Þessi grein birtist fyrir meira en ári.

Dauðsföllum vegna ofneyslu loks tekið að fækka

Breytt nálg­un á fíkni­sjúk­dóma er tal­in geta skýrt ástæð­ur þess að dauðs­föll­um vegna of­neyslu hef­ur fækk­að hratt í Banda­ríkj­un­um síð­ustu mán­uði.

Dauðsföllum vegna ofneyslu loks tekið að fækka
Naloxone Lyfið naloxone hefur bjargað mörgum mannslífum. Mynd: Pexels

Dauðsföllum vegna of stórra skammta lyfja eða fíkniefna í Bandaríkjunum hefur fækkað umtalsvert samkvæmt greiningum á heilbrigðisgögnum á landsvísu. Ekki hafa færri látist úr ofskömmtun í þrjú ár. Vonast er til að skýringin felist í að loks hafi eitthvað áunnist í baráttunni gegn fíkniefnafaraldrinum í landinu. Í frétt CNN er þó tekið fram að dauðsföllin eru enn fleiri en þau voru fyrir kórónuveirufaraldurinn.  

Dauðsföllum vegna of stórra skammta fjölgaði þegar í upphafi faraldursins og náði hámarki um hann miðjan. Andlátin voru 30 prósent fleiri árið 2020 en 2019 og átti þeim enn eftir að fjölga um 16 prósent árið 2021. En í lok árs í fyrra var þeim tekið að fækka og hefur sú þróun haldið áfram það sem af er ári. 

Árið 2019 létust um 71 þúsund manns eftir að taka of stóran skammt í Bandaríkjunum. Á einu ári, nú frá apríl í fyrra og til aprílloka í ár, voru dauðsföllin um 101 þúsund. Þau voru um 10 prósentum færri en tólf mánuðina þar á undan.

Í frétt CNN er haft eftir sérfræðingum Bandarísku smitsjúkdómastofnunarinnar að fækkunin sé að mestu tilkomin vegna þess að færri hafi tekið of stóran skammt af hinu sterka lyfseðilsskylda fentanyl. Séu þessi tvö tólf mánaða tímabil borin saman kemur í ljós að dauðsföllum vegna fentanyls hafði fækkað um 20 prósent. Þau eru hins vegar enn þá stærsta dánarorsökin þegar kemur að of stórum skömmtum.

Breytt nálgun

Sérfræðingar segja vissulega ánægjulegt að tilfellum hafi fækkað en minna á að þau séu enn miklu fleiri en fyrir faraldurinn. Þá minna þeir sérfræðingar sem CNN ræðir við á að koma hefði átt í veg fyrir flest þessara dauðsfalla. 

Engin ein ástæða er talin liggja að baki fækkuninni en flestir vilja meina að hún tengist gríðarlega umfangsmiklu allsherjarátaki og vitundarvakningu sem heilbrigðisstarfsfólk og aðrir sem hafa látið sig málið varða hafa staðið að. Þar hefur, að sögn lækna, breytt nálgun skipt sköpum. Loks sé farið að líta á fíkn sem lýðheilsumál og skaðaminnkandi úrræði gerð aðgengilegri. Þá hafi aðgengi að lyfinu naloxone batnað en það er notað þegar þörf er á tafarlausri neyðarmeðferð vegna ofneyslu ópíóða.  

Kjósa
13
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.

Mest lesið

Ekki geðveila heldur alvarlegur sjúkdómur
4
ViðtalME-faraldur

Ekki geð­veila held­ur al­var­leg­ur sjúk­dóm­ur

Lilja Sif Þór­is­dótt­ir er fé­lags­ráð­gjafi hjá Ak­ur­eyr­arklíník­inni en hún seg­ir ME og lang­tíma Covid-sjúk­linga gjarn­an hafa mætt al­gjöru skiln­ings­leysi þó að sjúk­dóms­ein­kenn­in hafi ver­ið hörmu­leg. Stjórn­völd og sam­fé­lag­ið þurfi að koma til móts við þetta fólk, til dæm­is með því að bjóða upp á auk­in hluta­störf, þeg­ar við á, það sé dýrt að missa svo marga úr vinnu eins og raun ber vitni.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

„Allt í einu koma þessi skrímsli upp úr jörðinni“
1
Innlent

„Allt í einu koma þessi skrímsli upp úr jörð­inni“

Und­ir­skrifta­söfn­un er haf­in til að mó­mæla fram­kvæmd­um í Skafta­felli. Fund­ur um breyt­ing­ar fram­kvæmd­anna var hald­inn um há­sum­ar. „Það dugði til að gera skyldu sína,“ seg­ir íbúi á svæð­inu. Íbú­ar ótt­ast að sam­keppn­is­hæfni muni minnka ef fyr­ir­hug­uð ferða­g­ist­ing rís. „Ég sé ekki ann­að en að þetta auki tekj­ur og at­vinnu á svæð­inu,“ seg­ir Pálm­ar Harð­ar­son, sem stend­ur að fram­kvæmd­inni ásamt Arctic Advent­ur­es.

Mest lesið í mánuðinum

„Ég var lifandi dauð“
2
Viðtal

„Ég var lif­andi dauð“

Lína Birgitta Sig­urð­ar­dótt­ir hlú­ir vel að heils­unni. Hún er 34 ára í dag og seg­ist ætla að vera í sínu besta formi fer­tug, and­lega og lík­am­lega. Á sinni ævi hef­ur hún þurft að tak­ast á við marg­vís­leg áföll, en fað­ir henn­ar sat í fang­elsi og hún glímdi með­al ann­ars við ofsa­hræðslu, þrá­hyggju og bú­lemíu. Fyrsta fyr­ir­tæk­ið fór í gjald­þrot en nú horf­ir hún björt­um aug­um fram á veg­inn og stefn­ir á er­lend­an mark­að.
Sif Sigmarsdóttir
5
Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Ert þú að eyði­leggja jól­in fyr­ir ein­hverj­um öðr­um?

Ár­ið er senn á enda. Ein þau tíma­mót sem und­ir­rit­uð fagn­aði á ár­inu var tutt­ugu ára brúð­kaup­saf­mæli. Af til­efn­inu þving­uð­um við hjón­in okk­ur til að líta upp úr hvers­dag­sam­str­inu og fara út að borða. Fyr­ir val­inu varð stað­ur­inn sem við borð­uð­um á þeg­ar við gift­um okk­ur, Ca­fé Royal, sögu­fræg­ur veit­inga­stað­ur á Re­g­ent Street í London, þar sem ekki ómerk­ari menn...

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár