Hluthafar Tesla munu í dagrráða úrslitum um örlög risavaxins bónuspakka sem ætlað er að halda Elon Musk hjá fyrirtækinu nógu lengi til að ná þeim tæknilegu byltingum sem hann heitir að muni breyta heiminum.
Musk – sem hefur stært sig af því að verkfræðikunnátta Tesla í gervigreind, sjálfstýringu og vélfærafræði muni skilja keppinauta í tæknigeiranum eftir í rykinu – gæti fengið allt að 1 billjón dollara, eða 128 billjónir íslenskra króna, sem jafngildir 128 þúsund milljörðum, í fordæmalausum launapakka sem er bundinn við árangursviðmið.
Uppfært: Hluthafar samþykktu kröfur Musks í gærkvöldi.
Stjórnarformaður Tesla, Robin Denholm, hefur komið fram á CNBC og í öðrum útsendingum undanfarnar vikur til að kynna áætlunina, sem er merki um áframhaldandi eindreginn stuðning stjórnarinnar við Musk, þrátt fyrir gagnrýni um að stuðningur milljarðamæringsins við öfgahægrimenn í stjórnmálum hafi haft neikvæð áhrif á sölu.
„Án Elon gæti Tesla tapað verulegu virði, þar sem fyrirtækið okkar yrði hugsanlega ekki lengur metið fyrir það sem við stefnum að því að verða: umbreytandi afl sem endurhugsar grundvallarþætti hreyfanleika, orku og vinnuafls,“ sagði Denholm í skilaboðum til hluthafa þann 27. október.
Musk sjálfur hefur gefið í skyn að hann gæti yfirgefið Tesla eða tekið minna hlutverk ef eignarhlutur hans verður ekki aukinn nægilega til að gefa honum þau áhrif á framtíð fyrirtækisins sem hann óskar sér.
Pakkinn gæti aukið eignarhlut Musk í meira en 25 prósent af hlutabréfum Tesla úr núverandi rúmlega 12 prósentum.
„Það er bara að ef við byggjum þennan vélmennaher, (vil ég) hafa að minnsta kosti sterk áhrif á þann vélmennaher.“
„Það er ekki eins og ég ætli að eyða peningunum,“ sagði Musk á símafundi í október og vísaði til áhuga síns á „vélmennaher“ (robot army) sem Tesla myndi smíða. „Það er bara að ef við byggjum þennan vélmennaher, (vil ég) hafa að minnsta kosti sterk áhrif á þann vélmennaher.“
Niðurstaða atkvæðagreiðslunnar verður tilkynnt á aðalfundi hluthafa í verksmiðju Tesla í Austin, Texas, í dag.
Mótmælendur gegn Musk skipuleggja mótmæli fyrir utan risaverksmiðju Tesla þann dag, eftir mótmælafund gegn Musk í miðbæ Austin á miðvikudag.
„Ein billjón dollara er allt of mikið fyrir nokkurn mann að eiga undir nokkrum kringumstæðum,“ sagði aðgerðasinninn Ethan McBride við AFP og kallaði pakkann leið til að „auðga manninn sem fjármagnar niðurbrot lýðræðis okkar.“
Norski olíusjóðurinn segir nei
Musk, með hreina eign upp á meira en 500 milljarða dollara, er þegar ríkasti maður heims, samkvæmt rauntímalista Forbes yfir milljarðamæringa.
Hann verður að ná 12 áfangamarkmiðum sem tengjast markaðsvirði til að fá allan launapakkann. Fyrsti hlutinn yrði aðgengilegur ef og þegar Tesla nær 2 billjóna dollara markaðsvirði.
Áætlunin felur einnig í sér röð markmiða um rekstrarhagnað og vörur, svo sem afhendingu á 20 milljónum Tesla-bifreiða. Pakkanum er ætlað að tryggja að Musk verði áfram hjá Tesla í að minnsta kosti sjö og hálft ár.
Musk hefur lýst mögulegum vexti Tesla sem nánast takmarkalausum og sagði í júlí að „Tesla verði langverðmætasta fyrirtæki í heimi“ ef fyrirtækið stenst framtíðarsýn sína um sjálfstýringu og gervigreind.
Árangur Musk við að byggja upp Tesla, SpaceX og önnur fyrirtæki hefur veitt mörgum innblástur. Hins vegar hafa efasemdarmenn kvartað yfir því að fyrirtækið hafi verið lengi að kynna nýjar gerðir og að Musk hafi tilhneigingu til að fresta eða ekki standa við markmið sem hljóma erfið ef ekki ómöguleg.
Launatillagan hefur verið gagnrýnd af Glass Lewis og Institutional Shareholder Services (ISS), ráðgjafarfyrirtækjum sem Musk hefur kallað „fyrirtækjahryðjuverkamenn.“
Í greiningu ISS á tillögunni þann 17. október var rökstuðningurinn fyrir hugsanlegum ofurgróða gagnrýndur og bent á að fjárhagslegir hagsmunir Musk væru þegar nátengdir örlögum Tesla.
Eins og hún er uppbyggð gæti skipting heildarpakkans í hluta af „fordæmalausri“ stærðargráðu „grafið undan nauðsyn þess að öll markmið náist,“ sagði ISS, sem benti einnig á skort á skýrum kröfum um að hinn upptekni Musk haldi áfram að einbeita sér að Tesla.
Norski olíusjóðurinn, einn af 10 stærstu hluthöfum Tesla, sagði í vikunni að hann myndi greiða atkvæði gegn tillögunni.
„Þótt við kunnum að meta það verulega virði sem skapað hefur verið undir framsýnni stjórn herra Musk, höfum við áhyggjur af heildarstærð pakkans, útþynningu og skorti á mótvægisaðgerðum gegn áhættu tengdri lykilpersónu – í samræmi við skoðanir okkar á launum stjórnenda,“ sagði Norges Bank Investment Management á vefsíðu sinni.
Aðrir sem greiða atkvæði gegn tillögunni eru Thomas DiNapoli, ríkisendurskoðandi New York-fylkis.
Embættismenn í Flórída hafa stutt áætlunina, bent á afrekaskrá Musk í að skapa hlutafjárvirði og kallað pakkann „gullstaðal fyrir laun stjórnenda.“
Gæti verið að í greininni sé talað um evrópska milljarða?