Þessi grein birtist fyrir rúmlega 2 mánuðum.

Flækjusagan

Þegar þokuslæðingur breytti veraldarsögunni

Veðrið getur og hefur haft mikil áhrif á gang veraldarsögunnar. Olli skyndilegt skýfall uppgangi Napóleons í Frakklandi rétt fyrir 1800? Og hvað hefði gerst ef þoka hefði ekki lagst yfir München á þessum degi, 8. nóvember, árið 1939?

12. nóvember 2024 · 16:00

Illugi Jökulsson

skrifar

Þann 27. júlí 1794 gekk mikil rigningarhryðja yfir París. Svo hörð var rigningin að borgarbúar héldust ekki við úti á strætunum og flúðu inn til sín.

Þessi lemjandi rigning stóð nógu lengi til þess að hún hafði afgerandi áhrif á gang veraldarsögunnar.

Þannig var mál með vexti að þennan dag höfðu andstæðingar harðlínumannsins Robespierre skorið upp herör gegn honum í byltingarstjórn Frakklands. Í þeirri stjórn var Robespierre þá áhrifamikill og hafði hleypt af stokkunum sannkallaðri ógnarstjórn.

Þúsundir raunverulegra og ímyndaðra óvina Robespierres voru leiddir undir fallöxina og komu þaðan höfðinu styttri.

Robespierre á flótta

En nú höfðu andstæðingar hans sem sé hrakið hann á flótta og hann hafði leitað hælis í þáverandi ráðhúsi Parísar, Hôtel de Ville. Hann hafði ekki miklar áhyggjur, því hann þóttist vita að hann gæti kallað til nógu marga af stuðningsmönnum sínum, bæði meðal almennings og hersins, til þess að snúa við blaðinu.

Hann lét …

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Tengdar greinar

Flækjusagan

Að breyta fjalli

Ein af fyrstu ráðstöfunum Donalds Trump á dögunum var að breyta um nafn á hæsta fjalli Norður-Ameríku og nefna það (að nýju) eftir William McKinley, nýja uppáhaldsforsetanum sínum. En hver var McKinley og hví hefur Trump hann í hávegum?

Flækjusagan

Nei, Hitlers-kveðja Musks var EKKI ævaforn rómversk kveðja

Hin viðurstyggilega nasistakveðja Elons Musks daginn sem Donald Trump var settur í embætti hefur að vonum vakið mikla athygli. Kannski ekki síst vegna þess að kveðjuna lét Musk flakka úr ræðustól sem var rækilega merktur forseta Bandaríkjanna. Hin fasíska tilhneiging margra áhangenda Trumps hefur aldrei fyrr birst á jafn augljósan hátt — enda lét Musk sér ekki nægja að heilsa...

Flækjusagan

Inúítar mæta til Grænlands

Í upphafi byggðar á Grænlandi var á ferð fólk sem kennt hefur verið við Dorset. Það fólk var þó nær alveg dáið út á Grænlandi þegar norrænir menn hófu landnám um árið 1000 og Inútíar komu svo brunandi frá Síberíu tveimur öldum síðar

Flækjusagan

Það rís úr djúpinu 2: Lífið fæddist í grimmu úthafi og miklu fyrr en talið var

Þegar ég var strákur og las fjölfræðibækur þá var myndin af upphafi lífsins á Jörðinni einhvern veginn svona: Á huggulegri friðsælli strönd hafði myndast grunnur pollur í flæðarmálinu. Með flóðinu bárust daglega allskonar efni í pollinn sem síðan urðu eftir þegar fjaraði. Að lokum var pollurinn orðinn líkastur þykkri súpu af allskonar efnum, ekki síst kolefni en líka fjölda annarra...

Flækjusagan

Það rís úr djúpinu 1: Gríðarlegt vatnsmagn leynist á 660 kílómetra dýpi, og demantar

Fyrir fáeinum dögum birti vefritið Science Alert fregn um rannsókn, sem raunar var gerð árið 2022, en hefur ekki farið hátt fyrr en nú. Hér er frásögn Science Alert. Rannsakaður var örlítill demantur sem fundist hafði í demantanámu í ríkinu Bótsvana í suðurhluta Afríku. Hér er sagt frá þeirri rannsókn í vefritinu Nature.com. Í ljós kom að demanturinn hafði myndast...

