Ein af vinsælustu bíómyndum ársins 2000 var Gladiator sem Ridley Scott leikstýrði en Russell Crowe lék aðalhlutverk. Sú mynd gerist við lok annarrar aldar ET og fjallar um atburði sem gerast í Rómaveldi á keisaratíð Commodusar. Hann var hálfgalinn og hafði meiri áhuga á að berjast opinberlega sem skylmingaþræll heldur en stýra ríkinu.

Það var vissulega staðreynd þótt leikstjórinn Scott fari að öðru leyti mjög frjálslega með sagnfræðina í mynd sinn.

Nú er verið að sýna framhaldsmynd sem gerist sextán árum síðar. Aftur er Ridley Scott við stjórnvölinn og aftur styðst hann við raunverulega keisara sem stýrðu Róm en breytir eiginlega öllu öðru.

Geta og Caracalla heita þeir og eru í myndinni mjög ófagur fénaður.

Og það voru þeir vissulega. En á allt, allt annan hátt en í mynd Scotts.

Geta og Caracalla í mynd Scotts.Bræðurnir eru leiknir af Joseph Quinn og Fred Hechinger.

Myndin Gladiator II hefur fengið mjög misjafna dóma og verður ekki farið út í það hér, heldur einungis fjallað um bræðurna í hásætinu.

Þegar hinn raunverulegi Commodus var myrtur af fólki í hans eigin hirð á síðasta degi ársins 192 ET (en sem sé ekki drepinn af Russell Crowe eins og í myndinni Gladiator) þá var herforinginn Pertinax lýstur keisari.

Merkilegast við það var kannski að faðir hins nýja keisara var þræll sem ávann sér frelsi.

Pertinax var hins vegar myrtur eftir aðeins þrjá mánuði á keisarastóli. Lífvarðasveit keisarans setti þá keisaratignina á uppboð og auðugur landstjóri í Norður-Afríku hreppti hnossið, Didius Julianus.

Óvinsældir Julianusar voru strax miklar.

Múgnum í Róm fannst svívirða hin mesta að hinn nýi keisari hefði keypt embætti sitt þótt ekki margir neina meinbugi á því að menn brytust til valda með morðum og ofbeldi.

Þrír öflugir herforingjar í skattlöndunum risu strax upp á afturfæturna og gerðu tilkall til keisaradóms. Julianus var þá myrtur í Róm eftir aðeins 66 daga á keisarastóli og eftir að herforingjarnir þrír höfðu bitist um keisaratignina í rúmt ár var það Norður-Afríkumaðurinn Septimus Severus sem bar sigur úr býtum.

Árið 197 var Severus orðinn óumdeildur keisari. Hann var hörkutól mikið og grimmdarseggur en hins vegar dugmikill stjórnandi og öflugur herforingi. Undir hans stjórn varð rómverska heimsveldið víðlengast því hann braut hið íranska stórveldi Parþa á bak aftur og innlimaði stóran hluta Mesópótamíu.

Caracalla

Severus dó svo  eftir skammvinn veikindi árið 211 þegar hann var kominn með her sinn til Norður-Englands og hugðist leggja undir sig Skotland.

Að Severusi látnum tóku synir hans Geta (22 ára) og Caracalla (23 ára) við stjórnartaumunum í ríkinu. Þeir bræður voru ekki tvíburar, líkt og í myndinni Gladiator II, og þeir voru heldur ekki hálfgerð skrípi sem þekktu aðeins munúðarlíf í Róm eins og raunin er um bræðurna í bíómyndinni.

Þeir höfðu báðir fylgt föður sínum á herferðum og þolað þar bæði súrt og sætt og voru þrautreyndir hermenn — sér í lagi Caracalla. Geta hafði þrátt fyrir ungan aldur annast opinbera stjórnsýslu í ríkinu sem fulltrúi föður síns.

Þeir voru sem sé engir asnar eða himpigimpi.Á dánarbeði sínum hafði Severus gefið þeim eftirfarandi ráð: „Verið vinir, mútið hermönnunum, fyrirlítið alla aðra.“

Það var ekki að ósekju sem hann orðaði þetta svo, því bræðurnir höfðu að sögn lagt ósvikið hatur hvor á annan allt frá blautu barnsbeini. 

Hins vegar komu ráð Severusar fyrir lítið því fjandskapur bræðranna blossaði nú upp þegar Severus gat ekki lengur haft hemil á þeim. Á leiðinni frá Bretlandi til Rómar eftir lát föður síns var fjandskapur þeirra strax orðinn svo mikill að þeir gistu aldrei í sama húsi á leiðinni til Rómar og töluðust varla við.

Og þegar til Rómar kom var hatrið millum þeirra orðið svo augljóst og ósvikið að þeir settust að hvor í sínum hluta af höll móður sinnar í borginni og reistur var veggur milli helminganna.

Það var sama hvað móðir þeirra gerði til að reyna að sætta þá, ekkert kom að neinu liði. 

Móðir þeirra bræðra var reyndar mikill karakter og það beinlínis til vansa að Ridley Scott skuli hafa búið til heila bíómynd um þetta fólk án þess að hún — Júlía Domna hét hún — komi á nokkurn hátt við sögu. Því þar var sannarlega sögu að segja.

Frá því segi ég kannski seinna þar sem örlög bræðranna á keisarastólnum verða líka rakin.