Sigmundur Davíð Gunnlaugsson forsætisráðherra var staðinn að ósannindum í viðtali við sænska blaðamanninn Sven Bergman sem birt var í kvöld, og gekk út úr viðtalinu.

Viðtalið var sýnt í sérstökum þætti Kastljóss, Jóhannesar Kr. Kristjánssonar og Aðalsteins Kjartanssonar um eignir íslenskra stjórnmálamanna í skattaskjólum. Í þættinum eru birt gögn sem eru hluti af alþjóðlegum leka gagna úr skattaskjólum og hafa augu umheimsins ekki síst beinst að Íslandi og Rússlandi vegna þess. Í viðtalinu neitaði Sigmundur upphaflega að tengjast aflandsfélagi, en eftir að hann hafði verið staðinn að ósannindum gekk hann út með orðunum: „Alveg fyrir neðan allar hellur.“

„Forsætisráðherra verður að geta svarað óþægilegum spurningum“

„Forsætisráðherra verður að geta svarað óþægilegum spurningum,“ sagði Bergman í rökstuðningi sínum fyrir því að viðkvæmasta hluta viðtalsins hafi ekki verið stungið undir stól.

Sigmundur Davíð gagnrýndi Ríkisútvarpið í bloggfærslu í dag. Hann sagði að dreifing óhróðurs um sig erlendis væri „grundvöllur að nýrri útrás“ og kvartaði undan þeirri áherslu að birta þáttinn klukkan 18 í dag. „Nú liggur svo á að þátturinn mun ryðja úr vegi öðrum þætti sem gerður hefur verið að pólitískum áróðursþætti í seinni tíð, Stundinni okkar.“

Myndband: Lára Hanna Einarsdóttir

Gekk út úr viðtalinu

Sven Bergman hjá Uppdrag granskning tók viðtal við Sigmund Davíð Gunnlaugsson í ráðherrabústaðnum þann 11. mars síðastliðinn. Eftir að hafa spurt Sigmund Davíð út í ástæður þess að íslenska ríkið ákvað að kaupa gögn um Íslendinga sem tengjast aflandsfélögum í skattaskjólum og skoðanir hans á slíkum gjörningum spurði hann hvort hann hefði sjálfur tengst slíkum félögum. Sigmundur neitaði. Hér eru orðrétt samskipti þeirra: 

Sven Bergman: En hvað með þig, herra forsætisráðherra? Hefur þú eða hefur þú sjálfur haft einhver tengsl við aflandsfélag?

Sigmundur Davíð Gunnlaugsson: Ég? Nei. Nú… Íslensk fyrirtæki, og ég hef stafað hjá íslenskum fyrirtækjum, höfðu tengsl við aflandsfélög og meira að segja.. Hvað heitir það nú, verkalýðsfélögin… Svo að það hefði verið í gegnum slíkt fyrirkomulag en ég hef ætíð gefið upp allar mínar eignir og fjölskyldu minnar til skattsins svo að það hefur aldrei verið svo að eigur mínar séu faldar nokkurs staðar. Þetta er óvenjuleg spurning að spyrja íslenskan stjórnmálamann um. Það er eins og verið sé að ásaka mann um eitthvað. En ég get staðfest það að ég hef aldrei leynt neinum eigna minna. 

Sven Bergman: Afsakaðu ókurteisina, ég vil ekki vera ókurteis. Ég vildi bara spyrja persónulegrar spurningar um hvort þú hefðir nokkur sinni sjálfur haft tengsl við aflandsfélag.    

Sigmundur Davíð Gunnlaugsson: Eins og ég sagði þá hafa eignir mínar ætíð verið uppi á borðum. 

Sigmundur var síðan spurður út í félagið Wintris, sem er í eigu eiginkonu hans. Sven bauð svo kollega sínum, Jóhannesi Kr. Kristjánssyni, að taka við viðtalinu, þar sem hann ætti auðveldara með að spyrja út í ákveðna þætti málsins á íslensku. Sigmundur Davíð neitaði að ræða við Jóhannes og sagðist geta veitt honum þetta viðtal síðar. Sigmundur var staðinn að ósannindum og lauk viðtalinu með því að Sigmundur Davíð gekk út. 

Sven segir að starfsfólk forsætisráðherra hafi haft samband og beðið um að sá hluti viðtalsins þar sem hann stendur upp og gengur út verði ekki birtur. 

Þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir svaraði Sigmundur Davíð ekki frekari fyrirspurnum blaðamanna og veitti aldrei viðtalið sem hann lofaði á staðnum. Aðstoðarmaður Sigmundar Davíðs hafi hins vegar haft samband við blaðamennina og þeim boðinn fundur sem ekki mætti vitna í opinberlega. Sá fundur var afþakkaður.

Veitir RÚV ekki viðtal

Fram hefur komið að Sigmundur Davíð hefur ítrekað neitað að veita fréttastofu RÚV viðtal vegna málsins. Bogi Ágústsson, frétta- og dagskrárgerðarmaður á RÚV, var til að mynda  mjög afdráttarlaus í viðtali í Vikunni hjá Gísla Marteini Baldurssyni á föstudag. „Hvernig hefði það gengið í Bretlandi ef eitthvað svipað hefði komið fyrir David Cameron og hann hefði neitað BBC um viðtal í allan þennan tíma sem Sigmundur Davíð hefur gert? Við höfum á hverjum einasta degi reynt að ná í hann og við fáum alltaf afsvar. Nú á Sigmundur Davíð, sem ég réði nú til starfa á fréttastofunni fyrir sextán árum og var viðloðandi þetta fyrirtæki meira og minna í sjö ár, að vita að við erum ekki tilgangsfréttamenn. Við erum ekki að þjóna einum eða neinum nema eigendum okkar sem eru almenningur í landinu. Við erum ekki að þjóna pólitískum öflum, ekki Evrópusambandinu, ekki hagsmunasamtökum, heldur almenningi í landinu. Við viljum að fólk fái upplýsingarnar og þær séu lagðar á borðið. Svo getur fólk metið þær upplýsingar og tekið sína afstöðu,“ sagði Bogi. 

Sigmundur útskýrði afstöðu sína gagnvart RÚV að hluta til í bloggfærslu sinni í dag. Hann ber þungar sakir á fréttastofu RÚV þar sem hann segir fréttamenn meðal annars hafa hringt reglulega í þingmenn stjórnarliðsins en að svör þeirra hafi aldrei verið birt þegar þau töldust jákvæð í hans garð eða ríkisstjórnarinnar. Þá séu teknar út setningar sem hægt sé að setja neikvætt yfirbragð á og þær settar í nýtt samhengi. „Það er ekkert launungarmál að mér hefur þótt undarlegt að fylgjast með því með hvaða hætti RÚV hefur nálgast þetta mál. Umfjöllunin öll hefur haft meira yfirbragð þess að segja sögu eða hanna atburðarás fremur en að greina frá staðreyndum,“ skrifar hann. 

Áður hafa þingmennirnir Þorsteinn Sæmundsson og Karl Garðarsson sagt fréttastofu Ríkisútvarpsins vera í pólitískum herleiðangri gegn forsætisráðherra og ríkisstjórninni.