, Andersenskjölin - rannsóknir eða ofsóknir, fjallar meðal annars um mál Gunnars Andersen, fyrrverandi forstjóra Fjármálaeftirlitsins, sem var dæmdur fyrir að leka trúnaðarskjölum um lánaviðskipti Guðlaugs Þór Þórðarsonar, þingmanns Sjálfstæðisflokksins, til DV, sem Eggert ritstýrir nú.
Meginþema bókarinnar er að rannsóknir á glæpum tengdum hruninu hafi að hluta verið ofsóknir. Þá eru upplýsingalekar til fjölmiðla gagnrýndir, meðal annars upplýsingaleki sem leiddi til þess að almenningi var greint frá stærstu lánþegum Kaupþings. Ítarlega var fjallað um málið í DV á sínum tíma. Meðal þess sem kom fram var að starfsmenn Kaupþings hefðu fengið allt að hundruð milljóna króna kúlulán til að kaupa hlutabréf í bankanum.
Í niðurlagskafla bókarinnar líkir Eggert stöðu þeirra sem voru rannsakaðir eftir bankahrunið við stöðu sakborninga í Guðmundar- og Geirfinnsmálinu.
„Sú misnotkun valds, sem átti sér stað gagnvart fjölda einstaklinga eftir hrun bankanna, muni lifa með þjóðinni líkt og Guðmundar- og Geirfinnsmálið.“
„Mér segir svo hugur um að það ástand og sú misnotkun valds, sem átti sér stað gagnvart fjölda einstaklinga eftir hrun bankanna, muni lifa með þjóðinni líkt og Guðmundar- og Geirfinnsmálið. Hér eru einungis örfá dæmi um einstaklinga sem telja sig hafa verið misrétti beitta. Málin eru miklu fleiri. Verða þessi mögulegu réttarbrot gegn mannréttindum einstaklinga rannsökuð? Opinberir aðilar hafa eytt fjármunum í ómerkilegri rannsóknir.“
Hundrað daga einangrun
Í Guðmundar- og Geirfinnsmálinu árið 1974 voru fjögur ungmenni handtekin og sett í einangrun í 90 til 105 daga. Þau játuðu aðild að hvarfi Geirfinns Einarssonar, en drógu síðar játningar sínar til baka og vísuðu til þess að hafa verið beitt harðræði og þvingunum af lögreglu. Utan játninga þeirra voru engar sannanir fyrir því að þau hefðu komið að hvarfi Geirfinns og lík hans fannst aldrei. Síðar voru þau dæmd sek í Hæstarétti.
Eigendur bókaútgáfunnar úr kjarna Sjálfstæðisflokksins
Eggert starfaði sem almannatengill áður en hann var ráðinn ritstjóri DV. Hann hafði meðal annars áður unnið að kosningabaráttu Björns Inga Hrafnssonar, sem var borgarfulltrúi Framsóknarflokksins, en það var Björn Ingi sem réð hann ritstjóra DV, eftir yfirtöku á félaginu í vetur.
Almenna bókaútgáfan gefur út bókina. Hún er hluti af BF-útgáfu ehf, sem er í eigu þjóðkunnra sjálfstæðismanna. Öld ehf, sem er í eigu Hannesar Hólmsteins Gissurarsonar stjórnmálafræðiprófessors, á 50% í félaginu, Baldur Guðlaugsson á 25%, Kjartan Gunnarsson, fyrrverandi framkvæmdastjóri Sjálfstæðisflokksins 20% og fara óþekktir hluthafar með 5% hlutafjár.
Einn eigendanna, Baldur Guðlaugsson, var dæmdur fyrir innherjarsvik í aðdraganda bankahrunsins, þegar hann seldi hlutabréf í Landsbankanum fyrir 192 milljónir króna á sama tíma og hann bjó yfir innherjaupplýsingum um bankana vegna starfs síns. Hann hefur kært málsmeðferðina á sér til Mannréttindadómstóls Evrópu.
Kaupþingsmenn í stjórn og framkvæmdastjórn
Einn af stjórnarmönnum félagsins er Ármann Þorvaldsson, fyrrverandi bankastjóri Kaupthing Singer & Friedlander í London.
Jónas Björn Sigurgeirsson, fyrrverandi upplýsingafulltrúi Kaupþings, er prókúruhafi, framkvæmdastjóri og forstöðumaður útgáfunnar.
Fjallað er um bók Eggerts í DV í dag, en blaðinu er dreift frítt til allra landsmanna. Þar segir frá því að Hreiðar Már Sigurðsson, fyrrverandi forstjóri Kaupþings, hafi fengið tilboð um að kaupa gögn úr Fjármálaeftirlitinu fyrir 30 milljónir króna. Samkvæmt tilvitnun DV í bók Eggerts „átti innihald skýrslunnar… að sýna fram á ýmis sjónarmið sem styddu við þá skoðun að stjórnendur Kaupþings hefðu ekki gerst sekir um markaðsmisnotkun.“
Stjórnendur Kaupþings voru dæmdir fyrir markaðsmisnotkun í Al Thani-málinu svokallaða í febrúarmánuði, þar á meðal Hreiðar Már, og sitja nú í fangelsi á Kvíabryggju. Stærsta málið gegn starfsmönnum Kaupþings fyrir markaðsmisnotkun er hins vegar enn rekið fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur.
Annar ritstjóri líkti rannsóknum við Geirfinnsmálið
Eggert er ekki eini ritstjóri íslensks dagblaðs sem líkt hefur rannsóknum á meintum efnahagsglæpum í aðdraganda hrunsins við Guðmundar- og Geirfinnsmálið. Kristín Þorsteinsdóttir, fyrrverandi fréttamaður og starfsmaður á samskiptasviði Baugs, skrifaði aðsenda grein í Fréttablaðið 3. janúar 2013 þar sem hún varaði við yfirvofandi réttarmorðum vegna rannsóknanna og gagnrýndi rannsóknir á meintum efnahagsbrotum.
„Það fer um margan góðan blaðamanninn, fyrrverandi og núverandi, sem nú er á miðjum aldri, þegar minnst er á Guðmundar- og Geirfinnsmál. Þeir vita upp á sig skömmina. Þeir áttu ekki að ganga í lið með refsivaldinu heldur gæta hlutleysis, spyrja spurninga og fá svör en gera minna af því að kinka kolli til yfirvaldsins. Skárra er að fá engan dóm í sakamáli en vondan.“
Árið eftir var Kristín ráðin aðalritstjóri 365. Þar hefur hún haldið áfram að gagnrýna sérstakan saksóknara og Hæstarétt fyrir rannsóknir og dóma í efnahagsbrotamálum, meðal annars á meintum brotum eiginmanns aðaleiganda 365.
Athugasemdir