Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 6 árum.

Vægi húsnæðis í útgjöldum heimila hefur tvöfaldast á 20 árum

Vægi húsnæðis í útgjöldum heimilanna var 34,5% í mars, en var 17,4% í sama mánuði árið 1998. Á Norðurlöndunum hefur vægið lítið breyst á sambærilegu tímabili.

18. júlí 2018 · 10:25

Steindór Grétar Jónsson

steindor@heimildin.is

Húsnæðiskostnaður er sífellt stærri liður í útgjöldum heimilanna, samkvæmt neyslukönnun Hagstofunnar. Af heildarútgjöldum meðalheimilis í mars árið 1998 var húsnæðiskostnaður 17,4%, en var í sama mánuði 2018 orðinn 34,5%. Þetta kemur fram í svari forsætisráðherra við fyrirspurn Ólafs Ísleifssonar, þingmanns Flokks fólksins.

Í svarinu eru breytingarnar bornar saman við þróunina í fimm öðrum löndum. Aðeins á Bretlandi hefur vægið aukist meira á sama tímabili, en það jókst úr 13,3% árið 1998 í 30,1% í fyrra. Á Norðurlöndunum og í Bandaríkjunum hefur vægið annað hvort lækkað eða aukist lítillega.

Breytingar á vægi annarra liða vísitölunnar hafa verið mun minni síðustu 25 ár. Matar- og fatakostnaður hefur minnkað nokkuð sem hluti af útgjöldum heimilanna, en vægi útgjalda vegna heilsu, hótela og veitingastaða, og ferða og flutninga aukist lítillega.

Vísitala neysluverðs (100%)	Nóvember 1992	Mars 2018
Matur og drykkjarvörur	17,7%	11,2%
Áfengi og tóbak	3,5%	2,4%
Föt og skór	6,3%	3,6%
Húsnæði, hiti og rafmagn	18,5%	34,5%
Húsgögn, heimilisbúnaður o.fl.	6,8%	3,9%
Heilsa	2,5%	3,9%
Ferðir og flutningar	15,2%	16,9%
Póstur og sími	1,1%	2,3%
Tómstundir og menning	13,4%	9,8%
Menntun	1,4%	0,7%
Hótel og veitingastaðir	4,0%	5,1%
Aðrar vörur og þjónusta	9,6%	5,8%

Breytingar á neyslugrunni hafa ekki áhrif á vísitöluna

Hagstofan endurskoðar neyslugrunn sinn árlega til þess að auka gæði mælinga þannig að neyslusamsetningin endurspegli sem best raunverulega neyslusamsetningu meðalheimiliseiningar í landinu. Um 1.200 heimili eru dregin í úrtak árlega vegna könnunarinnar. Þau halda nákvæmt bókhald um útgjöld sín á tveggja vikna tímabili auk þess að svara spurningum um stærri útgjöld yfir lengra tímabil.

Breytingar á vægi geta bæði verið vegna kostnaðarauka sem neytendur hafa af neyslu úr neysluflokknum en einnig vegna lægri kostnaðar við aðra neysluflokka. Breyting á grunni vísitölu neysluverðs hefur ekki bein áhrif til hækkunar eða lækkunar vísitölunnar.

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Efnisorð

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Tengdar greinar

Húsnæðismál

FréttirHúsnæðismál

Þau sem hafa hagnast ævintýralega á Þorpinu

Árið 2021 keypti hópur fjárfesta í gegnum eignarhaldsfélagið Þorpið 6 ehf. lóðir og byggingarréttindi á Ártúnshöfða í Reykjavík fyrir 7,4 milljarða króna. Fyrr á þessu ári voru lóðaréttindin seld fyrir ellefu milljarða króna án þess að nokkuð hafi verið byggt á svæðinu. Viðskiptin sýna vel hvernig fjárfestar geta hagnast ævintýralega með því að kaupa og selja lóðir og byggingarréttindi á tiltölulega skömmum tíma.

FréttirHúsnæðismál

Löngu lækkunarskeiði í raunverði íbúða lokið

Húsnæðis- og mannvirkjastofnun kynnti nýverið nýtt fasteignamat fyrir árið 2025. Heildarmat á íbúðum landsins allt hækkaði um 3,2 prósent. Mun þetta vera í fyrsta sinn síðan árið 2010 að verðþróun íbúðarhúsnæðis mælist lægri en verðbólga, sem mælist rúmlega sex prósent. Ýmislegt bendir þó til þess að þessu lækkunarskeiði sé nú lokið og raunverðið muni mælast hærra en verðbólga á næstu misserum.