Flækjusagan

Hverjir byggðu Grænland?

Nágrannalandið okkar stóra er komið í sviðsljósið. En hver er saga íbúa á Grænlandi?

Mest lesið

Fréttir

Vanefndir og riftanir í tveimur leikskólaverkefnum sama verktaka

Undirverktakar sem komið hafa að leikskólauppbyggingu í Reykjanesbæ og Hveragerði sitja eftir með sárt ennið vegna vanefnda verktakafyrirtækisins Hrafnhóls. Einingahúsnæði sem félagið hefur flutt inn erlendis frá hefur bókstaflega ekki haldið vatni. Á báðum stöðum hefur samningi um uppbygginguna verið rift.

Fréttir

Sigríður segir orð Áslaugar til marks um skriffinnskublæti

Sigríður Á. Andersen, þingmaður Miðflokksins, gagnrýnir Áslaugu Örnu Sigurbjörnsdóttur, formannsefni Sjálfstæðisflokksins, fyrir að segja Flokk fólksins ekki vera stjórnmálaflokk. „Að halda því fram að flokkur sem situr á Alþingi sé ekki „stjórnmálaflokkur“ af því að eyðublaði hefur ekki verið skilað til ríkisins lýsir miklu blæti til skriffinnsku.“

Erlent

Mættur aftur - öruggari með sig en áður

Donald Trump er tekinn við sem forseti Bandaríkjanna. Hann hefur ekki útilokað að beita frændur okkar Danina hervaldi og vill innlima Kanada inn í Bandaríkin. Alþjóðastjórnmálafræðingur telur fyrra kjörtímabil Trumps gefa vísbendingu um hvað koma skuli.

Fréttir

Engan bilbug að finna á verktökunum

Allt að 500 manns vinna nú að nýjum Landspítala. Framkvæmdastjóri Nýs Landspítala ohf. segist ekki hafa orðið var við þenslu í byggingargeiranum, þótt einhver hörgull sé á iðnaðarmönnum til að sinna fínni verkum, nú þegar minna er orðið um grófvinnu eins og hina miklu uppsteypu sem staðið hefur yfir undanfarin ár.

Aðsent

Volker Türk

Með mannréttindi að leiðarljósi

Ný stefna Meta, Telegram og X mun líklega leiða til mikillar aukningar svívirðinga og hatursorðræðu á stærstu samskiptamiðlum heims, skrifar mannréttindastjóri Sameinuðu þjóðanna.

Fréttir

Þetta fá stjórnmálaflokkarnir úthlutað 2025

Sjö stjórnmálaflokkar fá samtals 531,7 milljónir greiddar úr ríkissjóði fyrir árið í ár. Samfylkingin fær mest, eða 130,2 milljónir.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Viðtal

Ásgeir greindist með banvænt krabbamein: „Ég ætla samt að halda partí“

Ásgeir H. Ingólfsson fékk nýverið dauðadóm, eins og hann orðar það. Krabbameinið sem hann greindist með er ekki tækt til meðferðar. Ljóðskáldið og blaðamaðurinn býður því til Lífskviðu; mannfagnaðar og listviðburðar á Götu sólarinnar við Kjarnaskóg. Ásgeir frábiður sér orðið æðruleysi í þessu samhengi, því auðvitað sé hann „alveg hundfúll.“

Leiðari

Jón Trausti Reynisson

Heimurinn er undir álögum narsissista

Allt er falt og ekkert hefur virði í sjálfu sér þegar narsissískur trumpismi hefur útþenslu.

Greining

Sigmundur Davíð ver Musk með hæpnum samanburði

Á meðan að öfgamenn og nýnasistar víða um heim upplifa valdeflingu og viðurkenningu og fagna ankannalegri kveðju Elons Musks spyr fyrrverandi forsætisráðherra Íslands hvort íslenskir fjölmiðlar ætli í alvöru að flytja þá falsfrétt að handahreyfing sem leit út eins og nasistakveðja, frá manni sem veitir öfgafullum sjónarmiðum vængi flesta daga, hafi verið nasistakveðja.