FréttirHúsnæðismál

Greiddi leigu án þess að fá afnot af íbúðinni

Einstæð móðir frá Úkraínu átti að fá afhenta íbúð í alræmdu fjölbýlishúsi á Bifröst en önnur kona var þegar í íbúðinni. Konan segir að henni hafi þá staðið til boða að taka dýrari íbúð á leigu eða borga sex mánaða leigu. Leigusalinn segir það af og frá.

ViðskiptiHúsnæðismál

Draga upp dökka mynd af stöðu húsnæðismála í landinu

Ný mánaðarskýrsla Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar dregur upp dökka mynd af stöðu húsnæðismála hér á land. Framboð á íbúðum hefur minnkað, eftirspurn aukist sem hefur leitt af sér miklar verðhækkanir. Þá hefur uppbygging á í nýju húsnæði dregst saman. Fjölgi áformuðum framkvæmdum ekki á þessu ári mun framboð nýrra íbúða aðeins mæta þriðjungi af væntri húsnæðisþörf fyrir árið 2026.

FréttirHúsnæðismál

Framboð á íbúðum fyrir meðaltekjufólk snarminnkar

Í nýrri mánaðarskýrslu Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar kemur fram að þrátt fyrir aukið heildarframboð á íbúðum í borginni hefur íbúðum sem fólk með meðaltekjur gefst kostur á að kaupa hefur fækkað mikið. Íbúðir með greiðslubyrði undir 250.000 krónum á óverðtryggðu láni hefur fækkað um helming á þessu ári og aðeins að finna um 50 íbúðir til sölu sem falla undir viðmið HMS.

FréttirHúsnæðismál

„Það yrði uppreisn í landinu“

Íslendingur búsettur í Færeyjum segir að fólk þar myndi ekki sætta sig við 10% vexti á húsnæðislánum eins og á Íslandi.

Mest lesið

Líf mitt í fimm réttum

Lærði að elda af Frikka Dór

Dóra Einarsdóttir hefur upplifað margt og kynnst matarmenningu víða. Hún deilir hér uppskriftum að mat sem minna á góðar stundir.

Á vettvangi

Jóhannes Kr. Kristjánsson

Að finna fyrir einmanaleika

Ég öskraði, grét og talaði við gröf hans föður míns. Ég hef aldrei verið eins einmana og þegar hann dó.

Viðtal

„Lover of Iceland“ gleður börn á öllum aldri

David Walliams hefur skrifað 42 bækur. Þær hafa verið þýddar á um 55 tungumál og selst í um 60 milljón eintökum. Hugmyndaflug hans virðist endalaust og botnlaust. Krakkar háma hann í sig eins og sælgæti. Og fagna komu sjálfs „lover of Iceland“.

Greining

Öld „kellingabókanna“

„Síðasta áratuginn hafa bækur nokkurra kvenna sem fara á tilfinningalegt dýpi sem lítið hefur verið kannað hér áður flotið upp á yfirborðið,“ skrifar Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir og nefnir að í ár eigi það sérstaklega við um bækur Guðrúnar Evu og Evu Rúnar: Í skugga trjánna og Eldri konur. Hún segir skáldkonurnar tvær fara á dýptina inn í sjálfar sig, algjörlega óhræddar við að vera gagnrýnar á það sem þær sjá.

Flækjusagan

Emma frá Acton, nei, Asma forsetafrú, kaupir sér hálsmen

Hér er komið framhald greinar frá í síðustu viku og leitast báðar við að skýra hvernig vel meinandi nútímastúlka varð að hryssingslegri frú grimms einræðisherra.

Matur

Franskur jólamatur

Elísabet Ómarsdóttir innanhússarkitekt býr og starfar í París þar sem hún hefur kynnst jólahefðum þar í landi, þar með talið í matargerð. Fiskmeti, Foie gras og kastaníuhnetur eru áberandi yfir hátíðarnar.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Viðskipti

Ráðuneyti keypti danska hönnunarsófa fyrir 5,9 milljónir

Háskóla-, nýsköpunar- og iðnaðarráðuneytið hefur undanfarna mánuði keypt húsgögn úr hönnunarverslun, sem þar til nýlega hét Norr11, að andvirði rúmlega tíu milljóna króna. Um er að ræða samsettan sófa, kaffiborð, borðstofuborð og fleiri húsgögn að andvirði 10,2 milljóna króna. Þar af er 1,3 milljóna króna sófi inni á skrifstofu ráðherra.

Á vettvangi

Vont að vita af þeim einum yfir hátíðarnar

„Maður veltir fyrir sér hvað varð til þess að hann var bara einn og var ekki í tengslum við einn né neinn,“ segir lögreglukona sem fór í útkall á aðventunni til einstæðings sem hafði dáið einn og legið lengi látinn.

Fréttir

Rak 90 prósent starfsfólks fyrir að skrópa á morgunfund

Baldvin Oddsson, ungur íslenskur athafnamaður, rataði nýverið í fréttir í Bandaríkjunum fyrir að reka 99 starfsmenn úr sprotafyrirtæki sem hann stofnaði og rekur. Framkvæmdastjórinn mun hafa verið ósáttur við slaka mætingu á morgunfund, þar sem aðeins ellefu af 110 starfsmönnum melduðu sig, og tilkynnti þeim sem voru fjarverandi að þau væru rekin.

Fólkið í borginni

Situr í gamla stólnum hans pabba

Elsu Björgu Magnúsdóttur rann blóðið til skyldunnar þegar faðir hennar lést fyrir 18 árum og flutti heim til Íslands. „Ég þurfti á Íslandi og fjölskyldunni að halda og þau mér.“

Allt af létta

Leggur hempuna á hilluna eftir jól

Ólafur Jóhann Borgþórsson sóknarprestur þjónar í síðasta sinn í opinni messu á aðfangadag. Hann söðlar svo um strax fyrsta dag nýs árs og verður framkvæmdastjóri Herjólfs, ferjunnar á milli Vestmannaeyja og fasta landsins. „Það verður engin jarðarfararstemning,“ segir hann glaður í bragði um sína síðustu messu.

Viðtal

Ísrael og Palestína: „Stjórnvöld sem líkja má við mafíur“

Dorrit Moussaieff er með mörg járn í eldinum. Hún ferðast víða um heim vegna starfs síns og eiginmannsins, Ólafs Ragnars Grímssonar, þekkir fólk frá öllum heimshornum og hefur ákveðna sýn á viðskiptalífinu og heimsmálunum. Hún er heimskona sem hefur í áratugi verið áberandi í viðskiptalífinu í Englandi. Þessi heimskona og fyrrverandi forsetafrú Íslands er elskuleg og elskar klónaða hundinn sinn, Samson, af öllu hjarta.

Mest lesið í mánuðinum

VettvangurHjólhýsabyggðin

Við erum ekkert „trailer trash“

Lilja Karen varð ólétt eftir glasafrjóvgun þegar hún bjó á tjaldsvæðinu í Laugardalnum og á dögunum fagnaði dóttir hennar árs afmæli. Afmælisveislan var haldin í hjólhýsi litlu fjölskyldunnar á Sævarhöfða, þar sem þær mæðgur búa ásamt hinni mömmunni, Friðmeyju Helgu. „Okkar tilfinning er að það hafi verið leitað að ljótasta staðnum fyrir okkur,“ segir Friðmey, og á þar við svæðið sem Reykjavíkurborg fann fyrir hjólhýsabyggðina.

Viðskipti

Ráðuneyti keypti danska hönnunarsófa fyrir 5,9 milljónir

Á vettvangi

Vont að vita af þeim einum yfir hátíðarnar

VettvangurHjólhýsabyggðin

„Þetta er eins og að búa í einbýlishúsi“

Bergþóra Pálsdóttir, Bebba, hefur unun af því að fá gesti til sín í hjólhýsið og finnst þetta svolítið eins og að búa í einbýlishúsi. Barnabörnin koma líka í heimsókn en þau geta ekki farið út að leika sér í hjólhýsabyggðinni í Sævarhöfðanum: „Þau skilja ekki af hverju við vorum rekin úr Laugardalnum og sett á þennan ógeðslega stað.“

Fréttir

Tilnefnd sem framúrskarandi ungur Íslendingur en verður send úr landi

Til stendur að hin sýrlenska Rima Charaf Eddine Nasr verði send úr landi. Hún var á dögunum ein af tíu sem tilnefnd voru til verðlaunanna Framúrskarandi ungur Íslendingur í ár. Tilnefninguna fékk hún fyrir sjálfboðaliðastörf sem hún hefur unnið með börnum. Hér á hún foreldra og systkini en einungis á að vísa Rimu og systur hennar úr landi.

Vindorkumál

Ný ógn við haförninn rís á Íslandi

Hafernir falla blóðugir og vængjalausir til jarðar í vindorkuverum Noregs sem mörg hver voru reist í og við búsvæði þeirra og helstu flugleiðir. Hættan var þekkt áður en verin risu og nú súpa Norðmenn seyðið af því. Sagan gæti endurtekið sig á Íslandi því mörg þeirra fjörutíu vindorkuvera sem áformað er að reisa hér yrðu á slóðum hafarna. Þessara stórvöxnu ránfugla sem ómæld vinna hefur farið í að vernda í heila öld.