Flækjusagan

Nei, Hitlers-kveðja Musks var EKKI ævaforn rómversk kveðja

Úttekt

Bláa gullið við hraunjaðarinn: Dreifa áhættunni og sér um leið

Eigendur Bláa lónsins hafa grætt milljarða á að selja ferðamönnum aðgengi að lóninu, sem er í raun affallsvatn af virkjun í Svartsengi. Eftir að eldsumbrot hófust í bakgarði lónsins, sem þó er varið gríðarstórum varnargörðum, hafa stjórnendur leitað leiða til að dreifa áhættu og fjárfest í ferðaþjónustu fjarri hættu á rennandi hrauni. Tugmilljarða hagsmunir eru á áframhaldandi velgengni lónsins en nær allir lífeyrissjóðir landsins hafa fjárfest í því.

Úttekt

Byggja baðstaði í ósnortinni náttúru

Eigendur Bláa lónsins hafa fjárfest í baðtengdri ferðaþjónustu víðs vegar um landið. Framan af voru byggð upp böð við sjó og vötn en nú er sjónum beint að hálendi Íslands. Nýjar fjárfestingar eru hluti aðgerða eigenda til að dreifa áhættunni við rekstur fyrirtækisins í námunda við Reykjaneselda.

Mest lesið í mánuðinum

Viðtal

Ásgeir greindist með banvænt krabbamein: „Ég ætla samt að halda partí“

RannsóknCarbfix-málið

Viðskiptaáætlun Carbfix: Földu áform sín fyrir íbúum

Fyrirætlanir Carbfix eru mun umfangsmeiri en fram hefur komið. Stefnt er að því að dæla niður allt að 4,8 milljónum tonna af koldíoxíði (CO2) og fyrirtækið vonast til þess að velta hátt í þrjú hundruð milljörðum á fullum afköstum. Það er hærri upphæð en stærsta fyrirtæki landsins veltir í dag. Á meðal viðskiptavina er fyrirtæki sem framdi glæp gegn mannkyni og vill dæla niður CO2 á Íslandi.

Fréttir

Móðir Kolfinnu Eldeyjar: „Ég segi mína sögu því að samfélagið þarf að vakna“

Ingibjörg Dagný Ingadóttir, móðir Kolfinnu Eldeyjar Sigurðardóttur, opnar sig um andlát dóttur sinnar. Hún segir kerfin hafa brugðist barnsföður sínum, sem hefur verið ákærður fyrir að hafa ráðið dóttur þeirra bana. „Ég vissi strax í hjarta mínu að hann hefði ekki tekið meðvitaða ákvörðun um að gera svona lagað“.

Það sem ég hef lært

Tobba Marinósdóttir

Fengitíminn löngu liðinn

Tobba Marinósdóttir er orðin klár. „Klár í að láta það laskaða dæma sig sjálft.“

ViðtalMóðursýkiskastið

Sett á lyf sem reyndust hættuleg

Ásta Þórdís Skjalddal gekk í 25 ár á milli lækna þar til hún fékk loks rétta sjúkdómsgreiningu. Aftur og aftur var hún sett á lyf við sjúkdómi sem hún var ekki með. Í tvígang voru lyfin sem hún var á tekin úr sölu því þau voru talin hættuleg heilsu fólks. „Það var enginn sem hlustaði,“ segir Ásta.

ViðtalMóðursýkiskastið

Grátbað um myndatöku fyrir barnið sem leiddi í ljós heilaæxli

Mánuðum saman þurfti Hrund Ólafsdóttir að grátbiðja lækni um að senda Sigrúnu, dóttur hennar, í myndatöku vegna alvarlegra veikinda sem voru skilgreind sem mígreni. „Barnið bara kvaldist og kvaldist og kvaldist og kvaldist.“ Þegar hún loks fékk ósk sína uppfyllta kom í ljós fimm sentímetra stórt æxli í litla heila Sigrúnar.